Asset 14

Vette zeep

In onze keuken vind je naast de koelkast een aantal jampotjes, gevuld met een piskleurige substantie. Omdat mijn huisgenoten moeilijk iets weggooien (jarenlang lag er een placenta in de vriezer) duurde het even voor ik deze groeiende verzameling zelf opmerkte. Maar op een avond deed mijn huisgenoot een bekentenis: ze spaart olie. Als wij iets gebakken of gefrituurd hebben sluipt ze ’s avonds naar de keuken om het braadvet met koffiefilters te zeven. In Spanje, waar zij vandaan komt, is dit een bekend gebruik. Oude olie wordt bewaard; niet om te voorkomen dat de gootsteen verstopt en ook niet uit ecologisch idealisme, maar omdat je er goedkoop je eigen zeep van kunt maken.

Negeer de misselijkmakende gedachte dat in Auschwitz misschien wel Jodenzeep gemaakt werd van mensenvet, want dit is de ultieme ‘ik wilde altijd al uitvinder worden’-activiteit. Dat was het in ieder geval voor mij.

Lang voor ik op de middelbare school het genadeloze bewijs kreeg dat ik echt geen bèta ben, was ik uitvinder. Met een oud koffiezetapparaat fabriceerde ik drankjes die mijn vriendinnetje van haar diabetes moesten genezen. Ondanks dit vroege enthousiasme is er waarschijnlijk geen briljant wetenschapper aan mij verloren gegaan. Ik gebruikte fijngemalen krijtjes en paracetamol en testte deze brouwsels op mijn jongere zusjes, geen van drie diabetespatiënt. Ik vraag me wel eens af wat er gebeurd was als ik toen wist welke spectaculaire experimenten je kunt doen met gootsteenontstopper.

Scène uit de film Fight Club

Op het internet vind je tientallen fora over de kunst van het zeep maken. En wat blijkt? Een dappere DIY huisvrouw maakt niet alleen zelf wasmiddel, maar ook dagcrème, wasverzachter en bodylotion. Een enkeling gebruikt zelfs een mengsel van Marseillezeep en baking soda als tandpasta. Het handige van zelfgemaakte zeep is dat je het voor van alles kunt gebruiken. Het zou nooit in mij opkomen om mijn haar te wassen met vloeibaar wasmiddel, maar met zelfgemaakte zeep kan dat dus wel. Je krijgt er trouwens ook een zachte huid van. Na een uitvoerige cursus van mijn huisgenoot en gesteund door de online expertise van Lucifall en Ageeth deel ik hier graag het recept waarmee ik mijn eerste zeep maakte.

Braadvetzeep

Bak een avondje loempia’s voor al je vrienden, en zeef de afgekoelde olie (olijfolie kan, maar zonnebloem- kokos- of andere olie is ook prima) zodat deze weer helder is. Verzamel zo 500 gram olie.

Neem 64 gram gootsteenontstopper. (Volgens Josette is alleen het Kruitvat huismerk in korrelvorm hiervoor geschikt, ik vertrouw in deze op haar vakkennis.) Los die voorzichtig op in 178 gram water. Gebruik hiervoor een glazen maatbeker of een pan die niet van aluminium is en zet een veiligheidsbril op, niet alleen voor dat Willie Wortelgevoel. Het water zal wit gaan bruisen en wordt al snel heel heet. (Wel een beetje opletten dus.) Laat het tot 50 graden afkoelen, bij mij duurde dat ongeveer minuten.

Intussen verwarm je de olie ook tot 50 graden, zodat je beide substanties op dezelfde temperatuur mengt. Roer de olie langzaam door het water, dat nu Natronloog heet. Als het goed is wordt dit gelijk troebel.

Mix het mengsel met een (oude) staafmixer tot het zo dik is als vla en zet het dan in een pan in oven die een temperatuur van 80-90 graden heeft. Wacht ongeveer een half uur. Je zal zien dat (en ik citeer hier het handige zeep.vanderleden.com) ...je zeep vanuit zijn vla-achtige fase langzaam een vaseline-fase (gelfase) ingaat.

Om te testen of je zeep klaar is moet je er even aan likken. Proef je zeep dan is het goed, smaakt het naar batterij dan heb je iets fout gedaan. Nu kun je nog een aroma of kleurstof toevoegen zodat de zeep, zoals echt wasmiddel, naar bloemetjes gaat ruiken. Daarna moet je het mengsel snel in een mal gieten om te laten stollen. Ik gebruikte hiervoor een schoenendoos met plastic erin. Als het gestold is, kun je de zeep in stukken snijden en om te wassen doe je één zo’n stuk in een lingeriezakje in je wasmachine.

In tegenstelling tot het bakje placenta in de vriezer werden de jampotjes in onze keuken al een stuk minder vies toen ik erachter kwam wat erin zat. Hoewel, moederkoek schijn je ook te kunnen bereiden tot een voedzame maaltijd of shake.

--

Een andere versie van dit artikel verscheen op Feed The World

Mail

Maartje Smits Maartje Smits is schrijvend detective en imker. In 2015 verscheen haar dichtbundel Als je een meisje bent bij uitgeverij De Harmonie.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

[deadline verstreken] Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer