Asset 14

Meander (maar ook weer wel)

Meander (maar ook weer wel)

In het park achter het huis van haar ouders staat een plakkaatje met een gedicht van Marte Hoogenboom, dat ze schreef toen ze nog anders heette. Zo nu en dan gaat ze erlangs om het te herlezen, maar of ze er ooit écht naar terug kan?

Wil je het verhaal liever beluisteren? Marte sprak het voor je in.
Opname en sound design door Mare de Vries.

Marte Hoogenboom · Meander (maar ook weer wel)

‘Beste Marte, nogmaals hartelijk bedankt voor je inzending voor de gedichtenwedstrijd van Park Meander. Het heeft even geduurd, waarvoor excuses, maar de uitslag is nu bekend. Bijgevoegd vind je het juryrapport.’

Het is niet de zomer van 2015. In de buurt waar mijn ouders niet wonen is geen poëziewedstrijd uitgeschreven, er wordt niet gezocht naar een gedicht dat geen plekje zal krijgen in het park, dat niet ‘Meander’ genoemd is naar zijn slingerende paadjes. Ik heb niet meegedaan.

Het is wel de zomer van 2015. Er is wel een poëziewedstrijd, er is wel een plekje vrijgemaakt in het park en dat park heet wel ‘Meander’. Ik heb wel meegedaan.

Maar ook weer niet.

Dit is geen herinnering aan de toekomst die ik niet zelf heb achtergelaten

‘De inzending van Marte Hoogenboom was de enige met een titel. Een sterke titel –’ (Het thema van de wedstrijd was: Meander. De titel van mijn gedicht was: Meander.) ‘– die niet alleen aanhaakt bij de opdracht, maar die ook subtiel zijn schaduw vooruitwerpt naar de inhoud van het gedicht. Met een ijzersterk metrum en een meeslepende tekst, en een structuur als een trechter.’

Ik ga terug naar het park achter het huis van mijn ouders. Op een plakkaatje staat mijn gedicht, als ik het mijn gedicht mag noemen. De naam die eronder staat is niet mijn naam. Het is geen herinnering aan de toekomst die ik er niet zelf heb achtergelaten.

Maar ook weer wel.

Het is 2019 en ik verhuis weg uit de stad waar ik mijn hele leven heb gewoond. In mijn nieuwe stad krijg ik een kamer op de eerste verdieping aan de voorkant van het huis. In de eerste nacht overstroomt de straat en komt het water tot onder mijn raam te staan. Ik stap uit. Ik drijf af, laat mezelf meenemen naar mijn oude stad, naar het park achter het huis van mijn ouders.

Daar regent het herinneringen. Ze laten dunne spoortjes na op mijn wang, déjà-vu’s om later van te schrikken.

Ik leg mijn hand op een gezicht dat vandaag méér míjn gezicht is dan gisteren

‘De beeldspraak in Martes gedicht, de paden in het park als metafoor voor de levensbepalende keuzes die een jong mens moet maken, wordt mooi uitgewerkt. Aan het eind van het gedicht is de boodschap helder en stevig neergezet. Daarmee is het gedicht dan ook klaar.’

Ik ga terug naar mijn verleden maar ik kom er nooit aan. Ik heb aan mijn voet een anker en bij gebrek aan een beter woord noem ik het mijn heden. Ik leg mijn hand op een gezicht dat vandaag méér míjn gezicht is dan gisteren. Ik schrik van de druppels die ik er nog niet vanaf had gedept.

Het is niet de zomer van 2018. Het regent geen herinneringen. Ik heb geen paraplu. Ik rijk niet met een natte hand naar 2015, ik aai niet over een natte kruin die, net als mijn eigen kruin, met de klok meedraait. De kruin is niet nat van de regen. De druppels van mijn hand, de nieuwe herinneringen vermengen zich niet met oude. Ik ben niet op de eenzaamste plek in mijn leven.

Maar ook weer wel.

Mijn herinneringen verdampen, laten witte lijnen na als onbedoelde wegmarkeringen in mijn leven

‘De jury is van oordeel dat alle drie de inzendingen van bijzonder hoog niveau zijn. Toch is de jury van mening dat het gedicht van Marte Hoogenboom pas echt tot zijn recht komt als het voorgedragen of gezongen wordt. Dit maakt het minder geschikt voor plaatsing op het gedenkplaatje in Park Meander. Om die reden valt deze inzending helaas af.’

Maar ook weer niet. Twee weken na de bekendmaking van het winnende gedicht – ‘ondanks een spelfout in de eerste regel’ – komt de jury op haar besluit terug en besluit dat álle deelnemers hebben gewonnen. Verspreid door het park verschijnen kleine gedenkplaatjes.

Het regent herinneringen – mijn herinneringen – en ik zie hoe ze sporen trekken langs het pad. Ze verdampen, laten witte lijnen na als onbedoelde wegmarkeringen in mijn leven. Niet: de schokkende lijn van een seismograaf. Wel: kalkaanslag aan de rand van het bad.

Het is niet de zomer van 2022. Niet mijn verjaardag. We zitten niet in de tuin. Mijn moeder staat niet op van de tafel, er is geen taart. Ze verdwijnt niet door de poort achter in haar tuin, gaat niet het park in ‘om te lezen hoe het ook alweer ging’. Ze komt niet terug, ze dreunt niet op: ‘September 2015. Meander.’

Ik heb de koers niet vastgelegd,
de tocht niet voorgekauwd.
Ik ben niet aan één pad gehecht,
niet met één levensloop getrouwd.

Ik ga wel links, en soms naar rechts,
maar leef mijn leven langs
mijn ongebaande kronkelweg.

Ik zie vanzelf wel
waar ik strand.

Mail

Marte Hoogenboom (Amersfoort, 1994 en Amsterdam, 2019) was eindredacteur, toen adjunct-hoofdredacteur, toen hoofdredacteur, toen magazinechef en nu weer eindredacteur bij Hard//hoofd. Tussen het uitstellen door schrijft ze aan haar debuut, dat in 2041 verschijnt.

Aida de Jong (1995) is een illustrator en poppenmaker wonend in Utrecht. In haar werk zoekt ze vaak thema's die haar beangstigen, om er vervolgens met een nieuwe blik naar te kijken.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer