Een episch liefdesdrama in een zeer uitbundig jasje. " /> Een episch liefdesdrama in een zeer uitbundig jasje. " />
Asset 14

Laurence Anyways

In deze derde film van de piepjonge Xavier Dolan wil leraar Laurence (Melvil Poupard) van geslacht veranderen. Maar hij heeft de liefde van zijn leven al gevonden in Frederique (Suzanne Clément). Zij besluit bij hem te blijven en Laurence te steunen in zijn ontwikkeling. Dat kan natuurlijk niet goed gaan, denk je dan. En dat is ook zo.

Zara: Jezus, wat duurde dat lang zeg. Hoewel ik het geen slechte film vond, was ik wel heel blij toen de aftiteling eindelijk begon. Hij duurt bijna even lang als een The Lord of the Rings. Maar er zaten wel minder orks in.

Emma: Gelukkig dat je nog even een extra bier haalde tussendoor. Terwijl je wel een kwartier weg was, heb je niet meer dan een enkele scène gemist: de langste scène over een ontvangen brief ooit.

Zara: ‘Gemist’.

Sara: Dat was wel een mooie scène. Ik zat er helemaal in. Het had voor mij nog zo een uur door kunnen gaan.

Zara: Nee, voor mij echt niet. Wat ik tegen de regisseur zou willen zeggen: Kill your darlings, darling! Hij heeft duidelijk talent, het zag er allemaal prachtig uit, het verhaal had de potentie om een episch maar alternatief liefdesdrama te zijn en ik heb zelfs zo nu en dan gelachen. Maar JEZUS, alles duurde gewoon veel te lang. Hij heeft duidelijk geen keuzes durven en willen maken en er veel te veel shots, scènes en subplotjes ingelaten die hij beter had kunnen afschrijven. Dan had het misschien wel een prachtfilm kunnen zijn. Misschien.

Sara: Ik weet niet of hij bij al zijn films zo veel zelf doet? Deze keer heeft hij het scenario, de regie, montage en - jawel - de kostuums voor zijn rekening genomen. Geen wonder.

Zara: Misschien had hij iemand anders moeten laten monteren. Hoewel het een hele jonge maker is (23) is dit al zijn derde speelfilm. Je zou dan toch verwachten dat hij weet wat hij doet. Maar de film ademde jeugdige onervarenheid. Een talentvolle, maar piepjonge regisseur die duidelijk nog op al zijn eigen kleine artistieke vondsten kickt. En ze niet kan loslaten.

Emma: Ja precies. Zo werkt het met schrijven ook, dat je nog een beetje te mooi en protserig wilt doen als je jong bent. Volgens mij hebben mannen daar overigens meer neiging toe dan vrouwen. Ik heb als eindredacteur bij hard//hoofd bergen enthousiaste jongetjes afgewezen, met hun teksten die uit hun voegen barstten van betekenisloze details.

Zara: De beelden waren vaak ook wel heel mooi. Maar het voelde als een gevalletje ‘vorm boven inhoud’. Terwijl dat jammer is want het verhaal vind ik op zich een mooi en apart gegeven en de acteurs waren ook uitstekend, vooral Suzanne Clément.

Emma: Maar voor mij maakte al die uitbundige beelden, opzichtige kleding, make-up en pruiken, de film juist nog wel uit te kijken. Het leek vaak op een opera. Of een theaterstuk, met van die make-up die er van dichtbij nep uitziet. Alsof je eigenlijk achter de schermen van de film kon kijken.

Sara: Hij is erg getalenteerd in het neerzetten van mooie beelden, die overigens meestal niet mooi waren om het mooi zijn. Ik had de indruk dat alles voor hem betekenis had en dat hij de kijker Het Grote Epische Verhaal in wilde trekken met de kleine dingen die heel dicht op de huid zitten.

Zara: Maar bijvoorbeeld die vlinder die uit Laurence's mond kwam? Dacht hij echt dat hij daar mensen mee kon shockeren? Of roeren? Ik vond dat dan juist weer zo’n afgezaagd ‘mooi’ beeld vol met lege symboliek. Ik vond het dan oprecht ongemakkelijk dat hij een dergelijke keuze had gemaakt.

Sara: De symboliek was een hit and miss. Sommige gevoeligheden weet hij goed en subtiel te verbeelden, zoals de paperclips op zijn vingers die op lange nagels leken, en de meisjes die in de klas hun haar borstelden.

Emma: En dat beeld van die kleren die in uitgebreide slow motion uit de lucht vielen.

Sara: Ja, dingen die uit de lucht komen vallen was een terugkerend beeld in de film. Dat kan hij erg mooi overigens.

Zara: Ik vind het wel mooi dat nu deze regisseur steeds bekender wordt, er misschien vaker thema’s als homoseksualiteit en transseksualiteit aan bod zullen komen in de (enigszins) populaire cinema.

Sara: Ja, in dit geval een transseksueel in een heteroseksuele liefdesrelatie. Een relatie die door een seksuele transformatie op de proef wordt gesteld.

Zara: Dat zie je nou nooit in Hollywood.

Sara: Bijna nooit.

Emma: Ik vind dat altijd een oninteressant argument: ‘Er is te weinig van iets in Hollywood, dus het is heel fijn dat deze film nu bestaat’. Maakt dat mij een ontzettende zak?

Zara: Jij hebt makkelijk praten. Als je als gay of transseksueel bent in bijvoorbeeld Canada (geboorteland Xavier Dolan) en de enige mainstream films die je ziet zijn enorm heteronormatief, dan is dat niet bevorderlijk voor het accepteren van je eigen seksualiteit. Homoseksualiteit is nog een enorm taboe. Vooral in Amerika, maar ook in Nederland. Dan vind ik het fijn dat er dit soort films de wereld in worden gezonden. Bij alles wat je maakt, zend je een boodschap uit.

Emma: Mij best. Feit is dat ik soms ook een beetje bang werd van al die uitbundigheid.

Sara: Waar ben je bang voor, Emma? Een transseksueel die je komt halen?

Emma: Haha, ja. Ik ben niet zo ruimdenkend. Net als alle ‘kutmensen’ uit de film. Tjemig, die Laurence kreeg er wel flink van langs: verliest alles om hem heen, wordt in elkaar getrapt en kan voortdurend op commentaar van Jan en alleman rekenen. Ik vroeg me wel af hoe naar een ‘hetero-samenleving’ precies kan zijn voor transseksuelen. Als je het deze mensen vraagt: heel erg naar.

Zara: Ja, ook al vond ik dat eerlijk gezegd ook niet echt goed overgebracht. Ik had pas na dik 2,5 uur in de film dat ik een keer echt voelde hoe naar het moet zijn voor een transseksueel tussen alle ‘gewone’ mensen. Door alle mooie fratsen en gekkigheden er omheen vergat je dat bijna. Ik vond alle randpersonages wel leuk bedacht. Zeer karikaturaal, maar dat gaf dat absurde randje aan het verhaal waardoor je er zelf als kijker ook meer op een afstand van kwam te staan.

Sara: Voor mij was het omgekeerd. Aan het begin voelde ik mee met zijn spanning: de eerste schooldag in een kokerrok en make-up. Aan het eind is hij juist zelfverzekerd en getransformeerd. Het Grote Epische Liefdesverhaal brokkelt in tegenovergestelde richting steeds meer af.

Zara: Op een gegeven moment kwam dit nummer er in. Daar werd ik blij van. Ik dacht namelijk meteen: “Hee! Ik heb zin om te dansen! In een disco!” Het had dus alleen niet echt het goede effect, op mij in ieder geval, want het gaf me alleen maar meer zin om die bioscoopzaal uit te stappen.

Sara: Haha, toen ging je bier halen. Ik werd hoe dan ook blij van zijn muziekkeuze (op een nummer van Céline Dion na) en ook van de manier hoe hij de soundtrack heeft gebruikt in de film. De muziek is hier niet een ondersteuning voor gebrekkig acteerwerk, maar heeft een bijna autonome rol in de film.

Zara: Ja, dat is tof. Bij die bombastische klassieke stukken moest ik alleen wel even met m’n ogen rollen. Dat vond ik dan weer zo pretentieus. Of is dat gewoon heel camp? Dan past het wel natuurlijk.

Sara: Er zat ook wel veel humor in de film en misschien waren dat soort excessen niet altijd serieus bedoeld. Zoals deze parel.

Zara: Heerlijk.

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer