Asset 14

Het te grote verschil

Deze zomer overleed een vriend. Een vrind-vriend: hij had twee beste vrienden, een fier aantal ongelooflijk goede vrienden en vervolgens een lange trits vrinden, waar ik mijzelf toe reken.
Met een vrind drink je koffie als je elkaar op de Haarlemmerdijk treft. Dan nodig je hem uit voor het etentje die avond waarbij je zeven gerechten bereidt omdat er dusdanig veel mensen zullen aanschuiven dat een eenpansgerecht er nogal middeleeuws bij zou staan - een zevengangendiner dus waarvan vervolgens twee gangen aanbranden en je er één in het geheel vergeet te serveren. Deze vrind wil van het verbrande gerecht nota bene het recept graag mee naar huis alsjeblieft dankjewel.

Een vrind is iemand waarvan je nooit exact weet hoe lang je elkaar nou kent maar het was altijd zeker twee jaar langer. Voor die vrind brand je stapels zelfgecompileerde CD’s met Nero Burning Rom (zo lang kennen jullie elkaar in ieder geval) in een formaat dat hij niet kan afspelen.
“Heb ík dít?!” schreeuwt de vrind verheugd als hij op zijn eigen pc naar muziek luistert.

Een vrind is iemand die je in een rokerige danszaal waar de onbarmhartige lichten overigens al best een tijdje aan staan, zoent. Omdat hij nog een beetje in zichzelf danst en onderwijl the Smiths neuriet maar vooral omdat jullie elkaar Zo Ongelooflijk Lief vinden. Ondanks het feit dat hij op mannen valt en jij op andere mannen dan op hem, je zoent en lacht daar later hartstochtelijk om.

Wat ook binnen het vrindenspectrum valt is hem ’s nachts, nog geen minuut nadat je samen door de Vondelparkpoort bent gefietst, genadeloos kwijtraken. Om hem twintig minuten later stuiplachend tegen een boom te zien staan en daar vervolgens in te klimmen. De echte vrind is er één die jou ineens, uit het niets en zonder begeleidende tekst, één van de grappigste stripjes ooit stuurt waardoor er een wedloop ontstaat van geinige stripjes over en weer die eindigt met een niet zo heel erg grappig stripje van jouw kant. Plaatje 1. Twee vrouwen wandelen op straat, een man wandelt hen tegemoet. Plaatje 2. Man: “En dames, gaan wij vandaag nog wat leuks doen?” Plaatje 3. Vrouwen: “Nee.”

Foto: Gabor Roozen.

De dood van naasten zou bij de echo van de welbekende aankondiging moeten blijven. Jeweetwel, een aankondiging met de strekking dat we het heus allemaal mee gaan maken, zo naïef ben ik niet, maar ik had er toch op gerekend dat het pas in een verre toekomst zou geschieden.
Zo’n toekomst waarin we klaar zijn voor tegenslagen van dergelijke omvang en het verlies kunnen incasseren als in een Zonnatura-reclame: we zullen prachtig ingetogen huilen op een propere witte bank terwijl de avondzon zowel de schuifdeuren naar de tuin als het theekopje op de salontafel-zonder-kringen goud kleurt. Een vriendin legt een grote, gebreide plaid over je schouders en veegt één biggelende traan van je wang. Je mascara loopt niet eens uit.

Maar de dood zou niet nu al mogen binnendenderen, en al helemaal niet zo. Niet in de zomer, niet op zijn leeftijd. Zijn vrienden mogen niet nog met de deurklink in hun hand staan en voorover klappen; zijn beste vrienden mogen niet de andere vrienden bellen en hoi zeggen, hee met mij en haperen; zijn vrienden mogen niet op vakantie zijn en het later pas horen; zijn vrienden mogen niet op vakantie zijn en terugkomen; zijn vrienden mogen niet tijdens hun werk dat telefoontje krijgen, ze mogen niet in elkaar zakken ten overstaan van klanten; zijn vrienden mogen niet elkaar massaal opbellen en dan niets zeggen en ze mogen ook niet zeggen weet jij het al?

Zijn vrienden mogen niet op een verrassend zonnige dag het bootverkeer over de Prinsengracht voorbij zien trekken. Ze mogen niet bijna opgaan tussen andere mensen die zorgeloos met hun benen over de rand bengelen, bijna, zou je niet beter weten. Het moet de voorbijgangers toch opvallen dat hun pizza’s niet gegeten worden en dat alles wat gezegd wordt met open mond gebeurt en geluidloos is; dat hun monden niet meer sluiten, zelfs niet tijdens het huilen, dat ze hooguit wat verkrampter staan? Het moet toch zichtbaar zijn dat zij allemaal van een afstandje naar zichzelf kijken, deze mensen met een fles wijn in hun midden; lamgeslagen jonge mensen waar rondvaartboten en kleine sloepjes met feestmuziek aan voorbij varen? Er liggen twee koudgeworden steenovenpizza’s in voorgesneden parten op de stoep, net als wat verkreukelde zakdoekjes en heel veel sigaretten.
Zij mogen niet maanden later op Facebook voorbij zien komen dat hij de IJ-hallen nog steeds leuk vindt en zij mogen dat niet als een schop in hun middenrif ervaren.

Op deze manier blijft het verschil veel te groot. Het verschil tussen dansen in een klimboom in het Vondelpark en nooit meer dansen in een klimboom in het Vondelpark. Niet eens een heel klein beetje dansen. Het kolossale verschil tussen hem in de supermarkt zien lopen met een zakje rucola en denken shit niet omkijken want ik heb te veel haast en drie dagen later zeker weten dat je hem niet meer in de supermarkt zult zien lopen. Nooit meer, met of zonder biologische rucola in zo’n kraakzakje.

Mail

Laura van der Haar is archeoloog en schrijver.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Vrijheid

Vrijheid

Liggend onder de auto van de buren overdenkt een man de relatie tot zijn familie, de gevolgen van zijn gedrag en de reactie van omstanders. Eva Gabriela schreef een kwetsbaar verhaal waarin de dreiging en het ongemak constant voelbaar zijn, en waarin de pleger van huiselijk geweld de hoofdpersoon is. Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

Kleding gaat als warme broodjes over de toonbank, maar dat mag wel wat letterlijker

We weten precies wat er in ons eten zit, maar wat dragen we eigenlijk op onze huid? Net als jij, verlangt Loïs Blank ook naar meer transparantie van de kledingindustrie. Zou die wens dan toch in vervulling kunnen komen? Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

De verdwenen kosmonaut

De verdwenen kosmonaut

Duizenden kilometers van de kosmonaut vandaan zit Igor, uitkijkend over de stad, terwijl hij luistert naar de ruis op de tv, naar de beukende eurodance plaat die nog naklinkt in zijn oren en naar een stem die hem probeert te overtuigen terug te komen. In De verdwenen kosmonaut van Thijs van der Heijden raakt een... Lees meer

Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Bestel de bundel ‘Ik wil, wil jij ook!’

Op zoek naar een intiem, verzachtend en verzettend cadeau? Voor maar €10 bestel je de bundel ‘Ik wil, wil jij ook?’, een voorstel voor een nieuwe taal om over seksualiteit te spreken. Met ploeterende brieven en prikkelende beelden. Alleen te bestellen vóór het einde van dit jaar en zolang de voorraad strekt!

Bestel nu