Asset 14

Pers, vrijheid en leugens

Alles vijf sterren: Pers, vrijheid en leugens

Wat moet je echt doen, lezen, beluisteren of zien? Om je te helpen delen leden van de Hard//hoofd-redactie iedere week vijf sterren uit. In het kader van de Werelddag van de Persvrijheid (3 mei 2019) geeft Hard//hoofd deze week antwoord op de vraag: 'Welke journalist maakt je blij?'

 

Leugendetectors: 10.000 luchtballonnen doorprikken
✩✩✩✩✩
Marte Hoogenboom

'De codes en algoritmes achter zogeheten deepfake-video's worden met de dag geavanceerder. Ze hebben iets schattigs en beangstigends tegelijk: filmpjes van wereldleiders die de meest waanzinnige (of gevaarlijke) dingen zeggen. Één wereldleider figureert verrassend weinig in de filmpjes die de ontwikkelaars van die programma's verspreiden om hun voortgang aan de wereld te tonen.

Met zijn bizarre en aantoonbaar onjuiste uitspraken loopt de demagoog Donald Trump op zijn eigen manier voor de moderne tijd uit. Aan hem valt geen eer te behalen voor wie wil laten zien dat computers ons de afgrijselijkste dingen kunnen laten zeggen. De mens Trump is daar vooralsnog veel beter in. Hoeveel beter? Vorige week tikte hij zijn tienduizendste confirmed lie aan, volgens een team van The Washington Post dat sinds zijn inauguratie in 2017 elke uitspraak van Trump onder de loep neemt. Het is een schoolvoorbeeld van hoe vrije journalisten de politiek elke dag weer ter verantwoording proberen te roepen en het geeft mij - hoe triest het nieuws tegelijk ook is - vertrouwen in het belang en goede werk van de journalist.

Sander Donkers dacht er woensdag in de Volkskrant trouwens anders over: leugendetectortje spelen is leuk, maar gaat geen enkele Amerikaanse kiezer overtuigen, integendeel. Ja, en dan ben ik het weer met hém eens.

Journalisten die het werk van journalisten van kritiek voorzien, ook dat is persvrijheid. Ik kan mijn geluk niet op.'

 

Tom-Jan Meeus: rondhangen op het Binnenhof
✩✩✩✩✩
Daan Steinebach

'Stiekem ben ik heel erg gehecht aan het beeld van de journalist in een lange, beige regenjas met een blocnoteje. Juist in een tijd dat veel journalisten onder hoge werkdruk staan zijn de politieke columns van Tom-Jan Meeus in NRC Handelsblad een rots in de branding. Zijn methode, even simpel als effectief, heeft hij zelf wel eens omschreven als 'rondhangen.' In die regenjas (hoop ik). Met dat rondhangen en een telefoon vol telefoonnummers en sms'jes weet hij vaak als een van de beste wat er gaande is onder de kaasstolp van het Binnenhof. Niet de spin, maar het verhaal erachter: onhandiger, kleiner en menselijker dan de mediawerkelijkheid. Voor een deur gaan staan om te wachten op een quote? 'Je kunt ze gewoon vragen je te whatsappen wanneer ze klaar zijn.' Nee, niet spannend, maar zo belangrijk.'

 

Ahmet Altan zal de wereld nooit meer zien
✩✩✩✩✩
Lotte Akkerman

'De wegen van Recep Tayyip Erdoğan zijn ondoorgrondelijk, daar zijn we het hopelijk over eens. De Turkse romancier en journalist Ahmet Altan ondervindt het aan den lijve: in de nasleep van de Turkse "coup" in de zomer van 2016 werden hij en zijn broer opgepakt. In eerste instantie werden ze verdacht van het verspreiden van verborgen boodschappen ter ondersteuning van de coupplegers. Tijdens Altans proces wisselde de aanklacht echter even regelmatig als een gemiddelde weersvoorspelling, er was geen peil op te trekken. Inmiddels is Mehmet Altan vrij, maar zit Ahmet Altan al bijna drie jaar vast en de vooruitzichten zijn slecht, hij is veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf en het hoger beroep in zijn zaak werd vorig jaar door de rechter afgewezen. Drieëntwintig van de vierentwintig uren per dag brengt hij door in eenzame opsluiting. Waar hij de kracht vandaan heeft gehaald, ik weet het niet, maar hij weigert zich neer te leggen bij zijn lot. In Ik zal de wereld nooit meer zien zijn de Altans aantekeningen gebundeld, een verzameling losse velletjes door hem met de hand beschreven, een voor een door zijn advocaten naar buiten gesmokkeld tussen ander papierwerk. Altan schrijf niet alleen over zijn land en zijn proces, maar ook over wat het met een mens doet om beroofd te worden van concepten als vrijheid en tijd. Zijn woorden laten je verslagen én verwonderd achter: dat een rechtsgang zó gecorrumpeerd kan zijn en dat een slachtoffer daarvan zó vrij van wrok kan schrijven, daar maak ik een diepe buiging voor.'

 

Beeld: Jennifer Hubacher via Pexels.

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

Hoeveel Big Fashion heb jij in de kast hangen?

De dood van Giorgio Armani sluit een hoofdstuk in de mode, maar zegt ook veel over de toekomst van onze kleding. In deze column legt Loïs Blank uit hoe Big Fashion steeds meer terrein weet te winnen in onze kledingkasten. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Rouw is een ongenode gast die steeds op mijn feestjes verschijnt

Altijd aanwezig, maar niet gewenst: Marthe van Bronkhorts rouw reist met haar mee. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer