Asset 14

Marokkanenfictie

In de rubriek Re: kijken redacteuren van een afstandje naar het nieuws. Deze week: Marokkanen.

We weten allemaal dat er in onze verder op geen onrechtvaardigheid te betrappen balanssamenleving problemen zijn met 'bepaalde groepen' en dat 'de politiek' het maar al te vaak laat afweten wanneer het gaat om het 'benoemen' van die problemen, laat staan dat ze worden opgelost. En dat terwijl iedereen kan zien dat het de spuigaten uitloopt. Een losgeslagen vijfde horde of Mongoolse colonne kan de boel hier ieder moment overnemen. En dan zal je zien dat de hoge Haagse heren het gewoon laten gebeuren.

Nee, daar in de hofstad hebben ze geen oog voor de problemen van de gewone mensen. Blind zijn ze voor de gruwelijke praktijken waar hardwerkende achtentwintigjarige jongens van geringe lengte, die ook nog eens gebukt gaan onder bossen rood haar die nodig geknipt zouden moeten worden, te vaak mee te maken krijgen.

Maar eerst iets anders. Eerder vanmiddag kon ik – omdat het geen zondag is – op de website van het Reformatorisch Dagblad lezen hoe een redacteur een fictief Marokkaans personage had geïnterviewd. Dit waarschijnlijk om voor de RD-lezer invoelbaar te maken hoe "de ander" denkt. Denk ik. Raouad, noemde de redacteur deze jongen. De redacteur zelf heet Bert Monster. En ergens schuilt er een Frankenstein-ironie in die naam. Monster laat zijn creatie criminaliteitscijfers bevestigen en buitengewoon verstandige maar verder niet erg plausibele dingen zeggen als "over de oorzaken denken de bobo's in grote lijnen hetzelfde."

Hoe is je thuissituatie, vraagt Monster zijn creatie. "Pa is streng, dominant en thuis de baas […] Mijn ouders weten eigenlijk niet zo goed wat ze met me aan moeten, precies zoals een vertegenwoordiger van het Landelijk Beraad Marokkanen gisteren zei. […] Met de Nederlandse samenleving voel ik me niet tot nauwelijks betrokken."
Hier houd ik maar op, u heeft het misschien, of zelfs waarschijnlijk zelf ook al gelezen. Ergens hoop ik dat tegen de tijd dat u dit leest, het RD heeft toegegeven dat het om "een verwijzing naar een misplaatste 1-april-grap ging", zoals die jongen die per ongeluk via de e-mail moest vernemen dat hij niet uitgenodigd werd voor een sollicitatiegesprek omdat hij “[t]en eerste een donker gekleurde (neger)” was.

Ik hoop het. Maar ik ben er niet gerust op.

Foto: Marokkaanse jongen probeert de auteur van dit stukje te intimideren.

Marokkanenfictie. Het is natuurlijk schandalig – zegt u mij maar na: "schandalig", en nee, niet meteen "er zijn natuurlijk wel problemen met bepaalde groepen…" erachteraan zeggen – maar is het vreemd? Monster liet zijn creatie heel netjes ieder vooroordeel bevestigen: Monsters monster was maar al te herkenbaar, zou je kunnen zeggen. Het is de normaalste zaak van de wereld om zonder je al te zeer in de feiten te verdiepen een buitengewoon afgeronde mening te hebben over wat nog niet zo heel lang geleden op de agenda van onze, laten we wel wezen, door en door racistische Tweede Kamer stond als "het Marokkanenprobleem". "Wilders zaait geen haat, hij oogst het", betoogde Zihni Özdil een week of twee geleden.

Vanochtend zag ik een kop in de Volkskrant. Hij stond boven een artikel over een rechtszaak naar aanleiding van een eerdere overval op een juwelier. Voor de rechter staan twee mensen die hun laffe daad niet met de dood hebben hoeven bekopen. In tegenstelling tot de twee jongens die vorige week postuum iets beangstigends wisten bloot te leggen: namelijk hoe gemakkelijk bepaalde groepen in onze samenleving bereid zijn onze rechtsstaat te verruilen voor een systeem waarin het recht op eigenrichting bovenaan een nieuwe Déclaration des droits de l'homme et du citoyen prijkt.

"Terwijl er langzaam een beeld ontstaat van de Marokkaanse daders, vindt in Utrecht de rechtszaak plaats over de gewelddadige overval op juwelier Ben de Vries, precies een jaar geleden", zo journailleerde een verder ongetwijfeld buitengewoon beschaafde Volkskrant-redacteur gisterenavond. Misschien wel een brave Vara-gidslezer die schande spreekt van Wilders' “minder minder minder” en in het dagelijks leven blind is voor kleur. Dat gratuite "Marokkaanse" voor het al alleszeggende woord "daders", dat is waar ons veel grotere maatschappelijke probleem in schuilt. Dat woordje 'Marokkanen' staat daar alleen omdat het op enig moment bij iemand een vooroordeel heeft bevestigd – vast en zeker onbewust, maar daarmee niet direct onschuldig. Alleen daarom staat het er, en laat niemand je iets anders wijsmaken. Het argument is vaker aangedragen, maar zou het bij iemand zijn opgekomen om in plaats van dat “Marokkaanse” melding te maken van in Frankrijk geboren ouders? Had er “Nederlandse”, “Grieks-Orthodoxe”, “Limburgse”, “Drentse”, “Joodse” of “dikwijls vpro-kijkende” kunnen staan? Schrijf dan gewoon ook achter het woord slachtoffer: “wien Neêrlands bloed door d'aderen vloeit”. Desnoods tussen haakjes.

Toen ik vanmiddag met een lichte hoofdpijn de deur van ons kantoor achter me dichttrok en naar mijn fiets liep, stonden er vier ongeveer vijftienjarige Marokkaans-Nederlandse meisjes op de stoep. "Doe dan! Dit is je kans", zei een meisje met lang zwart haar en een rood t-shirt tegen een vriendin. Haar vriendin verzamelde moed en zei recht in mijn gezicht: "Je billen steken echt mooi in je broek. Meneer." Zonder enige twijfel een geval van seksuele intimidatie. Maar het bevestigde op hetzelfde moment niet minder dan twee vermoedens die ik al heel lang koesterde: 1) mijn billen mogen er best zijn; en 2) deze maatschappij loopt inmiddels een straatlengte achter op zichzelf.

Mail

Jan Postma Jan Postma (Delft, 1985) is politicoloog, fotograaf, journalist, parttime einzelgänger en meer. Maar, voordat u zich een beeld denkt te kunnen vormen, toch vooral dat laatste.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Rocher Koendjbiharie ligt in zijn essay het probleem toe: 'Homonationalisme is niks meer dan de voorwaardelijke acceptatie van mensen uit de regenbooggemeenschap ten behoeve van een nationale identiteit en een nationalistische ideologie.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Schroot voor de kunstkenner 1

Schroot voor de kunstkenner

Wat doet een beschilderd stuk schroot in het Stedelijk? Waarom ruikt het er opeens chemisch en zoet tegelijk? Het is het werk van Selma Selman, die opnieuw definieert wat kunst is en mag zijn. Ivana Kalaš is onder de indruk – en heroverweegt haar eigen positie. Zoetig en naar ijzer – dat aroma komt op... Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer