Illustratie: Anne Brakema

Alles gaat naar de klote." />

Illustratie: Anne Brakema

Alles gaat naar de klote." />
Asset 14

De koek is op

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Vijf korte commentaren, in woord en beeld, van onze redacteuren.

Illustratie: Joost de Haas

De Hofstad

De toekomst

"Ik typte 2011 in, en daar was-ie", zei meesterhacker Bram Talman met gepaste bescheidenheid over het kraken van de beveiliging van de Miljoenennota. Hij had zijn lijstje met mogelijke wachtwoorden – welkom2011, markrutterules, gedoogkabinetwhazzabitches – uiteindelijk niet eens nodig bij zijn operatie. De tips van zijn Iraanse collega’s verdwenen eveneens in de prullenmand. Bram Talman uit Gouda is een computergenius van de bovenste plank, waar zelfs onze zwaarbeveiligde overheid niet tegen bestand was. Kun je je überhaupt beschermen tegen de Bram Talmannen van deze wereld? Nee. Hij zei zelf misschien wel 'Ik ben geen hacker!', maar we weten allemaal dat dat hét hacker-motto is.
De digitale sufheid is typisch voor een overheid die helemaal niets van deze tijdsgeest begrijpt. Hé Piet Hein Donner, de jaren ’50 hebben gebeld: ze vragen wanneer je naar huis komt. Uit de inhoud van de Miljoenennota blijkt bovendien dat ‘de toekomst’ voor dit kabinet niet verder reikt dan volgende week dinsdag. Juist nu tot iedereen is doorgedrongen dat we aan het begin van een nieuw tijdperk staan, schuwen onze leiders elke vorm van vernieuwing.
De boze blanke man wordt vertegenwoordigd door de populisten, maar wie verdedigt de belangen van de Jungmenschen? Iedereen, de koningin incluis, zegt: “De crisis raakt iedereen even hard.” Dit doet me denken aan Ricky Gervais, die moet lachen als hij hoort dat een vrouw van 93 met verwondingen in het gezicht ‘verminkt voor het leven’ is. “Je verminkt een baby voor het leven, een bejaarde hooguit voor een paar jaar!”
Het nieuws wordt gedomineerd door de krampachtige pogingen om een gemankeerd economisch systeem nog even in stand te houden. De obsessie met fossiele brandstoffen duurt nog immer voort. Ondertussen smelten de ijskappen en gokken Rutte en zijn vrienden met de pensioenen van de generaties na hen. In Spanje en Chili hebben ze er al genoeg van. Hoe lang zijn wij nog stil?

Door Rutger Lemm

Rolmodel

Ongewenst openbaar

Extreme kunst zorgt vaak voor onenigheid, voor onoverbrugbare meningsverschillen of onderbuikgevoelens. In de openbare ruimte - die we met z'n allen delen en waar iedereen zich naar ons idee 'thuis' moet kunnen voelen - kan een meningsverschil over hoe die ruimte gebruikt moet worden, zorgen voor een frontale botsing.
Een recent voorbeeld is De Watertrappelaar die afgelopen donderdagnacht door een anonieme kunstenaar in de vijver van het Vondelpark werd geplaatst. Het metalen mannetje dat z'n hoofd boven water probeert te houden werd opgemerkt door een aantal enthousiaste Amsterdammers, maar was binnen enkele uren alweer verwijderd door de stadsreiniging. Niet vanwege een aanstootgevende inhoud of veiligheidsregels, maar simpelweg omdat dat volgens de gemeente niet de bedoeling is van de openbare ruimte. Precies andersom ging dat de afgelopen jaren in Rotterdam rondom Paul McCarthy's werk Santa Claus, beter bekend als Kabouter Buttplug. Hier was het de kunstafdeling van de gemeente, verantwoordelijk voor de aanschaf van het werk, die zich de woede van de burger op de hals haalde. De afkeer van de zwarte Kerstman met het seksspeeltje in de hand was zo groot dat er acht jaar lang is gelobbyd en gediscussieerd over waar het ding moest komen. Het theatergezelschap Wunderbaum herinnerde ons daar afgelopen maandag weer aan in hun extreme voorstelling Looking for Paul.
Naar aanleiding van het gesjouw en gedoe met Kabouter Buttplug, en gefascineerd door de weerstand die McCarthy's werk oproept, waren de spelers bereid ver te gaan in hun zoektocht naar Paul en naar de grenzen van het toelaatbare. Het zorgde voor een extreme voorstelling waar niet ieders onderbuik tegen bestand was. Maar belangrijker is dat Wunderbaum oprecht en vol overgave de verschillen probeert te begrijpen en het vreemde wil onderzoeken. Een open houding en oprechte interesse in plaats van vasthouden aan de verschillen - dat zou de term 'openbare ruimte' meer recht doen.

Door Roos Euwe

Nieuws in beeld

De koek is op. "Het jaar dat voor ons ligt, wordt een jaar van ingrijpende bezuinigingsmaatregelen die alle Nederlanders raken", zo zei koningin Beatrix in haar troonrede.

Illustratie: Anne Brakema

Commentaar

Starry night on the catwalk

Het Stedelijk Museum gaat weer dicht, nog voor het officieel heropend is. Dit lijkt op het eerste oog een raar gegeven, maar wie de situatie aan het Amsterdamse Museumplein al langer volgt, kijkt hier niet meer van op. De verbouwing in het Rijksmuseum sukkelt in slakkentempo voort, en hoewel het Stedelijk vorig jaar met veel bombarie een deel van het gebouw openstelde voor tijdelijke tentoonstellingen (in afwachting van de nieuwbouw die ècht bijna klaar was) lijkt er toch weer een kink in de kabel te zijn gekomen. “Je breekt de nek van mijn museum,” schijnt directeur Ann Goldstein tegen de gemeente te hebben gezegd.
Gelukkig hebben we het Van Gogh Museum nog. Dat onze roodharige vaderlandse held blijft fascineren, bleek afgelopen week tijdens New York Fashion Week, waar de gezusters Mulleavey van Rodarte hun voorjaarscollectie voor 2012 presenteerden. Het kleurenschema was Provençaals, en de luchtige zomerjurken droegen prints van de meest iconische werken van Van Gogh: onder anderen de Zonnebloemen en de Sterrennacht. De ontwerpsters verdienden een compliment voor hun collectie, ondanks dat zij hun inspiratie wellicht iets te letterlijk namen. Of zoals een blogger schreef: “I kind of appreciate [...] the smirking quality of a $4,000 dress that looks a little like a blown-up version of a $4 museum gift shop mug”.
Ook Woody Allen liet zich inspireren door Van Gogh: de prachtige filmposter van zijn Midnight in Paris, die afgelopen week in première ging in Nederland, toont een stadsgezicht van Parijs dat overloopt in – daar is ie weer – de Sterrennacht. De hoofdpersoon is een schrijver die droomt van het verleden: van Goghs starry night staat symbool voor deze nostalgische romantiek.
Het zou interessant zijn om in het Van Gogh Museum een interpretatie te zien van hoe beroemde werken worden toegeëigend door populaire cultuur. Het museum heeft alleen net aangekondigd tijdelijk dicht te gaan in 2012. Er moet verbouwd worden.

Door Sanne Rispens

Machtige Media

Als en dan

Laatst had ik een gesprek over het verschil tussen ‘als’ en ‘dan’. Ik vind het namelijk mooier als die twee uit elkaar worden gehouden, maar ik kon niet beargumenteren waarom. Je kan namelijk best uit de context opmaken of het gaat om een overeenkomst of een verschil. De distinctie tussen ‘als’ en ‘dan’ is dus niet van belang om je goed uit te drukken. Dat ik alsnog niet wil dat "Pietje is groter als Jantje" correct Nederlands wordt, betekent misschien dat ik niet van verandering houd.
Nederlandse media houden wel van verandering, want hun consumenten raken snel verveeld. Vandaar dat De wereld draait door in het nieuwe televisieseizoen hun merchandise niet langer aanprijst met het irritante nepwoord ‘supernietmeernormaal’, maar met het al even irritante nepwoord ‘uitstekelbaars’. En vandaar dat NRC-hoofdredacteur Peter Vandermeersch heeft bedacht om een derde NRC-krant te lanceren: de NRC-ochtendkrant.
Het is niet makkelijk om steeds wat nieuws te verzinnen, maar Vandermeersch doet goed zijn best. Niet zo lang geleden toverde hij de NRC nog om naar tabloidformaat en voegde hij het nieuwe katern Lux toe, voor de golfspelende krantenlezer met het Zwitserleven gevoel. Hij deelde de tabloid op in ‘snelle’ en ‘trage’ pagina’s. De voorpagina is van alle pagina's de snelste, want daar staat inmiddels niets meer te lezen. Hij raadpleegde bij elke beslissing wel zijn lezers, heel vooruitstrevend, en maakte daar verslag van op zijn blog. En nu dus de ochtendkrant, die hetzelfde is als het avondblad, maar met een aangepaste nieuwspagina. Zo, stelt de hoofdredacteur, ben je altijd op de hoogte van het allerlaatste nieuws. Behalve als je graag ’s avonds nog een krantje koopt, want "om logistieke redenen wordt enkel de ochtendkrant in winkels aangeboden."
Als ik echt niet van verandering hield, zou ik moeite hebben met het bovenstaande. Maar ik vind het wel best. Zolang de NRC maar ‘als’ en ‘dan’ uit elkaar blijft houden.

Door Kelli van der Waals

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Schroot voor de kunstkenner 1

Schroot voor de kunstkenner

Wat doet een beschilderd stuk schroot in het Stedelijk? Waarom ruikt het er opeens chemisch en zoet tegelijk? Het is het werk van Selma Selman, die opnieuw definieert wat kunst is en mag zijn. Ivana Kalaš is onder de indruk – en heroverweegt haar eigen positie. Zoetig en naar ijzer – dat aroma komt op... Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer