Asset 14

In ieder geval bleven we stuurloos - À pied

In ieder geval bleven we stuurloos 2/3: Á pied

Na jaren vergeefse pogingen leerde ik in 2020 dankzij Macron de rollende R uitspreken. De president wilde koste wat kost de pensioenleeftijd verhogen naar 64 jaar, met als gevolg een maandenlange metrostaking in Parijs. Mijn universiteit sloot gewoontegetrouw haar deuren. Ik liep iedere week urenlang van mijn eigen huis naar dat van mijn vriendin en terug.  

Esha Guy Hadjadj gaat weg. Weg bij Hard//hoofd en weg uit zijn geliefde Parijs. Dit korte essay is het tweede van zijn drie afscheidsessays. Lees deel 1 hier en deel 3 hier.

 Nog meer dan voorheen was Parijs een chaos: files legden de stad plat, rood aangelopen bestuurders scholden alles wat bewoog uit, overvolle bussen kropen langzamer dan een peuter van halte naar halte, en fietsers dartelden vrolijk tussen alle opstoppingen. Op mijn eigen manier droeg ik ook bij aan het kabaal van claxons en scheldtirades, maar om dat te begrijpen moeten we eerst terug naar Rome, 2013, toen ik in een klooster vlak buiten de stad woonde, en waar ik voor het eerst besloot de rollende R te leren. 

 Ik was daar op een aparte school – een ‘kweekvijver’ zoals ze zichzelf noemde – waar mijn leeftijdsgenoten me dagelijks uitlachten om mijn raspende R. Op een gegeven moment had ik er genoeg van: ik gebruikte het beetje internetverbinding dat we hadden in één overvol kamertje van het klooster om op te zoeken hoe je de rollende R uitspreekt. Eén methode trok in het bijzonder mijn aandacht, omdat hij beweerde binnen een mum van tijd tot resultaten te leiden. Het gaat zo: je bouwt zo veel mogelijk druk op door je tong tegen je gehemelte te duwen, verheft je stem, en op het hoogtepunt schreeuw je zo hard mogelijk een woord uit dat met de ‘dr’ begint – in mijn geval ‘DRAAK’. Het idee is dat je tong door de overdaad aan druk en spierkracht genoeg kan aanspannen om je tong op zijn plek te houden, terwijl het puntje begint te trillen. Ik schreef de instructies op een papiertje, vertrok uit het kleine hok vol skypende familieleden en liep de volgende dag voor het eerst in weken het terrein af. Op het graanveld achter het klooster verplaatste een kolossale tractor hooibalen. De motor overstemde me met gemak.  

Op mijn eigen manier droeg ik ook bij aan het kabaal van claxons en scheldtirades

 Na twee weken gaf ik het op. Het was me gelukt om mijn tong te laten trillen, maar alleen als ik uit volle borst ‘DRAAK’ schreeuwde, wat mogelijk nog triester was dan de letter in zijn geheel niet kunnen uitspreken. Uiteindelijk was het een van de vele manieren waarop ik probeerde te ontsnappen aan de kostschoolfantasie die ik zo naïef had nagejaagd. Ook al woonden we allemaal in hetzelfde gebouw, of misschien juist daarom, ieder contact met andere klasgenoten leek voorwaardelijk, een manier om de tijd te slijten voordat er een wind opstak die ons naar andere oorden zou brengen. Eenzaamheid voelde ik in Rome voor het eerst, tijdens de lunch aan een gevulde 15-meter lange tafel. Vaak bleef ik als een van de laatsten zitten om alle restjes op te eten, maar deze keer legde ik mijn bestek als eerste op m’n bord, waarna ik op de springplank van het gedempte zwembad ging zitten om wat voor me uit te staren. 

 Voor eenzaamheid heb je geen kostschool nodig. Van de duizenden mensen die mij tijdens de OV-staking in Parijs gehoord hebben op mijn wekelijkse wandeltocht, keek niemand op wanneer ik ‘DRRRAAAAK’ schreeuwde zonder mijn pas te vertragen. 

 Tijdens de staking slonken mijn dagen tot het puntje van mijn tong, maar om mij heen gebeurde er veel: een opeenstapeling van protesten tegen het uithollen van de Franse verzorgingsstaat die zijn kookpunt vond in de Gele Hesjes, afkoelde met de maandenlange OV-staking en uiteindelijk bevroor door de COVID-lockdown die ieder mogelijk protest bij voorbaat had kaltgestellt. Het was ook de tijd dat Frankrijk – tégen de officiële positie van de EU in en voor de zakken van Total – de oorlog in Libië bleef bewapenen die ontketende rond de tijd dat ik in de Italiaanse velden mijn tong trainde. En Libië was dan weer de reden waarom ik tweemaal per week op straat ‘DRAAK’ stond te schreeuwen. Het Arabisch bleek ze namelijk allebei te hebben: de rollende en de raspende. Zonder die R kon ik me nauwelijks verstaanbaar maken. 

Esha Guy Hadjadj gaat weg. Weg bij Hard//hoofd en weg uit zijn geliefde Parijs. Bovenstaand essay was het tweede van zijn drie afscheidsessays. 

Mail

Esha Guy Hadjadj (hij/hem) studeerde hedendaagse filosofie in Amsterdam en Parijs. Hij schrijft graag over de manier waarop we ons verhouden tot een al dan niet gedeeld verleden. Daarnaast is hij geïnteresseerd in de ontoereikende oplossingen voor klimaatontwrichting.

Beyza Tolgay is een illustrator en animator gebaseerd in Mainz, Duitsland. Ze houdt van sterke kleuren en gebruikt kleurpotloden voor haar werk.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar