Asset 14

Mijn Arabisch is verstomd

Mijn Arabisch is verstomd

Pelumi Adejumo en Esha Guy Hadjadj vertaalden een gedicht van de Israëlische dichter Almog Behar. Over twee moedertalen, waarvan de één de ander overstemt.

Oorlogstaal kent maar twee kanten: één is oprecht, welgemeend, zelfs humaan, terwijl de ander achterbaks hypocriet en gevaarlijk is. Dit zien we al te gemakkelijk terug in Israël/Palestina, waar de schuine streep met moeite twee onverzoenlijke politieke visies uit elkaar probeert te houden. De overheersende militaire macht van Israël over Palestijnse levens maakt dat het geen evenwichtig conflict is tussen twee gelijke partijen, maar dat belet de oorlogstaal aan beide kanten niet om dit wij/zij-denken bij menig toespraak, artikel of tweet in stand te houden.

Een van de onvoorziene gevolgen van deze oorlogstaal zien we terug in de poëzie van de Israëlische Almog Behar. Hij vertolkt in zijn literatuur de identiteitscrisis van sommige mizrahim, joodse Israëli’s met een Arabische achtergrond. Toen hun ouders of grootouders na de Tweede Wereldoorlog en de Zesdaagse Oorlog aankwamen in Israël, werden ze wantrouwig aangekeken door de Israëlische autoriteiten voor wie alles wat met de Arabische cultuur te maken had als vijandelijk en primitief werd bestempeld. Mizrahim moesten daarom alles wat met hun moedertaal, gewoontes en geschiedenis te maken had vergeten om te kunnen integreren in het nieuwe land.

Behar betreurt het verlies van zijn Arabisch alsof het een moedertaal is die hij nooit heeft gehad. Of beter gezegd: als een moedertaal die hij nooit heeft kunnen spreken. Hij bewaart haar namelijk wel als een intieme stilte, een die verwijst naar een tijd waarin joden, moslims en christenen vanzelfsprekend samen en langs elkaar leefden in het Midden-Oosten. Door die herinnering levend te houden, probeert hij de deur naar een vreedzame toekomst open te houden, al is het maar op een kier.

‘Mijn arabisch is verstomd’ doet denken aan een uitspraak van Saba over haar stemloze broer Hagos in Addonia’s Stilte is mijn moedertaal: “Hagos is niet stom. De wereld is er niet klaar voor om hem te horen.” Op dezelfde wijze is de Israëlische politiek ook nog niet bereid om naar het verstomde Arabisch van Behar te luisteren. Liever slaat ze nogmaals op de oorlogstrom, en herhaalt ze het onoverkomelijke verschil tussen Joden en Arabieren.

Mijn Arabisch is verstomd

Mijn Arabisch is verstomd
gestokt vanaf de keel
vervloekt zichzelf
zonder een woord te uiten
ze slaapt in de verstikkende schuilplaats van mijn ziel
ze verstopt zich
voor haar eigen familie
achter Hebreeuwse jaloezieën.

En mijn Hebreeuws is laaiend
rent rond door de kamers en op balkons van de buren
laat haar stem openlijk klinken
orakelt de komst van de Heer
en van bulldozers
en dan nestelt ze zich in de woonkamer
ze ziet zichzelf als
onthuld op de lip van haar huid
verborgen tussen de bladzijden van haar vlees
het ene moment naakt het volgende gekleed
ze krimpt in de stoel
en vraagt haar hart om vergiffenis.

Mijn Arabisch is schichtig
ze vermomt zich stilletjes als Hebreeuws
en fluistert naar haar vrienden
bij iedere klop aan de deur:
Ahlan, ahlan.
En voor iedere agent die voorbij loopt op straat
grijpt ze naar haar ID-kaart
en wijst ze op de vrijwarende bepaling:
Ana min al-yahoed. Ana min al-yahoed.

En mijn Hebreeuws is doof
soms zeer doof.

Beeld: Lucas Allmann via Pixabay.

Mail

Pelumi Adejumo en Esha Guy Hadjadj

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Auto Draft 5

Verpopping

Wanneer een rups zich in de sombere wintermaanden in haar keukenraam nestelt, koestert de hoofdpersoon in dit verhaal van Esther De Soomer voor het eerst weer gevoelens van liefde en tederheid. Lees meer

Huizen, omhulsels 1

richtingen, ruimtes, rijping

Anne Ballon schreef drie gedichten over een innerlijk dialoog. Met zachte, precieze en lichamelijke beelden neemt Anne ons mee in een conflict tussen een ‘jij’ die naar geborgenheid in seksuele ervaringen zoekt en een ‘ik’ die aan dit zoeken probeert te ontsnappen. Lees meer

Stilte

Stilte

Haren wassen bij de kapper, of een ochtendkoffie in een treincoupé. Angelika Geronymaki neemt je in dit gedicht mee langs vormen van stilte. Lees meer

Schieten op de maan

Schieten op de maan

'I shot the moon, and I’ll do it again if I have to.' Julien Staartjes vindt het moeilijk te bevatten hoe de wereld letterlijk in brand staat, maar er toch vooral ogen zijn gericht op wie de grootste raket kan bouwen. Daar kan geen fictie tegenop, maar je moet het toch proberen. Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer