Refresh. Niets. Refresh. Nog steeds niets.
Mijn broer probeert al de hele week via Facebook zijn vrienden in Caïro en Alexandrië te bereiken. Maar Facebook zwijgt. De enige informatie die het sociale netwerk ons geeft is dat Ashraf Abaza, Salma Tarek El Ahmar en Mohamed El Tayeb voor het laatst ‘actief’ waren op 27 januari. De dag dat het internet en de mobiele telefoonnetwerken in Egypte werden platgelegd.
Desondanks probeert mijn broer zijn vrienden via Facebook bij te staan. En hij is niet de enige. Iedere dag verschijnen nieuwe steunbetuigingen op de walls van Ashraf, Salma en Mohamed. “Stay safe”, “Free Egypt!”, “Do not give up! You’re in my thoughts” en “نحن نحبك”.
Een Egyptische blogger schreef vorige week, vlak voordat het internet eraf gegooid zou worden: “Ik heb het niet nodig. Niemand op het Tahrirplein heeft het nodig. Niemand in Suez of Alex heeft het nodig. Vertel Mubarak dat de volksrevolutie zijn verdomde internet niet nodig heeft.” De massabeweging laat zich niet afschrikken of tegenhouden door een platgelegd netwerk.
"Maar zo zonder respons, en nu de dagen vorderen, lijkt hun wall wel steeds meer op een gedenkmuur," zegt mijn broertje.
"Dat moet je niet zeggen. Ze zijn vast kerngezond met stenen aan het gooien."
"Laten we het hopen."

Door Annabel Troost

Gisteren werd tussen stakingen, politieke spelletjes en volksrevoluties door een debat gevoerd in de Tweede Kamer over het belang van artikel 1 van de grondwet, ten opzichte van dieren: mensenrechten vs. dierenrechten.
Een initiatiefwetsvoorstel van de Partij voor de Dieren wil een einde maken aan de uitzonderingspositie die islamitische en joodse rituele slachters volgens de huidige wet hebben. De huidige wet verbiedt namelijk het onverdoofd slachten van dieren, maar maakt een uitzondering voor de religieuze slacht.
De vrijheid van godsdienst is vastgelegd in artikel 1 van de grondwet. Dierenrechten zijn dat, overigens met reden, niet. Dat is ook wat de Raad van State dacht toen deze afgelopen jaar stelde dat het wetsvoorstel ongrondwettig is. Dat de Kamer dan toch verdeeld is (christelijke partijen zijn tegen, de VVD en PvdA twijfelen nog; links (incl. D66) en de PVV zijn voor), komt mijns inziens doordat in het huidige politieke en publieke klimaat steeds minder waarde wordt gehecht aan de vrijheid van religieuze minderheden.
Daar komt nog de hypocrisie bij dat de discussie niet gaat over hoe we als samenleving iets kunnen doen tegen dierenleed; anders had de focus wel gelegen op verwerpelijke praktijken zoals de bio-industrie, die door geen enkele overtuiging, anders dan die om zo veel mogelijk geld te verdienen, wordt gelegitimeerd. Het leggen van de focus op de slachtpraktijk die enkel in de marge plaatsvindt, is als het voeren van een discussie over euthanasie voor patiënten met uitzichtloos lijden als de universele rechten van de mens nog niet eens zijn vastgesteld.

Door Elon Heymans

“Dag meneer de politicus, u spreekt met de journalist.” “Ha journalist! Hoe is het?” “Goed, goed. Druk, druk. Met u?” “Ik mag niet klagen. Dat bedoel ik letterlijk: de fractievoorzitter heeft in een interne memo alle vormen van klagerij verboden. Het volk wil hoop en optimisme.” “Ja, onze hoofdredacteur start nu een onderzoek om te kijken welke stukken het best gelezen worden en wat de invloed is op het koopgedrag. Het blijkt bijvoorbeeld dat mensen na het lezen over Libië vaak een zonvakantie boeken, of een hippe zonnebril aanschaffen. De journalist wiens artikel het meeste geld oplevert door verkoop en advertenties, krijgt iets lekkers.” “Een taart?” “Een notitieblok van eetpapier. Er hangt nu ook een groot bord hier in de hal, waarop de verkoopcijfers van die dag staan. Als we een record breken, rinkelt er een bel en mogen we een kwartiertje naar buiten om een broodje te eten.”
“Maar goed journalist, waarvoor belde je?” “Het gaat over Japan, meneer de politicus.” “Ik hou heel erg van sushi, er is hier in Den Haag een fan-tas-tisch tentje genaamd Katsui…” “Nee nee, de aardbeving. De ramp.” “Weet ik toch. Geintje.” “Na het ongeluk met de kernreactor in Fukushima is de discussie over atoomenergie in Nederland weer opgerakeld.” “Nee hoor, daar merk ik hier niets van.” “Ja, toch wel. Ik zeg u nu dat dat zo is.” “Nee, die discussie was al gaande…” “Door de situatie in Japan is de kwestie nog prangender.” “Wat een onzin. De risico’s waren altijd al bekend. Het zou wel heel hypocriet zijn om…” “Meneer de politicus, is uw standpunt over kernenergie en een tweede kerncentrale in Nederland, veranderd door de Japanse ontwikkelingen?”
“Luister. Als ik rattengif, bleekmiddel en Hero Fruitontbijt in een blender doe en het wil opdrinken, maar vlak daarvoor zie hoe iemand anders door dit mixje sterft, dan is het toch wel heel opportunistisch om op dat moment te twijfelen over mijn eigen voornemen? Over de risico’s bestond toch geen twijfel, waarom zijn ze opeens wel een argument als er ook echt iets misgaat?” “Hypocriet, opportuun… U gebruikt grote woorden. Zo werken dingen nu eenmaal, meneer. Eerst zien, dan geloven.” “Ik weiger daar aan mee te doen.” “Dan komt u niet in de krant.” “…” “Hallo?” “De tragische gebeurtenissen in Japan tonen aan hoe prangend de kernenergiekwestie in Nederland is… Schrijf je mee?” “Ja.”

Door Rutger Lemm

Iedereen is liberaal. Behalve een radical fringe van geloofswaanzinnige fundamentalisten (correctie: gewaardeerde gedoogpartners) is er in Nederland niemand die tegen vrijheid en democratie is. De JOVD bevestigde dat een paar jaar geleden door Femke Halsema tot ‘liberaal van het jaar’ uit te roepen. Anders dan bedoeld bevestigde dat niet zozeer het eigen gelijk alswel de inhoudsloosheid van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie.
Wie naar de website van de VVD gaat, krijgt daar gedurfde toekomstvisies in het gezicht gesmeten als “Grenzen dicht voor wie ze overschrijdt” (beperkt meteen de werklast bij justitie) en “Vandalen gaan betalen” (helpt ook goed tegen de economische crisis). Repressie, rancune, benepenheid. Iedereen is liberaal, behalve de VVD. Afgelopen weekend hield de partij haar jaarlijkse congres. Veel aandacht heeft het niet gehad, en veel zal er ook niet te beleven zijn geweest. Hoewel het Telegraaf-segment vermoedelijk niet warm loopt voor verdere steun aan Griekenland, en het chique segment niet blij kan zijn met de toegezegde steun van de SGP, bleef iedereen klappen, glimlachen en achter Mark staan. Waar vroeger de partijbijeenkomsten nog omschreven werden als “bloed aan de blazer”, zijn na het bedwingen van de Verdonk-revolte dissidente geluiden effectief wegge-PR-manageriseerd.
"De VVD is een conservatieve biefstuk met liberaal sausje: 90 procent van de VVD-kiezers wil simpelweg lagere belastingen en meer veiligheid. Hun liberalisme beperkt zich tot de vrijheid voor Nederlanders om te verdienen en consumeren." Aldus Joris Voorhoeve, ex-partijleider en sinds kort ook ex-VVD’er. De mooie peilingen kunnen niet verhullen dat er een afgrondelijke Leegte op Rechts gaapt. “We run this country”, zou een CDA-kamerlid in de jaren ’80 gezegd hebben. Diezelfde hoogmoed bevangt nu de huidige managers van de BV Nederland. Juist het nietszeggend vertoon van eenheid laat zien wat de VVD feitelijk is: een partij in crisis.

Door Floris Solleveld

Het is altijd crisis, en het is ook altijd ingewikkelder dan je denkt. Ruwweg kwam het daar op neer tijdens de jaarlijkse conferentie van de International Communications Association, die afgelopen weekend in Boston werd gehouden. Weinig verrassend: zet een internationaal en interdisciplinair gezelschap van academici bij elkaar om de toestand van de wereld te bespreken, en de kans dat je aan het eind vier of vijf provocerende soundbytes overhoudt is nihil. Nuance is de norm, en iedereen is een uitzondering. Dus: ja, het gaat slecht met de journalistiek, maar in elk land om een andere reden, en bovendien is het minder erg dan het lijkt. Enzovoorts.
Academische expertise bestaat bij de gratie van vierkantemilimeterwerk. Maar zoals Theo Maassen ooit zei, is generaliseren het mooiste wat er is. Van vier dagen lang nuanceren wordt niemand erg geil; het is eerder een beetje deprimerend. Misschien dat er om die reden zo ongelofelijk veel wordt gedronken op zo’n conferentie.
Het avondprogramma met borrels, feestjes en netwerkmomenten was zo mogelijk nog voller dan het dagprogramma van serieuze panels, discussies en debatten. En misschien was het vanuit een soort existentiële angst dat het er zo ongelofelijk flirterig aan toe ging; academisch netwerken als een verkapte vorm van speeddaten.
Of misschien is de verklaring voor al het gelonk en geknipoog en geversier wel veel banaler dan mijn meta-analyse hierboven. Sluit honderden volwassenen vier dagen op in een afgelegen hotel in land waar ze niet wonen. Partners en kinderen blijven thuis. What happens in Boston stays in Boston. De natuur is veel simpeler dan je denkt.

Door Lynn Berger

Mensen hebben vaak een mening. Over alles. Ik ook: het hebben van een interessante en onderbouwde mening past goed in mijn beeld van een ruimdenkend en intellectueel mens. Ik ben graag zo'n mens, dus zorg ik er voor dat ik een mening heb over allerlei uiteenlopende zaken. Over de dood van Amy Winehouse (tragisch), de schietpartij in Noorwegen (schokkend en alarmerend), de huidige Nederlandse regering (kortzichtig en zelfingenomen). En als ik nog geen mening heb? Dan lees ik een krant, kijk ik op internet of vraag ik het aan iemand anders. Maar soms lukt het me niet om een mening te hebben. Want soms zijn dingen zo erg, dat je niet zou willen dat ze bestaan.
De foto's uit Oost-Afrika van hongerige kinderogen en van mensen als schimmen zo mager, doen mijn doorgaans goed geoliede meningsmechanisme haperen. De gruwelijke toestand waar twaalf miljoen mensen zich nu in bevinden, en voorlopig ook niet uitkomen, is...
Verstomd blader ik door de krant en lees over het gebrek aan donaties op Giro 555 en de miljoenen die de VN bij elkaar proberen te schrapen. Het zal waarschijnlijk nooit genoeg zijn. Op de opiniepagina wijzen beschuldigende vingers vooral naar elkaar.
Het is de schuld van het Westen en het kolonialisme, zegt de één.Van de multinationals, zegt een ander. Van corrupte Afrikaanse regeringen, zegt weer een ander. Of van de VN die de Somalische krijgsheren hun gang lieten gaan, zegt de volgende.
Waarschijnlijk hebben ze allemaal gelijk, en juist door die complexiteit is de honger in Afrika nog altijd niet opgelost. Misschien is het ook daarom dat ik er geen mening over heb; honger in Afrika is er altijd, en lijkt niet te kunnen verdwijnen. Ondertussen hoor ik in het dagelijks leven mensen vooral weer praten over Amy Winehouse, de aanslagen in Noorwegen en de Nederlandse regering. Ik ben niet de enige zonder mening over honger. Dat is gevaarlijk, want dingen waar we geen mening over hebben, lijken voor ons niet te bestaan.

Door Roos Euwe

Gouden bergen werden ons beloofd: samen met mijn vrienden begon ik in 2001 aan het laatste jaar van mijn middelbare school. De arbeidsmarkt zou perfect zijn als wij afgestudeerd waren, we konden zoveel lenen als we wilden en ons grootste probleem was dat we niets wisten welke studie we moesten kiezen. Ik had een scheiding in het midden, een spijkerjasje met opzettelijk versleten plekken en een bierflesje in mijn linkerhand omdat een vriend jarig was, toen ik live op televisie zag hoe de torens van het World Trade Center instortten.
Ondanks onze puistjes was onze mening achteraf volwassen: dit waren gekken en die zullen er altijd zijn. We keken er een uur naar en daarna gingen gewoon door met het vieren van de verjaardag. De rest van de wereld was een andere mening toegedaan. Ineens bleek er een invasie van moslims te zijn. De politieke elite had liggen slapen. Overal hadden terroristen hun messen geslepen, gulzig starend naar onze kinderen. Wat voor elf september een gouden toekomst was, was na elf september een crisis.
De oorlog tegen het terrorisme is nooit onze oorlog geweest. De aanslagen werden gebruikt als stok om mee te slaan. Er ontstond een politieke crisis rond de multiculturele samenleving en later volgde een economische crisis. Mijn vrienden met hun gel en gympjes werden ineens een linkse elite. Er werd bezuinigd op ons onderwijs en onze kunst; de arbeidsmarkt is ingestort en een hypotheek kan niemand meer krijgen.
Op onze openbare middelbare school bestond zo ongeveer de helft van de klas uit moslims. Het was ook niet hun oorlog. Samen zagen we aanslagen en samen hebben we gegruweld. De oorlog hebben we te danken aan George Bush, Mohammed B., Geert Wilders, Bin Laden en de Tea Party. Maar wij mogen het opruimen.

Door Tim de Gier

"Ik typte 2011 in, en daar was-ie", zei meesterhacker Bram Talman met gepaste bescheidenheid over het kraken van de beveiliging van de Miljoenennota. Hij had zijn lijstje met mogelijke wachtwoorden – welkom2011, markrutterules, gedoogkabinetwhazzabitches – uiteindelijk niet eens nodig bij zijn operatie. De tips van zijn Iraanse collega’s verdwenen eveneens in de prullenmand. Bram Talman uit Gouda is een computergenius van de bovenste plank, waar zelfs onze zwaarbeveiligde overheid niet tegen bestand was. Kun je je überhaupt beschermen tegen de Bram Talmannen van deze wereld? Nee. Hij zei zelf misschien wel 'Ik ben geen hacker!', maar we weten allemaal dat dat hét hacker-motto is.
De digitale sufheid is typisch voor een overheid die helemaal niets van deze tijdsgeest begrijpt. Hé Piet Hein Donner, de jaren ’50 hebben gebeld: ze vragen wanneer je naar huis komt. Uit de inhoud van de Miljoenennota blijkt bovendien dat ‘de toekomst’ voor dit kabinet niet verder reikt dan volgende week dinsdag. Juist nu tot iedereen is doorgedrongen dat we aan het begin van een nieuw tijdperk staan, schuwen onze leiders elke vorm van vernieuwing.
De boze blanke man wordt vertegenwoordigd door de populisten, maar wie verdedigt de belangen van de Jungmenschen? Iedereen, de koningin incluis, zegt: “De crisis raakt iedereen even hard.” Dit doet me denken aan Ricky Gervais, die moet lachen als hij hoort dat een vrouw van 93 met verwondingen in het gezicht ‘verminkt voor het leven’ is. “Je verminkt een baby voor het leven, een bejaarde hooguit voor een paar jaar!”
Het nieuws wordt gedomineerd door de krampachtige pogingen om een gemankeerd economisch systeem nog even in stand te houden. De obsessie met fossiele brandstoffen duurt nog immer voort. Ondertussen smelten de ijskappen en gokken Rutte en zijn vrienden met de pensioenen van de generaties na hen. In Spanje en Chili hebben ze er al genoeg van. Hoe lang zijn wij nog stil?

Door Rutger Lemm

Tussen de demonstranten op Wallstreet stond vorige week ineens Slavoj Žižek, de favoriete filosoof van alles wat op een fixie rijdt en een baard heeft. Žižek is de onnavolgbare denker die strooit met popculturele verwijzingen en regelmatig schermt met het werk van Hegel en Lenin. Met zijn bombastische manier van praten, zijn grijze baard en slissende stem is het makkelijk om van hem te houden. Een collega van mij noemde hem 'een soort kerstboom': er hangt voor iedereen wel wat moois in.
De normaal zo uitgesproken Žižek bleef dit keer erg rustig. Geen opzwepende woorden, maar juist tempering. Hij leek een beetje op Obama na de verkiezingen. Het is nu duidelijk dat een groot gedeelte van de wereld het niet neemt, maar hoe nu verder? "We are allowed to think about alternatives”, sprak Zizek. En dat is volgens Bas Heijne in de NRC de angst die hij heeft: dat alles waar hij voor staat, zelfs in tijden van crisis geen handen en voeten krijgt.
Zo leek het ook even op het Beursplein. Bij Occupy Amsterdam eindigde het alsnog in het uitjoelen van VVD’ers en het opsteken van vingers naar de politie. Carl Peeters zegt deze week in Vrij Nederland dat ook de kerstboom het niet weet.
Ik had zaterdag zelf een nogal schizofrene dag. Door een toevallige samenloop van omstandigheden kon ik alleen in mijn pak het plein oplopen. Scheve blikken natuurlijk. Voor sommige vrienden blijf ik altijd een rechtse bal (in mijn pak), terwijl ik voor anderen een eeuwige marxist ben (met mijn demonstreren). Maar wat Žižek wil is dat we dit soort oordelen achter ons laten en samen praten over oplossingen: pakken en krakers, liberalen en Marxisten. De volgende stap is niet alleen samenkomen, maar overleggen zonder van tevoren al overtuigd te zijn van een oplossing.
Dankzij Occupy mogen we nu echt praten over oplossingen, nu nog écht luisteren. Ook naar mij, in mijn pak.

Door Tim de Gier

Een geslaagde grap over windenergie zullen alle vierentwintig 'vrijheidstrijders' die ons parlement rijk is zonder moeite uit de mouw schudden. Klimaatclown de Mos schrijft er in een handomdraai ongetwijfeld twee conferences over vol. Daar brengt een kakelvers gezaghebbend onderzoek dat zijn tegendeel (wederom) bewijst vast geen verandering in. Op het achter onze dijken verscholen populistische speelveld hebben 'de klimaatgekkies' niets te zoeken. Toch wordt ons land sinds kort via posters en tv-spotjes bestookt met de voordelen van 'HollandseWind', een product waarmee energieleverancier Eneco gewillig de nationalistische mallemolen betreedt.
Los van het geweld dat onze Nederlandsche taal wordt aangedaan door het gebrek aan een spatie tussen bijvoeglijk en zelfstandig naamwoord, is het idee dat wind kan worden geclaimd als nationaal eigendom natuurlijk volstrekt belachelijk. Zoals een zacht briesje dat keurig rechtsomkeert maakt bij onze landsgrenzen, bijvoorbeeld. Of een stevige wind die tot in de eeuwigheid boven een dorpje in de Achterhoek blijft circuleren, om de leden van de lokale wielerclub een altijd aanwezig zetje in de rug te geven misschien.
Warme gevoelens voor het vaderland worden met HollandseWind ook op andere wijzen aangewakkerd. Ben je Oranjegezind, dan kun je je zelfs verkneukelen bij de gedachte dat 'jouw' stroom misschien is opgewekt door het Prinses Amaliapark in de Noordzee. Die molens functioneren overigens enkel bij wind uit Oostelijke richting, want God verhoede dat er een Brits of ander vreemd luchtje aan zit.
Dat plat commercieel zaterdagavondvermaak wekelijks een misselijkmakend chauvinisme de huiskamers in kotst, mag allemaal wel wezen. Dat dat zich vervolgens een kijkcijferkanon mag noemen, dat mogen broer en zus de Mol elk op hun Hollandse borst spelden. Maar dat we met het vol trots vieren van onze nationale driekleur en het onderwijl bijeenschrapen van wat grijpstuivers 'windkrachtkorting' een globaal en zeer, zeer prangend probleem als de opwarming van de aarde kunnen counteren, dat is een perverse boodschap.

Door Boy van Dijk

Geen democratisch gekozen leider heeft de afgelopen zeventig jaar zo’n moreel dieptepunt bereikt als Silvio Berlusconi. Van Vladimir Poetin, die beslist meer misdaden op z’n geweten heeft, kun je nog zeggen dat zijn corruptie en hardhandigheid berekenbaar en weloverwogen zijn; George W. Bush was meer een in de realiteit verdwaalde sul die het misschien nog wel ergens goed bedoelde; Richard Nixon bracht tenminste nog de pingpong-diplomatie tot stand. Silvio zit op een ander niveau van slechtheid. Een schertsfiguur die iedereen schoffeerde, niet een beetje in het rond neukte maar complete harems bouwde, rechtszaken ontliep door amendementen die hem boven de wet stelden, en zelfs de regeringsleidster van wiens (financiële) steun hij afhankelijk was geworden aanduidde als een "onberijdbaar gat". En er mee weg kwam.
Dat is het fascinerende aan Berlusconi. Als regeringsleider was hij goed beschouwd niet meer dan een handige sjacheraar die nooit werkelijk iets oploste of aanpakte, maar in elk geval de illusie van 'hup Italië' wist te verkopen en handig coalities kon smeden. Maar als zelfverklaarde 'levensgenieter' is hij er beter dan wie dan ook in geslaagd om macht, geld en wijven te vergaren en schaamteloos zijn eigen mateloze gang te gaan. Hij is niet alleen de verkoper van glimmende beloften met gebleekte tanden en geïmplanteerd haar, maar ook het duiveltje dat fluistert: "Dit wil jij toch OOOOOK…" Juist die totale mateloosheid maakte hem, paradoxaal genoeg, de meest stabiele factor in de Italiaanse politiek gedurende twintig jaar.
En nu? Een derde herverkiezing zit er niet in. Hij zal wel niet worden gelyncht in een greppel of als Nero de stad achter zich in brand steken, maar nu hij zijn immuniteit kwijt is, volgt onvermijdelijk bijltjesdag. Zelfs met het vermaard ineffectieve en door hemzelf verder uitgeklede Italiaanse justitiële bestel doet Silvio er maar beter aan om snel dood te gaan. Het alternatief is de cel.

Door Floris Solleveld

Journalisten trokken door de jungle om een glimp van haar op te kunnen vangen, voor een kort gesprekje vol revolutionaire retoriek, en wat mooie beelden van die prachtige glimlach. Het interview kwam in het NOS Journaal, en heel Nederland keek gefascineerd naar deze ongrijpbare vrouw. Een paar dagen later bracht de VPRO het eerste deel van Eileen, een Nederlands meisje bij de FARC.
Tanja Nijmeijer, de Hollandse guerillera, lijkt eerder een Angelina Jolie-achtig personage uit een actiefilm dan een geharde strijder voor de Colombiaanse revolutie. Haar meisjesachtige uitstraling – lang haar, stralende lach en het Twentse accent gekruid door tien jaar Spaans spreken – contrasteert met het legeruniform en vooral het indrukwekkende geweer dat gedurende het interview achteloos in haar schoot ligt op een manier die de natte droom is van regisseurs als Robert Rodriguez.
Het feit dat de VPRO-serie haar betitelt als 'meisje' is typisch. Nijmeijer, binnen de FARC bekend als Eileen of Alexandra, is inmiddels 33, en binnen haar tienjarige carrière bij de organisatie heeft ze zich opgewerkt van grondsoldaat tot vertrouweling van de legerleiding. Op geen moment, niet in de interviews, niet in de gevonden dagboeken, heeft ze blijk gegeven van enige demoralisatie: haar geloof in de gewapende revolutie lijkt ijzersterk.
“Als je hier in de jungle zit, en je hoort continu bombardementen en geweren... de enige reactie die je als guerillera hebt is schieten”, zei ze tegen haar interviewer, alsof ze het had over het weer.
Niemand had een goed woord over voor de twee Marokkaanse jongens uit Eindhoven die eind 2001 werden doodgeschoten in Kashmir, waar ze zich wilden aansluiten bij de gewapende jihad. Tanja Nijmeijer krijgt onze sympathie, omdat ze lijkt op onze zussen, dochters, vriendinnen. Ze is echter niet (zoals de makers van Eileen het doen voorkomen) door een geliefde overgehaald om bommen te plaatsen, of op wat voor manier dan ook gedwongen.
Tanja Nijmeijer is geworden wat ze wilde zijn: een guerillera, die door niemand gered hoeft te worden.

Door Sanne Rispens