Illustratie: Anne Brakema

Deze week zoal: haring eten, zombies vrezen en voetballers die Auschwitz-Birkenau bezoeken." />

Illustratie: Anne Brakema

Deze week zoal: haring eten, zombies vrezen en voetballers die Auschwitz-Birkenau bezoeken." />
Asset 14

Zombie-apocalyps

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vijf korte commentaren in woord en beeld van onze redacteuren.

Commentaar

Diepgang voor de aftrap

Vandaag bezoekt het Nederlands elftal het voormalig vernietigingskamp Auschwitz-Birkenau. In hun aandoenlijke vooruitblikken op deze gebeurtenis hoorde je de mediatraining en het gebrek aan opleiding buiten hun sport: “Het is natuurlijk niet de leukste plek om naar toe te gaan, maar het is wel enorm goed voor je ontwikkeling,” zei Johnny Heitinga (die volgens De Speld sowieso in existentiële vormcrisis zit). Ze zijn goed voorbereid, volgens aanvoerder Mark van Bommel: “Iedereen praat erover, heeft het er vroeger in de klas op school over gehad. We weten waar we naartoe gaan.” Gelukkig maar. Gregory van der Wiel wist wel dat daar “echt schokkende dingen” gebeurd waren.
Voetbal is al jaren de meest apolitieke sport op aarde. Een EK of WK vormt voor ons als kijkers dan ook het ideale moment om ons eindelijk eens goed te laten afleiden van de problemen in de wereld. Het kabinet mag dan wel overwegen om het toernooi te boycotten vanwege Oekraïne's omgang met de mensenrechten, wij hoeven dat gezeur even niet aan ons hoofd. Vanwaar dan deze humanitaire interventie? In 2010 bezocht Oranje ook al de cel van Nelson Mandela. Wat wil men hiermee zeggen?
Dat achter het goedaardige karakter van het voetbalspel zelf een diepe slangenkuil schuilgaat, wisten we al langer. Nu is de Italiaanse competitie voor de zoveelste keer in een gok- en omkoopschandaal is beland. Keeper Gianluigi Buffon betaalde anderhalf miljoen euro aan een tabakzaak in Parma, “voor twintig Rolexen”. Als iemand zoveel horloges koopt, dan weet je wel hoe laat het is. De FIFA is al jaren corrupter dan de maffia. Clubs worden gekocht door wapenhandelaren en racisten. Maar het kan niemand iets schelen, zolang de bal maar rolt.
Het getuigt van een gewaagd soort hypocrisie dat de KNVB niets over de gevangenneming van oppositieleider Joelia Timosjenko wil zeggen, maar voor iets oudere oorlogsmisdaden wel een geschiedenislesje reserveert. Ik hoop dat Hans Kraay Jr. de diepte-interviews na afloop doet, ter compensatie. Bedenkt u zelf maar een grappige vraag.

Door Rutger Lemm

Zelf

Onze criminele voorouders

Het Oudnederlands is er een stuk ouder en minder vrolijk op geworden, afgelopen week. Leerden we op school nog dat onze taal begon met Hebban olla vogala nestas hagunnan hinase hic anda thu wat unbidan we nu (grofweg: “hey bitch, let’s fuck”), nu heeft de Oudgermanist Arend Quak die lijst uitgebreid met onverkwikkelijkheden als worgelno (lijk aan de galg), weerderde (castratie), tovergeve (gifmengerij), en diereemoest (diefstal van het lijk van een knecht). Deze en andere juridische begrippen staan als vertalingen bij de Lex Salica, een Merovingisch wetboek uit de zesde eeuw.
Aangezien verboden zelden zonder aanleiding worden uitgevaardigd, kunnen we hieruit afleiden dat onze voorouders zich naast moord en doodslag ook te buiten gingen aan grafroof, brandstichting, heiligschennis, echtbreuk, maagdenroof, het verleiden van dienstmeisjes, en het ongeoorloofd berijden van paarden. Zie voor dat laatste ook Hrafnkel’s Saga.
Er is dus toch rechtvaardigheid. Toen Dr. Quak mij Althochdeutsch en historisch-vergelijkende taalkunde onderwees, bestond het gehoor uit een germanofiele filosofiestudent met een linguïstische hobby en een Portugees meisje dat nooit iets zei. Toen al wist hij te vertellen dat het Oudnederlandse woordenbestand veel groter was: plaatsnamen gaan vaak terug tot de Frankische tijd.
Dat is waar Oudgermanisten op zijn aangewezen: krabbels in de marge, flarden van sagen, zwaar verhaspelde plaatsnamen. De omstreden linguïst Theo Vennemann betoogt in Europa Vasconica, Europa Semitica op basis van plaatsnamen zelfs dat de Germaanse talen substantiëel hebben geleend uit het Phoenicisch en het proto-Baskisch, wat ook zou blijken uit “typisch Semitische” elementen in de Germaanse sagen. Het doet denken aan Dennis Hoppers The Sicilians were niggers-speech uit True Romance.
Ironisch genoeg was de ontdekker van “Hebban olla vogala”, Henry Sweet, tevens het model voor de seksistische oude mopperkont Henry Higgins in My Fair Lady. U weet wel, van Never let a woman in your life!”

Door Floris Solleveld

Nieuws in Beeld

De eerste lading Hollandse nieuwe is zondagmiddag in Scheveningen aangekomen. De twee schepen met de eerste maatjesharing van dit seizoen waren een week geleden vertrokken uit Denemarken, waar de ‘Hollandse’ nieuwe wordt gevangen.

Illustratie: Anne Brakema

Ver weg

Zombie-apocalyps

Toen Centers for Disease Control and Prevention (CDC) vorige maand tips plaatste op haar weblog hoe een zombie-apocalyps te overleven, had het Amerikaanse staatsorgaan moeilijk kunnen bevroeden dat de grap bittere ernst zou worden.
In navolging van een gruwelijk incident in Miami, waarbij een 31-jarige man zich tegoed deed aan het gezicht van een (nog levende) zwerver, zag het CDC zich genoodzaakt de almaar groeiende internetgeruchten te ontkrachten en een officiële verklaring uit te brengen, waarin de mogelijkheid van een op handen zijnde epidemie stellig wordt ontkracht.
Of dit het gewenste effect heeft, valt te bezien. Afgelopen week vermoordde Alexander Kinyua zijn kamergenoot, wiens hersenen en hart hem tot maaltijd dienden. Een dag erna vond Wayne Carter het nodig de agenten die hem wilden arresteren te bekogelen met zijn eigen ingewanden, alwaarna een Chinese student de dood vond, aangegeten en in stukken gehakt door zijn Canadese geliefde (tevens pornoster).
Ik kan me nog goed herinneren hoe diep geschokt ik was, als twaalfjarige, na een stiekeme en nachtelijke kennismaking met The Night of The Living Dead. Maar de zombies van mijn nachtmerries staan in geen vergelijking met de horror van de realiteit.
Mensen die mensen eten ontmenselijken zichzelf. Het is een anti-existentiële daad, waarvan de gruwel door al te normale verklaringen als drugsgebruik of psychose niet afdoende wordt gedekt. Dan liever een exotisch virus dat voor zombies zorgt. Het menselijke aspect komt anders zo dichtbij, dat is ondraaglijk.
De term 'zombie-apocalyps' was op 1 juni jongstleden Google's op drie na populairste zoekterm. Een zeer waarschijnlijk ook aan de filmindustrie te danken eer. Over de met gruwelijkheden gevulde vuilniszakken aan de Mexicaanse grens blijft het ondertussen relatief stil. Misschien moeten we, voordat die voor heisa zorgen, eerst beseffen dat niet de drugs, maar wijzelf het virus zijn dat aan ons vreet.

Eshter Wertwijn

Commentaar

Spijtig Europa

Normaal gezien schrijf ik niet over politiek. Niet omdat ik het onbelangrijk vind (nou ja, een beetje dan), maar omdat anderen er meer zinnigs over kunnen zeggen. Deze keer een uitzondering, omdat ik het nu moeilijk onzinniger maken kan. De hoofdrol is voor Herman 'haiku' van Rompuy, de eerste president van de Europese Raad. In een dertig seconden durende video kondigt hij een masterplan aan. Onder het geflits van camera's licht de bedeesde Belg een tipje van de sluier op. Het plan, waar in de krochten van Brussel nog aan gewerkt wordt, moet ervoor zorgen dat het sociaal-economisch beleid beter op elkaar wordt afgestemd.
Goh, ja, volgens mij werd het daar ook wel eens tijd voor. Ondanks dat ik bijna dagelijks een krant onder ogen krijg, begrijp ik eigenlijk maar weinig van de economische (en in feite ook politieke en sociale) crisissituaties die de EU teisteren. Maar ik begrijp wel dat er beter samengewerkt zou mogen worden, en dan liever vandaag dan morgen. De aankondiging wordt breed uitgemeten, maar ik zie het nieuws eigenlijk niet. Het commentaar van onze minister-president dat "we de problemen hier en nu moeten aanpakken" was waarschijnlijk bedoeld als daadkrachtige retoriek, maar maakt eerder een gebrek daaraan zichtbaar.
Hoewel ik doorgaans net zo positief ben over Europa als Rob Wijnberg, verbetert de poeha rond deze aankondiging mijn beeld van de Europese samenwerking niet bepaald. Spijtig, zo zou Van Rompuy zeggen, omdat Europa het zich niet kan veroorloven nog meer zieltjes te verliezen. Ik mag dan weinig weten van politiek, daarin ben ik zeker niet de enige – en een mening is snel gevormd. Zeker een negatieve.

Door Roos Euwe

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Vorige week schreef Jochum een brief aan Ettie over zijn ervaring met queer-zijn, biseksualiteit en identiteit tijdens zijn jeugd. In deze brief reageert Ettie met haar eigen ervaring en vraagt ze zich af of iedereen queer zou kunnen zijn. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer