Booking.com pretendeert op te komen voor mensenrechten en verdient tegelijkertijd geld aan verhuur in illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. Juul Kruse beschrijft hoe het is om tegen dit bedrijf te demonstreren.
Ik kijk uit op een steeds groter wordende zee aan felgekleurde kinderschoenen. Ze komen uit een grote vrachtwagen, twintig paar per vuilniszak, aan elkaar gebonden waar mogelijk. De organisatie is gestroomlijnd, dit is niet de eerste keer. Ongeveer vijftig vrijwilligers zetten de paren in keurige rijen. In sommige schoenen worden knuffels gezet. Giraffen, Winnie de Poohs en grote beren staan nu in de schoenen die verder altijd leeg zullen blijven. Kleine kinderen rennen tussen de rijen door, oudere kinderen helpen met het neerzetten. Omdat er ondertussen al zo veel kinderen zijn overleden in Gaza wordt al tijdens het opzetten begonnen met het voorlezen van de namen. Vrijwilligers wisselen elkaar af tegen de achtergrond van een zeil waarop ‘Let Gaza live’ staat. Het aantal overleden kinderen heeft de print ondertussen ingehaald, terwijl ik kijk wordt het getal 14.000 overgeplakt met een A4-tje met '15.000'.
Soms zijn demonstraties behapbaar, hebben ze een duidelijk doel, en weten ze met dat doel één pilaar omver te werpen, in de hoop dat er meer zullen volgen. Zo zijn er bijvoorbeeld de aanhoudende demonstraties tegen Booking.com. De demonstraties tegen dit bedrijf voelen anders dan de vele sit-ins en de grote wandeldemonstraties. Anders dan het bezetten van universiteiten en het delen van informatie op sociale media. Dat voelt vaak vooral als het proberen om een vuur te doven met je eigen tuf: best onmogelijk. Na zo’n actie voel ik me vaak moe, uitgeput en best verdrietig. Wat heeft dit voor zin?
Maar niet bij de demonstraties tegen Booking.com.
Dit is een prachtig stukje gaslighting, geschreven door de marketingafdeling, die duidelijk niet in contact staat met de realiteit van wat Booking eigenlijk doet
Deze demonstraties worden georganiseerd door een vrij nieuwe coalitie van Workers For Palestine, XR Justice Now en BDS. BDS is een organisatie die is ontstaan vanuit Palestina, en heeft ondertussen wereldwijd groepen vrijwilligers die allemaal het doel van een vrij Palestina nastreven door Boycots, Divestments and Sanctions (BDS). BDS is hierbij uitgesproken geweldloos. BDS had Booking.com al op haar radar sinds 2019, toen een rapport van Amnesty International Booking.com noemde als een van de partijen die profiteert van illegaal bezet gebied in de Westelijke Jordaanoever. Dat is de plek waar Israëlische kolonisten steeds meer illegale nederzettingen plaatsen, en waar ze Palestijnen dus nog verder van hun eigen land verdrijven en hun huizen en bedrijven vernietigen. Ook daar worden Palestijnen gedood door bezetters, ook daar zijn kinderen doodgeschoten. De huidige campagne van BDS heet B.Honest, en roept op tot 'creatieve, geweldloze, impactvolle protestacties tegen Booking.com'.
Booking is van oudsher een Nederlands bedrijf, en heeft nog altijd haar hoofdkantoor in Amsterdam staan. Daar werken 6.500 medewerkers aan de verhuur van hostels, hotelkamers en B&B’s verspreid over de hele wereld. Dus ook op de Westelijke Jordaanoever. Het bedrijf staat al sinds 2020 op de zwarte lijst van de VN voor het faciliteren van de verhuur van vakantielocaties in illegale nederzettingen op Palestijns gebied. Booking draagt hierdoor actief bij aan de schending van mensenrechten, en profiteert hier dus ook nog eens flink van. Dit ontkennen ze overigens zelf, volgens hun website hebben ze mensenrechten zo hoog in het vaandel staan dat ze zelfs een ‘Human Rights FAQ’ hebben. Daarin staat onder andere: ‘As set out in our Human Rights Statement, we are committed to respecting and promoting human rights wherever we do business. As one of the world’s leading digital travel companies, we respect the human rights of our stakeholders by seeking to avoid infringing on the rights of others and working to address adverse human rights impacts with which we are involved.’ Dit is een prachtig stukje gaslighting, geschreven door de marketingafdeling, die duidelijk niet in contact staat met de realiteit van wat Booking eigenlijk doet. Het faciliteren van de verhuur van hotels op illegale bezette gebieden valt niet onder het respecteren van mensenrechten.
Al sinds het begin is er een grote groep medewerkers die actief vraagt om hulp voor acties tegen hun eigen werkgever. Zij willen graag werken bij een bedrijf dat mensenrechten daadwerkelijk belangrijk vindt, in plaats van alleen te doen alsof
Sinds 7 oktober is de campagne tegen Booking in een stroomversnelling gekomen. Er zijn ondertussen al meerdere acties geweest, waaronder flyeracties, om Booking-medewerkers op de hoogte te brengen van waar hun bedrijf onder andere hun geld vandaan haalt, er was een demonstratie waar tientallen medewerkers bij aansloten, en een boodschap werd 's nachts geprojecteerd op NEMO, tegenover het Booking-kantoor, met ‘STOP PROFITING FROM ILLEGAL SETTLEMENTS!!’. Na geen van de acties besloot Booking om te stoppen met de verhuur van de locaties op de West Bank.
De acties die worden uitgevoerd tegen Booking worden gesteund door de eigen medewerkers van het verhuurplatform. Al sinds het begin is er een grote groep die actief vraagt om hulp voor acties tegen hun eigen werkgever. Zij willen graag werken bij een bedrijf dat mensenrechten daadwerkelijk belangrijk vindt, in plaats van alleen te doen alsof.
Booking heeft gereageerd op de zorgen van de organisatoren van de B.Honest-campagne met een e-mail waarin ze vooral de voordelen van reizen voorop stellen, en zeggen dat reizigers zelf de keuzes mogen maken waar zij naartoe willen gaan. Daarbij wordt niet ingegaan op het feit dat ze op de zwarte lijst van de VN staan, noch op het feit dat Booking profiteert van de verhuur van deze locaties. In plaats daarvan geven ze aan dat ze continu in gesprek zijn met ‘experts van zakendoen en mensenrechten in de regio’. Wie die mensen zijn, en of dat toevallig Israëlische kolonisten zijn, wordt niet duidelijk gemaakt.
Bij deze demonstratie voelt het alsof ik niet tegen Goliath zijn scheen aan schop, maar hem in de ogen aankijk, en dat voelt best eens goed
Afgelopen woensdag 8 mei vond de meest recente actie tegen Booking plaats: in samenwerking met Plant een Olijfboom en Een Ander Joods Geluid worden er 15.000 paar schoenen geplaatst voor de deur van het hoofdkantoor in Amsterdam. Eén paar voor elk kind dat sinds 7 oktober is gedood door Israël. Hun namen werden voorgelezen. Zo word er aandacht gevraagd voor de genocide die momenteel plaatsvindt in Gaza, en wordt Booking eraan herinnerd dat zij geld verdienen aan gestolen Palestijns land. Booking was vooraf al op de hoogte van de actie, maar heeft op moment van schrijven nog geen reactie gegeven.
Na elke tien minuten rinkelt de voorlezer met een belletje, iemand anders neemt het dan van hen over. De nieuwe voorlezer legt uit dat er elke tien minuten een kind wordt gedood in Gaza:
Nour, 17 jaar
Wallid, 16 jaar
Youssef, 6 jaar
Sama, 14 jaar
Ahmed, 12 jaar
Islam, baby
Sara, 7 jaar
Nieuwe acties komen eraan; er werd mij verzekerd dat er een diversiteit van verschillende tactieken gebruikt gaan worden, die allemaal passen binnen de kernwaarden van BDS. Ook bij deze acties zal ik aanwezig zijn. Natuurlijk blijf ik ook naar andere demonstraties gaan, maar bij deze demonstratie voelt het alsof ik niet tegen Goliath zijn scheen aan schop, maar hem in de ogen aankijk, en dat voelt best eens goed.
Verantwoording: Voor dit artikel sprak ik met een van de organisatoren van de acties tegen Booking. Diegene gaf achtergrondinformatie over de verschillende acties die al waren geweest, en over de acties die nog zullen komen. Ook spraken we over de behapbaarheid van deze specifieke acties, en over hoe fijn dat is.
Het Actiefonds en Hard//hoofd slaan de handen ineen voor de rubriek 'Vanaf de barricades' en laten activisten uit verschillende landen aan het woord over hun inspirerende werk. Zo brengen we activisme dichterbij en schijnen we nieuw licht op de strijd voor systeemverandering wereldwijd.
