Asset 14

Kleuren van vergaan

The Weight of Colour organiseert vrijdag 9 november een avondprogramma gewijd aan de vergeten geschiedenissen van kleur in film. Dit laatste evenement van The Disappearance of Colour concentreert zich op vergaan, maar ook over het nieuwe dat ontstaat wanneer iets vergaat. In oktober publiceerde wij een aantal columns over kleur. Nu de laatste editie, aflevering IV: kleuren van vergaan.

Op YouTube worden filmpjes tot in de eeuwigheid aan de goegemeente toevertrouwd, in tegenstelling tot film op niet-digitale dragers die met de tijd zullen vergaan. Zoals de oude vertrouwde VHS-banden, die zo vaak gekopieerd werden en daardoor eigenaardige en vervormde beelden konden vertonen. Zulke kleurrijke extremen en andere dingen die fout lijken te gaan, lenen zich mooi voor glitch art video’s waar het juist draait om dat wat afbreekt en verloren gaat.


Glitch in een video

In zulke processen van aftakeling of ontbinding ontstaan nieuwe kleuren. Beschadigingen op de emulsielaag van een 35mm film zorgen bijvoorbeeld voor de groene ‘kabels’ die je soms over een film ziet lopen in een bioscoop waar analoog geprojecteerd wordt. Wanneer je hier op gewezen bent, zul je ze in het vervolg altijd zien en krijgen deze kleuren een nieuwe betekenis. Operateurs vrezen meteen dat de film beschadigd raakt en de kijker denkt een slechte filmkopie of de onkunde van de operateur te zien. Na de digitalisering in de filmwereld hebben deze extra groentinten juist een nieuwe, positieve lading gekregen terwijl een analoog medium met uitsterven bedreigd wordt.


Hoe film door projectoren beschadigd kan worden en hoe je het daarna op het grote scherm kan herkennen

Wanneer er krassen op de film komen, is dat niet altijd een probleem. Krassen in of verven op filmmateriaal kan zelfs een artistieke mogelijkheid zijn. Zo krijg je, in de woorden van experimenteel filmmaker Stan Brakhage, "a sense of the surface": het gevoel van filmmateriaal als iets tastbaars en bewerkelijks.


Stan Brakhage over het krassen in film

De focus verschuift dan van film als een venster op de wereld, naar film als een materiaal waar je mee kunt ‘boetseren’ of mee kunt werken als een schilder, zoals Brakhage zelf deed in bijvoorbeeld The Dante Quartet.


De korte experimentele film The Dante Quartet (1987) van Stan Brakhage

In de bewerkelijkheid van het filmmateriaal ligt echter ook het ontbindingsproces besloten. Een filmmedium dat bij uitstek snel en karakteristiek verloren gaat, is nitraatfilm. Dit soort film werd in de vroege jaren van de cinema gebruikt en het was een kwetsbaar en licht ontvlambaar materiaal. De found footage documentaire Lyrisch Nitraat van Peter Delpeut toont de kleurrijke poëzie van deze drager. Niet alleen bestaat de film uit een bijzondere verzameling van getinte en getonede vroege kleurenbeelden, maar ook uit stukken ontbindend nitraat. Na het recente faillissement van het Nederlandse filmlaboratorium CINECO is het nog maar de vraag of er nog veel filmmateriaal gerestaureerd en gedigitaliseerd zal worden. Een verloren paradijs in film.


Fragment uit Lyrisch Nitraat (1991) van Peter Delpeut

Absaline Hehakaya (1987) is programmeur voor The Weight of Colour, studeert Wijsbegeerte en Film en is daarnaast werkzaam als operateur in Filmhuis Kriterion.

Wij geven 4 x 2 vrijkaarten weg voor The Disappearance of Colour, een avond van lezingen en viewings over kleur in film, op vrijdag 9 november in SMART Project Space te Amsterdam. Mail gauw naar zara@hardhoofd.com om kaartjes hiervoor te winnen!

Mail

Videoredactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer