Asset 14

Hoe serieus kan de studentendemocratie zichzelf nog nemen?

Hard//talk: Hoe serieus kan de studentendemocratie zichzelf nog nemen?

Kostbare prijzen uitdelen in ruil voor inspraak in de studentenraad is in de Nederlandse onderwijsinstellingen niet ongewoon. Multinationals en andere bedrijven veranderen ons onderwijs zo stapsgewijs in lopendebandwerk dat op hun wensen aansluit. Door haar eigen universiteit voor het gerecht te slepen, hoopt UvA-student Tammie Schoots de vrije en emancipatoire kern van het onderwijs te beschermen.

Het galmende verlangen naar meer democratie, tijdens de Maagdenhuisbezetting, vijf jaar geleden, vond geen weerklank en daar ervaart de Universiteit van Amsterdam nu de consequenties van. Tijdens de studentenraadsverkiezingen afgelopen juni bood een aantal partijen peperdure spullen aan in ruil voor een stem. Dat varieerde van polaroidcamera’s tot een bol.com-cadeaukaart van 150 euro.

Het centraal stembureau (CSB), de waker van het democratische proces, kon het wel begrijpen en vond sponsorgeld van ING en Deloitte vergelijkbaar met dat van de lokale bakker. Middels de gekochte stemmen kunnen deze studentenraadspartijen de UvA in klein Cambridge aan de Amstel veranderen. Zo willen zij bijvoorbeeld dat de bibliotheek 24 uur open blijft omdat we ‘niet achter mogen lopen op grote Britse en Amerikaanse universiteiten’.

Het kopen van stemmen roept de vraag op hoe serieus we de Nederlandse studentendemocratie moeten nemen

Elk jaar vinden er op alle Nederlandse universiteiten studentenraadsverkiezingen plaats, waar de deelnemende partijen een toekomstvisie aan hun studenten presenteren. De verkiezingen van dit jaar zijn met name van belang, omdat de medezeggenschap een doorslaggevende stem heeft in de vraag waar de vrijgekomen leenstelselgelden naartoe gaan. Maar het kopen van stemmen roept de vraag op hoe serieus we de onpartijdigheid van de Nederlandse studentendemocratie moeten nemen.
Hard//talk: Hoe serieus kan de studentendemocratie zichzelf nog nemen? 1

Uitzicht op de campus van de UvA, Roeterseiland. ©Erwyn van der Meer

Kostbare prijzen uitdelen in ruil voor een stem is in de Nederlandse onderwijsinstellingen namelijk niet ongewoon: in 2012 werden er op de Hogeschool van Utrecht koffiezetapparaten verloot en in 2016 ontstond er een rel op de Hogeschool van Amsterdam vanwege cadeaubonnen. Op de UvA hebben ‘gulle gevers’ hun kans gepakt, als we deze tendens niet snel de kop in drukken zal deze trend zich verspreiden naar andere onderwijsinstellingen.

Kritische voorhoede

De medezeggenschap is een handig instrument voor studenten om het beleid op hun instelling te beïnvloeden. Het meebeslissen over hoe je eigen educatie wordt vormgegeven ligt in het hart van ons vrije en emancipatoire systeem. In het hoger onderwijs leiden we immers een kritische voorhoede op. De studentenraad is in het bijzonder een plek waar jonge mensen verantwoordelijkheid leren nemen voor hun eigen universiteit of hogeschool.

Deze bedrijven zijn geen ‘stille weldoeners’, maar belanghebbenden

Leren omgaan met bejaarde bestuurders en doortrapte technocraten is essentieel om later dogmatisch denken te overstijgen. Maar door stemmen te kopen wint degene die de mooiste lokkertjes aanbiedt en niet de sterkste inhoudelijke visie.

Het feit dat een partij überhaupt stemmen koopt is al erg genoeg – het ondermijnt de democratie, zelfs op relatief kleine schaal – maar daar blijft het niet bij. Via de bekostiging van dure prijzen kunnen bedrijven een eigen plek in de studentenraad kopen. Zij zijn geen ‘stille weldoeners’, maar belanghebbenden die de inrichting van het hoger onderwijs willen beïnvloeden. Onderwijsinstellingen zijn voor hen lopende banden die naadloos op hun arbeidsvraag zouden moeten aansluiten.

Om weerstand te bieden aan de nalatigheid van het CSB van de UvA kondigde ik onlangs aan hen voor het gerecht te slepen. Binnenkort zal ik aan de rechter vragen om paal en perk te stellen aan deze wanpraktijken.

Waarschuwing

De strijd over de inrichting van het educatiesysteem (en de vraag wie daarover meebeslist) is niet nieuw. Ze is al langer gaande: vrije en emancipatoire waardes worden uitgedaagd door vergaand pragmatisme van grote bedrijven en ‘praktische’ politici. Zij zien liever dat de universiteit makke lammetjes aflevert dan dat er een nieuwe generatie kritische denkers wordt opgeleid.

Laat wat er op de UvA is gebeurd een waarschuwing zijn voor alle studentenraadsleden in het hoger onderwijs

Onder het mom van ‘excellentie’ (aldus de VVD in zijn verkiezingsprogramma) propageren deze politici desastreuze maatregelen zoals verdere flexibilisering, selectietrajecten en reduceren zij onderwijs tot een arbeidsvraag. Alhoewel dit gepresenteerd als een objectieve kijk op onderwijs is dit slechts een politieke agenda, een die beslist niet als doel heeft het onderwijs te helpen kritische denkers op te leiden.

Bij de Universiteit van Amsterdam is het uit de klauwen gelopen. Laat wat er op mijn universiteit gebeurd is een waarschuwing zijn voor alle studentenraadsleden in het hoger onderwijs. We mogen wat meer vertrouwen gaan hebben in ons eigen visionaire vermogen. Loop dus niet achter de grillen van de arbeidsmarkt aan, maar definieer zelf de toekomst: dat is het doel van ons onderwijs. De studentenraadsleden die verleid zijn door de gemakzucht van het grote geld zouden zich de ogen uit het hoofd moeten schaden.

Wees dus nooit bang om te staan voor het goede, ook als dat tot een rechtszaak leidt.

Beeld: Demonstrerende studenten onderweg van het Bungehuis naar het Maagdenhuis in Amsterdam (februari 2015), Laauwen Media via Flickr.

Mail

Tammie Schoots (1995) studeert Filosofie, Europese Studies en Rechten aan de Universiteit van Amsterdam. Als transgender activist staat ze geregeld op de barricades en bemoeit ze zich met kwesties over politiek en gender. Daarnaast is ze betrokken bij de studentenpolitiek op haar universiteit.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

:Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

Het voorleesuur heeft geslagen: een essay over morele paniek

In april 2023 werd een onschuldige dragqueen-voorleesmiddag plots het middelpunt van ophef. Opgefokt door radicaal-rechtse groeperingen, werd er die middag luid geprotesteerd tegen het initiatief. Op het verkeerde tijdstip, maar toch: de morele paniek was niet te overzien. Reden genoeg voor Rijk Kistemaker om na te gaan: die paniek, waar komt die vandaan? En wat zit er eigenlijk achter? Lees meer

Navelstaren als rebellie

Navelstaren als rebellie

Voor ons vorige magazine, schreef Lena Plantinga een essay over waarom het revolutionair is als vrouwen schrijven over emoties, liefde, alledaagse dingen en seks. ‘Ik schrijf omdat ik boos ben terwijl iedereen me altijd lief noemt.’ Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname

Het Sranantongo leeft

Het Sranantongo wordt steeds meer gesproken in Suriname om de massa aan te spreken. Toch is het Nederlands nog steeds de enige officiële taal van het land. Voor het drieluik dat Kevin Headley schrijft over hoe het koloniale verleden nog voortleeft in Suriname, gaat hij in dit derde en laatste deel in op de geschiedenis... Lees meer

Wie blijft? De kennisvlucht in Suriname 1

Wie blijft er over na de kennisvlucht in Suriname?

Hoogopgeleiden trekken steeds vaker weg uit Suriname. In dit tweede deel van een drieluik over hoe het koloniale verleden doorleeft in Suriname, gaat Kevin Headley in op hoe de kennisvlucht zich verhoudt tot de economische staat van het land. Lees meer

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eenzaamheid trekt me niet, maar ik heb er behoefte aan

Eva van den Boogaard schreef een brief aan Roland Barthes, die in zijn dagboeken over eenzaamheid en vrijheid schreef wat zij zelf niet kon verwoorden. ‘Je hebt me lang gerustgesteld, maar waar ik de herkenning eerst geruststellend vond, vind ik haar de laatste tijd steeds verontrustender.’ Lees meer

Suriname is één groot slavernijmuseum

Suriname is één groot slavernijmuseum

Een slavernijmuseum is niet genoeg. Kevin Headley stelt de vraag hoe Nederland Suriname tegemoet kan komen op gebied van cultureel erfgoed rondom het koloniale verleden. ‘Ik denk dat de belangrijkste vraag die Nederland aan Suriname moet stellen is: “Wat heb je nodig?”’ Lees meer

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Wanneer steek je nou eindelijk je middelvinger op?

Waarom wil je nog altijd niet-homo en meer genderbevestigend zijn? In deze brief bespreekt Jochum de waanvrijheid rondom homoseksualiteit. Lees meer

Lieve Mr. Dickhead

Lieve Mr. Dickhead

Op 7 januari schreef N. een liefdevolle goedmaakbrief en wilde deze persoonlijk overhandigen aan M. Zeven dagen eerder, op nieuwjaarsdag, mondde een akkefietje uit in de dramatische afloop van hun kortstondige doch intensieve liefdesrelatie. Het bleef niet bij een enkele ochtendbrief. Lees meer

:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer