Asset 14

Alle sterrenstelsels drijven langzaam uit elkaar

Hemellichaamgedichten

IK WIL EEN GEDICHT SCHRIJVEN DAT FONKELT ZOALS STERREN FONKELEN EEN GEDICHT DAT VOELT ALS EEN NEVEL ALS EEN INTERSTELLAIRE WOLK EN DAT IN DIT SPECIFIEKE GEDICHT STERREN GEBOREN WORDEN OMDAT IN DIT GEDICHT DIFFUSE MOLECULAIRE WOLKEN INEENKLAPPEN ONDER HUN EIGEN ZWAARTEKRACHT

IK WIL EEN GEDICHT SCHRIJVEN DAT INEENKLAPT ONDER ZIJN EIGEN ZWAARTEKRACHT

hier en vannacht vang ik het geluid dat hemellichamen maken op
leg het langs mijn hartslag zoek verbanden
ik had gehoopt dat het zou klinken als een versnelde
ademhaling
dicht bij mijn oor
of een gebed
binnensmonds gepreveld door een kosmonaut die gestopt is met geloven
of nooit in iets anders heeft geloofd dan zichzelf

zittend op een pas gedweilde tegelvloer ontdek ik mijn voorkeur voor het geluid van twee zwarte gaten
die op elkaar botsen
ze klinken als de draaikolk waar ik als kind bijna in verdronk
mijn oren ruisten alles werd zacht ik zag kleuren en eigenlijk
had ik opgegeven
ooit nog boven te komen

het was rustig

licht heeft een snelheid van 300.000 kilometer per seconde
toch kan een zwart gat het opslokken

maar heb je de maan gezien
de krans die haar omringt op haar helderste punt
heb je gezien hoe je de kraters kunt onderscheiden heb je gezien hoe rood ze is
een bloedmaan
haar oranje haar geel haar wit haar grauw en als ik geluk heb
blauw
hoe ze soms roze lijkt
het herinnert me aan de eindigheid van ieder liefdesverhaal

zwarte gaten zijn aanlokkelijk
ik kan aan zwarte gaten denken terwijl ik wacht
tot ik een ster zie vallen
vallende sterren zijn hoopvol maar
ik zie zelden sterren vallen en geef mijn ongeduld hiervan de schuld
zoals ik mijn neiging om op de verkeerde plek te zoeken
de schuld geef

op een pas gedweilde tegelvloer denk ik hard aan zwarte gaten
de strepen die ik trok met de dweil hebben de vorm van de melkweg
ik stel mij zwarte gaten kil en begrenst voor
als tegels
maar met aantrekkingskracht
je slaat erop
kapot

een wetenschapper zei dat we ons afval op een dag in zwarte gaten zouden kunnen dumpen
het lef
ik heb hem vervloekt en weet niet hoe het met hem afgelopen is

terwijl mijn nagels halvemanen achterlaten in mijn huid
denk ik aan hoe zwarte gaten ontstaan
draai mijn handpalmen naar de hemel
ik probeer een verbinding te voelen
ik probeer dit voorzichtig
wacht op iets kosmisch
dat in elkaar kan klappen

ik ben al een leven lang losgesneden
soms drukt zich iets in mij samen

ik wacht op wat komt
of er iets geboren wordt
of een kern
in minder dan een seconde
in elkaar trekt
explodeert

het schijnt dat zwarte gaten niet eeuwig zijn

het schijnt dat zwarte gaten langzaam verdampen

Hemellichaamgedichten 1

IN EEN VORIG LEVEN WAS IK YURI GAGARIN

ik was timmermanszoon mijn komst werd voorspeld door wetenschappers
die droomden van ruimtevaart
mijn vrouw voelde geen angst toen ik de hemel in schoot
haar gezicht zacht en deugdzaam
net haar kapsel

ze legde haar hand op haar borst en wachtte
het was glorieus en stond goed

niemand kon verlaten zoals ik
er wordt gezegd dat ik in de ruimte was en geen God zag
op mijn nachtkastje lag een toespraak over onthechting

icoonschilders beelden mij met een stralenkrans af
eigenlijk ben ik hier te bescheiden voor
ik duld het

toen ik Yuri Gagarin en jong was
dacht ik dat ik iets te bewijzen had
het bleek onnodig ik was Yuri Gagarin
dat was genoeg

het is ochtend en ik word geprezen om mijn uitzonderlijke moed
mijn moed is aangeboren en verwondert mij niet
immers ben ik ooit Yuri Gagarin geweest
ik leg mijn naam op de melodie van Radio Gaga
schrijf mijn naam op vlaggen
die ik nooit op de maan kan planten
ik droom van planeten die naar mij zijn vernoemd
All I hear is Yuri Gagarin

na mij zijn er meer in de ruimte geweest
maar laten we niet het belang vergeten van het zijn van de eerste man
Buzz Aldrin is het met me eens
niet dat hij het ooit toe zou geven

op een zomerdag keek ik zo lang in de zon
ik had blind kunnen worden maar werd het niet
ooit was ik Yuri Gagarin en een belofte
in mijn oren hoorde ik
een hoog zoemen
als een lamp
vlak voor het doven

Hemellichaamgedichten 2

HET ZOU KUNNEN DAT IK TWIJFEL OF WIJ VAN DEZELFDE MATERIE GEMAAKT ZIJN

misschien is ons heelal gekromd als de welving van een rug
of een vinger die lokt
vlak als een hand over mijn buik
gebold als jouw rustende hoofd
hoe dan ook ik zal er slapen

mijn ledematen helemaal slap ik zal slapen alsof ik niet besta
de deken bedekt me half zodat er nog iets te duiden valt tussen al deze donkere materie

(iedereen zegt steeds maar dat liefde het begin is
ze hebben het mis)

bij het ontbijt bespreken we hoe één deeltje op meerdere plekken tegelijk kan zijn

(in eerste instantie: paniek)

tussen het smeren van twee crackers door verklaar ik uiteindelijk de liefde aan die hete naakte singulariteit
ik heb een zwak voor gebrek aan ruimte en tijd en hoe alles op één punt bij elkaar kan komen
om een oneindige dichtheid te vormen
die verontrustend is
hoogstwaarschijnlijk toevallig
lichtelijk gewelddadig
pulserend

ik schenk koffie in en straal iets uit
zet de mok aan mijn lippen en neem geen slok
er zijn dagen waarop ik zo nadrukkelijk besta dat het pijn doet
de sterren en ik zijn van dezelfde stof gemaakt
ook geluk kan uitdijen tot de grens ervan uit het zicht is

in de middag boor ik gaten in mijn muren
ze zijn hard ik moet een klopboor gebruiken met een sterke vibratie en ken dat betekenis toe
wanneer ik klaar ben valt vanuit iedere hoek licht de ruimte in
ik trek lijnen met mijn vinger
geef namen speur naar wat valt
er is zo veel onderhevig aan aantrekken en afstoten
het is de vraag wat ik aantrek

(ik heb behoefte aan wetten maar wie ben ik nou om wat dan ook te willen)

er is zo veel onderhevig aan zwaartekracht
er is zo veel onderhevig aan zwaarte
hoe het wijnglas wordt neergezet
en ik word opgetild
alsof ik licht ben en misschien ben ik ook licht op de schaal van alle grote dingen
hoe ik uit mijn baan word geslingerd

wanneer de nacht valt ben ik geladen
als een heel klein deeltje
klaar om af te stoten

Mail

Yentl van Stokkum is redactielid bij Hard//hoofd. Ze was ooit, op een blauwe maandag, kunstdocent in het middelbaar onderwijs. Nu schrijft ze theaterteksten, hoorspelen, poëzie en essay’s.

Josje van Stekelenburg

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Auto Draft 5

Verpopping

Wanneer een rups zich in de sombere wintermaanden in haar keukenraam nestelt, koestert de hoofdpersoon in dit verhaal van Esther De Soomer voor het eerst weer gevoelens van liefde en tederheid. Lees meer

Huizen, omhulsels 1

richtingen, ruimtes, rijping

Anne Ballon schreef drie gedichten over een innerlijk dialoog. Met zachte, precieze en lichamelijke beelden neemt Anne ons mee in een conflict tussen een ‘jij’ die naar geborgenheid in seksuele ervaringen zoekt en een ‘ik’ die aan dit zoeken probeert te ontsnappen. Lees meer

Stilte

Stilte

Haren wassen bij de kapper, of een ochtendkoffie in een treincoupé. Angelika Geronymaki neemt je in dit gedicht mee langs vormen van stilte. Lees meer

Schieten op de maan

Schieten op de maan

'I shot the moon, and I’ll do it again if I have to.' Julien Staartjes vindt het moeilijk te bevatten hoe de wereld letterlijk in brand staat, maar er toch vooral ogen zijn gericht op wie de grootste raket kan bouwen. Daar kan geen fictie tegenop, maar je moet het toch proberen. Lees meer

Ik was elf

Ik was elf

In dit verhaal onderzoekt Jochum Veenstra waar de grens tussen fictie en werkelijkheid ligt voor kinderen. En tot welk punt kan je als ouder je zoon beschermen? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer