Asset 14

Alle sterrenstelsels drijven langzaam uit elkaar

Hemellichaamgedichten

IK WIL EEN GEDICHT SCHRIJVEN DAT FONKELT ZOALS STERREN FONKELEN EEN GEDICHT DAT VOELT ALS EEN NEVEL ALS EEN INTERSTELLAIRE WOLK EN DAT IN DIT SPECIFIEKE GEDICHT STERREN GEBOREN WORDEN OMDAT IN DIT GEDICHT DIFFUSE MOLECULAIRE WOLKEN INEENKLAPPEN ONDER HUN EIGEN ZWAARTEKRACHT

IK WIL EEN GEDICHT SCHRIJVEN DAT INEENKLAPT ONDER ZIJN EIGEN ZWAARTEKRACHT

hier en vannacht vang ik het geluid dat hemellichamen maken op
leg het langs mijn hartslag zoek verbanden
ik had gehoopt dat het zou klinken als een versnelde
ademhaling
dicht bij mijn oor
of een gebed
binnensmonds gepreveld door een kosmonaut die gestopt is met geloven
of nooit in iets anders heeft geloofd dan zichzelf

zittend op een pas gedweilde tegelvloer ontdek ik mijn voorkeur voor het geluid van twee zwarte gaten
die op elkaar botsen
ze klinken als de draaikolk waar ik als kind bijna in verdronk
mijn oren ruisten alles werd zacht ik zag kleuren en eigenlijk
had ik opgegeven
ooit nog boven te komen

het was rustig

licht heeft een snelheid van 300.000 kilometer per seconde
toch kan een zwart gat het opslokken

maar heb je de maan gezien
de krans die haar omringt op haar helderste punt
heb je gezien hoe je de kraters kunt onderscheiden heb je gezien hoe rood ze is
een bloedmaan
haar oranje haar geel haar wit haar grauw en als ik geluk heb
blauw
hoe ze soms roze lijkt
het herinnert me aan de eindigheid van ieder liefdesverhaal

zwarte gaten zijn aanlokkelijk
ik kan aan zwarte gaten denken terwijl ik wacht
tot ik een ster zie vallen
vallende sterren zijn hoopvol maar
ik zie zelden sterren vallen en geef mijn ongeduld hiervan de schuld
zoals ik mijn neiging om op de verkeerde plek te zoeken
de schuld geef

op een pas gedweilde tegelvloer denk ik hard aan zwarte gaten
de strepen die ik trok met de dweil hebben de vorm van de melkweg
ik stel mij zwarte gaten kil en begrenst voor
als tegels
maar met aantrekkingskracht
je slaat erop
kapot

een wetenschapper zei dat we ons afval op een dag in zwarte gaten zouden kunnen dumpen
het lef
ik heb hem vervloekt en weet niet hoe het met hem afgelopen is

terwijl mijn nagels halvemanen achterlaten in mijn huid
denk ik aan hoe zwarte gaten ontstaan
draai mijn handpalmen naar de hemel
ik probeer een verbinding te voelen
ik probeer dit voorzichtig
wacht op iets kosmisch
dat in elkaar kan klappen

ik ben al een leven lang losgesneden
soms drukt zich iets in mij samen

ik wacht op wat komt
of er iets geboren wordt
of een kern
in minder dan een seconde
in elkaar trekt
explodeert

het schijnt dat zwarte gaten niet eeuwig zijn

het schijnt dat zwarte gaten langzaam verdampen

Hemellichaamgedichten 1

IN EEN VORIG LEVEN WAS IK YURI GAGARIN

ik was timmermanszoon mijn komst werd voorspeld door wetenschappers
die droomden van ruimtevaart
mijn vrouw voelde geen angst toen ik de hemel in schoot
haar gezicht zacht en deugdzaam
net haar kapsel

ze legde haar hand op haar borst en wachtte
het was glorieus en stond goed

niemand kon verlaten zoals ik
er wordt gezegd dat ik in de ruimte was en geen God zag
op mijn nachtkastje lag een toespraak over onthechting

icoonschilders beelden mij met een stralenkrans af
eigenlijk ben ik hier te bescheiden voor
ik duld het

toen ik Yuri Gagarin en jong was
dacht ik dat ik iets te bewijzen had
het bleek onnodig ik was Yuri Gagarin
dat was genoeg

het is ochtend en ik word geprezen om mijn uitzonderlijke moed
mijn moed is aangeboren en verwondert mij niet
immers ben ik ooit Yuri Gagarin geweest
ik leg mijn naam op de melodie van Radio Gaga
schrijf mijn naam op vlaggen
die ik nooit op de maan kan planten
ik droom van planeten die naar mij zijn vernoemd
All I hear is Yuri Gagarin

na mij zijn er meer in de ruimte geweest
maar laten we niet het belang vergeten van het zijn van de eerste man
Buzz Aldrin is het met me eens
niet dat hij het ooit toe zou geven

op een zomerdag keek ik zo lang in de zon
ik had blind kunnen worden maar werd het niet
ooit was ik Yuri Gagarin en een belofte
in mijn oren hoorde ik
een hoog zoemen
als een lamp
vlak voor het doven

Hemellichaamgedichten 2

HET ZOU KUNNEN DAT IK TWIJFEL OF WIJ VAN DEZELFDE MATERIE GEMAAKT ZIJN

misschien is ons heelal gekromd als de welving van een rug
of een vinger die lokt
vlak als een hand over mijn buik
gebold als jouw rustende hoofd
hoe dan ook ik zal er slapen

mijn ledematen helemaal slap ik zal slapen alsof ik niet besta
de deken bedekt me half zodat er nog iets te duiden valt tussen al deze donkere materie

(iedereen zegt steeds maar dat liefde het begin is
ze hebben het mis)

bij het ontbijt bespreken we hoe één deeltje op meerdere plekken tegelijk kan zijn

(in eerste instantie: paniek)

tussen het smeren van twee crackers door verklaar ik uiteindelijk de liefde aan die hete naakte singulariteit
ik heb een zwak voor gebrek aan ruimte en tijd en hoe alles op één punt bij elkaar kan komen
om een oneindige dichtheid te vormen
die verontrustend is
hoogstwaarschijnlijk toevallig
lichtelijk gewelddadig
pulserend

ik schenk koffie in en straal iets uit
zet de mok aan mijn lippen en neem geen slok
er zijn dagen waarop ik zo nadrukkelijk besta dat het pijn doet
de sterren en ik zijn van dezelfde stof gemaakt
ook geluk kan uitdijen tot de grens ervan uit het zicht is

in de middag boor ik gaten in mijn muren
ze zijn hard ik moet een klopboor gebruiken met een sterke vibratie en ken dat betekenis toe
wanneer ik klaar ben valt vanuit iedere hoek licht de ruimte in
ik trek lijnen met mijn vinger
geef namen speur naar wat valt
er is zo veel onderhevig aan aantrekken en afstoten
het is de vraag wat ik aantrek

(ik heb behoefte aan wetten maar wie ben ik nou om wat dan ook te willen)

er is zo veel onderhevig aan zwaartekracht
er is zo veel onderhevig aan zwaarte
hoe het wijnglas wordt neergezet
en ik word opgetild
alsof ik licht ben en misschien ben ik ook licht op de schaal van alle grote dingen
hoe ik uit mijn baan word geslingerd

wanneer de nacht valt ben ik geladen
als een heel klein deeltje
klaar om af te stoten

Mail

Yentl van Stokkum is redactielid bij Hard//hoofd. Ze was ooit, op een blauwe maandag, kunstdocent in het middelbaar onderwijs. Nu schrijft ze theaterteksten, hoorspelen, poëzie en essay’s.

Josje van Stekelenburg

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Auto Draft

Rooilijnen

Rik Sprenkels schrijft (als dichter en medewerker bij het Kadaster) over de beleidsregels achter de openbare ruimte: voor de gewone sterveling zijn ze onzichtbaar, terwijl ze wel veel invloed hebben op hoe hun wereld werkt en eruitziet. Lees meer

Verboden toegang 8

Verboden toegang

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In woord én beeld dicht Maaike Rijntjes over iemand die terugkeert naar het bungalowpark waar die opgroeide. Lees meer

Momentum

Momentum

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Sanne Lolkema dicht op drie levels over de prestatiemaatschappij: van micro-, naar macro- en mesoniveau. Lees meer

Herkauwen

Herkauwen

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tussen ongemak en walging in dicht Moni Zwitserloot over zowel baren als geboren worden: 'je kruipt uit je dode vel / naar buiten / de broeierige nacht in'. Lees meer

Podiumgeil

Podiumgeil

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Birsu Tamer schreef een tekst voor een acteur die als het monster van Frankenstein diens publiek bespeelt. Lees meer

Handleiding

Handleiding

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In 'Handleiding' schrijft Ettie Edens over eenzaamheid, identiteit en gezien willen worden - en over iemand die een muur van haar kamer verft en daar zo in doorslaat dat ze in de kamer verdwijnt. Lees meer

De serre

De serre

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Johanna Loman schreef een verhaal over een jonge vrouw op een klimaatprotest: Wat als je wel moreel besef hebt, maar liever je kop in het zand steekt? Lees meer

Hertenkalf 2

Hertenkalf

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Tessa van Rooijen dicht in dit vierluik over het aangaan van verbindingen en het dragen van een dood hertenkalf: 'jongens is het sexy om een dood hertenkalf in je lichaam te hebben?' Lees meer

De tondeuse

De tondeuse

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. Jana Flekken legt in fragmenten de band en rolverdeling tussen ouders en hun kind vast, en hoe die verandert wanneer een van de ouders ziek wordt. Lees meer

Mijn huid een rekbare grens (Frontaal)

Mijn huid een rekbare grens

Afgelopen zomer kregen tien aanstormende schrijftalenten de kans om deel te nemen aan het eerste Schrijverskamp van literair podium Frontaal. Onder begeleiding van verschillende schrijfcoaches werkten ze aan teksten rondom het thema Groen. De resultaten daarvan vind je deze week op Hard//hoofd. In dit drieluik bevraagt Isa/Isa Bob van Rooy de kaders die er gesteld zijn rondom onze natuurlijke wereld. Bestaat er eigenlijk wel een verschil tussen zelf en natuur, of tussen plant en organisme? Lees meer

Whisper Heart, The Movie

Whisper Heart: the movie

Hoe ver ga jij voor De Ware? Anne Sikma onderzoekt in dit bloedstollende verhaal de grenzen op tussen fictie en realiteit. Ben je er klaar voor? Lees meer

Voorland

Voorland

Hoe ga je om met de grote kans dat je, net als vele vrouwen in je familie, jongdementie zal krijgen? Yanaika Zomer bereidt zich voor in de vorm van een gedicht. Lees meer

Doorlaatbaar 1

Doorlaatbaar

Een jonge vrouw is mantelzorger voor haar moeder. Dit verhaal van Siska van Daele beschrijft de grens tussen hun binnen- en buitenwereld: binnen lijkt de tijd stil te staan, terwijl buiten alles doorraast. Lees meer

Lieselot 1

bloedbanen

‘Jij bént geen lijf, je hébt er een,’ stelt de therapeut in het buurthuis. Kan de ik-persoon geholpen worden? Met ‘bloedbanen’ won Sandro van der Leeuw de juryprijs van Het Rode Oor 2024, de erotische schrijfwedstrijd van Vlaams-Nederlands huis deBuren. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer