Asset 14

Wolven in schaapshesjes

 1

Marthe van Bronkhorst houdt deze periode de stoel warm van Weerwoord-redacteur Julius Koetsier, die geblesseerd is. Zij vraagt zich af: hoe verhoud je je als jonge schrijver tot de wereld om je heen? Van Bronkhorst onderzoekt haar eigen engagement en dat van anderen. Vandaag deel 2 van 3.

Rode rook. Ze hebben zich verzameld op het plein. Thermoskannen gaan van hand tot hand. Als een blonde protestante een slok neemt, zegt een protestant met een stoppelbaard: ‘Liever nog niet drinken. Dit is voor de mensen die het echt nodig hebben.’ Ze knikt instemmend.

Alles ademt: hier worden de middelen wél democratisch verdeeld. En besluiten worden genomen via referenda. Zij zegt tegen een jongen met laptop: ‘Die nieuwsbrief kan er nog niet uit. Dat moet nog voorgelegd worden op de vergadering.’

Maar er trilt woede in de lucht. Ik word weggestuurd: ‘Dit is de no-media zone.’ Maskers. Gefluit. Geklap. Gejoel. ‘VVD, VVD, hier krijg je problemen mee,’ vlamt het op. Spandoeken schreeuwen GENOEG=GENOEG.

Ik krijg een stapel flyers in mijn handen gedrukt. Greenpeace NL, Anonymous, Solidarity with Tibetian freedom activists.

Ik sta niet bij de gelehesjesprotesten, Dam, 2018. Ik sta bij de studentenprotesten die het Maagdenhuis bezetten, april 2015, waar ik, sympathiserende buitenstaander, voor mijn studentenblaadje verslag van doe. Het verhaal van hierboven komt uit dat verslag. Eén dag later is alles ontruimd.

 

Waar ik op het nieuws gele hesjes zie, kijk ik terug in de tijd.

Flashback. Ik sta op het Beursplein, 6 november 2011, fotografeer de Occupy-beweging. Het plein is versnipperd. Links is een gay & lesbian rights-hoekje. Daarnaast een spandoek dat vrije liefde verkondigt, Bob Marley wordt gezongen. Daarlangs struint een dakloze, klagend over het feit dat de andere daklozen alleen komen voor het gratis eten, maar het echte probleem niet onder ogen zien. Wat dat is, vertelt hij me niet. Ik krijg een stapel flyers in mijn handen gedrukt. Greenpeace NL, Anonymous, Solidarity with Tibetian freedom activists.

Flashforward. Nederlandse gele hesjes bij de NOS worden geïnterviewd. Waarom protesteren ze? ‘De lage lonen,’ wordt er genoemd. Gerda Dekker uit Tiel werkt naar eigen zeggen voor een minimumloon. Woede over de bestempeling van critici als extreemrechts en populistisch, noemt Pascal Jacobs (25, ICT’er). De stijgende zorgpremies. Zorgen om de eigen kinderen. ‘Kinderen hebben totaal geen kans om te slagen in de maatschappij,’ zegt Jacqueline van Dongen. Ronald Brok protesteert voor anderen. ‘Ik steun mensen die in armoede zitten. Ikzelf heb een goed pensioen en AOW.’ Werkloosheid en migranten baren Wil (78) zorgen. ‘Waarom sturen we werklozen niet de ziekenhuizen of scholen in om schoon te maken?’

Hoeveel van deze mensen hebben gewoon een ING-bankrekening, ondanks de woede op het kapitaal?

Flashback. ‘Maar over de grote lijnen zijn jullie het wel eens toch?’ vraag ik een studente tijdens de studentenprotesten. ‘Jullie willen een democratisch gekozen Universiteitsbestuur?
Ze kijkt me aan. ‘Ik denk persoonlijk dat een gekozen College van Bestuur niet helpt.’
Een leider willen ze niet. ‘Een woordvoerder dan?’ Ook niet. ‘En we zijn apolitiek.’

Flashforward. In Frankrijk vinden gele hesjes-afsplitsingen plaats: de ene woordvoerder (Mouraud) richt een politieke partij op, de ander (Ludosky) blijft op straat protesteren. Ook in Nederland hebben subtypes gele hesjes zich afgesplitst (o.a. de ‘Geweldlozen’). Ik zie een nieuw soort saamhorigheid: het verenigde tegen-zijn. De studenten tegen het universiteitsbestuur. De Occupiers tegen de banken. De hesjes tegen de regering. Maar wat ik vooral niet zie, is een kudde. Een richting. Eén schaap over de dam. Eén kleur. Wel lege portemonnees: niet die van het land, maar de eigen.

Ik vraag me af: hoeveel van deze mensen hebben gewoon een ING-bankrekening, ondanks de woede op het kapitaal? Stemden in goede tijden op de Vroempartij? Gaan zodra er weer geld is weer op vakantie naar Griekenland? De zakken zijn nu leeg. Maar zijn wij niet stiekem allemaal hongerige lone wolves in schaapshesjes?

Beeld: Patrice CALATAYU via Flickr.

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer