Asset 14

Tolerantie is de nieuwe Volvo

Tolerantie is de nieuwe Volvo

Weerwoord-redacteur Julius Koetsier is helaas geblesseerd. Daarom houdt Marthe van Bronkhorst de komende weken zijn stoel warm. Zij vraagt zich af: hoe verhoud je je als jonge schrijver tot de wereld om je heen? Van Bronkhorst onderzoekt haar eigen engagement en dat van anderen. Vandaag: vorige maand deed de Nederlandse vertaling van de Nashvilleverklaring veel stof opwaaien, maar hoe oprecht was het activisme van tegenstanders eigenlijk echt?

‘Daar, bij die regenboogvlag,’ wijst een vriend me als ik de weg vraag in Amsterdam.

‘Welke van de tien?’ vraag ik. De hele straat is een regenboogvlag.

Het is de eerste maandag van het nieuwe jaar. Regenboogvlaggen schieten deze week als paddenstoelen uit de grond en niet alleen bij toeristenwinkeltjes, ook op huizen, bruine cafés, zelfs de VU. Ze wapperen daar als reactie op de Nashvilleverklaring. U weet wel – het pas verschenen pamflet waarin staat waarom het christelijk geloof nu toch maar eens eensgezind zou moeten zijn, namelijk in het afwijzen van homoseksualiteit en transgender personen (alles onderbouwd met gecherrypickte Bijbelcitaten). Met succes: de verklaring werd ondertekend door een hoop Nederlandse christenen, onder wie SGP-man Kees van der Staaij.

Iederéén plaatste een reactie op de Nashvilleverklaring.

Tegengeluid volgt met tsunamisterkte. Ik denk aan de tijd dat mijn vrienden zich op Facebook plotseling omdoopten tot Je suis Charlie, inclusief Charlie-profielfoto. Het is alsof je online een T-shirt draagt dat zegt: ‘Ik ben solidair met de aangevallen tijdschriftenmakers en hun vrijheid van meningsuiting’, maar (too long, didn’t read) dan korter. Tandenknarsers hadden toen al kritiek: hebben de meeste Facebook-Charlies het echte islamkritische tijdschrift ooit gelezen of financieel gesteund? Ook doen de regenbogen me denken aan de #metoo-tijd, waarin seksuele intimidatieverhalen on- en offline gedeeld werden. Het taboe misbruik ging viral. Taboe werd trend. Tandenknarsers vroegen zich af wat #metoo betekende: hoorde je ‘er’ al bij als je een keer nagesist was of telde jouw #metoo pas mee bij ongewenste penetratie? Erbij horen, zelfs bij zo’n eenzaam, pijnlijk onderwerp als seksuele intimidatie was plotseling belangrijk.

In de Nashville-heisa besloot ik op Facebook een gedicht te plaatsen over de verklaring. Maar ik merkte tot mijn beteutering dat ik daar niet de enige in was. Sterker nog, iederéén die publiek figuur, beroemdheid, activist, gelovige of anderszins meninghebbende was, plaatste een reactie op de Nashvilleverklaring.

Een regenboog is ook (deels) een vorm van zelfophemeling.

Reden voor cabaretière Claudia de Breij om haar trouwfoto te reposten. DWDD toonde een satirisch filmpje met een homo-Van der Staaij. Oud-D66’er Boris van der Ham kwam met zijn eigen ‘liefdesverklaring’ op de proppen. Andere politici waren er als de kippen bij: ‘Gaat te ver,’ vond de ChristenUnie (zelf tegen het homohuwelijk), VVD’er Klaas Dijkhoff tweette een rood hart met de tekst ‘Omarm de liefde’ en Kuzu van Denk eiste dat het kabinet afstand nam van de predikanten (maar ondertekende in 2017 het LHBTI-akkoord niet). Ook ik oogstte online veel bijval op mijn Nashville-kritische gedicht en voelde me daar eerst goed bij, maar dat voelde vervolgens heel slecht. Ik nam mezelf eens kritisch onder de loep: was ik nou blij om de likes of om de homotolerantie? Een beetje van beide, merkte ik. En toen begon het te dagen: tolerantie is niet alleen maar een statement of een Facebook-status. Tolerantie is een statussymbool. Jouw post of profielfoto zegt niet alleen: ‘Dit vind ik slecht’ maar ook: ‘Ik ben ruimdenkend, open-minded en goed.’

Een regenboog is, naast een hart onder de riem met goede bedoelingen, ook (deels) een vorm van zelfophemeling. Dat leidt tot reclamepraat zoals ‘Arnhem nadrukkelijk regenboogstad’ (lokale website arnhem-direct.nl) of ‘Sweeten up bitterness!’ (SNOOP candystore), ‘De regenboogvlag bij de ichtuskerk (iedereen is welkom)! Neem contact op, wil je ook doorpraten?’ (Ichtuskerk, Zoetermeer) en ‘Dit is wel dé week om ons LHBTI-kastje eens te komen bewonderen!’ (Boekhandel Pantheon Alacarte).

Wat een ontzettend slimme reclamecampagne, concludeerde ik.

Weg met jaloersmakende reisfoto’s, horloges, de oude statussymbolen. Zet jezelf in een regenboogzonnetje. Tolerantie is de nieuwe Volvo.

Beeld: Maurizio Mori via Flickr.

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven

Steun de makers van de toekomst

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe makers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een scherpe en eigenzinnige stem kunnen ontwikkelen als zij niet worden verleid tot clickbait en sensatie: die vrijheid vormt de basis voor originele verbeelding en nieuwe verhalen.

Steun ons

  • Jochum VeenstraHoofdredacteur
  • Mark de BoorderUitgever
Lees meer
het laatste
Komiek schreeuwt tegen wolk

Komiek schreeuwt tegen wolk

Of je vertelt de waarheid, bent grappig en wordt vervolgens gecanceld, óf je bent ‘politiek correct’ en daarmee helemaal niet meer grappig. Daar wil Jihane Chaara het even over hebben. Lees meer

illustratie van een meisje in een tent waarin ze leest en veel spullen om zich heen heeft staan, in contrast met de paarse lucht buiten

De magen zagen bleek in dit licht

'Ik heb een onstilbare behoefte mensen van hier te ontmoeten / op zoek naar een bewoonbare waarheid.' De gedichten van Angelika Geronymaki worden bevolkt door bietjes, bralhonden en bulderende koeien: lijfelijke poëzie die je voelt en proeft. Lees meer

Automatische concepten 55

Mijn vader en ik, mijlenver uiteen

Hoe blijf je strijdvaardig als misstanden generatie na generatie niet worden opgelost? Marthe van Bronkhorst reflecteert op de relatie met haar vader en hoe ze verschillend met onrecht omgaan. Lees meer

Illustratie van twee bomen. De bomen zijn wit en kaal, en je ziet hun wortels en takken voor een achtergrond van een groene en paarse gradiënt.

Van bladeren tot wortels: liefhebben zonder te verliezen

Hoeveel van jezelf lever je, dan wel niet onbewust, in om samen te kunnen zijn met een geliefde? Stefanie Gordin onderzocht wat Rainer Maria Rilke, Herman Hesse en bell hooks hebben geschreven over deze dynamiek. Ze probeert een antwoord te vinden op de vraag: Wat ging er mis in haar vorige relatie, waar ze juist zo duidelijk hadden afgesproken elkaar niet te verstikken? Lees meer

Over het lijk van Picasso

Over het lijk van Picasso

Ferenz Jacobs onderzoekt, vijftig jaar na het overlijden van Picasso, hoe groot de prijskloof tussen commerciële kunst van mannen en vrouwen nog is. Lees meer

'Ik dacht dat je met je vriend ging'

'Ik dacht dat je met je vriend ging'

Een koetjes-en-kalfjesgesprek tussen Eva en een collega in de trein wordt ongemakkelijk wanneer hij ongefundeerde aannames doet over haar privéleven. Lees meer

Illustratie van een vrouw die een deur opent en daarachter een wereld van verschillende kleuren ziet

Rust Roest

Met dit verhaal waarin surrealisme en de werkelijkheid op een poëtische manier in elkaar overlopen, won Chris Kok de Debutantenschrijfwedstrijd van Editio. Lees meer

een persoon die naar hun eigen vervormde gezicht staart in de weerspiegeling van een telefoon

AI-angst

Wanneer Aisha in het bibliotheekcafé ineens met een human robot hybrid wordt geconfronteerd die rechtstreeks uit the Uncanny Valley schijnt te komen, lijkt het toppunt van haar industrialisatieverwarring bereikt. Lees meer

Kamer aan zee

Kamer aan zee

Twee mensen ontmoeten elkaar: de een werkt in een hotel en de ander wordt niet vaak tegengesproken. Wat volgt zijn een strandopgang, cocktails en een gedeelde sigaret. Lees meer

Baas in eigen brein

Baas in eigen brein

Marthe van Bronkhorst loopt in haar werk als psycholoog tegen een dilemma aan - is medicatie wel echt altijd de oplossing voor psychische problemen? Lees meer

Met welke zin begin ik de laatste zinnen?

Met welke zin begin ik de laatste zinnen?

Vivian Mac Gillavry schreef een reeks korte verhalen over de vragen waarmee we achterblijven vlak na de dood van een dierbare, van 'Wanneer besloot hij dat hij gecremeerd wilde worden?' tot 'Welke schoenen zijn gepast voor de uitvaart?'. Lees meer

Een versie van mezelf die ik liever niet wil leren kennen

Een versie van mezelf die ik liever niet wil leren kennen

Eva slaapt de laatste tijd slecht. De nachtelijke hersenspinsels die ze compulsief noteert 'rieken een beetje naar waanzin'. Lees meer

De tastbare droom van Escher

De tastbare droom van Escher

Ferenz Jacobs schreef over Espai XC, het Escher-achtige huis van kunstenaar Xavier Corberó: fotogeniek, maar ook verwarrend. Lees meer

Verliefde klimaatvluchtelingen

Verliefde klimaatvluchtelingen

Het is midden november en 17 graden. Twee geliefden kuieren het strand af en aanschouwen de vreemde schoonheid van het industriële landschap. Waar zullen ze gaan wonen als het water komt? Lees meer

Mijn buurjongen 1

Mijn buurjongen

"In hun vriendschap waren ze onaantastbaar, als een groep soldaten voor een veldslag." Een kwetsbaar kort verhaal van Lars Meijer waarin tractors worden opgegeten, kleedkamers vol stoom hangen en geheimen worden ontdekt. Lees meer

Welkom in het circus van de dood

Het circus met één wild dier

Marthe van Bronkhorst verbaast zich tijdens een circusact die verkeerd afloopt over hoe laconiek het publiek reageert: "We hadden met zijn allen bij de galg kunnen staan, een standrechtelijke executie, een heksenverbranding – de popcorn was rondgegaan." Lees meer

Een ongelukje in Niemandsland 3

Een ongelukje in Niemandsland

Hoe weet je of dat wat je kiest het juiste is? Een kort verhaal van Stefanie Gordin over liefde, zwangerschap en autonomie. Lees meer

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

Er is jarenlang gestreden, maar onlangs werd bruinkooldorp Lützerath hardhandig door de Duitse politie ontruimd. Een gesprek over representatie, politiegeweld en de kernboodschap van ‘Lützi Lebt'. Lees meer

Onthouden dat ik het even moet vergeten 1

Onthouden dat ik het even moet vergeten

Heeft iedereen zo'n fabelachtig goed geheugen voor schijnbaar onbenullige details, of ligt het aan Eva? Lees meer

Stuur je pitch in voor Hard//hoofd Magazine #3! 2

Stuur je pitch in voor Hard//hoofd Magazine #3!

Stuur uiterlijk 28 februari je pitch in voor de derde editie van Hard//hoofd Magazine, met als thema: ‘Aaah!’. Lees meer

Steun de makers van de toekomst. Sluit je aan bij Hard//hoofd!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe kunstenaars en schrijvers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Wij zijn al meer dan twaalf jaar bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Onze kunstverzamelaars maken dit mogelijk. Sluit je nu aan en ontvang jaarlijks gesigneerde kunstwerken van veelbelovende kunstenaars én je eigen Hard//hoofd-tasje. Veel verzamelplezier!

Steun en verzamel