Asset 14

Kleuren van vergaan

The Weight of Colour organiseert vrijdag 9 november een avondprogramma gewijd aan de vergeten geschiedenissen van kleur in film. Dit laatste evenement van The Disappearance of Colour concentreert zich op vergaan, maar ook over het nieuwe dat ontstaat wanneer iets vergaat. In oktober publiceerde wij een aantal columns over kleur. Nu de laatste editie, aflevering IV: kleuren van vergaan.

Op YouTube worden filmpjes tot in de eeuwigheid aan de goegemeente toevertrouwd, in tegenstelling tot film op niet-digitale dragers die met de tijd zullen vergaan. Zoals de oude vertrouwde VHS-banden, die zo vaak gekopieerd werden en daardoor eigenaardige en vervormde beelden konden vertonen. Zulke kleurrijke extremen en andere dingen die fout lijken te gaan, lenen zich mooi voor glitch art video’s waar het juist draait om dat wat afbreekt en verloren gaat.


Glitch in een video

In zulke processen van aftakeling of ontbinding ontstaan nieuwe kleuren. Beschadigingen op de emulsielaag van een 35mm film zorgen bijvoorbeeld voor de groene ‘kabels’ die je soms over een film ziet lopen in een bioscoop waar analoog geprojecteerd wordt. Wanneer je hier op gewezen bent, zul je ze in het vervolg altijd zien en krijgen deze kleuren een nieuwe betekenis. Operateurs vrezen meteen dat de film beschadigd raakt en de kijker denkt een slechte filmkopie of de onkunde van de operateur te zien. Na de digitalisering in de filmwereld hebben deze extra groentinten juist een nieuwe, positieve lading gekregen terwijl een analoog medium met uitsterven bedreigd wordt.


Hoe film door projectoren beschadigd kan worden en hoe je het daarna op het grote scherm kan herkennen

Wanneer er krassen op de film komen, is dat niet altijd een probleem. Krassen in of verven op filmmateriaal kan zelfs een artistieke mogelijkheid zijn. Zo krijg je, in de woorden van experimenteel filmmaker Stan Brakhage, "a sense of the surface": het gevoel van filmmateriaal als iets tastbaars en bewerkelijks.


Stan Brakhage over het krassen in film

De focus verschuift dan van film als een venster op de wereld, naar film als een materiaal waar je mee kunt ‘boetseren’ of mee kunt werken als een schilder, zoals Brakhage zelf deed in bijvoorbeeld The Dante Quartet.


De korte experimentele film The Dante Quartet (1987) van Stan Brakhage

In de bewerkelijkheid van het filmmateriaal ligt echter ook het ontbindingsproces besloten. Een filmmedium dat bij uitstek snel en karakteristiek verloren gaat, is nitraatfilm. Dit soort film werd in de vroege jaren van de cinema gebruikt en het was een kwetsbaar en licht ontvlambaar materiaal. De found footage documentaire Lyrisch Nitraat van Peter Delpeut toont de kleurrijke poëzie van deze drager. Niet alleen bestaat de film uit een bijzondere verzameling van getinte en getonede vroege kleurenbeelden, maar ook uit stukken ontbindend nitraat. Na het recente faillissement van het Nederlandse filmlaboratorium CINECO is het nog maar de vraag of er nog veel filmmateriaal gerestaureerd en gedigitaliseerd zal worden. Een verloren paradijs in film.


Fragment uit Lyrisch Nitraat (1991) van Peter Delpeut

Absaline Hehakaya (1987) is programmeur voor The Weight of Colour, studeert Wijsbegeerte en Film en is daarnaast werkzaam als operateur in Filmhuis Kriterion.

Wij geven 4 x 2 vrijkaarten weg voor The Disappearance of Colour, een avond van lezingen en viewings over kleur in film, op vrijdag 9 november in SMART Project Space te Amsterdam. Mail gauw naar zara@hardhoofd.com om kaartjes hiervoor te winnen!

Mail

Videoredactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Geen geld maakt ook niet gelukkig

Hard//hoofd zoekt een zakelijk assistent!

Wij zoeken een enthousiaste en veelzijdige zakelijk assistent (x/v/m) die ons zakelijke team wil versterken. In deze functie krijg je de kans om ervaring op te doen met de zakelijke en organisatorische kant van een literair tijdschrift en online platform. Lees meer

Het huis in mijn hoofd

Het huis in mijn hoofd

Wat als technologie je verbeelding probeert te esthetiseren? Mina Etemad bezocht in juni, tijdens de twaalfdaagse oorlog tussen Iran en Israël, de VR-voorstelling From Dust van Michel van der Aa. ‘Het zou troostend moeten zijn, maar hoe kan ik het rijmen met de realiteit hierbuiten?’ Lees meer

Het borrelt 1

Ortolaan

Liefde gaat door de maag, weet de chef in het verhaal van Fleur Klemann. Zorgvuldig bereidt hij al zijn ingrediënten én zijn geliefde: ‘Haar tong die ze langs haar vette lippen haalde, het rozige vlees.’ Lees meer

Naweeën

Naweeën

In Naweeën dicht Vlinder Verouden over vervellen, verpoppen, verschonen, volgroeien en legt zo het proces van veranderen vast. ‘Hier slaat de klok tien en stap ik uit spinseldraden slijmerig warm een / Laatste vinger die glijdt over de plastic bodem van een pot haargel.’ Lees meer

Het borrelt

Het borrelt

‘Vuur raakt water / en alles sist barst klapt fluit schuimt vergaat stijgt verdampt smelt breekt sterft’. Dieuke Kingma dicht over het moment dat het ondergrondse naar boven breekt: zoals bij vulkaanuitbarstingen, of de tweede symfonie van Mahler. Lees meer

Laboratoriumkinderen

Laboratoriumkinderen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In dit drieluik onderzoekt Louise van der Veen in vitro fertilisatie (IVF) als een mogelijke grond van het bestaan. Lees meer

:Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Podcast: Maandagavond – De aanleiding

Een nieuw seizoen van Maandagavonden door Nwe Tijd, dit keer ook te beluisteren bij Hard//hoofd. Met Johannes Lievens die zich – tegen wil en dank – in het feestgedruis stort, Ellis Meeusen over de voorpret, Suzanne Grotenhuis met een pleidooi voor kleine vieringen en Freek Vielen opent de avond met twee anekdotes. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Als de bodem niet dragen kan

Groeipijn

‘Volwassen worden is zorgen voor’ luidt de wijsheid waar de hoofdpersoon in dit verhaal zich aan vasthoudt. In Groeipijn laat Tim Kobussen zien hoe hoe er een steeds letterlijke invulling aan die wijsheid wordt gegeven in een studentenkamer. Lees meer

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen 1

In een miniatuurgrafkistje wordt het duingentiaanblauwtje naar de natuurbegraafplaats gedragen

Van het zetten van kopjes koffie en het branden van salie tot de Pinterest-pagina van DELA: Maartje Franken schrijft over rouwrituelen en onderzoekt de grond waarin rouw wortelt. Lees meer

Voor de meisjes

Voor de meisjes

Terra van Dorst dicht over de passiviteit van het wachten op morgen en het uitstellen van keuzemomenten. ‘morgen gaan we een ijsje halen / zullen de bramen rijp zijn / maak ik een besluit’ Lees meer

Regenwormen 1

Als de bodem niet dragen kan

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Anouk von Seida schrijft over de betonplaten op een boerderij en het onverwachte leven dat zich daarin afspeelt. Lees meer

Grond & Ik

Grond & Ik

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. In 'Grond & Ik' zoekt Lisia Leurdijk naar manieren om een dialoog tussen het individu en de grond te openen. Lees meer

Regenwormen

Regenwormen

Afgelopen zomer namen tien aanstormende schrijftalenten deel aan het Schrijverskamp van Frontaal, waar ze werkten ze aan teksten rondom het thema Grond. Milou Lang graaft in dit tweeluik naar wormen, gangenstelsels en de geborgenheid die de grond kan bieden. ‘hier duw ik geil zijn in de kluiten aarde / durf mijn vingers te verliezen in slib en schimmeldraden’ Lees meer

Luchtspiegeling

Luchtspiegeling

'We bewegen log en lief.' Madelief Lammers onderzoekt in dit gedicht de onstilbare honger tussen twee mensen, een wankele relatie waaraan iets fundamenteels ontbreekt. 'Zie je hoe we ondanks die woede nog zo mooi zijn als een slapend paard dat met haar huid trilt om een daas te verjagen?' Lees meer

Stomwijzer

Stomwijzer

Marthe van Bronkhorst loodst je door het wispelturige politieke landschap aan de hand van haar alternatieve stemwijzer. Lees meer

Auto Draft 8

Programma: Ik wil, wil jij ook? - consent in illustratie

Vier samen met Hard//hoofd de publicatie van onze recent verschenen bundel over seksueel consent! Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Winnaar Stoute Stift 2024 1

Winnaars De Stoute Stift 2025

Cynthia Van Der Heyden won met haar illustratie de publieksprijs en Sarah Pannekoek won de juryprijs van De Stoute Stift 2025. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer