Asset 14

De aftrap

Penaltygids (I): De aftrap

Het voetbalseizoen nadert de ontknoping; de spanning bereikt vandaag een hoogtepunt. Sportpsycholoog in spe Vincent Siderius schrijft de komende weken aan een penaltygids. Hierin gaat hij in op de mentale aspecten van het nemen van een strafschop, opdat we allemaal leren presteren onder enorme druk. Dit is deel I.

Het leek een futiele exercitie. De laatste wedstrijd van het tweeluik in de halve finale van de Champions League kon haast schriftelijk worden afgedaan. Real Madrid had in eigen huis met 3-0 gewonnen van stadsgenoot Atlético Madrid. De kans dat een team met de kwaliteiten van Real Madrid de overwinning nog uit handen gaat geven is nagenoeg nihil. Alleen een klein wonder kan Atlético nog redden.

Atlético Madrid scoort een vroege goal en krijgt gelijk daarna ook nog een penalty. Binnen een kwartier kan het vanzelfsprekende air van de tegenstander omslaan naar onverwachte zenuwen. Antoine Griezmann gaat achter de bal staan. Hij kan het gedroomde scenario werkelijkheid maken. Griezmann neemt een aanloop, zet zijn rechterbeen naast de bal neer en glijdt half weg. Hierdoor schiet hij de bal tegen zijn eigen voet aan, waardoor die een hele vreemde spin meekrijgt. Hij scoort. De bal caramboleert met een gelukje over de hand van de keeper heen, en het staat 2-0.

Griezmann komt hier ongelooflijk goed weg, want in principe faalt hij. Ten eerste omdat de penalty helemaal niet goedgekeurd had mogen worden: de Franse voetballer raakt de bal twee keer en dat is tegen de regels. Ten tweede — en dit is veel belangrijker — omdat de uitvoering van zijn penalty in geen velden of wegen overeenkomt met wat hij voor ogen had. De wereld zal het anders zien. De bal ging er toch in? Maar een slecht proces is niet heilig omdat de uitkomst toevallig goed is. Dat is alsof iemand die de loterij heeft gewonnen tegen je zegt dat je meteen al je spaargeld moet opnemen en staatsloten moet kopen, omdat dat dé manier is om snel rijk te worden.

Ervaren druk zorgt ervoor dat je zelfbewustzijn groeit en je angstniveau omhoog gaat, waardoor je uiteindelijk zou kunnen ‘choken’

Je zou van Antoine Griezmann mogen verwachten dat hij een penalty kan nemen zonder over zijn eigen voeten te struikelen. Hij werd in 2016 immers genomineerd als beste voetballer van de wereld (samen met Cristiano Ronaldo en Lionel Messi). Het verschil tussen een penalty tijdens de training en een penalty op een cruciaal moment is de immense druk die de speler ervaart. Ervaren druk zorgt ervoor dat je zelfbewustzijn groeit en je angstniveau omhoog gaat, waardoor je uiteindelijk zou kunnen ‘choken’. Dit betekent simpelweg dat je slechter presteert dan van je verwacht wordt op basis van jouw vaardigheden, zoals een van de beste voetballers van de wereld die struikelt op het moment dat het ertoe doet.

‘Toeval’ zullen sommige mensen zeggen. Maar het is wel erg ‘toevallig’ dat zo’n simpele handeling vaak mislukt op het moment dat er veel druk op een voetballer staat. Betekent dat dan dat spelers die dag in dag uit trainen niet over de vaardigheden beschikken om een penalty in te schieten? Natuurlijk niet. Er doet zich hier anders voor, maar wat?

Wat gebeurt er allemaal met een speler wanneer hij achter de bal gaat staan onder toeziend oog van duizenden toeschouwers? Wat gebeurt er precies tijdens het choken? Waar gaat de aandacht van de speler op zo’n moment naartoe? En misschien het belangrijkste: hoe kan het falen vanaf elf meter voorkomen worden? In de komende weken zal ik de mentale kant van het nemen van een penalty belichten. Het mooie is dat alle mentale aspecten die belangrijk zijn voor profvoetballers van het niveau Griezmann ook gelden voor jou en mij als we onze eigen sport beoefenen op ons eigen niveau. Aan de hand van een analyse van de penalty kan je de komende weken dus leren om beter om te gaan met druk op doorslaggevende momenten. Zodat je niet — letterlijk of figuurlijk — op je plaat gaat als iedereen jou aanstaart.

Mail

Vincent Siderius is prestatiepsycholoog en helpt sporters door te kijken wat ze nodig hebben om op het juiste moment al hun vaardigheden ten volste te benutten.

Nastia Cistakova is een illustrator. Ze is boos op de wereld dus probeert ze met een hoge dosis humor, absurditeit en brutale uitspraken mensen wat langer stil te laten staan bij diverse onderwerpen. Haar hart gaat sneller kloppen van t-shirtteksten, mensen in scootmobielen, knalblauw en de ‘shhh-oorlog’ in de stiltecoupé.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent! 1

Oproep: Reageer op de briefwisseling over seksueel consent!

Ben je vrij in je verlangen? Op welke manieren kunnen en willen we elkaar aanraken? Reageer vóór 2 juni op de brieven van Yousra Benfquih en Alara Adilow. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer