Van verlegen mensen wordt gezegd dat ze ‘eerst de kat uit de boom kijken’. Dit is eigenlijk een verkeerd gezegde, want als verlegen mens kan ik je vertellen dat je eerder de bange kat in de boom bent dan de passief agressief starende hond die de kat de boom in heeft gejaagd.
Een nostalgische filmklassieker waarin een kat uit de boom wordt gekeken is Minoes. Of nou ja, Minoes is geen kat (meer), maar een poes-die-is-veranderd-in-een-vrouw. Een vrouw in een groen mantelpakje, zich angstig verschuilend in de takken van een boom. Degene die haar probeert uit de boom te kijken is Tibbe. Tibbe is journalist, maar niet zo succesvol: hij is namelijk te verlegen om op mensen af te stappen. Als hij Minoes aantreft bovenin een boom, denkt hij eindelijk een spraakmakend nieuwtje te hebben gevonden. Ze is echter weg voordat hij haar kan interviewen. Later vinden ze elkaar terug en Tibbe en Minoes besluiten elkaar te helpen. Hij geeft haar onderdak en vis, zij brengt hem de laatste nieuwtjes. Hoe komt Minoes aan dit nieuws? Van haar oude vrienden en ex-soortgenoten, de katten, die zich als een geheim gemeenschap tussen de huizen van de buurt voortbewegen.
Wat sommigen als roddelpraat beschouwen, is in feite een vitale manier om informatie te verspreiden. Niemand let op de katten en zo zijn ze ongezien als eerste aanwezig op de plaats van misdaad. Roddelen wordt vaak gezien als iets triviaals, iets vrouwelijks. Het Engelse woord voor roddelen, gossip, komt van het oud Engelse god-sibb, wat godparent betekent. Die godparent had een bredere betekenis dan nu en hield zoiets in als ‘goede vriend die aanwezig is bij de geboorte van een kind’, meestal een vrouw. Tijdens de geboorte van een kind bespraken de aanwezige vrouwen het laatste nieuws in gesloten kring.
Niemand let op vrouwen die in de achtergrond gadeslaan. Minoes wordt Tibbe’s assistente en dankzij de ‘kattenpersdienst’ verslaat Tibbe de ene na de andere primeur. Achter elke grote man staat immers een geheim leger van spionerende katten. Er bestaat een lange geschiedenis van ideeën over vrouwelijkheid en katten: vrouwen vertonen kattig gedrag en zijn gekke kattenvrouwtjes als ze na een bepaalde leeftijd geen partner of kinderen hebben. Dit laatste stereotype, de crazy cat lady, kwam ook meermaals uit de mond van de toekomstige vicepresident van de Verenigde Staten, JD Vance. Als je wilt weten hoe een man over vrouwen denkt, vraag je hem hoe hij over katten denkt. In het geval van Vance en Trump lijken ze het volgende te denken: ‘jouw lichaam, onze keuze’, terwijl ze pleiten voor het terugdraaien van het abortusrecht en de terugkeer van rigide genderrollen.
Maar de pussy grabs back. Katten zijn autonoom, mysterieus en nieuwsgierig. Er zit kracht in hun afwachten. Uiteindelijk brengen Tibbe, Minoes en de kattenpersdienst de waarheid aan het licht over meneer Ellemeet, erevoorzitter van de vereniging voor dierenvrienden en eigenaar van een deodorantfabriek. Spoiler alert voor wie deze kinderfilm nog niet heeft gezien: in werkelijkheid blijkt deze Ellemeet helemaal geen dierenvriend en blijkt zijn deodorantfabriek vieze chemicaliën te verspreiden. Tibbe schrijft zijn grote stuk in de krant en Ellemeet verdwijnt achter slot en grendel.
De film eindigt zoals een traditioneel sprookje dat betaamt, zoals we zien bij de prinses en de kikker en Belle en het Beest. Minoes kiest ervoor om mens te blijven, en Tibbe en de original crazy cat lady Minoes besluiten samen dolverliefd te trouwen. Dankzij de gemeenschap van de katten heeft Tibbe ook zijn verlegenheid overwonnen. Een kat is autonoom, ja, maar mensen vergeten dat katten ook groepsdieren zijn.
En ik? Ik vind het eng om uit de boom te springen, maar het is het waard. Mijn nagels zijn scherp als de klauwen van een kat en ik weet wanneer ik terug moet krabben. Een kat komt immers altijd op haar pootjes terecht.
Lieke van den Belt (zij/haar, 2001) is geïnteresseerd in van alles, maar het meeste in (eco)feminisme, zelfexpressie en verbinding. Ze studeert antropologie en sociologie in Amsterdam.
Amber Pieren (2001) is een illustrator uit Amersfoort. Haar interesse in de huidige tijdgeest en ‘pop culture’ zorgen voor kleurrijke digitale beeldverhalen met een vleugje humor. De illustraties zijn opgebouwd door middel van een mix van lijnwerk, kleurvlakken en tekst. Het liefst een beetje bizar en het liefst met het gebruik van neon roze.
