Illustratie: Floris Solleveld Philip buigt zich over de studiebeurs." /> Illustratie: Floris Solleveld Philip buigt zich over de studiebeurs." />
Asset 14

De slager en de advocaat

Voor hard//hoofd bekijkt Philip Huff elke week een actuele kwestie uit de media. Vaak reageert hij op de televisie, soms op de krant, en bij regen en onweer wil de radio wel eens voorbij komen. Leidraad is: wordt de twintiger genoeg aan het woord gelaten?

Er is op het moment weer wat te doen over de basisbeurs. Dat is het bedrag dat de overheid aan studenten betaalt, om hun studiekosten en levensonderhoud (deels) te kunnen bekostigen. Ik zeg ‘deels’, want met de basisbeurs (226 euro per maand) kan de gemiddelde kamerhuur van 356 euro nog niet worden bekostigd. Dus moet je er bij gaan werken. Of geld lenen.

Waarom is er dan wat te doen over deze beurs? Welnu, het is crisis en dus moet er bezuinigd worden. Onderwijs kan daarbij niet worden ontzien, volgens sommige van onze volksvertegenwoordigers. Tofik Dibi – voor GroenLinks lid van de Tweede Kamer – en twintiger is geen voorstander van bezuinigingen, zo liet hij aan het begin van de week in een vernieuwde ochtendkrant optekenen. Hij is wel voor een verandering van het systeem. Zijn opstelling kent twee pijlers: 1) studenten moeten nu al 400 euro per maand bij lenen om rond te kunnen komen (en afschaffen van de basisbeurs leidt tot nog meer leningen, of tot meer bijbaantjes, en dus minder tijd voor de studie). 2) In het huidige systeem betaalt ‘de slager op de hoek mee aan de studie van de advocaat’. Oftewel: subsidies in het hoger onderwijs leiden tot een overdracht van geld van minder gefortuneerden naar een groep toekomstig welgestelden.’ En dat, vindt Dibi, is onzin. In plaats daarvan zou de student – met zijn inkomen dat 12 procent hoger ligt dan het gemiddelde – de investering die de samenleving in haar heeft gedaan later mogen terugbetalen.

En wel door middel van een studieheffing, bovenop de reguliere belastingen.

De upside van deze heffing is volgens Dibi dat studenten tijdens hun studietijd een inkomen krijgen waarvan ze kunnen rondkomen – geen bijbaantjes meer, dus. Later gaan ze als afgestudeerde arbeidskracht bijdragen aan het ‘inkomen’ van de nieuwe generatie studenten. Ik vermoed dat die terugbetaling aan het inkomen is gekoppeld – net als het terugbetalen in het huidige leningenstelsel.

Of je nu meer belasting gaat betalen of een lening terugbetaalt: het lijkt mij dezelfde wijn in verschillende kruiken. Geld, gegeven aan de overheid, om de studie van de inwoners van Nederland mogelijk te maken. Toen of nu.


Illustratie: Floris Solleveld

Dibi stelt verder dat in het huidige leenstelsel de verpleegkundige – de slager van Bos wordt verlaten – een groter deel van haar inkomen kwijt is dan de advocaat en dus proportioneel gezien meer betaalt. Dat een advocaat in Box 3 weer meer kwijt is van zijn inkomen dan de verpleegkundige in Box 2, en dus proportioneel ook meer betaalt, wordt onvermeld gelaten.

Met een studieheffing, stelt Dibi, betaalt ‘de medisch specialist meer dan de verpleegkundige.’ Maar dat is al lang het geval: de arts betaalt meer aan de wegen waar de verpleger ook op rijdt dan de verpleger zelf. En de meeste van zijn patiënten ook, trouwens. Dat is het gevolg van een progressief belastingstelsel.

Dat de sterkste schouders de meeste laten dragen, daar is niets mis mee. Sterker nog: het is een goed beginsel voor een mooie, sociale welvaartsstaat. Maar de sterkste schouders tweede en derde karrenspannen omhangen met onzinverhalen er bij, dat lijkt me geen goed uitgangspunt voor onderlinge eendracht onder een nieuwe generatie studenten – en bereidwilligheid te willen investeren in jezelf –(door middel van studie en arbeid) en in de maatschappij.

Want de investering van de student zelf; zijn bijbaantje – gemiddeld werkt een student twee tot drie dagen per week – plus de veertig uur studie per week, daar stapt Dibi wel erg makkelijk overheen: dat is alleen maar zielig. Maar zo gaat hij ook voorbij aan de werkervaring die vaak wordt vereist bij een sollicitatie, en die je door het GroenLinks-voorstel wordt ontnomen. Want waarom zou je als student gaan werken als je toch al een inkomen hebt?

Begin deze week maakten TNS Nipo en de Volkskrant de resultaten van een onderzoek naar de populairste bezuinigingsposten volgens de Nederlander bekend. De Koningin eindige bovenaan. Gezondheidszorg en onderwijs helemaal onderaan. Blijkbaar is het voor de advocaat, de medisch specialist, de verpleger en de slager niet zo’n probleem mee te betalen aan elkaars opleiding – sterker nog: zij zien daar de voordelen van in: de verpleegkundige en de arts, de advocaat en de slager: ze vullen elkaar aan. Ik zou het onderwerp van studiefinanciering dus lekker laten voor wat het is – met een schepje bovenop de basisbeurs, zodat inwoning en verzekering door een ieder die jong is zelf betaald kan worden. Iedereen die wil studeren, kan dan studeren, en iedereen die dat doet moet daarnaast door middel van een lening of een bijbaantje voor zijn eigen kostje zorgen. Nu of later terugbetalen.

Makkelijk zat, toch?

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Die betere wereld wordt al gemaakt

Die betere wereld wordt al gemaakt

De betere wereld, Het Grote Geluk: Marthe van Bronkhorst vraagt zich af waar ze dat kan vinden, misschien gewoon op een borrel, in het samenkomen met vrienden? Lees meer

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Eva van den Boogaard lijkt op iemand die ze nooit gekend heeft. Via een persoonlijke brief en een angstaanjagende gebeurtenis leert ze hem toch een beetje kennen. Lees meer

Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

De rode draad 1

De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar

Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen? Lees meer

Met deze column kan ik de wereldvernietigen

Met deze column kan ik de wereld vernietigen

‘Maar als ik die column nu verder schrijf’ zegt Marthe van Bronkhorst, ‘dan komt deze informatie online, en kan ik die AI op ideeën brengen.' Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Hard//hoofd zoekt vóór 28 juli 2.500 trouwe lezers!

Hard//hoofd verschijnt weer op papier, nu met extra bijlage! In Honger lees je over de pijn, het verlangen en de schoonheid van datgene waar we naar smachten. Schrijf je vóór 28 juli in voor slechts 3 euro per maand en ontvang Honger in september in de brievenbus, mét bijlage Ik wil, wil jij ook? over seksueel consent. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer