Asset 14

De grote opruiming

De grote opruiming

Het huis waar ik ben opgegroeid is het mooiste huis ter wereld. Al mijn oude schoolvrienden beamen dat. Met tal van verborgen ruimtes achter de kronkelige trapjes en onder de ingebouwde bedstedes, was dit zeventiende-eeuwse herenhuis hét verstoppertje-walhalla. Als ik deze vrienden mededeel dat het verkocht is, zie ik in hun ogen dat een deel van hun jeugd ontnomen wordt. Mijn ouders verhuizen binnen hun pittoreske plaatsje een straat verder. Ze mogen nu dan nog uitermate kwiek zijn - sinds hun pensioen zijn ze actiever dan ooit in onder meer zangverenigingen en gemeenteraden - maar de tijd zal ook op hen vat krijgen. De nieuwe woning is van alle gemakken voor het bejaardenrijk voorzien, zoals een lift en een scootmobielparkeerplek. Mijn moeder heeft het gevoel alsof ze levend begraven gaat worden, maar mijn vader is een praktisch man en kijkt graag vooruit. De afgelopen tien jaar liet hij met regelmaat weten dat ik eens langs moest komen om mijn troep uit te zoeken. De noodzaak daartoe begreep ik nooit zo goed; al deze ‘troep’ (zoals schoenendozen vol onverstuurde liefdesbrieven en schoolschriften met opstellen waar het Letterkundig Museum wellicht ooit interesse in zou kunnen tonen) lag daar toch prima? Ik beschouwde mijn ouderlijk huis als een conserveringsplek voor de eerste helft van mijn leven, een helft waar ik nooit naar om hoefde te kijken omdat hij daar altijd was. Maar nu lijkt de tijd toch echt aangebroken om onder ogen te durven komen dat niets in het leven voor eeuwig hetzelfde blijft. Mijn zus en ik moeten dit weekend naar huis komen om onze kamers op te ruimen.

Mijn zus lijkt op mijn vader, ‘niet lullen maar poetsen’ is hun credo. Mijn moeder is meer als ik, elke schijnbare futiliteit roept een tsunami van associaties op waar uitgebreid bij moet worden stilgestaan. Met z’n vieren staan we in de oude kamer van mijn zus rond drie stapels dozen. De ene zal zo met mij mee moeten, de tweede met mijn zus en de derde dient te worden gevuld met spullen die mijn zus en ik op Koningsdag gaan verkopen. We beginnen met de kinderboeken.
‘Ach, weet je dit nog?’ zegt mijn moeder. Ze houdt een boek omhoog.
‘Er staat me iets van bij,’ zeg ik. ‘Maar ik weet niet wat me ervan bij staat. Iets. Ik zou het eens door moeten bladeren.’
Ik pak het boek, maar mijn zus grist het meteen uit mijn handen.
‘We gaan niet een potje staan bladeren, anders staat die kast volgende week nog vol.’
‘Maar hoe kunnen we dan bepalen wat in welke doos moet?’ vraag ik verbouwereerd.
‘Gewoon op de eerste indruk afgaan,’ zegt ze en ze wijst naar de prent op de voorkant. Een zwarte jongen in een rieten rokje zit op de rug van een schildpad. ‘Hier gaan we geen van onze kinderen mee verpesten en dit leggen we ook niet op een kleedje. Deze moet bij het oud papier.’
‘Maar dat is toch juist hoogst interessant als artefact, een tijdsbeeld om te zien hoe anders we naar de wereld zijn gaan kijken?’ mompel ik.
‘Oud papier? Dus nu hebben we opeens een vierde categorie?’ ziet mijn vader kermend ons feilloze systeem ineenstorten.

Een half uur en vijf boeken later worden mijn moeder en ik de kamer uitgestuurd. Mij wordt gesommeerd om maar alvast aan mijn eigen kamer te beginnen, daar valt immers ook genoeg te doen. Ik ga zitten aan het bureautje, steek een sigaret op en open voorzichtig een van de lades. Hij puilt uit van de papieren. Ik pak er eentje, strijk het glad en probeer mijn dertienjarige handschrift te ontcijferen.
Er staat: ‘Vandaag begint de lange weg naar zorgen.’
Daaronder is een grijnzend poppetje met een grote zonnebril getekend.
Wat zou ik daarmee bedoeld hebben? Was dit een boodschap aan mijn toekomstige zelf die deze kamer op moest ruimen?
Ik leg het papiertje weer terug. Misschien was dit niet de juiste la om mee te beginnen. Zonder te kijken laat ik mijn hand de inhoud van een volgende la doorvoelen. Ik haal er een leeg pakje John Player Special uit. Dat was het merk dat ik rookte van mijn vijftiende tot mijn zestiende. Waarom moest deze bewaard worden? Is het verbonden aan een bepaalde vakantie of vriendschap? Of vond ik het gewoon mooi?

Ik sta op uit mijn stoel. Laat ik maar eerst even de blootblaadjes onder mijn bedstede weggooien. Als dat ik een beetje snel doe komen er vast geen persoonlijke herinneringen bovendrijven en dan heb ik tenminste iets gedaan.
Om in de kruipruimte terecht te komen moet ik achter een kast gaan liggen, dan wurm ik mezelf in de opening. Het is hier pikdonker en stoffig. Op de tast zoek ik naar de tijdschriften die hier verborgen moeten liggen. Met mijn hoofd kom ik tegen iets zachts aan. Het is een berg van tissues. Opeens weet ik weer dat ik die samen met de lectuur na de gedane arbeid in de opening naast mijn bed deponeerde. Beschaamd beschouwde ik dat als een afgrond waar nooit naar omgekeken diende te worden. Zou het niet aardig zijn om een paar van deze kleinoden in een plakboek te archiveren, als aandenken aan die eenzame tijden vol verwarrende verlangens? Wellicht dat met DNA-onderzoek een benadering van de desbetreffende data gegeven kan worden. Maar nee, dit gaat te ver. Ze moeten zo snel mogelijk in een vuilniszak, lekker onderop zodat mijn familie er niets van ziet. Ik moet deze ruimte uit, voordat ik mij bedenk. Die blaadjes moeten hier nog steeds ergens liggen, maar die zijn dan een leuke vondst bij het verstoppertje spelen voor de kinderen van de nieuwe bewoners.

Vreemd, ik ben op mijn rug naar binnen gegaan maar nu lig ik op mijn buik, de tissues tussen mijn armen geklemd. Het zou in feite dus niet moeten uitmaken, maar toch lijk ik nu behoorlijk klem te zitten in de opening.
‘Waar is die jongen nou?’ hoor ik mijn vader snauwen.
‘Vast weer ergens simpele dingen ingewikkeld maken,’ zegt mijn zus. ‘We hadden hem natuurlijk nooit moeten meevragen. Dit kunnen wij veel beter voor hem doen.’
‘Ik ben hier,’ wil ik zeggen, maar er komt geen geluid uit mijn keel. Hoe lang lig ik hier nou al, met mijn onderlichaam onder het bed en met mijn hoofd achter de kast?
‘Laten we eerst die lades dan maar even uitruimen,’ zegt mijn vader.
Ik hoor hoe de handen van mijn zus razendsnel door de papieren gaan.
‘Hier, een mooie foto om te bewaren. Een stripboek om te verkopen. Voor de rest allemaal rotzooi.’
‘Oké, kieper het dan maar in z’n geheel om boven de vuilniszak.’
Er schiet een vlaag van paniek door mij heen, maar vervolgens voel ik hoe dit plaatsmaakt voor jubelende opluchting. Met elke plof waarmee ik die herinneringen aan herinneringen voorgoed in de vergetelheid hoor verdwijnen, groeit dit gevoel.
‘Kom op, dan nu de volgende la. Als we in dit tempo doorwerken is deze zwijnenstal uitgemest voor de middagboterham,’ zegt mijn vader.
Ik leg mijn hoofd te rusten op de tissueberg en besluit zo nog even te blijven liggen.

Ook zo'n liefhebber van Kaspers stukken? Onze vaste columnist is binnenkort ook in de boekwinkel te vinden. Meer info vind je hier.

Beeld: Shawn Rossi

Mail

Kasper van Royen is Hard//hoofd-redactielid, is naast vader ook filosoof, ex-docent, ex-dichter, ex-echtgenoot, popfetisjist en postbode.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

De rode draad 1

De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar

Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen? Lees meer

Met deze column kan ik de wereldvernietigen

Met deze column kan ik de wereld vernietigen

‘Maar als ik die column nu verder schrijf’ zegt Marthe van Bronkhorst, ‘dan komt deze informatie online, en kan ik die AI op ideeën brengen.' Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Het kattenvrouwtje dat de boom in sprong

Lieke van den Belt mijmert over verlegenheid en Minoes. Waarom bestaan er toch zo veel vooroordelen over kattenvrouwtjes? En zal ze zelf veilig vanuit de boom toekijken, of springt ze er uit? Lees meer

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

‘Zij moet echt normaal doen!’ riepen de mensen die verkrachtingsfantasieën over mij schreven

Marthe van Bronkhorst dacht dat het met conservatieve haat en machocultuur wel meeviel in Nederland, maar na anderhalve maand online haat en doodverwensingen, weet ze beter. Lees meer

:We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

We hebben armoede opgelost: een toneelstukje

Marthe van Bronkhorst schreef een kort toneelstukje waarin Ruben Brekelmans en Dilan Yesilgöz uiteenzetten hoe ze armoede willen gaan oplossen. Lees meer

Dunne intellectuele belangstelling

Dunne intellectuele belangstelling

Michiel Cox is vastbesloten om als docent aan zijn mbo-studenten meer dan alleen praktische kunde over te dragen. Hoewel studenten zijn lessen mild spottend een ‘zitvak’ noemen, merkt Cox dat bij sommigen intellectuele nieuwsgierigheid opbloeit, ondanks de lage verwachtingen van de buitenwereld. Lees meer

How can I make this about me? 1

How can I make this about me?

Marthe van Bronkhorst staat stil bij een jaar genocide en pleit ervoor om het meer over onszelf te laten gaan: 'Die dode Palestijnen hadden jouw kinderen kunnen zijn.' Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer