Asset 14

Kogels vangen. Een soort ode aan Dorothy Dietrich

In 1988 deed illusioniste Dorothy Dietrich, toen negentien jaar oud, de Bullet Catch: de gevaarlijkste truc aller tijden. Moeten we haar erom bewonderen? Lisanne van Aert spreekt zich uit, en laat zien waar het hier echt om gaat.

1500
De illusionist Coulen wordt doodgeslagen met zijn neppistool

1820
Madame deLinsky, de vrouw en assistente van een Poolse illusionist,
staat voor een vuurlinie van zes man
Een van de zes mannen krijgt plankenvrees vooraf
Hij is een soldaat
Is het gewend om te schieten
Maar niet om in de spotlights te staan
Hij laadt trillend en per ongeluk een echte kogel in zijn reservoir
Hij schiet recht door haar mond
Het onderste stukje hersenkwab weg
Dood
DeLinksky zelf, de Poolse illusionist,
wil ophouden met bestaan

1840
Arnold Buck wordt neergeknald door een vrijwilliger uit het publiek

1880
Een toeschouwer springt op en grist het pistool
dat klaar ligt voor de Bullet Catch
van een fluwelen kussentje af
Hij is een van die mannen die naar goochelshows gaat
in de hoop dat er iets gruwelijk mislukt
Hij gelooft niet in nepbloed
Losse flodders
Hij is ongeduldig voor het ongeluk
Misschien gaat vandaag wel alles goed, verdomme
Misschien gaat vandaag wel alles goed
De toeschouwer begint als een maniak op de illusionist Raoul Curren in te schieten

1890
DeLine jr.
On stage neergeschoten door zijn vader

1972
Ralf Bialla valt van een klif tijdens het maken van vakantiefoto’s
Hij is constant duizelig
Sinds hij de Bullet Catch heeft gedaan

En zo zijn er nog wel meer
Doden, dollenden, dolenden

Ik zie dat als volgt voor me:
Een hoop lijken in showpakjes
Bloed dat over lycra loopt
Een publiek dat denkt dat het een grapje is
Een hele misselijke misschien
Maar walging en verwondering zijn hier sowieso part of the deal

Dus ze beginnen met lachen
Want illusionisten gaan niet echt dood
Dat is ooit zo afgesproken

Ik heb deze zinnenprikkelende intro geschreven
met een panfluitversie van Mad World op de achtergrond
Want waarom doen mensen zulke bizarre dingen
Ik snap dat dus niet
Zit er niet ergens iets in ons bloed dat we geklapper en doodsangst vrezen
Op afstand willen houden
Tot er vijanden komen
En dat we dan deze vijanden nog vriendelijk vragen om weg te gaan,
omdat dat voor iedereen makkelijker is,
en dat als deze vijanden dan blijven en schreeuwen terwijl wij willen slapen
Dat we dan pas willen zien hoe hun orgaanvlees als smoothies uit hun lichamen sijpelt
Dat we dan pas verlangen om iemand te zien lijden
Terwijl zijn lijf steeds meer op iets als bitterkoekjesvla begint te lijken

Waarom ben ik eigenlijk in staat zoiets gruwelijks te schrijven?
Ben ik zelf gruwelijk misschien?
En zo ja
Waarom voelt dat dan zo onorigineel?
Ge-bloed en ge-pang-pang-pang
Ge-bla-bla-bla
Misschien is het origineel om ongruwelijk te zijn
Ik weet het niet
Ik weet alleen dat ik graag over ingewanden en kots schrijf
Maar gisteren amper de ontstoken oorlel van mijn moeder aan durfde te raken

Ge-bloed en ge-pang-pang-pang
Ge-bla-bla-bla

Ik weet ook niet waarom ik sinds zeven uur ’s ochtends over de Bullet Catch lees
Alsof het over helden gaat
Waarom repliceren we constant alle shit van de wereld, strooien we glitter over de dood
Waarom voel ik meer mee met mannen in lycra
en hoge hoeden op hun hoofd
Dan met jongens in camouflageprint,
of meisjes die echt – als in gewoon thuis, gewoon in steegjes –
met kogels en penissen worden doorboord?

Waarom moet altijd alles mooi?
Een encore met nu nog meer bloed en gore
Maar dan wel van het helderste Valentijnrode soort

Ik weet het ook niet precies
Ik weet een heleboel precies niet
Ik kijk ook nooit horror

Alles is altijd gecompliceerd
Sorry daarvoor
Wordt er teveel op jullie afgevuurd?
Zo ja dan spijt dat me ook
Ik ben niet iemand van het kalmpjes aan doseren

De Bullet Catch is een truc, of misschien is stunt een beter woord
Waarin een kogel op een illusionist wordt geschoten en hij of zij deze opvangt
Met de hand, met de mond, tussen de tanden
Er is natuurlijk wel eens gesjoemeld met nepkogels,
maar de echte diehards,
die doen daar niet aan
Die laten iemand in het publiek de kogels bestuderen, de gevaarlijkste uitkiezen
En deze markeren met een fluorkleur
Een beetje zoals ze ook kaartstokken laten controleren
Voor van die onschuldige kaarttrucjes
Maar dit zijn dan kogels
En er is geen ontkomen aan

Ik heb nog nooit gehoord over mensenrechtenorganisaties die vechten voor de bescherming van de illusionist tijdens gevaarlijke trucs
Mensen weten wat ze doen
Daar gaan ze dan vanuit
Mensen weten wat ze doen
Ik heb mezelf nog nooit zoiets belachelijks horen zeggen
Mensen weten niet wat ze doen
Ze gaan gewoon door
Omdat andere mensen steeds meer van de mensen willen
Mensen gaan gewoon door
Als ze niet worden gestopt

Don't try the bullet-catching trick.

In een brief aan Houdini schreef zijn voorganger en geestesvader Harry Kellar:

Don't try the bullet-catching trick.
There is always the biggest kind of risk that some dog will *job* you.
And we can't afford to lose Houdini.
Harry, listen to your friend Kellar,
who loves you as his own son, and don't do it!

Houdini deed het niet
Hij is gewoon aan een verwaarloosde blindedarmontsteking gestorven
Dat geeft hoop
Al zit er aan deze hoop nog een luchtje
Dat ik voor nu buiten beschouwing laat

Wat geen hoop geeft
Is dat de wereld in 1988 een negentienjarig meisje kogels liet vangen

Het meisje heette Dorothy Dietrich
Een Dolly Parton in een dwangbuis zonder franjes
Maar wel getoupeerd, geblondeerd
Kittige hakjes

Dorothy werd geboren op de sterfdag van Houdini
Ze had zes oudere broers
Die haar in hun cowboy- en indianenspel
Als dame in nood, Damsel in Distress, aan al het mogelijke vastbonden
Op een dag zag Dorothy’s tante
Het gemak waarmee het kleine meisje zich uit de touwen wurmde
En zei:

Who do you think you are, Houdini?

Dorothy had geen idee wie dat was
En ging naar de bieb
Vond daar wie ze zelf was

Ze was het meisje dat op dertienjarige leeftijd haar eerste echte verdwijntruc deed
Weg uit Pennsylvania
Op naar New York
Weg van haar vader
Hij was er zo eentje die sloeg

Ze was het kassameisje van bijna alle goochelwinkels in The Big Apple
Ze was het pubermeisje wier lichaam je week voor week
door het lycra, de glitter heen
kon zien groeien
Tot iets waarvan je hoopt dat het voor altijd blijft
Iets zachts
Voor tijdens het geweld van een goochelshow

Toen ik dertien was
zat ik vooral op het Ellegirl-forum
Ik verdween in internet, bleef waar ik was
Op een harde houten stoel
Ik ben daar best wel blij om, achteraf

Dorothy groeide op
Zoals alleen mensen dat kunnen die veel hebben meegemaakt
Snel
En met ogen die dof worden
En verstand van make-up

Ze was de eerste vrouw die een man doorzaagde
Ze was de eerste vrouw die zich in een dwangbuis naar boven liet takelen
Aan een brandend touw
Zonder trampoline op de grond
Met een presentatorstem op de achtergrond die iedere seconde herhaalde
Dat ze bijna dood is
Echt bijna dood
Iedere seconde, meer bijna dood
En dat met achttien jaar
Een achttienjarige meisje dat bijna te pletter slaat

Ik vraag me af hoe je dat kan doen
Als presentator
Je kan toch ook de hele boel staken
Het vrouwmeisje naar beneden halen
Vasthouden
Zeggen dat ze misschien denkt dat ze weet wat ze doet
Maar dat ze daar nog te jong voor is
Dat eigenlijk iedereen daar altijd te jong voor blijft
En dat het maar een rare constructie, deconstructie van maatschappij is
Dat er van je verwacht wordt recalcitrant te worden
Van iedere goede raad van anderen

Als ik iets heb geleerd in mijn tweeëntwintig jaar
Is het wel
Dat je zelf in lelijk licht moet gaan staan
En de mensen op afstand moet duwen
Voor ze vragen hoe het met je gaat
En een ‘goed’ als antwoord verwachten

Een jaar na de dwangbuistruc deed Dorothy de Bullet Catch
En ze overleefde het
Dat vertel ik er vast bij
Want ik gun niemand deze vorm van B-spanning
Die leidt namelijk alleen maar af van waar het hier echt om gaat
En waar ik via een onverharde omweg heen ben geslingerd,
en dat is:
Een meisje dat op haar negentiende besluit haar leven te wagen
Niet voor de oorlog
Niet voor de vrede
Maar voor de sensatie
En it was televised
Zoals de Amerikanen dat zo mooi kunnen zeggen

En ik vraag me af:
Had Dorothy niks te verliezen?
En ik vraag me af:
Wat zou ik allemaal voor heftigs doen als ik niks te verliezen had?
En ik vraag me af:
Zou ik daar camera’s op willen?
En ik vraag me af:
Is het wel eerlijk voor de mensen die echt bijna sterven
In de modder, of door iets abstracts en camera-ongenieks als een drone
Om zendtijd en aandacht op te eisen
Voor iets bloedmoois?

Dorothy was een jaar lang bezig geweest met het ontwikkelen
Van een soort van hightech vingerhoedje, dat ze in haar mond kon doen
Om de kogel op te vangen
Eentje die niet per ongeluk in haar keel door zou schieten
Eentje die de klap kon weerstaan
Waaruit de kogel niet terug zou ketsen, om zo haar lippen op te blazen
Ik zie voor me dat ze dat in een garagebox deed
Ergens net buiten New York
Waar geweld geen kunstje was
Ik spoel nu door naar het moment suprême
Voor ik verzink in moraal

1988
De negentienjarige Dorothy Dietrich is uitgenodigd door Donald Trump himself
Om op een van zijn resorts de Bullet Catch te doen
Voor het tienjarige jubileum van zijn succes
Als schutter heeft Dorothy een Vietnam-veteraan gevraagd
Hij is getraind met snipers, besnord,
Ze heeft een man
Die geleerd heeft zo efficiënt mogelijk hersens kapot te schieten
Gevraagd compleet tegen zijn aangeleerde natuur in te gaan
In het Atlantic Resort van Donald Trump himself
Als ik Dorothy zou zijn, zou ik alleen maar kunnen denken:
Deze man schiet me dood uit gewenning
Deze man weet wat hij doet

De man doet een proefschot
Een deuk in gewapend beton

Dorothy gaat klaarstaan
Een presentatorstem wenst good luck
Ook aan haar moeder, want die staat in het publiek,
Ze was er zo eentje die nooit zei:
Genoeg is
Genoeg is genoeg

Dorothy doet een plastic veiligheidsbril op
Zet haar plastic plateauzolen stevig op de grond
Haalt diep adem

En op de climax van de muziek
Slaat ze haar handen voor haar ogen
Zet ze een stap opzij
Ze wil niet

En op de climax van de achtergrondmuziek
Slaat ze haar handen voor haar ogen
Zet ze een stap opzij
Ze wil niet
De presentatorstem zegt:
Okay, just a moment of meditation.
Is everything all right? Are you sure?

Zeg dan maar eens nee
Als duizend man om je heen staat
En je franjes draagt
En je moeder is overgevlogen
Ze zet een stap terug

De muziek start weer in
De presentatorstem telt af
De Vietnam-veteraan schiet

Dorothy knalt tegen het gewapende beton
Zakt niet naar de grond
En er komt applaus
Want ze heeft het overleefd
En is dat niet oneindig knap van haar?
Nee
Eigenlijk niet
Ik kan dat niet vinden
Hoe cool ik haar ook vind
En hoe ontvankelijk ik ook ben voor jaren tachtig trash
En feministische fun facts als: ze was de eerste vrouw die een man doorzaagde
Ik vind dat je jezelf nooit mag laten doordraaien
Dat is het enige waar ik hard in ben

Na afloop zegt Dorothy:
When you get more and more popular
The problem is coming up with new and bigger and better
And the audience always wants more, more, more
It’s just
It’s a constant problem
It drove Houdini crazy’
En ze zegt dat ze zoiets als dit nooit meer wil doen

Harry Kellar zei:
The world needs Houdini
En ik zeg:
De wereld heeft mensen nodig, die zeggen: nu is het genoeg
Een publiek dat zegt:
Wat is dit meisje mooi, wat is dit meisje mooi genoeg
Als ze een konijn uit een hoed tovert
Als ze een man zogenaamd met een broodmes uit elkaar zaagt
We willen helemaal niet dat ze bijna dood gaat
Want van die echte bijna-doden, dollenden, dolenden zijn er al meer dan genoeg

Een publiek dat zegt:
Ik kijk niet meer naar mensen die zogenaamd tot het uiterste gaan
Voor niets
Voor helemaal niets
Behalve voor mij
En ik ben in deze stom

En ik doe het zelf ook niet meer
Moet dat publiek zeggen
Ik laat me niet meer tot het uiterste drijven voor onzin
Genoeg is genoeg
En soms ben ik gewoon moe

Ik kom op deze manier verdomme niet meer aan echt belangrijke dingen toe
Ik kom op deze manier niet meer aan echt belangrijke dingen toe

Ik wil graag eindigen met name dropping
Adorno zei:
Als je hard bent voor jezelf, word je hard voor anderen
Laten we proberen zacht te blijven

Een begin is:
Erger je er niet aan, dat ik met vlagen moralistisch doe
Ik vind dat namelijk belangrijk

Dank je wel

--
Lisanne van Aert droeg deze tekst voor tijdens HARD//HOOFD TORPEDEERT, afgelopen 5 oktober. 

Lisanne is schrijfster van pamflet, ode en bouquetreeksroman. In haar werk probeert ze naast pulp en poëzie ook cultuurkritiek te verschaffen.

 

Mail

Lisanne van Aert is schrijver, theatermaker en bloemist. Ze floreert bij haar eigen theatergroep: Het Pijpcollectief. // lisanne@hardhoofd.com

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Schroot voor de kunstkenner 1

Schroot voor de kunstkenner

Wat doet een beschilderd stuk schroot in het Stedelijk? Waarom ruikt het er opeens chemisch en zoet tegelijk? Het is het werk van Selma Selman, die opnieuw definieert wat kunst is en mag zijn. Ivana Kalaš is onder de indruk – en heroverweegt haar eigen positie. Zoetig en naar ijzer – dat aroma komt op... Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer