Illustratie: Mirjam Dijkema

De redactie danst op de tafels, komt in opstand, en buit de zwakkeren in de samenleving uit. De appel valt niet ver van de boom." />

Illustratie: Mirjam Dijkema

De redactie danst op de tafels, komt in opstand, en buit de zwakkeren in de samenleving uit. De appel valt niet ver van de boom." />
Asset 14

Moderne slaven

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vier korte commentaren, in woord en beeld, van onze redacteuren.

Illustratie: Joost de Haas

De Hofstad

Iedereen eventjes uitbuiter

“Hoe word ik een politiek mens?”, vroeg Peter Handke ooit. Soms gaat dat vanzelf. Twee weken geleden kreeg ik, na tien jaar wachten, de sleutels van mijn eerste eigen sociale huurwoning. Als dat een week later was geweest, had de huur 120 euro hoger kunnen zijn. Deze maand is namelijk de Donner-heffing ingegaan, die de doorstroming op de woningmarkt moet bevorderen door alle sociale huurwoningen in "schaarstegebieden" fors duurder te maken.
Rekent u even mee? Het aantal koopwoningen in Nederland is circa 4,1 miljoen. De hypotheekrenteaftrek kost de Staat 11 miljard per jaar. Van die woningen rust er op 3,5 miljoen een hypotheek. Dat is meer dan 3000 euro subsidie per huiseigenaar per jaar. Ondertussen is het percentage aflossingsvrije hypotheken sinds 1995 gestegen van 12 naar 50 (!) procent. Als je niet aflost, zijn er maar twee manieren om van je schuld af te komen: je huis met winst verkopen of massa-inflatie. In Albanië noemen ze dat een pyramidespel. Voor ons liberale kabinet is het een overheidstaak. Het lijkt wel kunst. Geen wonder dat de huren omhoog moeten.
Het is, vanzelfsprekend, een achterhoedegevecht. "I’d hate to sell a house in Europe 15 years from now." De huizenprijzen zakken, en aan kantoren staat alleen in Amsterdam al 1,3 miljoen vierkante meter leeg. Dat krijg je, met speculanten die de hemel in bouwden terwijl de banken Russisch roulette speelden met subprime-hypotheken.
Het persoonlijke wordt nog politieker. Omdat ik te drukbezet/lui/onhandig ben om zelf mijn vloer te leggen, heb ik dat op internet aanbesteed. De volgende ochtend vóór 9:00 verdrongen zich negen klusjesmannen met pijnlijk lage offertes in mijn inbox, waarvan één met een larmoyant verhaal dat hij een gezin moest onderhouden. De malaise in de bouwsector is duidelijk groot. Zo groot, dat iedereen met een internetaansluiting eventjes een uitbuiter kan zijn. Laat die bubbel maar barsten.

Door Floris Solleveld

Commentaar

Moderne slaven

In de Groene Amsterdammer van 22 september ging het over het wereldwijde jongerenprotest, over 'de Verloren Generatie' die ‘de klappen gaat opvangen’. In een interessant artikel over jeugdwerkeloosheid werd een belangrijk probleem aangestipt: stages. Ross Perlin van het boek Intern Nation: How To Earn Nothing and Learn Little in the Brave New Economy kwam aan het woord: “Volgens de gangbare mythe is een stage een win-win situatie (…). In werkelijkheid is het in rijke landen steeds meer een noodoplossing voor jonge mensen die geen echte baan kunnen vinden en een middel van bedrijven om op arbeidskosten te bezuinigen.”
Net zoals banken en verzekeringen, zijn stages in de basis een nobel idee. Maar door de toegenomen complexiteit van onze samenleving stemmen deze instituten niet meer overeen met de praktijk waarvoor ze ooit een oplossing boden. Toch zien we banken nog steeds als spaarvarkens, verzekeringen als opvangnetten en stages als de relatie tussen een hoefsmid en zijn leerling.
De befaamde lijst Stuff White People Like wijst ons weer eens op de absurditeit van een volledig geaccepteerd fenomeen. Op nummer 105 staat ‘Unpaid Internships’: “In most of the world when a person works long hours without pay, it is referred to as 'slavery' or 'forced labor'. For white people this process is referred to as an internship (…).” Bedenk je eens: je moet een bijbaan nemen of op je spaargeld teren om ergens te kunnen werken. Maar binnen sectoren met veel concurrentie zijn onzekere jongeren bereid om elke vernedering te ondergaan.
De jeugdwerkloosheid in Nederland is laag (7%) ten opzichte van andere Europese landen, dus hier zal deze moderne slavernij nog wel even gepikt worden. Maar in Spanje (45%), Ierland (30%) en Groot Brittannië (20%) groeit de verontwaardiging. Terecht. Voor werk hoor je salaris te krijgen, hoe jong je ook bent.

Door Rutger Lemm

Nieuws in beeld

Apple-topman Steve Jobs verliest zijn strijd tegen alvleesklierkanker en overlijdt op 56-jarige leeftijd.

Illustratie: Mirjam Dijkema

Rolmodel

Nevermind Love

Op 24 september 1991 kwam Nevermind uit. Het deed de muziekwereld trillen op haar grondvesten, zorgde voor een gigantische opleving in de verkoop van houthakkersbloezen en de beeltenis van Nirvana-zanger Kurt Cobain hing boven menig meisjesbed. Het grunge-tijdperk eindigde slechts drie jaar later met de dood van Cobain: eenzaam en tragisch, met een shot heroïne en een shotgun. Het twintigjarig jubileum wordt bescheiden gevierd met een remasterededitie. Een groot event was misschien wat ongepast geweest: een beetje als een treurig feestje waar de jarige niet komt opdagen.
Wie wel van zich laat horen is de weduwe Cobain: Courtney Love. In de jaren na de zelfmoord werd Love het onderwerp van complottheorieën en beschuldigingen: als ze niet zelf de trekker had overgehaald, had ze Kurt er toch vast wel toe gedreven. Courtney was geen archetypische vrouw-van: haar band Hole was bijna even beroemd als Nirvana. Met haar platinablonde haar, rode lippenstift en gescheurde babydoll-jurkjes maakte ze een vervaarlijke indruk, en de rockgod Kurt Cobain leek naast haar een schooljongen. “Call me Yoko Love,” grapte ze.
De controverse rond de nu 47-jarige grungeprinses is sindsdien alleen maar groter geworden. Courtney kickte af en had succes in Hollywood, maar een paar jaar later klom ze tijdens een interview op het bureau van David Letterman, werd ze gearresteerd voor drugsbezit en verloor ze de voogdij over dochter Frances Bean. Haar twitteraccount bestond uit dadaïstische wartaal.
Onlangs kondigde Courtney aan haar memoires te gaan schrijven (gelukkig onder begeleiding van een co-auteur). Het boek zal eind 2012 verschijnen, en Love zal hierin uitweiden over Kurt, Frances Bean en haar drugsverleden. Vanity Fair publiceert in november een groot interview met Love. Een voorpublicatie zorgde afgelopen week voor grote opschudding, vooral vanwege haar antwoord op de vraag of ze boos was op Kurt: “Mad? Ya think?! If he came back right now I’d have to kill him, for what he did to us. I’d fucking kill him. I’d fuck him, and then I’d kill him.”
Grunge is dan misschien dood, maar Courtney Love is springlevend. Laten we haar koesteren, als die maffe tante die op elk familiefeestje in een gescheurde couturejapon op de tafels danst. Ik kan niet wachten op dat boek.

Door Sanne Rispens

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar