Asset 14

Tot morgen

Tot morgen

Vriendin P. en ik staan stamelend tegenover elkaar in de stationshal in Nijmegen. We wachten allebei op een andere trein en hebben nog wat minuten stuk te slaan voordat zij zal vertrekken naar Brussel en ik naar Utrecht. Een weekend lang hebben we zo ongeveer onafgebroken met elkaar gepraat en lief en leed met elkaar gedeeld.

‘Wat ga jij zo doen in de trein?’ vraagt ze terwijl ze haar rugtas wat hoger op haar rug trekt. Haar ogen flitsen naar het bord dat bij de roltrap hangt en aankondigt dat ze nog tien minuten heeft.

‘Lezen denk ik,’ zeg ik terwijl ik me afvraag welk boek ik ook alweer meegenomen had. ‘Oh ja,’ antwoordt P.

Ik weet niet wat te zeggen. Zo dadelijk kan het niet meer, en ik heb geen idee wanneer ik P. weer zal zien. Omdat ik niet hou van afscheid nemen, probeer ik er zo min mogelijk over na te denken dat iets een afscheid of misschien nog wel erger: een laatste keer zou kunnen zijn.

De laatste keren vinden in mijn geval vaak plaats zonder dat ik het door heb, en gelukkig maar

Bij eerste keren weten we vaak dat we ons op onontgonnen terrein begeven. Er is misschien spanning en soms voelen we ons verheugd. De eerste keer naar school, de eerste keer seks, de eerste keer ‘ik hou van je’ zeggen en de eerste keer lesgeven. De eerste ontmoeting of de eerste keer luisteren naar het nieuwe album van Beyoncé. Het eerste woordje van je kind en de eerste keer dat je kat je krabt.

De laatste keren vinden in mijn geval vaak plaats zonder dat ik het door heb, en gelukkig maar. Als ik van alle mensen die ik tegen ben gekomen wist dat het misschien niet nog een keer zou gebeuren, zou ik bloednerveus door het leven gaan. Er zijn ook laatste keren waarvan ik me wel degelijk van tevoren bewust ben, en ze zijn bijna nooit mijn favoriet. Een laatste werkdag, een laatste keer slapen in je oude huis, een laatste kus van de geliefde met wie je net een relatie beëindigd hebt.

Dat we elkaar morgen niet zullen zien, en we niet weten wanneer dan wel, dat is een probleem van later zorg

Voor het afscheid nemen van P. heb ik een oplossing bedacht. Ik stop mijn ov-chipkaart terug in mijn portemonnee en geef haar een knuffel.

‘Tot morgen!’ roep ik. Ze weet hoe het werkt. Nog negen minuten rekken is negen minuten lijden. Dat we elkaar morgen niet zullen zien, en we niet weten wanneer dan wel, dat is een probleem van later zorg. Ze kust me op mijn wang.

‘Tot morgen liefje,’ antwoordt ze terwijl ze naar de roltrap loopt.

Over het feit dat ik jaren geleden niemand had om ‘tot morgen’ tegen te roepen, schreef ik in 2018 mijn allereerste publicatie op Hard//hoofd. En een tijdje later volgden bijna vier jaar lang iedere drie weken een nieuwe column, die jullie hebben kunnen lezen. Omdat ik weet dat dit mijn laatste column is had ik misschien, gezien mijn moeizame verstandhouding met laatste keren, beter twee een-na laatste columns kunnen schrijven. Hoe dan ook is dit nu een afscheid.

Dus lieve lezers: voor jullie nu een kus op de wang, en tot morgen!

Dit was mijn laatste tekst als vaste columnist voor Hard//hoofd. Ik wil allereerst mijn eindredacteur Oscar Spaans bedanken die mijn columns (bijna 60!) de afgelopen jaren telkens naar een hoger plan heeft weten te tillen. Femme ter Haar, Dymphie Huijssen, Bjorn Gort, Eline Veldhuizen en Twinkel Achterberg voor hun geweldige verbeeldingen van mijn verhalen. Marte, Mark, Kiki <3, Jochum en alle andere Hard//hoofders met wie ik de afgelopen jaren gewerkt heb: het was de mooiste plek om te groeien. En jullie, lieve lezers, dank voor het meelezen met mijn beslommeringen.

Mail

Eva van den Boogaard is literatuurwetenschapper, docent en onderwijsinnovator bij St. Joost School of Art & Design en eindredacteur bij Hard//hoofd. Haar verborgen talent is slapen en haar minder verborgen talent twijfelen. Ze rent graag langs de Vecht, zingt met karaoke het liefst George Michael en droomt van een Heilige Birmaan als huisdier.

Twinkel Achterberg (1997) is freelance illustrator en woont in Utrecht. Ze maakt speelse illustraties waarin kleuren overlappen en texturen stralen. Inspiratie haalt ze uit kleine bijzonderheden in de wereld om ons heen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Die betere wereld wordt al gemaakt

Die betere wereld wordt al gemaakt

Kun je, met alles wat er gebeurt in de wereld, nog gelukkig zijn? Marthe van Bronkhorst vindt het antwoord en ontdekt een boel hoopvolle initiatieven Lees meer

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Eva van den Boogaard lijkt op iemand die ze nooit gekend heeft. Via een persoonlijke brief en een angstaanjagende gebeurtenis leert ze hem toch een beetje kennen. Lees meer

Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Nog een keer: baas in eigen buik! 1

Nog een keer: baas in eigen buik!

Je zou zeggen dat het abortusrecht in Nederland vanzelfsprekend is, maar is dat eigenlijk wel zo? Een abortus is wettelijk gezien namelijk nog steeds strafbaar. Jihane Chaara neemt je mee in de politieke geschiedenis van het verworven abortusrecht in Nederland, die gepaard gaat met weerstand tegen dit recht op zelfbeschikking, maar ook met veel feministisch verzet en solidariteit. Lees meer

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

Iemand die me bij de hand neemt en me zegt hoe het moet, alles

'Ik verlang zo erg naar een inspirerend figuur die logica ontdekt in de willekeur van wat ons allemaal overkomt. Die tegen me zegt: "Marthe, zó is het, en de rest is bullshit".' Lees meer

Afgebeeld is een vrouw in badpak, zwemmend tussen vissen.

Anders zijn is niet ‘tegen de natuur’

Marthe van Bronkhorst duikt in de diepzee en ontleert acht lessen die ze vroeger op school onderwezen kreeg. Lees meer

De rode draad 1

De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar

Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen? Lees meer

Met deze column kan ik de wereldvernietigen

Met deze column kan ik de wereld vernietigen

‘Maar als ik die column nu verder schrijf’ zegt Marthe van Bronkhorst, ‘dan komt deze informatie online, en kan ik die AI op ideeën brengen.' Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

Auto Draft 1

Hoe jij politiek je zin weer krijgt: valse dilemma’s, overdrijven en nog drie tactieken die ik leerde van mijn vader

Marthe van Bronkhorst leerde van haar vader dat goed vals niet lelijk is. In deze column legt ze je drie technieken uit om je (politieke) zin te krijgen. "Links, doe nou eens wat mijn vader deed: nooit genoegen nemen met minder." Lees meer

Zwervende organen en feminiene furie

Zwervende organen en feminiene furie

Hysterie was vroeger een diagnose voor seksueel gefrustreerde vrouwen, in deze column pakt Lieke van de Belt het woord terug. Lees meer

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Gaten in mijn vroegste overtuiging

Michiel Cox’ broer wil als vrijwilliger het leger dienen. Hoe kan Michiel zijn begrip daarvoor rijmen met de idealistische opvoeding van zijn ouders? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer