Asset 14

Rechtdoor maar weer

Rechtdoor maar weer

Ze zeggen dat Parijzenaren stugge mensen zijn die nooit lachen. Aan de hand van zelfopgelegde regels volgt Sytske willekeurige lachende mensen in Parijs.

Regel één luidt: doorlopen als ik een lachend iemand kwijtraak.

-

‘Waarom doe je dit?’ vraagt een man als ik hem vraag waarom hij lachte. Zijn Engels is hoekig en hard. Er staat een vrouw naast hem die vermoedelijk zijn partner is. Ze doet haar best om mij niet te zien.

‘Ik schrijf verhalen in het Nederlands’, zeg ik.

‘Dan werk ik niet mee.’ Zijn lippen zijn smal, hij heeft een hoog voorhoofd en achterover gekamde haren. Hij tikt zijn vrouw lichtjes tegen haar rug, alsof hij een stilstaand paard weer in beweging brengt. Zwijgend lopen ze verder. Verderop blijven ze voor een etalageruit staan. Ze stappen naar binnen. Hij heeft weer gelachen, dus ik loop hen achterna. Ze blijven lang bij de kristallen champagneglazen staan. Een doos wordt afgerekend. Ik pak een glaasje van een euro uit een rek.
Regel twee: hetzelfde kopen (in een goedkopere variant) als de persoon die ik volg.

-

Een oude vrouw met een voorovergebogen lichaam stopt tegenover twee mensen van mijn leeftijd. Ze vraagt ze iets met een opgeheven hand. Lachend schudden de twee hun hoofd. Langzaam loopt de vrouw verder.

‘Wat vroeg die vrouw?’ vraag ik de twee.
‘Volg je haar?’ vraagt het meisje. De jongen kijkt de andere kant op. De vrouw verdwijnt de hoek om.
‘Nee’, zeg ik.

Fronsende wenkbrauwen. De jongen rookt alsof het zijn eerste sigaret is, het meisje neemt af en toe een hijs. Hun T-shirts zijn wit en lang en hun uitstraling verveeld. Het lijkt of ze geen antwoord gaan geven. Regel drie: volhouden, ook al wordt het vervelend voor de ander.

‘Ze vroeg een sigaret, daarvoor in ruil wilde ze de portiek schoonmaken’, zegt de jongen uiteindelijk, hij trapt de sigaret uit en loopt naar binnen. Het meisje volgt.

-

Handenwrijvend loopt een man recht op me af, hij lacht zijn tanden bloot, likt zijn dikke lippen. Hij loopt alsof hij mank is. In plaats van door te lopen, stopt hij. Groet mij op zeer charmante wijze. Ik lach terug, loop hard door, bij de bosjes naar links. Dat is de vierde regel: bij een paniekaanval linksaf.

-

‘Ik lachte helemaal niet’, zegt de vrouw bits.
‘U glimlachte’, probeer ik.
‘Tsss.’ Demonstratief keert ze om, de straat in waar ze vandaan kwam.

-

Er is hier niemand. Alleen een folder waarop een Chinees meisje aan autospiegels hangt. Met dichtgeknepen ogen en getuite lippen kijkt ze de lens in. Ze probeert me te verleiden met een massage. Dit is de vijfde regel: als er niemand is, of mensen zonder lach, volg ik reclamefoto’s.

-

Twee open monden, rijen witte tanden, een hand op de schouder van de ander.
De man roept iets, de vrouw klapt haar bovenlichaam naar voren, hikt; schudt ongelovig haar hoofd. Als ze weer staat zoals de meesten in de metro, roept zij iets, waarop de man zijn bovenlichaam naar voren klapt. De vrouw is zwart, de man wit.

-

Verderop slaat een groep Chinezen linksaf. Zij lijken altijd te lachen en zijn overduidelijk niet Frans. Regel zes: ik volg geen Chinezen meer.

-

Een luide kreet wordt gevolgd door hard gelach: een groep bouwvakkers steekt de straat over. Het stoplicht springt op rood, ik ren de gele hesjes achterna. Bouwvakkers zijn als kinderen die in restaurants of supermarkten hard lachen of gillen zonder dat ze door hebben dat dit niet wordt gewaardeerd. Waarom ze stil moeten zijn weet niemand precies.

De mannen stoppen bij een met gaas ingepakt pand. Enkelen klimmen direct op de steigers, anderen blijven staan. Ik loop door.

-

Een groep vrouwen met hoofddoeken, lange jurken in verschillende prints. Een van hen komt lachend op me aflopen, een pen in de ene, een kladblok in de andere hand. Ze wappert ermee, houdt haar gezicht iets scheef. Glimlachend schud ik mijn hoofd.

-

‘Lachte jij dan?’
‘Ja.’
‘Vertelde ik iets grappigs?’
‘Niet grappig maar wel veel’, zegt de jongen.
‘Wat veel?’ vraagt zijn vriendin, die zich uit zijn arm wurmt.
‘Je vertelde gewoon veel.’
‘Lachte je daarom?’

Hij knikt. Het meisje loopt verder zonder mij gedag te zeggen. Terwijl ze hiervoor nog zo enthousiast was. De jongen volgt. Kibbelend lopen ze verder, de jongen kijkt achterom, knikt goedkeurend, of dankbaar, of in ieder geval aardig, waarmee hij duidelijk maakt dat hij hier niets aan kan doen.

-

Rechtdoor omdat een vrouw mij erg aardig aankeek.

-

Een moeder die glimlachend haar twee springende kinderen achterna loopt sla ik over. Regel zeven: ouders die lachen om hun kinderen, overslaan, ze zijn te makkelijk.

-

Het is acht uur in de ochtend: de winkels zijn nog donker, rolluiken gesloten, keukengeluiden, stilstaande auto’s in smalle straten, de parkeerplekken voor scooters staan vol. De eerste lachende mens in deze buurt is een foto van een kind.

Rechtdoor maar weer.

 

Deze tekst kwam tot stand in het kader van een residentieproject van het Vlaams-Nederlands Huis deBuren in samenwerking met de stichting Biermans-Lapôtre.

  
Mail

Sytske van Koeveringe studeerde Beeld & Taal aan de Gerrit Rietveld academie.

Lasse Wandschneider werkt als illustrator en striptekenaar in Berlijn. Sinds zijn jaar op de academie in Breda kan hij ook plaatjes maken bij Nederlandse teksten.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
:Winnaar publieksprijs Rode Oor: Vespula vulgaris

Winnaar publieksprijs Het Rode Oor: Vespula Vulgaris

In een pot met schuimbanaantjes vecht een wesp om los te komen. Myrthe Prins portretteert een winkelbediende die in een snoepwinkel aan zoetigheid proeft. Met Vespula Vulgaris won zij de publieksprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Pekingeend

Winnaar juryprijs Het Rode Oor: Pekingeend

Twee personen blijven samen achter in de keuken, waar ze tijdens het bereiden van een pekingeend steeds dichter verstrikt raken in het spel van aanrakingen, blikken en opdrachten. Met Pekingeend won Fleur Klemann de juryprijs van Het Rode Oor 2025. Lees meer

Auto Draft 10

Als je te pletter slaat, dan klinkt dat zo

Midden in de nacht springt een man van een richel. Nee, geen man; een held. En iedereen weet: een man zoals Luciano slaat niet te pletter. In dit korte verhaal van Julien Staartjes bewegen de achterblijvers zich tussen het postuum cancelen of aanbidden van de man met gladde benen en mierzoete tong. Lees meer

Binnen de context van twee

Binnen de context van twee

In haar gedicht onderzoekt Sytske van Koeveringe de betekenis en fascinatie van het getal twee. Via paren, tegenpolen en verbindingen ondervinden twee vrouwen de mogelijkheden van samenzijn. Is er balans in vereniging? Lees meer

Hondenvoer

Hondenvoer

Een overleden hondje zorgt ervoor dat moeder en dochter in een strijd belanden. Ze willen beiden laten zien wie er meer van het dier gehouden heeft. In dit verhaal van Keet Winter mondt die spanning tussen de twee vrouwen uit in een pijnlijk diner. Lees meer

Stranding

Stranding

'Ze ligt hier als aanklacht / op het land gespuugd / om de noodzaak tot evenwicht / tussen mens en water te benadrukken.' Angelika Geronymaki trekt je met dit gedicht over zelfbeschikking en milieuvervuiling mee, als de aangespoelde zeemeermin in een sleepnet gevuld met platvissen, sardientjes en haringen, en slingert je vanuit het zure zeewater op een strand met grijpgrage mannenhanden. Lees meer

 1

Een luik naar het verleden

De opa van Emma Stomp vertrok vanuit Curaçao naar Nederland. In haar gedichten observeert ze het gemis dat dat met zich meebrengt. 'Koop een wollen muts tegen de regen en kou, bid tweemaal daags voor je examens, denk aan thuis maar niet te veel, weet dat alles uiteindelijk is voorbestemd.' Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

Auto Draft 9

Dat het was

Hoe ga je om met herinneringen die te pijnlijk zijn om onder ogen te komen? Olivier Herter maakt het publiek getuige van een versnipperd landschap van herinneringen. Vloeiend, stemmig en ogenschijnlijk zonder plot wordt geprobeerd woorden te vinden, waar geen woorden voor te vinden zijn. Dit verhaal werd eerder op toneel gebracht door t Barre Land. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

De archivaris en haar dochter: De eeuwige lijsten

‘Ik wil geen literatuur van je maken.’ Hoe berg je je moeder in je schrijven, zonder haar essentie te bevriezen? Bareez Majid dicht in woord en beeld over ‘soon-to-be-dead-mothers’ en onderzoekt hoe hun lichamen functioneren als vergankelijk archief. Lees meer

Auto Draft 7

Moederland

Zelfs in de Italiaanse zon lukt het niet altijd om donkere gedachten op afstand te houden. Roos Sinnige laat ons meedrijven op de ongrijpbare stroom die dan ontstaat. Lees meer

zonderverdergroet

zonder verdere groet

Rijk Kistemaker doet niet aan groeten. Rijk schrijft gedichten terwijl hij bezig is met andere dingen, zoals het opladen van een gehuurde Kia en huilen. Laat je meevoeren op zijn poëtische gedachtestroom. Lees meer

Jonathan de slakkenman

Jonathan de slakkenman

'Hij zag simpelweg hoe de slak zich terugtrok in zijn huisje wanneer het zich onveilig achtte. Vanwege hun gedeelde lot, voelde Jonathan zich geroepen om de naaktslak ook een toevluchtsoord te bieden.' In dit korte verhaal van Ivana Kalaš neemt Jonathans slakkenfascinatie langzaam zijn leven over. Lees meer

Het insectenhotel

Het insectenhotel

‘Ik kan wel voor je krimpen.' Dieuke Kingma onderzoekt in een kort verhaal vol spinnenpoten en keverschildjes of je de ruimte die je inneemt in een relatie ook weer terug kan geven. Lees meer

Auto Draft 6

ode aan de lepismA saccharinA

Lieke van den Belt neemt je mee in de wereld van de zilvervis. Met lichte en vervreemdende beelden schetst ze in twee gedichten een dialoog tussen deze beestjes en hun slachtoffers. Lees meer

Enterprise, Alabama

Enterprise, Alabama

Charlotte Duistermaat neemt je mee in de enigszins absurde culturele en historische impact van een snuitkeverplaag op een Amerikaans dorpje en de vergelijkbare migratiestromen van mens en dier. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer