Asset 14

Beter van niet

Beter van niet 6 +grijs

Illustratie: Jesse Strikwerda

Ik weet hoe Cassiopeia eruitziet. Waar de triple woordwaardes van Scrabble liggen, hoe onze bodem gevormd werd, hoe je de hoeven van een paard uitkrabt, hoe je antroposofische kaboutertjes maakt van schapenwol, hoe je een strakke joint draait en hoe je de allerlekkerste aardappeltjes bakt.
Ik weet hoe en wanneer je winterbollen plant, hoe je je ogen groter kunt laten lijken, hoe je achteruit inparkeert en ik weet al bijna hoe je een hartje in de koffie verkeerd maakt. Hoe je rookkringen blaast, een teek verwijdert; hoe je ‘je moet je bek houden’ in het Spaans zegt en hoe je relaties het hardst kunt verneuken.

God wat heb ik een hoop geleerd, en het ging allemaal zo achteloos. Vrijwel nooit werd het van tevoren aangekondigd. ‘Ik ga je nu leren hoe de bodem in het kustgebied zich vormt.’ ‘Ik ga je nu leren hoe je jouw relatie het hardst kunt verneuken.’ Alleen bij de koffie verkeerd met een hartje werd het aangekondigd, en die beheers ik nu nog steeds niet.

Maar, van alles wat ik leerde, heb ik absoluut het meest gehad aan de dingen die ik maar beter niet had kunnen doen. Zo zijn er natuurlijk reusachtig veel dingen die je maar beter niet kunt doen - grote gevaarlijke dingen waar je ziektes van krijgt, waar je dood van gaat of, nog erger: waar je hart van breekt. Maar die bedoel ik niet. Ik bedoel de veelvoud aan geniepige missers, daar waarschuwt haast nooit iemand voor. Dus bij dezen een greep uit eigen collectie.

Beter van niet 3 +grijs

Illustratie: Jesse Strikwerda

Zo zijn er om te beginnen heel veel dingen die je maar beter niet in je tas kunt laten zitten. Op een festival bijvoorbeeld, terwijl die tas op de grond staat. Ik noem: een banaan. Beter van niet.
Maar, als je dan toch per se de hele nacht een banaan in je tas wilt laten zitten en die tas vervolgens op de drukke vloer wilt laten staan, zorg er dan op zijn minst voor dat je onthoudt dat het een banaan was die erin zat. Dat is een stuk relaxter voor wanneer je nietsvermoedend naar je sigaretten grijpt.

Ook zijn er enorm veel dingen die je beter niet op het balkon kunt laten staan. Je lievelingslaarzen tijdens een hoosbui. Een kleine cactus bij windkracht zeven. Zoiets gebeurt me zeker weten nooit meer, maar wat helemaal een blijvende indruk achterliet was een pan vissoep in de zomer. Wat je noemt een wijsheid forever.

De ergste categorie: zaken die je beter niet in je hoofd kunt toelaten

Niet handig om op het dak van de auto te laten liggen alvorens weg te rijden: je tankdop, een beker Texaco-koffie of je rugzak, maar bovenaan die lijst prijkt toch wel je paspoort. Met name wanneer je een vlekkeloze reis naar Oost-Europa voor ogen had.

Onuitputtelijk is de lijst met dingen die je beter niet op de grond kunt laten liggen met een puppy in huis. Briefgeld en belangrijke papieren, maar ook kledingstukken, boeken, de poten van de tafel, de poten van de stoelen, planten, gordijnen die de grond raken, geweven tapijten, alle andere tapijten, kussens en de poten van je bank. En de plinten van je vloer. Eigenlijk überhaupt je vloer. Als je aan één van bovenstaande zaken waarde hecht, is het beter geen hond te nemen.

In de ideale wereld heb je natuurlijk helemaal geen muizen in huis, maar als er dan toch eentje rondspookt - die je ook nog Karel hebt gedoopt - wil je uiteraard niet meer dat hij sterft. Karel is nu per slot van rekening een beetje van jou, dus geen muizenklemmen en gif. Maar als Karel zélf wenst te sterven (wat iedere muis tenslotte voor zichzelf moet beslissen), laat hem dan in godsnaam niet de mogelijkheid hebben dat in een longdrinkglas met een bodempje Chocomel te doen. Dit om je de handeling te besparen waarbij je hem - volgezogen als een rond chocoladesponsje - in de prullenbak moet werpen. Pfloff. Met het glas er achteraan natuurlijk, want daar zul je nooit meer onbezorgd een koude choco uit kunnen drinken. Sommige beelden krijg je gewoon niet meer uit je hoofd.

En dat is de ergste categorie: zaken die je beter niet in je hoofd kunt toelaten. Al je publiekelijke blunders, de lelijke dingen die je ooit over naasten hebt gezegd, de lelijke dingen die naasten ooit over jou hebben gezegd, het vorige liefdesleven van je vriend of vriendin, je irritatie over geluidsoverlast, de honger op aarde, of überhaupt dit moment op aarde, waarop kindjes sterven. Die kunst van gedachtencontrole beheers ik helaas nog niet feilloos. Wel heb ik eindelijk de perfecte tutorial voor kunstjes met je koffie gevonden. Eentje waardoor zelfs ik dit nu feilloos beheers, na één keer kijken! Probeer het ook: Link.

Mail

Laura van der Haar is archeoloog en schrijver.

Jesse Strikwerda is illustrator en één van de drie winnnaars van de Fiep Westendorp stimuleringsprijs 2015.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Waarom stellen journalisten zo weinig vragen?

Bij de media heerst ziekte, journalisten stellen te weinig vragen. Fausto en Marthe van Bronkhorst komen met een behandelplan. Lees meer

Essaywedstrijd: 'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

'Dat is dan jouw waarheid' Hooray for the Essay 2026

In deze editie van Hooray for the Essay dagen we je uit om na te denken over waarheid. Reageer voor 19 januari. Lees meer

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Politiek is de olifant in de kamer, maar modejournalistiek trekt de deur liever dicht

Mode lijkt glanzend en zorgeloos, maar er schuilt een wereld van politiek achter. Loïs Blank vraagt zich af: wie bepaalt eigenlijk welke verhalen verteld mogen worden? Wat gebeurt er met de progressieve stemmen van een bedrijf dat vooral voor de winst gaat? Lees meer

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Suriname - van onafhankelijk land naar natie

Op 25 november is het 50 jaar geleden dat Suriname onafhankelijk werd van Nederland. Kevin Headley bespreekt hoe de onafhankelijkheid van Suriname tot stand is gekomen en hoe het zich verder ontwikkelt tot natie: van politieke geschiedenis tot hedendaagse successen. Lees meer

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

De integratie-stok slaat wéér de ‘problematische Moslim’

'Een begrip als integratie lijkt een middel om te streven naar een inclusievere samenleving, maar dwingt in feite minderheden om hun culturele en religieuze identiteit op te geven.' Aslıhan Öztürk legt de retoriek bloot waarmee de integratie-stok dreigend boven het hoofd van generaties migranten wordt gehouden. Lees meer

Wifey material

Wifey material

Wifey of wervelwind, Madonna of hoer. Marthe van Bronkhorst had gehoopt dat dit binaire denken passé was, maar helaas, de emancipatietrein blijkt op dit spoor nog steeds haperen. Ik oefen een enorme aantrekkingskracht uit op één specifiek soort mensen: mensen van wie de favoriete contactfrequentie eens in het kwartaal is. Mensen van wie de love... Lees meer

Anders voel ik me zo oud 1

Anders voel ik me zo oud

In dit essay analyseert Loulou Drinkwaard de tegenstrijdige etiquetten die haar zijn geleerd of opgelegd: ‘Tussen u en jou in, zweef ik. De waarden van mijn vader in mijn ene hand en de waarheid van mijn moeder in mijn andere. Mijn oma deelt de kennis van ons moederland en ‘De Nederlander’ bepaalt wat hoort. Ondertussen vond ik een alternatief. Zullen wij elkaar vousvoyeren?’ Lees meer

:De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De herhaling van de zombie-apocalyps: Op zoek naar een alternatieve dystopie

De zombie is een popcultuuricoon. En niet alleen tijdens Halloween! Series als The Walking Dead en The Last of Us volgen de gebaande zombiepaden. Volgens Anne Ballon hebben zombies méér narratief potentieel. In vernieuwende verhalen wordt onderzocht 'hoe wij als halfbewusten de wereld beleven, hoe we opgaan in systemen die we niet hebben gekozen, hoe we verlangen en met verlies omgaan.' Lees meer

Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien (!) jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 januari aan als kunstverzamelaar en ontvang in januari je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar