Asset 14

Iedereen heeft bad guys nodig

Iedereen heeft bad guys nodig

Tienduizenden lege vluchten vliegen per jaar over onze hoofden. Onze kledingstukken worden met 1,23 miljoen per jaar vernietigd of versnipperd omdat recyclen duurder is. Miljoenen mondkapjes mochten niet gratis verspreid worden want dat zou marktverstoring zijn. Alleen in de eerste lockdown was de stikstofuitstoot 80% lager: precies de streefwaarde voor als we de klimaatdoelen willen halen. Maar een halfjaar later was alles terug bij af. Als ik zulke berichten lees, denk ik: de Muur is hoog vandaag. Ik bedoel geen Mexicaanse of Oost-Duitse muur. Ik bedoel de muur die complotdenkers, politierechercheurs en Carrie uit Homeland op zolder hebben. Zo een met punaises, foto’s en gespannen lijnen met een groot complot van bad guys. Die muur waar ze naar staren, koffie in de hand, peinzend in het niets. Op de Muur prijkt het krantenbericht: ‘Meer overlijdensgevallen in 2020 en 2021: pensioenfondsen spreken van een meevaller.’ Die muur dus, waar alle goede bedoelingen van afglijden als een natte krant. Die muur die afketst en tegenwerkt.

Carrie in Homeland zou punaise A verbinden met locatie C, en bad guy B… bingo: een complot. Heerlijk bevredigend: het universum blijkt niet willekeurig, wreed en onverschillig. Maar voorspelbaar, oorzakelijk, behapbaar. Wel kwaadaardig, maar voorspelbaar kwaadaardig. Er zijn good guys en bad guys. De bad guys werken samen en zij hebben het gedaan. Niets gebeurt zonder reden, niets is complex. Een Tilburgse professor vertelde mij een keer dat mensen die in complottheorieën geloven er een atheïstische levensbeschouwing aan ontlenen en een permanent gevoel van bedreiging mee dempen. Hij weet het aan deze verwarrende tijd: geen zekerheden. We hebben allemaal die bad guys nodig.

Was het leven maar een complottheorie. En kon ik er maar in geloven. Politieke beslissingen vind ik vaak onbegrijpelijk, geschiedenis herhaalt zich en we leren niets. Met een complottheorie slaat het allemaal ergens op. Ik stel me voor hoe één crimineel meesterbrein achter een grote Muur in zijn torenkamer zijn kat aait en zegt: ‘Kom jongens, hoe gaan we nu weer eens chaos en mayham zaaien?’
Dan zegt één van zijn kleine henchmen: ‘Laten we ons allemaal in vleermuizen veranderen!’
Crimineel meesterbrein: ‘Ga door.’
Kleine henchman: ‘En mensen bijten!’
CM: ‘En besmetten met een mondiaal virus!’
KH: ‘U bent een genie!’
CM: ‘Via racisme geven we de Chinezen de schuld!’
KH: ‘Gotcha, baas!’
CM: ‘Maar wat doen we daarna?’
KH: ‘We geven een vaccin, maar niet aan iedereen! Waardoor het virus zich blijft muteren!’
CM: ‘Die plannen we in. Volgende agendapunten: klimaatverandering versterken, en wat gaan we verder doen aan democratie-ondermijning?’
KH: ‘Iets met truckers in Canada?’

Ik kan bijna begrip vinden voor mensen die de Muur écht zien. Als ik lees dat bestuurders die ik graag wil vertrouwen, toch niet de hele waarheid vertellen. Sommige mensen zien in die Muur een overheidscomplot, een groep die toewerkt naar een autoritaire staatsvorm, ze zien massamisleiding, propaganda, telecomspionage. Die muren zie ik allemaal niet. Ik zie een Muur die zorgt dat ik mensen met burn-outs moet behandelen zodat ze zo snel mogelijk weer inzetbaar zijn in 60-urige werkweken in de zorg of het onderwijs. De Muur waarop verzekeraars bepalen voor hoeveel sessies een patiënt depressief mag zijn. De bad guy die dat besloten heeft, en de bad guys die daarvoor gestemd hebben? Wijzelf. Ik zie aan die Muur alleen onszelf hangen met een scheutje kapitalisme. Ik ben benieuwd hoe jij die Muur noemt.

 

Vampire with an interview

Het adres ontving je per email, die aanhief (je wijt dit aan een vertaalfout)

Geachte maagd

de klacht van de wind slaat lam op een hoektandfront kantelen

dat grijnst en achter je sluit de poort een tijdperk af, dat kreunt,

uit de muren groeien stompen, verlichten ternauwernood een niets, dat echoot

 

Voor

Boudin noir in sangría transsylvana

Placinta aan de streng, ciorba de oase

 

Voor u, vers getrokken – waarvan, waarin, dat vraag je niet

hectares strekken zich tussen jou en je tafelheer

Heeft hij het nieuws gevolgd? De laatste vijftig jaar niet helaas

 

Het teentje in je zak rolt weg in de voering, je borst vibreert op en neer in een hoog register

hij ziet al je kostbaarheden werkend verpakt in een dun laagje huid

Heeft hij niet het idee dat hij iets mist? Hij lacht

 

Hoofd

Amuse van korst, roodlof en blauwaderkaas

Ragout gehakt van Parmezaan met bors boullabes en tuica de-a-ntâia (knoflookvrij)

 

Missen? Missen is als een plaatselijke zonneschijn na een plaatselijke bui,

je hebt er niets van te vrezen, het enige dat telt is dat het hier nog altijd regent

 

door warmte die met oorlogstrom bezit neemt van je lichaam slagader voor slagader

door een diepe doordrenking van de drank stel je de vraag de vraag

 

Nee, ik reis niet vaak, maar laatst naar China, een beetje couleur locale,

de keer daarvoor was het Spanje, eens in de honderd jaar wil je wel een verzetje

 

Dessert

Sângerete de ciocolata

 

Je buitelt, tuimelt als het spinnenweb je hart omsluit dans je al de tango op orgelklanken elke bocht

draai je buiten je macht dan stel je de vraag, de vraag

 

Nam hij zijn vleermuizen mee?

Maar natuurlijk.

 

Mail

Marthe van Bronkhorst (zij/haar) is schrijver, theatermaker en psycholoog en studeerde aan de VU Amsterdam en Harvard Medical School. Ze schreef voor onder meer Theater Ins Blau, Sonnevanck, Over het IJ festival, Kluger Hans, Meander, De Revisor en werkt aan een roman over duikers bij uitgeverij De Geus.

Hanneke Rozemuller (1998) is een illustrator die zich bezighoudt met de mysteries van het leven: psychologie, religie, liefde, nostalgie, filosofie. Absurdisme, disconnectie en het terugvinden van jezelf zijn grote interesses. Hier en daar gewapend met een randje humor om volledig opstijgen en wegzweven te voorkomen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
We zijn tenminste allemaal nog mensen

We zijn tenminste allemaal nog mensen

Een zaterdag begin november, op perron 5 van Utrecht Centraal. Het is rond vijven en het perron ziet zwart van de mensen die net als ik naar Amsterdam willen. Ik zet me schrap voor het moment dat de trein arriveert en ik me tussen de lange stroom mensen naar binnen moet zien te wurmen. Als... Lees meer

Column: Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Dat heet ‘een gesprek voeren met elkaar’

Als een vriendin van Eva op date gaat met een man waarmee Eva zelf al eerder afsprak, is ze erg benieuwd naar haar bevindingen. Lees meer

Column: Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Het glas wijn waar ik zin in heb bestaat niet

Twee jaar geleden vroeg Eva nog aan een collega waarom ze niet dronk. Inmiddels laat ook zij de alcohol links liggen en is ze zelf degene die wordt bevraagd. Lees meer

(Ont)hechting

(Ont)hechting

Als Aisha op proef intrekt bij haar geliefde en haar eigen gekoesterde plek achterlaat, is het net het alsof ze een onvaste vorm aanneemt. Lees meer

Hypnose

Op een dag breng ik alle wereldleiders onder hypnose

Een betere wereld begint bij een andere gedachte en daarom besluit Marthe van Bronkhorst hypnotiseur te worden. Lees meer

Column 1

Je opnemen in mijn testament

Een lugubere ontdekking tijdens een boswandeling doet Eva nadenken over wat we achterlaten voor onze nabestaanden als we overlijden. Lees meer

Automatische concepten 71

We hebben een probleem met de derde helft

Een voetbalwedstrijd stopt officieel misschien op het veld, maar Marthe van Bronkhorst merkt in de trein dat het slinkse spel doorgaat. Lees meer

Zeker weten dat hij een super goede vader wordt

Zeker weten dat hij een supergoede vader wordt

Eva wil blij zijn voor haar vriend, die na een halfjaar weer van zich liet horen, maar merkt dat het haar moeite kost. Lees meer

Ondraaglijk gewicht

Ondraaglijk gewicht

Een opmerking van een kennis activeert bij Aisha een stroom van onzekere gedachten. Waarom wordt ons zelfbeeld zo beïnvloed door externe standaarden? Lees meer

Wegwerpliefde

Wegwerpliefde

Liefde overwint niet alles, en zeker niet het kapitalisme, merkt Marthe van Bronkhorst. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 7

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel vier. Lees meer

Une Belle Histoire

Une Belle Histoire

Als Aisha haar moeder vertelt over haar vakantieplannen in Bretagne reageert ze nuchter. ‘Dan kun je gelijk wel tante Ans uitstrooien’. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 6

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel drie. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen 3

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel twee. Lees meer

Zomercolumn: Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

Tussen swipes en onverwachte ontmoetingen

In een zinderende zomerhitte deelt Stefanie Gordin, in een reeks van vier columns, haar persoonlijke gedachten en ervaringen over liefde, identiteit en kwetsbaarheid. Dit is deel een. Lees meer

Zeggen dat ik schrijver ben

Zeggen dat ik schrijver ben

Voorafgaand aan een netwerkevenement besluit Eva dat het maar eens afgelopen moet zijn met haar heimelijke schrijverschap. Lees meer

Geesten uit mijn datingverleden

Geesten uit mijn datingverleden

In de digitale wereld komt Aisha haar ex-dates nog regelmatig tegen. Ze posten sportschoolselfies, krijgen een puppy, of een baby. Hoe zou het zijn als ze met hen samen was gebleven? Lees meer

‘Sexy, dat beenhaar’

‘Sexy, dat beenhaar’

Ongeschoren vrouwenbenen zijn voor sommige mannen 'een dingetje'. Maar Eva is wel klaar met al dat gedoe, en in het café waar ze zit blijkt ze daarin niet de enige. Lees meer

Mijn roodbewangde gezicht 2

Mijn roodbewangde gezicht

Het bekijken van jeugdfoto's dwingt Eva te reflecteren op één van haar onbewuste mechanismen: blozen. Lees meer

:De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

Sinds vorig jaar voelt Aisha soms de behoefte om zand te eten. Ze gaat op zoek naar waar dit vandaan komt en hoe cultureel bepaald is wat we eetbaar vinden. ‘Is mijn zandbegeerte niet gewoon een hunkering naar verbinding naar iets dat ik ergens ben kwijtgeraakt?’ Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst! 

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe kunstenaars en schrijvers. Wij zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Sluit je ook aan bij Hard//hoofd en zorg dat wij talent een podium kunnen blijven bieden. Als je je vóór 31 december aanmeldt als kunstverzamelaar, ontvang je in januari al je eerste kunstwerk!

Word kunstverzamelaar