Jihane Chaara is geen determinist, maar vraagt zich toch af of sommige ontmoetingen in het leven wel echt toeval zijn. Wat als we allemaal volgens een rode draad met elkaar verbonden zijn, zowel in ons huidige netwerk, als ook met degenen die op magische wijze ons leven in komen?
Soms had ik het gevoel dat er een fysieke band tussen ons was, een lang touw helemaal tussen Boston en Portland: als zij aan haar uiteinden trok, voelde ik dat aan mijn kant. Waar zij ook ging, altijd was er dat glanzende gevlochten koord dat werd uitgerekt, onder druk kwam te staan, maar nooit knapte, zodat we bij elke beweging werden herinnerd aan wat nooit meer terug zou komen.
- Een klein leven, Hanya Yanagihara
Tijdens een kerstdiner vroeg een tante van mijn vriendin hoe wij elkaar leerden kennen. Mijn verhaal begon, zoals altijd, met voetbal, iets waar ik geen affiniteit mee had. Een goede vriendin, M., stelde voor een vriendinnenteam op te starten. Uit onverklaarbare nieuwsgierigheid zei ik ja, ondanks dat we allebei nooit eerder gevoetbald hadden. Later ontmoette ik daar mijn vriendin op een voetbalfeest. ‘Toeval?’ vroeg de tante glimlachend. 'Iets groters dreef jou daarheen.’
Dat gesprek deed me ook denken aan de Chinese legende van de rode draad: een onbreekbare magische verbinding tussen bestemde geliefden.
Haar woorden deden me denken aan migrerende vogels of walvissen die instinctief duizenden kilometers zwemmen. Zouden zij, net als ik, ‘geen idee’ hebben geantwoord als gevraagd werd waarom? Misschien was het dezelfde onbewuste drang die me naar het voetbalveld leidde. Het is een magische gedachte: een onzichtbare kracht die mensen voortstuwt om hun geliefden te vinden.
Dat gesprek deed me ook denken aan de Chinese legende van de rode draad: een onbreekbare magische verbinding tussen bestemde geliefden. In het verhaal verwondt een jongen per ongeluk een meisje met een steen, nadat ze te horen krijgen dat ze bij elkaar horen. Jaren later trouwt de jongen, inmiddels man, met iemand die hij niet eerder ontmoet heeft. Wanneer ze elkaar zien en hij haar sluier omhoog tilt, herkent hij haar aan het litteken bij haar oog. De gescheiden paden, het verzet tegen voorbestemd zijn, het mocht niet baten: het lot zegeviert.
Ik ben geen determinist en vind het moeizaam te geloven dat onze beslissingen, laat stáán onze ontmoetingen, voorbestemd zijn. Wat ik wel ben is een romanticus pur sang, en zoals het een romanticus betaamt ben ik dol op mooie metaforen. Stel dat we zelf rode draden knopen, geheel bewust? Niet alleen met partners, maar met iedereen die ons dierbaar is. Een web van verbindingen, zichtbaar als een wirwar van koorden om polsen, enkels, middels. Sommigen hebben tientallen draden, anderen weinig. Mijn draad zou stevig verbonden zijn met mijn beste vrienden en mijn vriendin, een netwerk dat moed geeft.
Ik ben geen determinist en vind het moeizaam te geloven dat onze beslissingen, laat stáán onze ontmoetingen, voorbestemd zijn.
Dat betrokkenheid en verbinding met een gemeenschap een essentieel onderdeel is van de menselijke ervaring, is me vroeg in het leven duidelijk geworden. Niet alleen om te genieten, maar om te ondersteunen, om elkaar gezamelijk wegwijs te maken, te adviseren en, zonodig, te corrigeren. Het gaat om de gedachte die in mijn hoofd ontpopt voordat ik iets onderneem waarvan ik de uitkomst niet kan voorspellen: als dit mislukt, heb ik altijd nog jullie. Het maakt een mens dapper, zoveel heb ik geleerd.
Als dit mislukt, heb ik altijd nog jullie
Soms bespreken we de angst dat de onderlinge koorden doorgeknipt worden door levensveranderingen. Dat iedereen kinderen krijgt, naar verschillende steden verhuist, niet meer reageert op elkaars telefoontjes, dat we elkaar langzaamaan uit het oog verliezen. Dit sussen we dan weer door te fantaseren over elkaar in de toekomst: hoe we samen wandelingen zullen maken, maar dan met een baby in een buggy. Hoe we vakantiehuizen in de provincie samen zullen kopen, opdat onze wortels in de hoofdstad kunnen blijven schieten.
Als psycholoog zie ik hoe zulke netwerken beschermen tegen allerlei ellende. ‘Is er iemand bij wie je terecht kunt?’ is een vraag die ik in dat kader vaak stel. Iemand die gebeld kan worden als het even niet meer gaat, iemand die een kopje thee voor je wilt zetten, of je vraagt hoe het gaat met je therapietraject. Steunende relaties verminderen terugval in psychische problemen, ze verminderen zelfs het ontstaan ervan.
Het doet denken aan de tocht in een overvolle bus naar een festival. We stonden als sardientjes tegen elkaar aan, maar bij elke bocht hielden we elkaar overeind, hadden geen handvat nodig. Zo is liefde: een web van draden dat ons draagt, zelfs als het leven scherpe bochten neemt. De rode draad? Dat zijn wij, voor elkaar.
Time, mystical time
Cuttin' me open, then healin' me fine
Were there clues I didn't see?
And isn't it just so pretty to think
All along there was some
Invisible string
Tying you to me
- Taylor Swift
Jihane Chaara (zij/haar, 1991) is een idealist met een voorliefde voor doortastende en zachtaardige mensen/woorden.
Saïda Ragas is illustrator en stripper. Haar werk is gebaseerd op haar idealistische, seks-positieve en feministische ideeën. Middels speels en kleurrijk beeld deelt ze persoonlijke ervaringen, maatschappelijke voetnoten en droombeelden.
