Illustratie: Mirjam Dijkema

"Let's make this moment last" schalt door de speakers. Muzikale sabotage bij GroenLinks en meer." />

Illustratie: Mirjam Dijkema

"Let's make this moment last" schalt door de speakers. Muzikale sabotage bij GroenLinks en meer." />
Asset 14

Onheilsmuziek

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vijf korte commentaren in woord en beeld van onze redacteuren.

Machtige Media

Digitale beloftes

Dit weekend deed een vriendin een bekentenis: ze had nog een Hyves-account. Daarmee bekijkt ze af en toe met grote ogen de levens van oud-basisschoolgenootjes en weet zo bijvoorbeeld dat de meest begeerlijke jongen van de klas inmiddels flink is aangekomen en een spuuglelijke tatoeage heeft. Haar voyeurisme is antropologisch verantwoord, natuurlijk, maar enige verbazing kon ik niet onderdrukken. Had zij ooit een Hyves-account aangemaakt? Dat is toch voorbehouden aan door hormonen gekwelde pubers? En: bestaan er nog mensen die Hyves gebruiken?
Vorig jaar zomer delfde de Nederlandse sociale netwerksite al het onderspit aan Facebook. Dat had iedereen van mijlenver zien aankomen. Toch had Telegraaf Media Groep Hyves eind 2010 overgenomen voor 43,7 miljoen euro en moet het bedrijf nu aanzien hoe het gebruikersaantal van de site een rappe daling heeft ingezet. Maar toegeven zal het concern niet. Het nuanceert de cijfers ("jongeren zijn niet meegerekend") en zet zelfs nog meer in op digitaal. De aangekondigde reorganisatie van TMG is sterk op internet gericht, tot angst van de Telegraaf-redactie. "De redactie zal verworden tot een anonieme contentfabriek", schreef hoofdredacteur Sjuul Paradijs in een interne notitie.
Vanwaar toch dat onverwoestbare vertrouwen in digitaal? Ja, de gedrukte pers heeft het zwaar en ja, creatieve oplossingen zijn nodig. Om internet kun je niet meer heen, zoveel is duidelijk. Maar mediabonzen lijken verdwaald in de hysterische beloftes van "alles is gratis in een genetwerkte wereld"-figuren Chris Anderson en Jeff Jarvis. Alsof de eerste internetbubbel niet is gebarsten, De Pers nog leeft en Facebook-aandelen niet meteen in waarde gekelderd zijn.
Misschien doet TMG er goed aan te kijken naar grijze dame New York Times. Haar oplage is gegroeid sinds niet alle artikelen meer gratis online te lezen zijn. Of naar grijze heer Warren Buffet. Hij gelooft nog in kranten, kopte nrc.next dinsdag, en kocht er onlangs nog 63. Multimiljardair Buffet is een van de weinigen die financieel geen centje pijn leed na het uiteenspatten van de eerste internetzeepbel. Hij doet niet aan digitaal.

Door Kelli van der Waals

De Hofstad

Onheilsmuziek

Afgelopen maandag was ik in een stampvolle De Rode Hoed in Amsterdam, voor het nogal pijnlijke eerste lijsttrekkersdebat tussen Jolande Sap en Tofik Dibi. Een fascinerende avond, op z'n zachtst gezegd, waarbij één vraag bleef rondzingen in mijn hoofd: wie draait er bij deze partij aan de knoppen? De muzikale knoppen.
Want dat er na de kamikaze kandidaatstelling van Tofik Dibi een leidersleemte is, is overduidelijk. Dat partijvoorzitter Heleen Weening zich afgelopen weekend met gedraai en geklungel geen bekwame baas toonde, werd breed uitgemeten in de pers. En dat de degelijkheid van gedoodverfde lijsttrekker Sap na het debat nog steeds op meer steun kan rekenen dan de frisheid van Dibi, is ook al opgeschreven. Maar wat vooralsnog dus wel onbekend is: wie verantwoordelijk gehouden moet worden voor de opmerkelijke soundtrack onder het opbeurend bedoelde filmpje waarmee de debatavond werd geopend.
Is het een SP-infiltrant, of een masochistisch partijlid misschien? Want wie anders laat er na zo'n tumultueuze tijd Moloko's The Time Is Now door de speakers schallen?
Geweldig nummer, daar niet van. Ik ken vrijwel niemand van mijn generatie die geen speciale herinnering aan die hit heeft. De mijne speelt zich af in Kosovo, een jaar na de oorlog. Op een gekraakte bovenste verdieping van een studentenflat vierden we de verjaardag van een Albaneze vriend, die door de oorlog al jaren geen verjaardag had kunnen vieren. Met een fles tequilla in de hand zongen we luidkeels mee met Róisín Murphy: “Give up yourself unto the moment, Let's make this moment last.” Gelukkig waren we, daar in die kapotgeschoten studentenflat in Prishtina. De tijd stond even stil. Zo'n zeldzaam, magisch moment, dat eeuwig leek te duren.
En dat is dus het campagnelied van de lijsttrekkersstrijd van GroenLinks.
Terwijl de partij door interne twisten wordt verscheurd en de kiezers massaal weglopen, is de opwekkende boodschap dat het moment maar vooral zo lang mogelijk moet duren. Geen wonder dat het zo slecht gaat, de partij wordt muzikaal gesaboteerd.

Door Tirza de Fockert

Nieuws in Beeld

De raad heeft wel veel kritiek op de bezuinigingen en vreest vooral dat daardoor de ontwikkeling van talent in het gedrang komt. Er is geen geld meer voor onderwijs en experimenten, waardoor er geen kweekvijver van talent ontstaat.

Illustratie: Mirjam Dijkema

De Kunsten

Wa kost da?

Maandag werd het gevreesde advies van de Raad van Cultuur bekendgemaakt. De titel, ‘Slagen in cultuur’, had beter ‘Hakken in cultuur’ kunnen luiden, want zoals verwacht wordt vrijwel niemand gespaard. Van de 36 aanvragen uit museale hoek hebben 22 een positief oordeel gekregen, maar zelfs die kunnen ervan uitgaan dat zij (veel) minder krijgen dan ze hebben aangevraagd. Zeven instellingen krijgen zelfs een dikke vette nul op het rekest, waaronder bijvoorbeeld het Cobra Museum voor Moderne Kunst, toch een vrij laagdrempelig instituut "met een commerciële inslag". Over het waarom kan de raad kort zijn: “Het museum is niet het enige museum in Nederland dat Cobra verzamelt. (...) Daarom vindt de raad de collectie van de instelling niet van nationaal belang.” Een alinea verder wordt nog verwezen naar het Carl Pederson Museum in Denemarken. Daar doen ze ook aan Cobra! Dus als je dat geklieder wil zien, dan ga je toch naar Denemarken?
Zo lijken een paar zinnen samen te vatten hoe men anno nu tegen musea aankijkt: is dit nodig? Hebben we dit niet al ergens anders gezien en zo ja, kan het dan weg? En wa kost da? De Nederlandse kunstsector kan zeker een kritisch oog gebruiken, maar de manier waarop er nu gesnoeid wordt, laat zeer te wensen over. Flink hakken, vooral aan de onderkant, en de prijs laten prevaleren boven de waarde, dat lijkt ook bij de Raad van Cultuur het devies. Cultureel ondernemerschap, efficiency en een minimum van 17,5 procent eigen inkomsten staan bovenaan het eisenlijstje. Zelfs een mastodont als het Rijksmuseum wordt flink op de vingers getikt omdat het "geen heldere focus [biedt] op de organisatie" en het activiteitenplan ondermaats zou zijn.
“De bezuinigingen zetten de sector in beweging” lezen we in de inleiding. Woorden die zo neutraal zijn, dat iedereen het wel mee eens moet zijn. Halbe Zijlstra zal, als hij daartoe de kans nog krijgt, het advies grotendeels copy-pasten in zijn beleid. Want terwijl banken met miljarden overeind worden gehouden, moeten musea ten gunste van een aantal miljoen de eigen broek op kunnen houden. En lukt ze dat niet, ach, dan is er ergens anders vast een plek waar ze vergelijkbare doeken met verf aan de muur hebben hangen.

Door Miriam van Ommeren

Commentaar

Nieuwe dood van het voetbal

In 2004 won Griekenland het EK voetbal in Portugal. Het was een verschrikkelijk toernooi, waarbij trainers het accent op de verdediging legden en zo op een zakelijke overwinning gokten. Het werd gesymboliseerd door de Nederlandse bondscoach Dick Advocaat, die tijdens een van de weinige aantrekkelijke wedstrijden tegen Tsjechië bij een 2-1 voorsprong aanvaller Arjen Robben wisselde voor rechtsback Paul Bosvelt, waarna met 2-3 verloren werd. De Grieken waren meesters in deze zakelijkheid, ze wonnen bijna elke wedstrijd (inclusief de finale) met 1-0. Helaas gold deze zuinigheid niet voor de Griekse regering, maar dat terzijde.
Voetbal was zo’n grote sport geworden, met zoveel belangen, zoveel geld en zoveel aandacht, dat het de amusementswaarde van een potje schaken had gekregen. De schoonheid en plezier van het spel hadden plaatsgemaakt voor risicovrij catenaccio. In hetzelfde jaar won de relatief kleine club FC Porto met de onbekende trainer Jose Mourinho de Champions League, met hetzelfde zakelijke spel.
Het voetbal leek verloren, tot er een cultuuromslag plaatsvond bij FC Barcelona, een topclub die al jaren wisselende resultaten boekte. Op aanraden van Johan Cruijff werd Frank Rijkaard aangesteld als trainer. Hij faalde in eerste instantie met zijn aanvallende, open tactiek, maar werd in 2005 en 2006 kampioen van Spanje, en won in dat laatste jaar ook de Champions League. Iedereen loofde het attractieve spel van Xavi, Ronaldinho en Eto’o. Was het voetbal dan toch te redden? Het WK 2006 werd nog gewonnen door het dodelijk saaie team van Italië, dat bijna geen tegengoals incasseerde maar zelf ook nauwelijks scoorde.
Rijkaard werd in 2008 opgevolgd door Pep Guardiola, die de revolutie voltooide en van FC Barcelona het beste team van de wereld maakte, met snel combinatiespel en een grote aanvalsdrift. Hij won alles wat er te winnen viel en inspireerde het nationale team van Spanje, dat in 2008 Europees kampioen werd met prachtig voetbal op een enerverend toernooi en in 2010 ook het WK won - u weet nog wel.
Maar Mourinho bouwde bij Chelsea, Internazionale en Real Madrid muren om het voetbal te stoppen. Het lukte hem zo nu en dan om Barcelona uit te schakelen, en dit jaar versloeg hij de club overtuigend in de strijd om de landstitel. In de Champions League kwamen de mannen van Guardiola niet door het extreem verdedigende spel van Chelsea heen. Die club versloeg in de finale afgelopen weekend ook het aanvallend ingestelde Bayern München. Guardiola maakte zijn aftreden bekend.
Zal de voetbalsport weer net zo veilig en saai worden als in 2004? Ik zal met angst en beven de wedstrijden op het komende EK bekijken. Gelukkig zit Bosvelt niet meer op de bank.

Door Rutger Lemm

Mail

Redactie

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Twee dagen

Twee dagen

Rocher Koendjbiharie belicht de verschillende paden die we tijdens de aankomende verkiezingen in kunnen slaan. Kiest Nederland opnieuw voor rechts, en strompelen we verder richting democratisch en moreel verval? Of kiest Nederland toch voor een samenleving waarin we omkijken naar elkaar? 'Alleen fascisten zien antifascisme als een bedreiging.' Lees meer

Vergeten vrouwen 1

Vergeten vrouwen

In dit essay schrijft Anne Louïse van den Dool over vrouwelijke kunstenaars die meer dan ooit in de schijnwerpers staan. Niet alleen hedendaagse makers, maar ook opvallend veel vrouwen die rond 1900 actief waren in de kunstwereld trekken veel aandacht. Met solotentoonstellingen over Suze Robertson, Coba Ritsema en Jo Koster laten musea zien waarom juist deze kunstenaars alsnog een plek in de canon verdienen. Lees meer

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wil de Nederlander opstaan alsjeblieft?

Wanneer de VVD pleit voor het bijhouden van gegevens over ‘culturele normen en waarden’ van mensen met een migratieachtergrond, over welke normen en waarden hebben ze het hier dan eigenlijk? Rocher Koendjbiharie neemt de eisen onder de loep die de politiek alleen stelt aan mensen die zichtbaar wortels elders ter wereld hebben. ‘Men wil geen vermenging van culturen en geen uitwisseling van gedachten. De echte eis is assimilatie en het afbreken van wortels.’ Lees meer

Roze, wit, blauw

Roze, wit, blauw

Rechtse en nationalistische partijen laten in hun nieuwste verkiezingsprogramma’s zien dat hun ruimte voor de lhbtqia+-gemeenschap altijd voorwaardelijk is geweest. Journalist Rocher Koendjbiharie legt uit: 'Homoseksualiteit en vrouwenrechten zijn binnen rechtse kringen vaak pas relevant wanneer ze in relatie tot migratie besproken worden.' Lees meer

De achterblijvers

De achterblijvers

Fietsend over een jaagpad reflecteert Gert-Jan Meyntjens op zijn rol als echtgenoot en vader, en neemt hij je mee op een zoektocht naar wat het betekent om man te zijn. Zonder bitter te worden. Lees meer

Ik sliep rechts

Ik sliep rechts

Daten met iemand aan de andere kant van het politieke spectrum? Naomi Ronner deed het. In dit essay beschrijft ze haar ervaringen. Lees meer

De kleinste kans

De kleinste kans

Roosje van der Kamp bereidt zich altijd voor op het ergste. Een vreemd plekje op haar huid, opladers in het stopcontact: overal schuilt gevaar. Als ze achter een geheim komt in de familie begrijpt ze beter waar haar angsten vandaan komen. Ze vertelt erover in dit openhartige essay over intergenerationeel trauma. Lees meer

:Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Zomergast Koch: ‘Het is gewoon leuk om mensen iets op de mouw te spelden’

Het plezier van de leugen en de bevrijding van de agressie: volgens Zomergast Herman Koch verfraait iedereen het leven een beetje met leugens. Lees meer

Hondenvoer 1

It takes an adult to raise a village: Halsema is streng, rechtvaardig, en een tikje autoritair in Zomergasten

De bedachtzame, maar mediagetrainde, Femke Halsema nam ons als Zomergast mee in de bestuurlijke (opvoed)dilemma’s uit haar werk. Als een klassiek ouderfiguur toont ze zich streng en rechtvaardig, maar mist ze óók zelfinzicht op sommige punten. Lees meer

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

Uğur Ümit Üngör stilt in Zomergasten maar zelden onze honger naar menselijkheid en ‘goeie dingen’

‘Uğur Ümit Üngörs fragmenten zijn broodnodige kost voor een samenleving die consequent doet alsof wijdverbreid extreem (staats)geweld een ver-van-mijn-bedshow is.’ Terwijl Zomergast Üngör zichzelf kundig naar de achtergrond werkt, maakt hij duidelijk dat de zomer vele winters verstopt. Met opgewekte grimmigheid vraagt hij ons om ons zorgen te maken over het leed van anderen. Lees meer

Zomergasten met Eva Crutzen roept de vraag op of een mooi gesprek genoeg is of dat kijkers toch snakken naar goede televisie.

Zomergast Eva Crutzen zorgde voor een mooi gesprek, maar is dat genoeg?

Na de ideale televisieavond van Eva Crutzen vraagt Hanna Karalic zich af of een mooi gesprek genoeg is voor Zomergasten of dat kijkers toch snakken naar goede televisie. Lees meer

Mijn tweede kutland… 2

Mijn tweede kutland…

Toen Iskra de Vries vanuit Polen naar Nederland verhuisde, bleek dat zij niet van een koude kermis thuiskwam, maar naar een koude kermis vertrokken was. Iskra schrijft een verschroeiend eerlijke break-up brief aan het adres van ons kikkerlandje. Lees meer

Schroot voor de kunstkenner 1

Schroot voor de kunstkenner

Wat doet een beschilderd stuk schroot in het Stedelijk? Waarom ruikt het er opeens chemisch en zoet tegelijk? Het is het werk van Selma Selman, die opnieuw definieert wat kunst is en mag zijn. Ivana Kalaš is onder de indruk – en heroverweegt haar eigen positie. Zoetig en naar ijzer – dat aroma komt op... Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €3 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer