Louise Bourgeois maakte een spin die haar moeder voorstelt en wilde de koppen van verliefde stelletjes afhakken." /> Louise Bourgeois maakte een spin die haar moeder voorstelt en wilde de koppen van verliefde stelletjes afhakken." />
Asset 14

Standbeeld

Elke dag verschijnt op hard//hoofd het fameuze woord van de dag. Bij één van deze woorden zoekt Mila elke maand een passend beeld uit de kunstgeschiedenis. Het is nu tijd voor een vrouwelijke kunstenaar, en wat voor één: Louise Bourgeois (geboren in 1911!). Bourgeois is vooral beeldhouwster, maar ze maakt ook tekeningen, schilderijen en installaties. Ze woont en werkt al sinds 1938 in New York, maar ze is Française.


Louise Bourgeois, Spider, 1997 (staal, tapijt, hout, glas, rubber, zilver, goud, bot)

Bourgeois put inspiratie uit haar jeugdherinneringen, die de de kern van haar werk vormen. Zelf zegt ze hierover: “All my work... all my subjects, have found their inspiration in my childhood. My childhood never lost its magic, it has never lost its mystery, and it has never lost its drama.” Het onderbewuste is haar beste vriend, ze stelt zich dan ook helemaal open voor de emoties die gepaard gaan met de herinneringen uit haar jeugd.

Haar ‘spinnen’ zijn een paar van haar beroemdste sculpturen. Ze heeft er meerdere gemaakt, van verschillende grootte. Er is ook een hele grote, Maman genaamd, van wel 10 meter hoog, die de hele wereld over gaat. Ze zien er best wel griezelig uit, van het soort waar je als kind nachtmerries over had. Maar het zijn goede spinnen, ze stellen namelijk Bourgeois’ moeder voor.

Hier zien we een spin die waakt over een soort kooi. De kooi is van binnen een kamer. Er staan oude spullen, zoals een lege stoel, horloges, glazen stolpen, en er hangen een aantal tapijten aan de muur. Het is een verlaten kamer, vol herinneringen. De bezoeker kan de cel niet in, hij kan alleen van buitenaf door het gaas heen kijken.

De spin die de kamer omhult is een zwarte weduwe. Spinnen zijn volgens Bourgeois vriendelijke wezens, ze zijn heel slim en als ze een web spinnen gaan ze heel beheerst te werk. Bourgeois’ moeder restaureerde tapijten, ze was dus net als de spin goed in weven. Verder beschermen spinnen ons, volgens Bourgeois, omdat ze muggen eten. Haar moeder stierf jong, en Bourgeois hield heel veel van haar. Met de spinnen brengt zij een ode en verzoent zij zich met haar moeder.

Bourgeois werd in haar jeugd voortdurend heen en weer geslingerd tussen haar moeder en haar vader. Haar moeder was rationeel, slim en zonder ‘gevoelsuitbarstingen’, terwijl haar vader een dominante, emotionele man was die voor Bourgeois staat voor verraad (hij ging vreemd met het kindermeisje). Hij pestte Louise ook vaak en daar maakt ze zich nog steeds boos over. Dat haar moeder de aanwezigheid van het kindermeisje in haar huis toestond, is voor Bourgeois onbegrijpelijk. Háár karakter is veel temperamentvoller dan dat van haar beheerste moeder. Zo wordt ze soms boos of jaloers op haar eigen werk en maakt ze het kapot. In een stukje uit de Volkskrant van 4 december 1998 las ik dat ze over een van haar beelden van twee vrijende mensjes zei: “Wat moet hij met haar? Genieten ze? Vermoorden ze elkaar? Hun gedoe maakt me zo kwaad dat ik hun kop eraf hak.”


Robert Mapplethorpe, Louise Bourgeois, 1982

Mail

Mila

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem 1

Kun je liefde delen?

Marthe van Bronkhorst onderzoekt polyamorie: 'Als ik mijn hart versplinterd heb, kan ik het dan minder hard breken?' Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Een ode aan de pornofilm 2

Een ode aan de pornofilm: Het Porn Film Festival Amsterdam

Porno is meer dan wat Pornhub en andere grote platforms ons voorschotelen. Het Porn Film Festival Amsterdam laat deze donderdag tot en met zondag zien, dat porno kwetsbaarder, artistieker en vrijer is dan velen verwachten. Emma Zuiderveen spreekt met organisatoren Erik ter Veld en Franka Bauwens. Lees meer

De macht van het lookje

De macht van het lookje

Columnist Loïs Blank analyseert de stijlkeuzes van Zuckerberg, en Ivanka en Donald Trump. Wat proberen ze met hun kleding te zeggen, en wat hangt er van hun kledingkeuzes af? Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

 1

De zee

Mariska Kleinhoonte van Os schrijft met groot mededogen en rauwe eerlijkheid over degenen die tussen de mazen van het net en de mazen van de wet vallen, in de verhalenbundel 'Tussen de mazen' die op 14 februari verschijnt. Op onze site lees je alvast een voorpublicatie. Lees meer

De rattenkoning

De rattenkoning

Een schoolreis naar Praag klinkt als een feestelijke afsluiting van de middelbare school: slapeloze busritten, sigaretten in de schaduw van kasteelparken en stiekeme plannen om absint te drinken in hotelkamers. Maar in dit verhaal van Nick De Weerdt eindigt de reis voor een onafscheidelijke vriendinnengroep met een onverwachte confrontatie: de rattenkoning. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

Ze willen niet dat je dit weet over ons voedselsysteem

When life gives you hepatitis A-bessen, kruipt Marthe van Bronkhorst in de pen om het toch nog eens over de voedselindustrie te hebben. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024) 1

Een kijkje in mijn consumentenziel (2024)

De gemiddelde Nederlander koopt vaak kleding, en heeft er vaak ook nog geen overzicht over. Columnist Loïs Blank houdt haar eigen koopgedrag elk jaar weer bij. Lees meer

Even zweven de levende wezens

Even zweven de levende wezens

Voor Hard//hoofd dicht Pim te Bokkel over de verschillende facetten van water: de kalmte en geborgenheid ervan, of juist de dreigende weidsheid. Dit is een voorpublicatie uit de bundel 'Even zweven de levende wezens' die op 16 januari bij uitgeverij Wereldbibliotheek verschijnt. Lees meer

Een echte vis

Een echte vis

In dit verhaal van Maartje Franken dreigt er meer dan alleen een storm. Kinderen gaan op zomervakantie in de regen, ontdekken een verzonken stad en proberen te documenteren zoals Bear Grylls. Lees meer

:Oproep: Hard//hoofd Biechtlijn

Oproep: bel de Hard//hoofd Biechtlijn

Op zoek naar een luisterend oor? Bel de Hard//hoofd Biechtlijn op 06 16 85 74 57 en word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier om de collectieve audiobiecht te beluisteren. Lees meer

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Elke trui is een kersttrui, je moet alleen zelf voorbij Rudolf kijken

Misschien heb jij hem nu wel aan: de kersttrui. Een onschuldig grapje of een kledingstuk dat perfect toelicht wat er mis is met de kledingindustrie? Lees meer

Lichamen en monden

Lichamen en monden

Hoelang blijf je toekijken? Wanneer dondert alles in elkaar? Waar zit de zwakke plek van passiviteit? Pieter van de Walle neemt je in dit kortverhaal mee als apathische visverzorger in een Berlijns aquarium. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine! 1

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Welk verlangen kenmerkt jouw leven en waar snak jij naar? Stuur voor 16 februari 2025 je pitch in en voed ons met jouw ideeën over (beeld)verhalen, essays, poëzie en kunstkritiek voor het magazine ‘Honger’. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Honger’, het zevende Hard//hoofd Magazine!

Illustreer jij de volgende cover van het Hard//hoofd Magazine?

Voor ‘Honger’, het najaarsnummer van 2025 van Hard//hoofd, zijn we op zoek naar illustrator die de cover van ons magazine wil maken. Lees meer

Lieve groetjes van Venus

Lieve groetjes van Venus

Lieke van den Belt vertelt in deze column over haar relatie met en tot Venus. Kijken ze elkaar aan? En zien ze de ander dan ook? Lees meer

De Groep

De Groep

'Ik ben Jane en Kevin is een lul die te veel ruimte inneemt.' Amal Akbour schreef een verhaal over Jane, een narcistische jonge vrouw die voor het eerst deelneemt aan groepstherapie. Dit is een voorpublicatie van het verhaal dat Amal schreef als onderdeel van het Veerhuis Talentenprogramma. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer