Asset 14

We moeten af van het rendementsdenken

We moeten af van het rendementsdenken

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Schrijver en activist George Monbiot vindt het zot dat de Wereldbank een groei van drie procent van ons BNP verwacht. Ela Colak zag zijn verontwaardigde optreden bij de BBC en maakt zich eveneens zorgen over het hedendaagse rendementsdenken.

Als schrijver knoop ik de eindjes aan elkaar met een parttime baan bij een commercieel bedrijf. Tijdens vergaderingen krijg ik soms tabellen onder ogen die aantonen of en hoe hard het bedrijf groeit. Waarom is dit van zulk belang? vraag ik me stiekem af. Kunnen we niet gewoon blij zijn met ‘voldoende’ inkomsten?

Achter de schermen van grote bedrijven opereren investeerders en aandeelhouders die kennelijk ook het een en ander (lees: winstuitkering) terug verwachten. Kortom, bedrijven moeten blijven groeien, want de economie moet groeien, evenals ons Bruto Nationaal Product. Stilstand is de vijand.

Onlangs was schrijver en activist George Monbiot te gast bij het satirische BBC programma New World Order. Monbiot uitte zijn verontwaardiging over dat de Wereldbank een groei van drie procent van ons BNP verwacht, wat betekent dat we over vierentwintig jaar het dubbele (!) van ons huidig BNP moeten behalen. In de woorden van Monbiot: ‘It’s madness.’

De mens wil altijd meer, maar nu gaat het ten koste van onze tot dusver gastvrije Moeder Aarde. Want hoe meer we groeien, hoe meer we produceren en hoe meer vervuiling er wordt gecreëerd.

Los van mijn zorgen over ‘rendementsdenken’, oftewel het uitsluitend nastreven van financieel rendement, word ik tegenwoordig ook geplaagd door klimaatstress, net als ieder andere weldenkende burger die de krant leest en er een lichtelijk neurotische aard op nahoudt.

Monbiot claimt dat er op individueel niveau slechts twee maatregelen het beste werken tegen het terugbrengen van CO2-uitstoot: stoppen met vliegen en geen vlees meer eten. Als samenleving moeten we volgens Monbiot nog een stap verder gaan, namelijk: stoppen met rendementsdenken.

Geheel nieuw klinken zijn woorden niet. De Britse econome Kate Raworth introduceerde ons in 2017 al de donut-economie, een circulair model waarin alle facetten van onze samenleving als een ecosysteem met elkaar verbonden zijn en het in stand houdt. Door het circulaire model zouden we korte metten kunnen maken met ons huidige systeem van groei. Hoe we dat concreet moeten doen, dat laat Raworth in het midden. Ze geeft tips en trucs, maar het is aan ons om de maatschappij te transformeren.

Als ik denk aan transformatie van ons huidige systeem, blijft één ding in mijn hoofd hangen: we moeten soberder gaan leven.

Ik heb nooit rijkdom gekend, wellicht dat het daardoor voor mij makkelijker is om niet materialistisch te zijn en niet om dure merken en spullen te geven. Als je uit een rijk gezin komt lijkt het me knap lastig om gas terug te nemen. Toch zou ik ook tegen die mensen, evenals commerciële bedrijven, willen zeggen: de wereld huilt. Kap met je nutteloze uitgaven en de vervuiling die je daardoor veroorzaakt. Wees verdomme bewust van je leefomgeving en ga na wat je allemaal al hebt.

Misschien wordt het voor mij tijd om een andere baan te gaan zoeken.

Mail

Ela Colak (1987) schrijft onder het mom van 'write what you know' graag over het spanningsveld van leven met twee culturen. Ze studeerde Engelse Literatuur en Amerikanistiek en werkt in haar vrije tijd aan korte verhalen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
Lees meer
test
het laatste
Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Daanen sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay ligt hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer