Asset 14

Vrouwen van kleur! Stop met uitblinken en sluit je aan bij de dutjesrevolutie!

Vrouwen van kleur! Stop met uitblinken en sluit je aan bij de dutjesrevolutie! 1

Na een burn-out kreeg Aisha Mansaray er genoeg van om wrijvingsloos mee te willen draaien in de neoliberale machine. Het viel haar op dat bij uitstek vrouwen van kleur hieraan onderdoor gaan, omdat ze daarnaast constant moeten bewijzen even harde werkers te zijn als hun witte mannelijke collega's, maar daar veel meer voor moeten doen. Tijd dus om eens languit dwars te zitten: tijd voor de dutjesrevolutie!

Ik weet nog goed hoe ik op een doodnormale woensdag naar de rand van Amsterdam fietste voor een tweede sollicitatiegesprek. De directeur van ‘het bedrijf’ was bij het eerste gesprek zeer enthousiast, en nu zou ik kennismaken met het marketingteam. Het voelde als een good catch: het bedrijf was weliswaar commercieel, maar verkocht duurzame producten en zag er vanaf de buitenkant hip en vrolijk uit. Daarnaast zou ik er de eerste communicatiemedewerker worden, en daar was ik best trots op.

Een half uur later stond ik, als jonge vrouw van kleur, omringd door vijf oudere, langere, witte mannen in een bedompt kamertje. Ik voelde het zweet langs mijn rug lopen, terwijl ik probeerde mijn lichaam zoveel mogelijk buiten de kring te houden. Enthousiast spuiden ze allemaal ideeën over wat ik voor het bedrijf kon betekenen, en ik lachte maar weifelend mee.

Ken je dat kijkwijzerpictogram voor discriminatie? Ik voelde me in deze situatie als het donkere poppetje, omringd door wat grote boze witte geesten. De giftigheid van de omgeving is bijna onzichtbaar, het ongemak sluimerend, maar het is onmiskenbaar. Op dat moment begon de buikpijn, en die stopte niet meer totdat ik een jaar later, met een burn-out, mijn baan opzegde.

De rustevolutie
Ik ben lang niet de enige vrouw van kleur die dit meemaakt. Kijk naar vrouwelijke sporters van kleur als Simone Biles en Naomi Osaka, die bakken kritiek over zich heen kregen toen ze vorig jaar stopten met de Olympische Spelen wegens hun slechte mentale gezondheid. Tegelijkertijd leken de artikelen en social media accounts over 'de rustrevolutie' voor vrouwen van kleur overal op te duiken. Reden hiervoor lijkt de grote vermoeidheid die deze doelgroep lijkt te ervaren, gewoon al door te bestaan. Herkenbaar.

Ik ging er een paar volgen om op dieper onderzoek uit te gaan naar deze rustrevolutie. De oprichters van deze accounts noemden de combinatie van witte suprematie en kapitalisme als grootste aanstichters voor de slechte mentale gesteldheid en burn-outs onder vrouwen van kleur. Door middel van theorieën binnen womanism (een vorm van feminisme, gebaseerd op de dagelijkse ervaringen van zwarte vrouwen), en het postkolonialisme, hebben deze vrouwen een nieuwe beweging op gang gebracht, dat tegen het witte, Westerse idee van succes ingaat. Een revolutie gebaseerd op de kracht van rust en dutjes: ‘REST IS RESISTANCE’.

Een revolutie gebaseerd op de kracht van rust en dutjes: ‘REST IS RESISTANCE’

Mijn favoriete account is 'the Nap Ministry', opgericht door zelfverklaard ‘Nap Bishop’ Tricia Hershey. Zelf zegt ze over haar organisatie: “Our “REST IS RESISTANCE” framework and practice engages with the power of performance art, site-specific installations, and community organizing to install sacred and safe spaces for the community to rest together.” Zo organiseert ze meditatiesessies in kerken en theaters, en is een van haar kunstinstallaties een slapende, zwarte vrouw in een hemelbed, midden op straat. Ook deelt ze artikelen van zwarte filosofen, kunstenaars en wetenschappers zodat zwarte vrouwen kunnen beginnen met ‘deep healing’ en het afleren van onze kapitalistische neiging tot overmatig productief zijn. Met artikelen als ‘’how will you be useless to capitalism today?’’ en instagramposts met quotes als ‘rest is a radical vision for a liberated future’ heeft ze binnen 5 jaar enorm veel volgers verzameld, die allemaal op zoek lijken te zijn naar een ontsnapping uit de rat race.

Waarom mogen alleen witte mannen middelmatig zijn?
Mediocrity, middelmatigheid, is hierbij het toverwoord. Kathleen Newman-Bremang beschrijft het goed in dit stuk. Ze zegt dat veel intelligente vrouwen van kleur vanaf jongs af aan horen dat als je succesvol wil worden, je extra hard moet werken. Daar zit natuurlijk variatie in: ik heb bijvoorbeeld een witte, Nederlandse moeder, praat ABN en ken alle subtiele regels van de Nederlandse cultuur. Ik heb me vaak in een witte omgeving bevonden en hoewel dat soms wringt, kost het aanpassen me denk ik minder moeite dan iemand waarvan twee ouders een migratieachtergrond hebben.

Toch zien we over het algemeen dat mensen van kleur zich harder moeten invechten. Ikzelf had bijvoorbeeld het gevoel bepaalde dingen te missen, of van mezelf weg te moeten laten op de werkvloer. Als iemand die geboren en getogen is in multicultureel Amsterdam miste ik het subtiele onderlinge begrip tussen mij en andere mensen van kleur, of het terloopse gebruik van straattaal. Ik wrong mezelf in één deel van mezelf - het witte Nederlandse deel - om erbij te passen. Iets dat overigens meestal niet lukt, zegt ook werkcoach Marie Dasylva: “[W]erkomgevingen [zijn] vrijwel exclusief wit[…]. Ze zijn zo ontworpen dat jij je er niet thuis voelt. Natuurlijk schept dat op zijn beurt ook een gevoel van machteloosheid. Dat is hoe representatie werkt. Als jij ergens terechtkomt waar niemand op jou lijkt, waar iedereen die een hogere rang of functie bekleedt wit is, ga je dan hoopvol zijn dat je kunt doorgroeien?”

We voegen ons dus naar de bestaande kantoorpolitiek, waar de witte, middelmatige man heerst.

We voegen ons dus naar de bestaande kantoorpolitiek, waar de witte, middelmatige man heerst. Als eerste communicatiemedewerker bij ‘het bedrijf’, merkte ik dat ik met mijn goede CV soms meer over communicatiestrategieën wist dan de manager, die ooit als stagiair bij hetzelfde bedrijf was doorgegroeid. En nóg kreeg hij het voordeel van de twijfel in meetings, terwijl mijn ideeën ‘even werden geparkeerd’.

Je in de kapitalistische ratrace kunnen wentelen in middelmatigheid, en tóch voldoen aan het Westerse idee van succes is een privilege. De Tim’s en Maarten’s van de wereld kunnen daarmee wegkomen, maar als je een vrouw van kleur bent, kun je je dat meestal niet veroorloven. Er bestaan onderscheidingen als ‘Exceptional Women of Colour Excellence Awards’ en van eigen bodem de 'Zwarte Zakenvrouw van het Jaar'. Tof voor de vrouwen die zo’n award binnenslepen, maar ik word al moe bij het lezen van die titels. Ik kan me voorstellen hoeveel moeite het deze vrouwen heeft gekost om al die obstakels te overwinnen.

Willen wij wel echt middelmatigheid? Daar zijn we toch veel te intelligent en talentvol voor? Volgens Fatima Adar, een zwarte, islamitische theatermaker, ligt dat aan wat je onder middelmatigheid verstaat. In haar theaterstuk ‘She’s not special’ is ze naar eigen zeggen op een missie om vrouwen te bevrijden van uitzonderlijkheid, en te leren hoe zich te wentelen in de geneugten van middelmatigheid. Wat niets anders betekent dan gemiddeld zijn in een wit, kapitalistisch systeem.

Ik ben het er mee eens. In dit systeem streef ook ik naar niets meer dan een zesjeslifestyle. Het werken naar een tien is me duur komen te staan, dus waarom zou ik? Ik ben begin dertig, en ik wil mijn jonge jaren niet meer verspillen door te proberen kapitalisme uit te spelen.

Zoek de zon op en leg je laptop weg
Vrouwen van kleur: we moeten dus maar eens minder ons best gaan doen. Rusten, spelen, falen of een complete breakdown, het is allemaal goed. Tricia van 'de Nap Ministry' is daar wel streng over. Zo zegt ze dat het belang van haar instagram posts groot is aangezien ze daar veel bereik mee krijgt, maar vraagt ze ons niet alleen naar memes en korte quotes te kijken. Lees ook de boeken en artikelen zoals aanbevolen op haar website, en luister haar podcast. Want, zo zegt ze op instagram: ‘rest is a lifelong meticulous practice that starts with slow deprogramming, collective thinking, radical care and refusal. It’s not just lay down and vibe’.

Moeilijk misschien, want productiviteit zit ons allemaal ingebakken. Maar uit rust, dutjes en het creëren van veilige plekken kunnen fijne gedachtes, of zelfs mooie kunst ontstaan. Fatuma Adar zegt hierover: “You are not your productivity, “I think mediocrity just means to create in comfort, contently. It's the act of not chasing or pushing or pursuing. Can you just sit and chill?”

Ikzelf doe mijn best, maar de ironie wil dat ik dit stukje zit te tikken op vakantie, met een trekkend ooglid dat al twee weken aanhoudt van de stress van de weken hiervoor. En stress, daar ben ik klaar mee. Dit zijn niet de tijden om te streven naar excellentie. Want al probeer je het wel, we worden nog altijd minder betaald en strenger beoordeeld, gewoon om wie we zijn.

En ja, je moet je huur betalen. Maar laat dit je vrijbriefje zijn om nu even je laptop dicht te klappen en een dutje te doen. Dan doe ik dat ook. Viva la resistencia!

Beeld: byronv2 via Flickr.

Mail

Aisha Mansaray (zij/haar, 1988) studeerde Engelse taalwetenschappen en interculturele communicatie. Nieuwsgierigheid naar mensen en de wereld is haar stuwende kracht. Houdt van een Socratisch gesprek (soms ook met zichzelf) en onderzoekt door middel van schrijven hoe de werkelijkheid gevormd wordt door taal, gedachten en ideeën.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven

Steun de makers van de toekomst

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe makers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een scherpe en eigenzinnige stem kunnen ontwikkelen als zij niet worden verleid tot clickbait en sensatie: die vrijheid vormt de basis voor originele verbeelding en nieuwe verhalen.

Steun ons

  • Jochum VeenstraHoofdredacteur
  • Mark de BoorderUitgever
het laatste
Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Als klein meisje had Roosje van der Kamp een ritueel waarmee ze hoopte haar ouders te kunnen beschermen tegen de dood. Kan magisch denken in plaats van een poging tot controle, ook een vorm van loslaten zijn? Kan het ook een daad van liefde zijn? Lees meer

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia) 4

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia)

Toen in juni 2014 een week in het teken van eten stond was Emy Koopman not amused. Ze schreef een nog altijd actueel essay over de vraag of een eetstoornis een modeverschijnsel is. Eten door de ogen van een ex-magerzuchtige. Lees meer

Zeikwijf

De on//smakelijke week: Pisnijd

Van hoge prijzen tot pottenkijkers: een bezoek aan een openbaar toilet is voor vrouwen vaak niet vanzelfsprekend. Sofie Hees verdiept zich in de ins en outs van dit decennia-oude probleem. Lees meer

Ik heb schijt

Ik heb schijt

Maatschappelijke ongelijkheid begint in de buurt waarin je opgroeit laat Milio van de Kamp zien in zijn debuut ‘Misschien moet je iets lager mikken’, dat op 16 mei verschijnt. Een voorpublicatie. Lees meer

Toxic Friendships

Toxic Friendships

Het verbreken van toxic friendships geldt op TikTok als een vorm van self-care, maar is dat wel zo? Rijk Kistemaker buigt zich erover. Lees meer

Factdroppen

Factdroppen

Is het herhalen van feiten een manier om grip te krijgen op een wereld die steeds onzekerder is? Max Beijneveld gaat op zoek naar een alternatief voor ongebreideld factdroppen. Lees meer

Een <em>mountain home</em> in een wereld waar de tijd verdwijnt

Een mountain home in een wereld waar de tijd verdwijnt

Na het luisteren van de podcast Dolly Parton’s America besluit Anna van der Kruis haar eigen fascinatie voor Dolly Parton te onderzoeken. Waarom slikt ze alles wat Dolly haar verkoopt? Hoe kan het dat Dolly zoveel verschillende mensen samenbrengt? Tijdens de zoektocht komt ze erachter dat haar verhouding tot Dolly Parton persoonlijker is dan ze... Lees meer

Porseleinen beeldje van Vrouwe Justitia: vrouw met een roze gedrapeerde jurk en een witte blinddoek rond haar ogen

Academische vrijheid m’n reet

Promovenda Harriët Bergman voelt niet de vrijheid om zich écht kritisch uit te laten over machthebbers. De oorverdovende stilte op rechts na het ontslag van universitair hoofddocent Susanne Täuber bewijst voor haar eens te meer: veel hoeders van het vrije woord geven alleen om de status quo. Lees meer

Komiek schreeuwt tegen wolk

Komiek schreeuwt tegen wolk

Of je vertelt de waarheid, bent grappig en wordt vervolgens gecanceld, óf je bent ‘politiek correct’ en daarmee helemaal niet meer grappig. Daar wil Jihane Chaara het even over hebben. Lees meer

Illustratie van twee bomen. De bomen zijn wit en kaal, en je ziet hun wortels en takken voor een achtergrond van een groene en paarse gradiënt.

Van bladeren tot wortels: liefhebben zonder te verliezen

Hoeveel van jezelf lever je, dan wel niet onbewust, in om samen te kunnen zijn met een geliefde? Stefanie Gordin onderzocht wat Rainer Maria Rilke, Herman Hesse en bell hooks hebben geschreven over deze dynamiek. Ze probeert een antwoord te vinden op de vraag: Wat ging er mis in haar vorige relatie, waar ze juist zo duidelijk hadden afgesproken elkaar niet te verstikken? Lees meer

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

De slag om Lützerath: beeldvorming over solidariteit en geweld

Er is jarenlang gestreden, maar onlangs werd bruinkooldorp Lützerath hardhandig door de Duitse politie ontruimd. Een gesprek over representatie, politiegeweld en de kernboodschap van ‘Lützi Lebt'. Lees meer

Over racistisch politiegeweld zing je geen aria’s – of wel?

Over racistisch politiegeweld zing je geen aria’s – of wel?

Het publiek bij de allerlaatste voorstelling van Blue, over racistisch politiegeweld, hoefde niet verteld te worden hoe hyperactueel de voorstelling was die ze zagen. Lees meer

Afscheidsrede: ‘Hard//hoofd is een vrije ruimte, niet een vrije markt’

‘Hard//hoofd is een vrije ruimte, geen vrije markt’

Marte Hoogenboom blikt terug op haar tijd als hoofdredacteur van Hard//hoofd. Na tweeënhalf jaar dienst vraagt ze zich nog steeds af wat Hard//hoofd eigenlijk is. Lees meer

Van 0-en en 1-en of: waarom ik me eindelijk programmeur durf te noemen

Van 0'en naar 1'en, of: waarom ik me eindelijk programmeur durf te noemen

Als schrijver die 'iets' met computers doet, krijgt Marten Hoekstra vaak de vraag wat dat werk precies inhoudt. In dit essay onderbouwt hij de kracht achter dit ambacht. Lees meer

Nieuws in beeld: De macht van het volk

De macht van het volk

De beelden die uit Iran naar buiten komen zijn schaars. Dat raakt illustrator Pirmin Rengers, die een wereld gewend is waarin media volledig worden gedomineerd door beeld. Lees meer

Hard//talk: Evita 3.0 1

Evita 3.0

De voormalige Argentijnse president Cristina Fernández de Kirchner overleeft een aanslag op haar leven, maar een twaalfjarige gevangenisstraf vanwege corruptie hangt boven haar hoofd. Lees meer

In ieder geval bleven we stuurloos 3/3: Métro

In ieder geval bleven we stuurloos - Métro

Zelfs de sterkste vriendschappen leden aan betonrot. Vrienden verjaren hier als sprinkhanen, hele groepen ontstonden en verdwenen in enkele seizoenen. Lees meer

In ieder geval bleven we stuurloos 2/3: Á pied

In ieder geval bleven we stuurloos - À pied

 Voor eenzaamheid heb je geen kostschool nodig. Niemand keek op wanneer ik ‘DRRRAAAAK’ schreeuwde zonder mijn pas te vertragen. Lees meer

In ieder geval bleven we stuurloos 1/3: Vélo

In ieder geval bleven we stuurloos - Vélo

Tijdens een afdaling vol kinderkoppen ging mijn hangslot uit zichzelf op slot, waarna mijn sleutelbos in een nabijgelegen afvoerputje verdween. Lees meer

Nieuws in beeld: Het kind in het badwater terugvinden

Het kind in het badwater terugvinden

Amerikaanse onderzoekers wisten het geheugen van 150 ouderen te verbeteren middels een schokkend badmutsje. Lees meer

Steun de makers van de toekomst. Sluit je aan bij Hard//hoofd!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe kunstenaars en schrijvers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Wij zijn al meer dan twaalf jaar bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Onze kunstverzamelaars maken dit mogelijk. Sluit je nu aan en ontvang jaarlijks gesigneerde kunstwerken van veelbelovende kunstenaars én je eigen Hard//hoofd-tasje. Veel verzamelplezier!

Steun en verzamel