Asset 14

Verkrachting vindt niet plaats in een vacuüm

Verkrachting vindt niet plaats in een vacuüm

Bij vrouwonvriendelijk gedrag denk je misschien al snel aan een ultrarechtse man of een agressieve hooligan. Dat is een schadelijk vooroordeel, meent Harriet Bergman. Ook mannen die de mond vol hebben van anarchisme en feminisme kunnen zich schuldig maken aan verkrachting en misbruik. En ook in linkse kringen kijkt men nog veel te vaak weg.

Juliaan Andeweg met de losse handjes, Dion Graus die zijn vrouw prostitueert, en de grappen van hoogleraren over spermavlekken en verplicht hakken dragen. Grensoverschrijdend gedrag is overal. En als ik zeg overal, dan bedoel ik ook echt overal.

Vanaf onze vroegste jeugd wordt vrouwen geleerd dat zij er zijn om mooi en dienstbaar te zijn – van de roze stofzuiger in de Bart Smit folder tot de veronderstelling dat de aanwezige vrouw wel de notulen zal uittypen. We leven in een verkrachtingscultuur, wat betekent dat we grensoverschrijdend gedrag doorgaans accepteren en goedpraten. In zo’n cultuur lijkt het normaal om vrouwen te behandelen als gebruiksvoorwerp.

We leven in een verkrachtingscultuur, wat betekent dat we grensoverschrijdend gedrag doorgaans accepteren en goedpraten.

Sommige mensen die zich expliciet tegen onderdrukking keren - krakers, een linkse boekhandel, een radicale klimaatgroep - hebben het idee dat zij niet vrouwonvriendelijk kunnen zijn. Mijn radicale vrienden hebben een hekel aan roze stofzuigers en bewonderen feministen. Maar we leven in een verkrachtingscultuur en die dringt door tot alle hoeken van de maatschappij, óók de linkse.

Het idee dat een verkrachter een vreemde man is die uit de bosjes springt, het zogenaamde ‘stranger danger', berust op een misverstand. Net zo’n groot misverstand is het dat alleen mannen die schrijven over vrouwen die ‘overmeesterd willen worden’ daartoe ook overgaan.

Ook op plekken waar mensen claimen dat zij feministisch, anarchistisch, of expliciet tegen verschillende vormen van onderdrukking zijn, is verkrachtingscultuur dusdanig doorgedrongen dat daders van seksueel overschrijdend geweld niet per se de beweging of het kraakpand uit worden geschopt. Iemands politieke overtuiging, alternatieve uiterlijk of (veronderstelde) identiteit bepaalt nu eenmaal niet hoe diegene daadwerkelijk met machtsongelijkheid omgaat.

Iemands politieke overtuiging of alternatieve uiterlijk bepaalt nu eenmaal niet hoe diegene daadwerkelijk met machtsongelijkheid omgaat.

We moeten af van het idee dat iedereen die naar een ‘privilege training’ is geweest of regelmatig anti-seksistische stickers plakt, niet in staat zou zijn tot problematisch gedrag. Het tegengaan van verkrachtingscultuur en patriarchale patronen vereist een constante zelfreflectie en alertheid. Virtue signalling hoort daar niet bij. Wat wel? Naar elkaar luisteren en ervaringen van misbruik serieus nemen.

Dat gebeurt nu lang niet altijd. Vrouwen die uit de tent klappen over mislukte relaties, rampzalige dates, seks waarbij het condoom afgedaan wordt (stealthing) en arrogante ‘kameraden’ worden vaak weggezet als roddelaars; hun ervaringen afgedaan als onnozele vrouwenpraat. Dat is niet alleen behoorlijk seksistisch maar getuigt ook van een beperkt inlevingsvermogen. Veel mannen weten simpelweg niet hoe het is om met iemand naar huis te gaan die fysiek sterker is en over wie ze graag vantevoren gewaarschuwd waren.

We moeten praten over wat er gebeurt en wat we daarvan vinden, in plaats van praten over hoe feministisch en radicaal we wel niet zijn. Het is van vitaal belang dat we kijken naar de verantwoordelijkheid van omstanders en naar de omgeving waarbinnen seksueel grensoverschrijdend gedrag plaats kan vinden. Ook binnen linkse kringen valt daar nog veel te leren.

Mail

Harriet Bergman (zij/haar, 1992) doet verslag van acties, papers en vergaderingen. Ze onderzoekt sociale bewegingen en negatieve emoties over klimaatverandering, en brengt zowel het kill-joyen als de burgerlijke ongehoorzaamheid ook zelf in de praktijk.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie 2

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie

Insecten hebben een slecht imago. We houden ze het liefst ver uit de buurt, maar dat is onterecht, vindt Jitte. Met dit artikel bewijst hij je graag van het tegendeel en vertelt hij hoe sluipwespen lieveheersbeestjes inschakelen als lijfwacht voor haar larven, over de indrukwekkende hersenen van de Darwinwesp, en hoe je een mierenkolonie opzet met één koningin. Lees meer

Composthoop

Een symfonie van het kleine leven

Jesse Van den Eynden neemt je mee in de symfonie van het kleine leven dat zich afspeelt in de duisternis van de composthoop. In dit liefdevolle essay beschrijft hij hoe zijn leven steeds meer overgenomen wordt door de rottende en levende massa in zijn tuin, en hoe het slurpen, klikken en kraken van de aarde en haar bewoners een meditatieve ervaring worden. Lees meer

Eiland zonder eilandjes

Eiland zonder eilandjes

Bram de Ridder is vervangend psychiater op Bonaire. Maar hoe moet hij zich als witte zorgprofessional verhouden tot de mensen van het eiland? Lees meer

Huizen, omhulsels

Huizen, omhulsels

Anne Schepers had nooit gedacht dat ze een huis kon kopen. Tijdens de verbouwing denkt ze na over huizen als politiek middel, hoe het is om als sociale klimmer ruimte in te nemen en waarom dromen over een fantasiehuis een privilege is. Lees meer

:Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent is complex in een wereld gevormd door koloniaal geweld. Yousra Benfquih vraagt zich in haar eerste brief aan Alara Adilow af hoe consent een instrument kan worden van verzet. Lees meer

Iemand die in je gelooft

Iemand die in je gelooft

Jam van der Aa ontdekte pas laat dat ze autisme heeft. Toen ze jong was herkende jeugdzorg bovendien niet de rol van autisme in de onveilige situatie bij haar thuis. Ze was gedreven en nieuwsgierig, maar lange tijd op zichzelf aangewezen. Dit essay is een pleidooi voor betere jeugdzorg en gaat over veerkracht en jezelf leren begrijpen en vertrouwen. Lees meer

Automatische concepten 87

Van mijn spreekkamer tot aan Afghanistan

In haar behandelkamer zit Jihane Chaara als forensisch psycholoog niet alleen tegenover slachtoffers, maar ook tegenover daders van dwingende controle, een vorm van huiselijk geweld. Wat is het verband tussen deze psychologische, onderdrukkende machtstructuur van een individidu als meneer X in haar spreekkamer, en het regime van de Taliban in Afghanistan? Een essay over de verbinding tussen daderschap, ontkenning, grotere structuren van vrouwenonderdrukking en verzet. Lees meer

Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer