Asset 14

Verkrachting vindt niet plaats in een vacuüm

Verkrachting vindt niet plaats in een vacuüm

Bij vrouwonvriendelijk gedrag denk je misschien al snel aan een ultrarechtse man of een agressieve hooligan. Dat is een schadelijk vooroordeel, meent Harriet Bergman. Ook mannen die de mond vol hebben van anarchisme en feminisme kunnen zich schuldig maken aan verkrachting en misbruik. En ook in linkse kringen kijkt men nog veel te vaak weg.

Juliaan Andeweg met de losse handjes, Dion Graus die zijn vrouw prostitueert, en de grappen van hoogleraren over spermavlekken en verplicht hakken dragen. Grensoverschrijdend gedrag is overal. En als ik zeg overal, dan bedoel ik ook echt overal.

Vanaf onze vroegste jeugd wordt vrouwen geleerd dat zij er zijn om mooi en dienstbaar te zijn – van de roze stofzuiger in de Bart Smit folder tot de veronderstelling dat de aanwezige vrouw wel de notulen zal uittypen. We leven in een verkrachtingscultuur, wat betekent dat we grensoverschrijdend gedrag doorgaans accepteren en goedpraten. In zo’n cultuur lijkt het normaal om vrouwen te behandelen als gebruiksvoorwerp.

We leven in een verkrachtingscultuur, wat betekent dat we grensoverschrijdend gedrag doorgaans accepteren en goedpraten.

Sommige mensen die zich expliciet tegen onderdrukking keren - krakers, een linkse boekhandel, een radicale klimaatgroep - hebben het idee dat zij niet vrouwonvriendelijk kunnen zijn. Mijn radicale vrienden hebben een hekel aan roze stofzuigers en bewonderen feministen. Maar we leven in een verkrachtingscultuur en die dringt door tot alle hoeken van de maatschappij, óók de linkse.

Het idee dat een verkrachter een vreemde man is die uit de bosjes springt, het zogenaamde ‘stranger danger', berust op een misverstand. Net zo’n groot misverstand is het dat alleen mannen die schrijven over vrouwen die ‘overmeesterd willen worden’ daartoe ook overgaan.

Ook op plekken waar mensen claimen dat zij feministisch, anarchistisch, of expliciet tegen verschillende vormen van onderdrukking zijn, is verkrachtingscultuur dusdanig doorgedrongen dat daders van seksueel overschrijdend geweld niet per se de beweging of het kraakpand uit worden geschopt. Iemands politieke overtuiging, alternatieve uiterlijk of (veronderstelde) identiteit bepaalt nu eenmaal niet hoe diegene daadwerkelijk met machtsongelijkheid omgaat.

Iemands politieke overtuiging of alternatieve uiterlijk bepaalt nu eenmaal niet hoe diegene daadwerkelijk met machtsongelijkheid omgaat.

We moeten af van het idee dat iedereen die naar een ‘privilege training’ is geweest of regelmatig anti-seksistische stickers plakt, niet in staat zou zijn tot problematisch gedrag. Het tegengaan van verkrachtingscultuur en patriarchale patronen vereist een constante zelfreflectie en alertheid. Virtue signalling hoort daar niet bij. Wat wel? Naar elkaar luisteren en ervaringen van misbruik serieus nemen.

Dat gebeurt nu lang niet altijd. Vrouwen die uit de tent klappen over mislukte relaties, rampzalige dates, seks waarbij het condoom afgedaan wordt (stealthing) en arrogante ‘kameraden’ worden vaak weggezet als roddelaars; hun ervaringen afgedaan als onnozele vrouwenpraat. Dat is niet alleen behoorlijk seksistisch maar getuigt ook van een beperkt inlevingsvermogen. Veel mannen weten simpelweg niet hoe het is om met iemand naar huis te gaan die fysiek sterker is en over wie ze graag vantevoren gewaarschuwd waren.

We moeten praten over wat er gebeurt en wat we daarvan vinden, in plaats van praten over hoe feministisch en radicaal we wel niet zijn. Het is van vitaal belang dat we kijken naar de verantwoordelijkheid van omstanders en naar de omgeving waarbinnen seksueel grensoverschrijdend gedrag plaats kan vinden. Ook binnen linkse kringen valt daar nog veel te leren.

Mail

Harriet Bergman (zij/haar, 1992) doet verslag van acties, papers en vergaderingen. Ze onderzoekt sociale bewegingen en negatieve emoties over klimaatverandering, en brengt zowel het kill-joyen als de burgerlijke ongehoorzaamheid ook zelf in de praktijk.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Hoe in Duitsland het Zionistische establishment wint

Hoe in Duitsland elke vorm van empathie met inwoners van Palestina wordt verboden

De situatie in Duitsland is de laatste dagen geëscaleerd. Het politieapparaat en de politiek gebruiken harde repressiemiddelen om vooral Duitse mensen van kleur of met een migratieachtergrond de kop in te drukken. Zij verliezen op dit moment hun vrijheid van meningsuiting. Lees meer

Een villa voor het onbekende

Een villa voor het onbekende

Floris Tesink bezocht het FOMU, waar Grace Ndiritu door associatieve combinatie een expositie invulde. "Dit conflict tussen de fotografie en de ruimte brengt je op een plek die niet te begrijpen is, maar toch verslavend voelt voor degene die zich hieraan overgeeft." Lees meer

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echt subsidies zijn’?

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echte subsidies’ zijn?

‘De grootste catastrofe in de geschiedenis van de mensheid is niet het moment voor afleidingsmanoeuvres.’ Lees meer

:De aankondiging: De kunst van vertrekken (deel 1)

De kunst van vertrekken: de aankondiging

Voor kunstenaars is het essentieel om zichtbaar te zijn voor publiek. Maar wat gebeurt er als een kunstenaar zich terugtrekt of zelfs helemaal stopt met het maken van kunst? In deel 1 van de serie ‘De kunst van het vertrekken’ kijkt Lara den Hartog Jager naar de kunst waarmee sommige kunstenaars afscheid nemen uit de kunstwereld. Lees meer

Een gestolde eeuwigheid

Futiliteit op een gestolde eeuwigheid

De bergen laten Nick Sens al even niet meer met rust. Waar komt de drang vandaan ze, ondanks de mogelijke gevaren, te willen beklimmen? Lees meer

:Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag 1

Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag

24 juni was het Veteranendag, acht jaar geleden was het de oud-militairen voor het eerst verboden tijdens het veteranendefilé te lopen met de Morgenster, de vlag van de Papoea’s. Waarom gebeurde dat? Lees meer

 1

Alleen het gehele verhaal kan voor heling zorgen

Bijna 80 jaar na dato erkent de Nederlandse staat 17 augustus 1945 pas als officiële Indonesische onafhankelijkheidsdatum. Benjamin Caton vraagt zich af waarom sommige partijen deze ontwikkelingen tegenwerken en waar hun denkfouten zitten. 'Het is niet nodig is om de ene pijn te ontkennen om erkenning te krijgen voor de andere.' Lees meer

:De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt 1

De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt

Wat willen we vertellen, wat hebben we te vertellen en hoe willen we dat vertellen? Amber Netten, Marleen Doré en Zuma Knegjes vinden houvast in collectiviteit. Lees meer

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Als klein meisje had Roosje van der Kamp een ritueel waarmee ze hoopte haar ouders te kunnen beschermen tegen de dood. Kan magisch denken in plaats van een poging tot controle, ook een vorm van loslaten zijn? Kan het ook een daad van liefde zijn? Lees meer

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia) 4

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia)

Toen in juni 2014 een week in het teken van eten stond was Emy Koopman not amused. Ze schreef een nog altijd actueel essay over de vraag of een eetstoornis een modeverschijnsel is. Eten door de ogen van een ex-magerzuchtige. Lees meer

Zeikwijf

De on//smakelijke week: Pisnijd

Van hoge prijzen tot pottenkijkers: een bezoek aan een openbaar toilet is voor vrouwen vaak niet vanzelfsprekend. Sofie Hees verdiept zich in de ins en outs van dit decennia-oude probleem. Lees meer

Ik heb schijt

Ik heb schijt

Maatschappelijke ongelijkheid begint in de buurt waarin je opgroeit laat Milio van de Kamp zien in zijn debuut ‘Misschien moet je iets lager mikken’, dat op 16 mei verschijnt. Een voorpublicatie. Lees meer

Toxic Friendships

Toxic Friendships

Het verbreken van toxic friendships geldt op TikTok als een vorm van self-care, maar is dat wel zo? Rijk Kistemaker buigt zich erover. Lees meer

Factdroppen

Factdroppen

Is het herhalen van feiten een manier om grip te krijgen op een wereld die steeds onzekerder is? Max Beijneveld gaat op zoek naar een alternatief voor ongebreideld factdroppen. Lees meer

Een <em>mountain home</em> in een wereld waar de tijd verdwijnt

Een mountain home in een wereld waar de tijd verdwijnt

Na het luisteren van de podcast Dolly Parton’s America besluit Anna van der Kruis haar eigen fascinatie voor Dolly Parton te onderzoeken. Waarom slikt ze alles wat Dolly haar verkoopt? Hoe kan het dat Dolly zoveel verschillende mensen samenbrengt? Tijdens de zoektocht komt ze erachter dat haar verhouding tot Dolly Parton persoonlijker is dan ze... Lees meer

Porseleinen beeldje van Vrouwe Justitia: vrouw met een roze gedrapeerde jurk en een witte blinddoek rond haar ogen

Academische vrijheid m’n reet

Promovenda Harriët Bergman voelt niet de vrijheid om zich écht kritisch uit te laten over machthebbers. De oorverdovende stilte op rechts na het ontslag van universitair hoofddocent Susanne Täuber bewijst voor haar eens te meer: veel hoeders van het vrije woord geven alleen om de status quo. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer