Asset 14

Sneeuw

Fotografe Katarina Hruskova maakt iedere zondag een verstild tweeluik. Het verhaal ligt tussen de beelden, buiten het kader. Schrijfster Hanneke Hendrix reageert met een tweeluik in tekst. Woorden en beelden die zich aan elkaar spiegelen, tegen elkaar aan schuren of zijdelings schampen.

 

Als de sneeuw niet meer
smelten wil,
een boterham met dubbel jam
de mond niet opent,
- een oog kijkt eerder scheel
naar een gebroken ruit -
dan hangt men lakens voor het raam,
de kille bloedsomloop
zakt naar de modder,
er is geen wakker worden aan

Jan Wolkers, De winterslaap, uit: Wintervitrines, 2003

1.
Via de aanwijzingen die ik op een verfrommeld briefje had genoteerd was ik uit de bus gestapt en het kleine dorp ingelopen. Alles was bedekt met sneeuw en alle stoepjes waren schoongeveegd. Dit was zo’n dorp. Waar Toën van Bouten-Teng iedere week braaf de dorre blaadjes uit zijn tuin harkte, terwijl zijn vrouw, Sjan van Hay van de Bekker, met een mager handje de vitrage opzij hield en wees naar wat hij oversloeg. Namen die verwezen naar de familie waar je vandaan kwam en vaak naar het werk van je vader. Ik had alleen mijn eigen achternaam en dat vond ik best.
Mijn tante keek eerst naar mijn koffers en toen naar mijn gezicht. Ik perste een glimlach in mijn wangen.
“Zo,” zei ze.
“Ja,” zei ik.
Ik rook de geur van soep.
“Ik ruik soep,” zei ik.
“Heb je honger?” vroeg mijn tante.
“Nee,” zei ik.
“Niet?”
“Nee.”
“Nou ja, deze soep is ook eigenlijk voor de lekker.”
En voor ik wist zat ik aan de keukentafel met een bord dikke linzensoep. Met moeite wurgde ik de dikke geurige brij naar binnen. Mijn tante keek me onderzoekend aan. Ik was nooit een goeie eter. Ook niet voor de lekker.
“Er staat een slaapbank, een tafel en een stoel en verder nog wat rommel van Jacques.”
Jacques was de vorige bewoner.
“Heb je lakens? Anders ligt er op de vliering nog wel wat, maar dat zou ik eerst wassen als ik jou was. Je betaalt de kale huur contant aan mij. Er is geen krant en het eten is ook niet gezamenlijk, ik hoop niet dat je dat erg vindt. Roken mag. Ik rook zelf niet, ja, vroeger, als een ketter, shag, ben eigenlijk nog steeds gek op shag, maar ik begon op een gegeven moment ’s ochtends als Barry White te klinken.”
Mijn tante lachte luid. Een magere man met een kale kop en zijn armen en nek vol tatoeages stapte de keuken in.
“Barry de Wit,” bromde hij.
Hij pakte een bord, schepte het vol met linzensoep en liep de keuken weer uit.
“Huisdieren mag. Mijn vriend rookt wel,” zei m’n tante terwijl ze naar de lege deuropening wees. “Mijn vriend had ooit een kat met zijn ex, dat beest dat heette Adolf, vraag me ook niet waarom, zijn exen kenmerken zich niet van een goede smaak, maar goed, was dat beest kwijt, hij dat beest zoeken, hij de straat op, met die kale kop en die tatoeages, en hij roepen op straat: ‘Adolf! Adolf!’ Nou. Dat beest is dus nooit meer terug gevonden. Vast door een buurman in de achtertuin met een schop onthoofd. Zo doen die dat daar. Maar goed. Ik heb geen huisdieren, maar het mag zolang er maar niet in de tuin wordt gescheten. O, en we hebben een bad. Na het badderen, het bad afdrogen. Geen zeepresten laten zitten.”
Mijn tante ademde diep in en nam een hap brood. Haar decolleté kwam met de ademhaling omhoog en ving in diezelfde beweging de kruimels van het brood op.
“Adolf, Adolf,” mompelde mijn tante met een lage stem en grinnikte.
Mijn tante was een geoliede machine.
“Rommel?” vroeg ik.
“Rommel?” vroeg mijn tante.
“Ja,” zei ik.
“Erwin?” vroeg ze.
“Wat?” zei ik.
“Hè?” zei mijn tante.
“Nee, mijn kamer.”
“O, ik dacht dat je het over katten had.”
“Er staat nog rommel, zei je.”
“O, ja.”
Ze keek naar mijn nauwelijks aangeraakte bord soep. Ze zuchtte.
“Nou, kom maar mee.”

2.
“Kijk,” zei ze terwijl ze de stoffige gordijnen van velours open schoof, “dit zijn je ramen.”
“Inderdaad,” zei ik. “Leuk.”
“Jacques had de gordijnen altijd dicht. Jacques was een engerd. Ik ben blij dat hij weg is, want ik zag hem nooit en ik vind het heel eng om in een huis te zitten waar dus altijd iemand is die je niet ziet.”
“O,” zei ik.
“Een soort begraafplaats,” zei mijn tante.
Licht viel de kamer binnen. Ik zag een houten vloer en een Perzisch tapijt en in de hoek van de kamer een oude sofa en een kast met een televisie. Ik stelde me voor dat Jacques op de sofa zat met zijn pantoffels aan, netjes met zijn voeten naast elkaar op het tapijt. Ik stelde me voor dat ik vrienden was met Jacques. Ik liep naar de televisie. Ik wist zeker dat ik vrienden met hem had kunnen zijn. Jacques en ik zouden dan dagenlang naast elkaar zitten en kijken naar de uitzendingen die in een ruis van sneeuw het tapijt op kwamen vallen.
Sneeuw.
Buiten sneeuwde het ook.
Ik draaide een knop om.
“Volgens mij at ‘ie alleen maar witte bonen in tomatensaus,” zei mijn tante toen we weer in de keuken zaten. “Ik heb hem nooit in de keuken gezien. Warmde hij die op in een pannetje op dat warmhoudplaatje van ‘m. Scheurbuik Max. Zo noemden ik en mijn vriend hem altijd. Ik ben blij dat ‘ie weg is. Ik hou er niet van om met lijken in een huis te wonen. Ik neem aan dat jij wel normaal eet?”
Ik knikte.
“Kun je koken?”
Ik schudde mijn hoofd.
“O. Nou. Krijgen we dat weer. Ik kan echt ongelofelijk lekker koken.”
Ik glimlachte scheef.
Ze zette me een bord voor. Ik at.

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

In gesprek met Jacqueline Peeters

In gesprek met Jacqueline Peeters: ‘Schilderen is denken en doen’

Aucke Paulusma gaat in gesprek met Jacqueline Peeters over haar nieuwe tentoonstelling. ‘Ik hoop dat ze in mijn werk iets van die spanning zien tussen wat zichtbaar is en wat verborgen blijft, en dat ze voelen hoe ik dat proces van schilderen benader.’ Lees meer

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Op 25 mei organiseerde Hard//hoofd een schrijfworkshop met het thema: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?' Tijdens deze middag hebben de uitgekozen deelnemers onder begeleiding van één van de vier hosts uit het netwerk van Hard//hoofd de tijd gekregen om ideeën uit te wisselen, hun eigen tekst aan te scherpen en te reflecteren op hun eigen schrijfproces. Samen met de hosts kijken we terug op een verdiepende, inspirerende dag vol uitwisseling en reflecties. Lees meer

Dit maakten onze kunstverzamelaars en magazineabonnees mogelijk in 2024

Dit maakten onze kunstverzamelaars mogelijk in 2024

Kunstverzamelaars dragen bij aan onze missie om nieuw talent te ondersteunen en een vrije ruimte te bieden. We leggen graag uit hoe we de donaties in 2024 hebben besteed. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 juli aan als kunstverzamelaar en ontvang in juli je eerste kunstwerk, een unieke print van kunstenaar Lois Cohen!

Word kunstverzamelaar