Een gevoel van veiligheid en oude vrienden" /> Een gevoel van veiligheid en oude vrienden" />
Asset 14

Lees een kinderboek

"De moeder van Bobbel, die Pina heette, maakte tekeningen. Omdat ze te arm was om mooi wit papier te kopen, tekende ze op stevig grijs wc-papier. Hoe prachtig die tekeningen ook waren, niemand wilde ze hebben.
‘Dit is geen kunst', zeiden de mensen, ‘dit is wc-papier. Wij willen kunst op mooi handgeschept kunstpapier.’
Dan zei Pina: ‘Wc-papier heeft ook iets handgeschepts in zich.’
Maar dat hielp niet.
In de bakfiets stonden schoenendozen vol tekeningen waar niemand voor wilde betalen.
En daarom had Pina geen geld om mooi wit papier te kopen."

Uit: Het verhaal van Bobbel die in een bakfiets woonde en rijk wilde worden door Joke van Leeuwen.

Joke van Leeuwens Deesje.

Een vriend van mij doet het regelmatig, zijn hele volwassen leven lang al. Hij is waarschijnlijk simpelweg nooit gestopt. Hij leest boeken die in bibliotheken en boekhandels de labeltjes ‘9-12’ ‘10+’ en ‘12+’ krijgen.

Toen ik in groep drie zat, kon ik niet wachten om de Bizon-boekjes te lezen die op de plank voor de oudere leerlingen stonden. Boeken met labeltjes ‘9-12’, ‘10+’ en ‘12+’ waren destijds als de verboden kamers waar hun helden of heldinnen per se naar binnen wilden. De boekjes voor jongere kinderen waren maar suf. Na weken zeuren bij de juf mocht het dan toch. Daarna werd het een erekwestie om steeds de boeken te mogen lezen die voor een hogere leeftijdscategorie bedoeld waren. (Roald Dahls Matilda, het rolmodel voor boekenwurmen, deed het tenslotte ook.) Onvermijdelijk belandde ik bij de boeken voor volwassenen. Vanaf daar leek er geen weg terug. Paul Biegel, Annie M.G., Guus Kuijer, Joke van Leeuwen en Astrid Lindgren: ik sloeg ze dicht en zette ze in de kast. Ik keek er af en toe naar, maar ik haalde ze er nooit uit. Zeker tien jaar lang heb ik geleefd zonder kinderboeken.

Tot bovengenoemde vriend me voorlas uit Joke van Leeuwens Deesje. Ik ga niet beweren dat ik direct daarna enthousiast alle kinderboeken achter uit de kast en van de zolder haalde en nachten opbleef met een zaklamp om ze allemaal weer door te lezen. Er bleef toch een zekere schroom om zomaar even, alsof je weer acht bent, met Biegels Nachtverhaal in een hoekje te gaan zitten. Maar ik begon het wel weer te doen. Af en toe, bij voorkeur als de wereld bovengemiddeld chaotisch was.

Edward van de Vendel leest voor uit Nachtverhaal van Paul Biegel

Kinderboeken herlezen geeft een instant gevoel van veiligheid. Was je ooit veiliger dan toen je als kind werd voorgelezen? Het geeft ook het gevoel dat je oude vrienden terugziet. Lindgrens Karlsson (van het dak) en Annie M.G. Schmidts Pluk (van de Petteflet) ben je terecht nooit vergeten. En er is meer dan die nostalgische waarde. Pak een willekeurig kinderboek en een willekeurig boek voor volwassenen. Welke is grappiger? Welke inventiever? Goede kinderboeken laten zien hoe bizar en onbegrijpelijk alles eigenlijk is en hoe we daar chocola van proberen te maken. En dat alles zonder pretenties, in het soort eenvoudige, heldere taal waar ‘serieuze’ schrijvers als Hemingway en Carver door critici om worden aanbeden. Misschien verlangen die critici ook terug naar de boeken uit hun jeugd.

Als je het nog niet helemaal aandurft, al die wereld opschuddende geborgenheid, begin dan voorzichtig. Neem de kinderboeken die volwassenen ook ‘mogen’ lezen, en vaak young adult fiction worden genoemd: J.K. Rowlings Harry Potter, onze eigen Toon Tellegen, Mark Haddons The Curious Incident of the Dog in the Night-Time. Voor je het weet ben je aangestoken en durf je toch weer in een hoekje te kruipen met de kleine kapitein, Otje, Karlsson of Madelief.

Mail

Emy Koopman was jarenlang Hard//hoofd-redactielid en is literatuurwetenschapper, psycholoog en schrijver. Ze debuteerde in 2016 met de roman Orewoet. Haar meest recente boek Tekenen van het universum verscheen in januari 2022 bij uitgeverij Prometheus.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

In gesprek met Jacqueline Peeters

In gesprek met Jacqueline Peeters: ‘Schilderen is denken en doen’

Aucke Paulusma gaat in gesprek met Jacqueline Peeters over haar nieuwe tentoonstelling. ‘Ik hoop dat ze in mijn werk iets van die spanning zien tussen wat zichtbaar is en wat verborgen blijft, en dat ze voelen hoe ik dat proces van schilderen benader.’ Lees meer

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Op 25 mei organiseerde Hard//hoofd een schrijfworkshop met het thema: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?' Tijdens deze middag hebben de uitgekozen deelnemers onder begeleiding van één van de vier hosts uit het netwerk van Hard//hoofd de tijd gekregen om ideeën uit te wisselen, hun eigen tekst aan te scherpen en te reflecteren op hun eigen schrijfproces. Samen met de hosts kijken we terug op een verdiepende, inspirerende dag vol uitwisseling en reflecties. Lees meer

Dit maakten onze kunstverzamelaars en magazineabonnees mogelijk in 2024

Dit maakten onze kunstverzamelaars mogelijk in 2024

Kunstverzamelaars dragen bij aan onze missie om nieuw talent te ondersteunen en een vrije ruimte te bieden. We leggen graag uit hoe we de donaties in 2024 hebben besteed. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Kind van lelijke huizen

Kind van lelijke huizen

Om haar heen ziet Anne Schepers dat de kinderen uit ‘mooie huizen’ die wél een financieel vangnet hebben eerder de stap naar freelancewerk kunnen maken. Ze staat voor de keuze: lijden voor de kunst of doen wat de maatschappij verantwoordelijk acht? Lees meer

:Een reeks foto’s: brieven over consent

Een reeks foto’s: brieven over consent

Voor Alara Adilow voelt het alsof er altijd hiaten overblijven na het schrijven van een antwoord op een brief, en ze vraagt zich af of ze daarom steeds midden in de nacht wakker wordt. Ze denkt na over hoe de zachte aanrakingen niet alleen voor haar lichaam helend kunnen zijn, maar ook voor onze gewelddadige maatschappij, waar pestgedrag en leedvermaak machtsgrepen zijn. Lees meer

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

De staat ontvoerde mijn oudoom naar het front. En wie weet straks ook mijn broer?

Marthe van Bronkhorst vraagt zich op 4 mei bij de herdenking af of we wel weten wat oorlog is en waar het begint. Lees meer

Bleekzucht en bloedarmoede

Bleekzucht en bloedarmoede

Menstruatie is stil en onzichtbaar. We kijken weg en gaan door. Maar wat als dat niet langer kan? Wat als het bloed de samenleving binnenstroomt en ons verdrinkt? Esther De Soomer onderzoekt hoe de maatschappij dan reageert. Lees meer

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

Beeldmakers gezocht voor papieren uitgave over seksueel consent

HALFNAAKT en Hard//hoofd zoeken acht beeldmakers (fotografie, illustratie, keramiek, textiel, etc.) die samen willen werken aan een publicatie over seksueel consent. Meedoen? Reageer vóór 20 mei. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter

In ‘Een anatomie van opa’s dochter’ reconstrueert Bareez Majid de verschillende deeltjes die samen een moeder maken. Een moeder die door een ziekte in de war is, en veel dingen vergeet – soms zelfs haar eigen kinderen. Lees meer

:Hoe te dromen:  Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Hoe te dromen: Over slaap, verlangen en dromen over een betere wereld

Als Stella Kummer ’s ochtends wakker wordt, bespreekt ze in bed haar dromen met haar vriend. Terwijl ze aan hem vertelt wat er die nacht in haar droomwereld is omgegaan, denkt ze na over dromen over de wereld. Begint het veranderen van de wereld niet eigenlijk gewoon in bed? Lees meer

Steun Hard//hoofd en verzamel kunst!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe schrijvers en kunstenaars. We zijn al vijftien jaar gratis toegankelijk en advertentievrij. Zo’n vrije ruimte is harder nodig dan ooit. Steun de makers van de toekomst; sluit je vóór 1 juli aan als kunstverzamelaar en ontvang in juli je eerste kunstwerk, een unieke print van kunstenaar Lois Cohen!

Word kunstverzamelaar