Anne Elshof is een seksegelijkheidslievende kiezer. Wat hebben de verschillende partijen, en dan vooral de niet-Christenfundamentalisten, haar precies te bieden? Welke partij maalt erom dat minder dan de helft van de Nederlandse vrouwen economisch zelfstandig is? Of dat de kraamverlofregeling nog uit de jaren vijftig stamt? Hoog tijd om dit alles eens tot op de bodem uit te zoeken.
In de Verenigde Staten weten ze het al lang: vrouwen zijn de sleutel tot verkiezingssucces. Niet alleen vormen ze een krappe meerderheid van de bevolking (50,8% vrouwen tegenover 49,2% mannen), ze komen ook in grotere getale opdagen bij de stemhokjes. Als presidentskandidaat kun je het je niet veroorloven om deze electorale goudmijn te laten liggen en dus proberen Obama en Romney zich van hun meest vrouwlievende kant te laten zien. En als je zoals Romney niet kan zeggen dat je vrouwen de vrijheid gunt om met hun lichaam en daarin eventueel aanwezige zygoten te doen wat ze willen, laat je je echtgenote gewoon "I love you women!" schreeuwen.
In Nederland lijken vrouwen niet significant vaker het rode potlood ter hand te nemen dan mannen, maar ook hier zijn ze als onderdeel van de totale bevolking net in de meerderheid. Wat doen Rutte en Roemer, Samsom en Sap en de overige, niet allitererende lijsttrekkers om de zwevende vrouwtjeskiezer voor zich te winnen?
Tot voor kort niet zoveel, prangender vragen als “kunnen we nog voor ons overlijden met pensioen?” en “is er straks überhaupt nog werk?” domineerden campagnecircus editie 2012. Totdat SGP-voorman Kees van der Staaij besloot de rel rond senator Todd Akins opmerkingen over verkrachting, zwangerschap en abortus een Nederlands staartje te geven. De strekking: zwangerschap na verkrachting is zeldzaam, als het toch gebeurt is dat spijtig, maar baren zal je. Sneller dan je Koninkrijk van Jezus Christus kunt zeggen, stonden de overige partijen in de rij om hun afschuw over Van der Staaijs woorden uit te spreken en zich als hoeder van de vrouwenrechten op te werpen.
Dat de SGP niet zoveel op heeft met de vrouwelijke helft van de bevolking was voor eenieder die de afgelopen vijftig jaar niet onder een steen heeft geleefd al wel duidelijk. Aan de prehistorische visie van de bijbelgordelbewoners op de rolverdeling tussen man en vrouw kan geen enkele andere partij tippen. Maar dat de overige partijen niet de zeggenschap over Nederlandse baarmoeders willen opeisen, maakt van hen nog geen voorvechters van de emancipatie. Wat hebben niet-Christenfundamentalisten de seksegelijkheidslievende kiezer (m/v) precies te bieden? Welke partij maalt erom dat minder dan de helft van de Nederlandse vrouwen economisch zelfstandig is? Of dat de kraamverlofregeling nog uit de jaren vijftig stamt? Met de verkiezingen al knagend aan de voordeur besluit ik dat het hoog tijd is om dit alles eens tot op de bodem uit te zoeken. Anno 2012 betekent dit dat ik me een weg ga banen door het stemwijzeroerwoud.
Na de Groene Kieswijzer, de Digitale Vrijheidswijzer, de cannabis kieswijzer, de StomWijzer, de ondernemersstem, de gayvote, de Programmavergelijker Ouderen en de Kieswijzer voor de Expat, weet ik wat rollatorbezitters en gevluchte Nederlanders moeten stemmen maar ben ik weinig wijzer over wat er voor ‘mijn’ doelgroep te halen valt. De stemwijzer van kenniscentrum seksualiteit Rutgers WPF biedt al wat meer aanknopingspunten. Zo geeft het een overzicht van wat de verschillende partijen vinden van issues als uitbreiding van het vaderschapsverlof en de vergoeding van anticonceptie. Dat usual suspects SGP en Christenunie niks van dit soort voorstellen moeten hebben zal niemand verbazen, en zelfs het feit dat volgens de liberale vrinden van de VVD abortusinformatie van gemeentewebsites mag worden weggecensureerd is niet verrassend. Dat Rutte en de zijnen graag tegen de SGP aan schurken als dat wat gedoogsteun kan opleveren, is inmiddels bekend. Maar dat ook de SP en de Partij voor de Dieren menen dat gemeenten over alle gezondheidsinstellingen informatie horen te verstrekken, behalve die waar ongewenste zwangerschappen worden beëindigd, is op z’n zachtst gezegd opmerkelijk. Wat betreft het terugbrengen van de pil in het basispakket is het GroenLinks dat verbaast door een neutrale positie in te nemen, terwijl het CDA zich op dit punt bij voorstanders D66, PvdA, SP en PvdD schaart.
Hoewel het een aantal verrassende inzichten geeft, ben ik er met het handjevol standpunten uit de seksualiteitstemwijzer helaas nog niet. Er zit weinig anders op dan me op de notoir onleesbare non-fictie van verkiezingsprogramma’s te storten. Na alle holle frazen, wollige zinnen en driedubbelops eruit te hebben gefilterd, kom ik uit op de volgende resultaten:
VVD
Buiten een vrijblijvende paragraaf over kinderopvang en flexibele werktijden (“werkgevers en werknemers komen er in de praktijk samen uit als het gaat om verlof en flexibel werken”) is er in het ironisch getitelde Niet doorschuiven maar aanpakken de volgende alinea te vinden:
“De VVD komt op voor de rechten van vrouwen en homoseksuelen in verdrukking. Cultureel bepaald geweld als genitale verminking, eerwraak, ontvoering of achterlating wordt opgespoord en zwaar bestraft en kan leiden tot het verlies van de verblijfsvergunning van de dader.”
Vertaling: De VVD staat voor je klaar bij seksediscriminatie. Als het van allochtonen afkomstig is tenminste.
CDA
Was nietszeggende vrijblijvendheid in het VVD-programma al een leitmotif, in het CDA-meesterwerk Iedereen is dat al wat er te vinden is. Emancipatie is volgens de christen-democraten een “sleutelwoord”, maar van het hoe, wat en wanneer is geen spoor te bekennen. Concreter dan “Wij willen meer vrouwen en mensen met andere culturele achtergronden op meer plekken in politiek en bestuur” wordt het niet.
PVV
In de politieke actiethriller Hún Brussel, óns Nederland wordt naast de bekende schurk Islam een nieuwe antagonist geïntroduceerd, genaamd Brussel. Hoewel ze beiden in en in slecht zijn, lopen hun verdorvenheden nogal uiteen. Islam maakt zich schuldig aan vrouwendiscriminatie, terwijl Brussel dreigt “bedrijven [te] dwingen percentages vrouwen in dienst te nemen”. Tot zover de PVV en emancipatiebeleid.
D66
Waar het CDA een halfslachtige poging doet om “I love you women!” te schreeuwen en de VVD vooral zwijgt, wordt er door D66 echt over emancipatie gerept. Hoewel En nu vooruit niet volledig gespeend is van vaagheden (“het tegengaan van discriminatie” is een van de manieren waarop D66 de lage arbeidsparticipatie van vrouwen wil aanpakken), zijn er ook concretere voorstellen te bespeuren. Bijvoorbeeld het uitbreiden van verlofmogelijkheden en het afschaffen van de infantiliserende bedenktijd bij abortus.
PvdA
Net als D66 wil PvdA er van alles aan doen om de arbeidsparticipatie van vrouwen te verhogen. Samsom en kornuiten doen er echter nog een schep bovenop met vrouwenquota voor Raden voor Bestuur, Toezicht en Commissarissen. Abortus is “een absoluut recht”; een boerka, hoewel niet verboten, is een no-no.
GroenLinks
Zie D66 en PvdA (inclusief quota, minus boerka).
SP
Aangezien Internationale Vrouwendag een socialistische uitvinding is, leek Nieuw vertrouwen me veelbelovend. De SP is de eerste partij die het in haar programma over loondiscriminatie heeft. En dat is, samen met betaalbare kinderopvang, ook meteen het laatste wat de socialisten over emancipatie te zeggen hebben. Ze beloven wel dat de beloningsverschillen tussen mannen en vrouwen “aangepakt” zullen worden.
Partij voor de Dieren
Zie SP.
SGP
Of je nu gruwelt of juicht bij het idee van vrouwenquota en 24/7 staatsgesponsorde kinderopslagplekken, het belangrijkste is natuurlijk dat je morgen gebruik maakt van je recht om te stemmen. Althans, dat dacht ik voordat ik me door 538 pagina’s verkiezingsproza had heen geworsteld. Op papier lijken alle partijen (ehm, met uitzondering van de staatkundig gereformeerden dan misschien) niets dan het beste met ons voor te hebben. En met ons bedoel ik dan, om met het CDA te spreken, iedereen. Alsof de Nederlander anno 2012 al niet genoeg problemen had, wordt hij/zij nu voor de tweede keer in twee jaar tijd murw geslagen met nietszeggende campagnekreten en loze beloften. Het verzoek van antivrouwenkiesrecht-activiste Lady Jersey lijkt ineens heel toepasselijk, maar ditmaal voor stemmers van beide geslachten: “Put not this additional burden upon us.”