Asset 14

Pen + papier + buitenlucht

Pen + papier + buitenlucht 3

In het Hoofd//stuk doen schrijvers een poging om de weg naar het verhaal vast te leggen. Welke tips hadden zij willen krijgen toen ze begonnen? Waar begin je, hoe begin je? Welk advies zullen ze nooit en dan ook nooit meer opvolgen? Op een dag kraakte Imme Visser de code voor hoe ze toegewijd aan het schrijven kon blijven, namelijk geregeld met zichzelf op weekend gaan. In deze brief draagt ze haar lezer, en zichzelf, op de geheime combinatie nooit meer te vergeten: pen, papier en buitenlucht.

Lieve Imme,

Je wilde deze brief eigenlijk schrijven aan de schrijvers om je heen. Onbekende schrijvers, nieuwe schrijvers, schrijvers die zichzelf (nog) geen schrijver durven noemen. Hen zou je een praktisch, bemoedigend stuk toesturen, vol met handige tips om hun schrijven nu eens echt serieus te gaan nemen. Een liefdevolle schop onder de kont, een warm bad van support.

Want of je nu schrijnende poëzie schrijft, korte verhalen vol psychologische horror, of (toe maar) al jaren schaaft aan een Bildungsroman: je noemt jezelf geen schrijver. Lang gemotiveerd te werk gaan lukt niet echt. En je hebt weinig publicaties. Maar dat gedreun in het achterhoofd dat smeekt om emoties op papier, dat is bekend. Voor deze gevoeligen pur sang bedacht je een opzet, een concept.

Maar welke schrijver deze brief eigenlijk moet lezen, Imme, ben jij. In juni vorig jaar, toen je vastzat in pandemiestilstand en appartementterror, reageerde je eindelijk op een open call op Instagram. Je wilde al een half jaar aanspraak maken op de oproep, maar durfde niet. Toch reageerde je, gedreven door de angst voor het binnenblijven. Schrijvers gezocht om in een tuinhuisje een week lang tijd te besteden aan hun werk – zonder afleiding. Een onbekende omgeving, geen internet, en minimale elektriciteit.

Pen + papier + buitenlucht

Zonder koffie geen woorden op papier.

Pen + papier + buitenlucht 3

Een paar weken later kwam je aan op het tuinhuis. Het was hoogzomer. De tuin stond in bloei en je ontdekte hoe spruitjes eigenlijk groeien (aan een grote stam). Er was alleen een buitendouche met koud water. De eerste paar dagen deed het gas het niet en videobelde je je suf met de eigenaren om erachter te komen wat je verkeerd deed. Niets. Het gas was op. Maar in de tussentijd had je wel al hout naar de vuurplaats gesleept om je eerste vuurtje (ooit!) te bouwen. In een ijzeren ketel, buiten, pruttelde het water boven de voorzichtige vlammen. Vuur en rook in de ochtend – zonder koffie geen woorden op papier.

Want papier, daar was je inmiddels achter, is de heilige graal. Jarenlang probeerde je verschillende schrijfprocessen uit op de laptop. Elke ochtend 500 woorden– wanneer dan? Voor het ontbijt? Dan één dag kiezen als vaste schrijfdag – ook niet. Je stond op die vrijdagen te laat op en deed vooral een heleboel niks. Je omgeven met anderen in een schrijfgroep hielp wel, en je kreeg daar ook deadlines, maar het schrijven moest je nog steeds zélf doen. Totdat je bij het tuinhuis zat en het proces opeens als vanzelf kwam. Buiten op een plastic oranje stoel aan een knoestige tafel was er slechts groen om je heen. Frisse lucht. Plukjes wolken, het incidentele vliegtuig er doorheen. En je pen en papier.

Wanneer je met pen op papier schrijft, gaat het allemaal niet zo snel. Je schrijvende hand probeert je gedachten bij te benen en daardoor is het verhaal nooit op.

Wanneer je met pen op papier schrijft, gaat het allemaal niet zo snel. Je schrijvende hand probeert je gedachten bij te benen en daardoor is het verhaal nooit op. Telkens volgt er als vanzelf een nieuwe zin. Zo schreef en schreef en schreef je. Bladzijden vol. Foute woorden kraste je door, even nadenken bleek zonder scherm minder eng. De buitenlucht gaf vertrouwen. Het enige wat je hoefde te doen was het verhaal eruit gooien. Elke dag dat het lukte kreeg je meer zelfvertrouwen. Je schreef elke dag een hoofdstuk. Van vijf jaar weinig inspiratie tot je totaal overgeven aan het ritme van je pen. Het gebeurde gewoon.

De combinatie pen + papier + buitenlucht is goud. Vergeet dat niet. Het is gelukkig ook een simpele optelsom; één om altijd naar terug te keren. Het Schrijfhuisje als concept bleek zo waardevol dat je het bleef herhalen. Een hele of halve week naar een onbekende plek om daar in alle rust te schrijven. Het werd een solide doel. Blijkbaar kun je wél dagelijks schrijven, sterker nog: gaat het je gemakkelijk af. Na het tuinhuisje schreef je vanuit een oude politiecel, een mini logeerkamertje, een woonboot, een chaletje op een eiland, een retro stacaravan, een De Waard tent en de studio van een dichter. Sommige bekostigde je zelf, anderen kreeg je aangereikt van mensen die wilden helpen.

Want mensen willen je helpen! Als je duidelijk bent over wat je nodig hebt, zijn er verbazend veel supporters. Dat is één van de dingen die je geleerd hebt, maar het is lang niet alles. Sommige schrijfdagen zijn extra bijzonder. Dan waan je je zo in de wereld van je verhaal, dat je je karakters om je heen kunt voelen. Dat gebeurde in een stacaravan in het bos, weet je nog? Je zat in februari op de vloer naast de gaskachel. Voorovergebogen werkte je met je schrift op een krukje in de weeïge hitte, ijverig schrijvend. Je keek op, en opeens waren ze daar. Samen, op de bank bij het raam, hangend met een glas wijn in hun hand – je eigen hoofdpersonages.

Pen + papier + buitenlucht 1

 

Opeens waren ze daar. Hangend op de bank met een glas wijn in hun hand – je eigen hoofdpersonages.

Pen + papier + buitenlucht 2

Oh trouwens, de angst of er wel iets op papier gaat komen, blijft. Je merkt het elk Schrijfhuisje opnieuw. Wanneer je uitstelt om aan tafel te gaan zitten, door je Whatsappgesprekken scrolt, veel te lang zoekt naar een pen. De angst om te falen kruipt onder je huid en wurmt zich in je hoofd als een akelige zeur: “Maar wat als het niet lúúúkt?” Deze stem behandel je ook zo – je bent nu even bezig. Het schrijven lukt immers altijd.

Het schrijven lukt altijd, hoor je me? Hierbij: een liefdevol, bemoedigend stuk voor jou, De Schrijver. Je hebt een behoorlijk succesvol concept geopend. Een plek om naar jezelf te luisteren en je emoties helemaal te voelen, op dat moment. In een jaar heb je zo talloze woorden op papier gezet – en dat blijf je doen. Want Schrijfhuisje, het alleen zijn, het creëren van deze band met jezelf, het schrijven, dat is voor jou.

Heel veel liefs,

Imme

 

Tips van Imme:
Luister naar interviews. Op mijn Schrijfhuisje-weken luister ik tijdens de lunch of ochtendkoffie bijna elke dag naar podcasts met diepte-interviews, zoals Nooit Meer Slapen en Groenteman in de Kast. Het helpt mij om verschillende soorten mensen te begrijpen, en de gesprekken zijn een continue inspiratie voor het schrijven van dialoog, perspectief, en hoe mensen het leven zien en beslissingen nemen.

Beeld: Imme Visser

Zit jij vol goedbedoeld advies en wil je ook een Hoofd//stuk schrijven?

Mail dan jouw tekst naar kiki@hardhoofd.com!

Mail

Imme Visser (1990) observeert, pluist uit, lummelt. Ooit studeerde ze Creative Writing in een Brits kasteel. Ze is dol op schrijven over de nietsigheid van het leven en de romantiek van grootse verwachtingen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn 1

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn

Marthe van Bronkhorst bekijkt hypocrisie als spectrum: hoe hypocriet ben jij op een schaal van Frans Bauer tot Johan Derksen? Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

In je eentje achterblijven

In je eentje achterblijven

Als vriendin K. op een date gaat, denkt Eva van den Boogaard na over hun onuitgesproken pact. Zo lang ze beiden ongelukkig in de liefde zijn, hebben ze elkaar. Maar wat als er iemand dat pact uitstapt? Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Fatma Shanan: de lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn 1

Fatma Shanan | De lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn

Een oase van rust midden in Berlijn. De kleine geschilderde landschappen en zelfportretten in de natuur van Fatma Shanan (1986, Israël) komen goed tot hun recht in de expositieruimte van Dittriech en Schlechtriem. De tentoonstelling ‘The Inn River’ bestaat uit een bescheiden aantal van negen schilderijen. Aucke Paulusma laat zien dat een aandachtige observatie loont, maar dat de schilderijen laten niet per se een vrolijke indruk achterlaten. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Geld lenen

Geld lenen

‘Het spijt me,’ zeg ik. ‘Voor dit alles.’ Ik gebaar om me heen. ‘Voor Nederland.’ In deze column van Anne Schepers ontmoeten twee vrouwen, die uitkijken naar hun avond in een wijnbar, een man die een treinkaartje naar Ter Apel bij elkaar probeert te sprokkelen. Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Kür op muziek

Kür op muziek

”Onlangs las ik over wezentjes die alleen bestaan in de droom van een slapende vrouw.” Nelson Morus schreef een kort verhaal over geforceerde gezelligheid, chatbotgesprekken over lievelingsgerechten, hectiek en de alledaagse sleur. Lees meer

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

'Als je je psycholoog écht een brevet van onkunde wil geven, moet je haar uitnodigen voor je euthanasiefeest.' Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Zo het begon 1

Zo het begon

Nele Peeters schreef een ontroerend verhaal, vol treffende zinnen en beelden. Het is dromerig verhaal, over eenzaamheid, hoop, zorgzaamheid en zwaarte. Lees meer

Ik ook op jou

Ik ook op jou

Op een avond zegt iemand tegen Eva dat hij verliefd op haar is. Terwijl hij wacht op een antwoord, denkt Eva na over wat verliefd zijn eigenlijk is. Lees meer

 1

Het model

De hoofdpersoon in dit verhaal van Feico Sobel poseert op een doordeweekse avond naakt voor een schilderklasje in Spijkenisse. De sessie ontaardt in een bizarre erotische nachtmerrie waarin onze verteller zich totaal verliest. Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

:Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Hard//hoofd zoekt twee getalenteerde, assertieve, breed onderlegde beelddenker (x/v/m) die de beeldredactie willen komen versterken! Lees meer

Herhaalrecept

Herhaalrecept

Op een ochtend wordt Aisha Mansaray wakker in een parelmoeren bubbel. Ze onderzoekt hoe ze met haar depressie op de randen van de realiteit kan leven, zonder de grip erop te verliezen. ‘Mijn aandoening was een zuigend ding geweest dat zich om mij heen had gewikkeld, lelijk, en meer levend dan ik.’ Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer