Anna werd in de nieuwste Pixar-creatie Inside out overtuigd door het verdriet van de personages, maar niet door hun blije momenten. Ze zoekt uit hoe dit komt.
95 minuten verdrietig met een 3D-bril op. Zo kan ik mijn bioscoopbezoek aan Inside out samenvatten. Geen onverdeeld succes. Ik had niet eens iets te snacken erbij. Hoe kan het dat een film over emoties eigenlijk maar één emotie succesvol bij mij weet over te brengen?
Laat ik eerlijkheidshalve beginnen bij mezelf binnenstebuiten. Natuurlijk nam ik mezelf mee naar de bioscoop, mijn eigen emoties. In mijn hoofd zit angst vaak aan de knoppen, waardoor mijn gevoelsleven zich meestal afspeelt binnen het spectrum dat ligt tussen 'lichte neurotische onrust' en 'totale paniek'. En er waren omstandigheden. Onze dochter is een jaar en negen maanden oud, ze logeerde tijdens ons bioscoopbezoek bij opa en oma, zodat papa en mama gezellig een avondje uit konden.
Daar zagen we vanuit het zachte pluche hoe alle blije herinneringen die we tot nu toe zorgvuldig met onze dochter hebben opgebouwd in haar hoofd (zoals in het hoofd van Riley, de hoofdpersoon uit de film) in een soort gigantisch zwart gat vallen. Dat gat lijkt eerst bodemloos, vervolgens stuiteren de herinneringen als knikkers op een vuilnisbelt op elkaar (aaah, toch een bodem, wat een opluchting!) om vervolgens grijs te worden en te vergaan, in niets op te gaan (aaah, géén opluchting). Je reinste horror vond ik dit. Terreur is misschien zelfs een beter woord.
Kan ik het een kinderfilm kwalijk nemen dat ik die ervaar als een vreselijk melodramatisch epos?
Ja, ik miste bij Inside out namelijk wat ze in het Engels zo mooi comic relief noemen. Een vrolijke noot om het gemoed te verlichten, adem te kunnen halen, te kunnen ontspannen (aaah). Er was een imaginair vriendje dat misschien grappig had moeten lijken (en in Groot-Brittannië 'everyone's hero' blijkt te zijn), maar dat ik eruit vond zien als een afgrijselijk roze monster met lippenstift, snorharen en tja, een slappe piemel als slurf (deed me ook denken aan deze dubieuze held uit Purno de Purno). Nachtmerrie-materiaal, brrr.
En dan waren er nog de scènes waarin werd gegiecheld en gekieteld, gegoofballd, noemden ze dat. Die momenten vond ik onbetrouwbaar verontrustend. Ik herinner me vooral een scène waarin Riley de deur uitgaat en haar ouders met brede grijnzen aapjes-imitaties doen. Freaky.
Achteraf zijn het vooral die brede grijnzen die me plagen als ik terugdenk aan de film. De verdrietige emoties, de angstige emoties, die spetterde van het doek af (het was in 3D, mind you), maar de lol was niet te voelen.
Op zoek naar een clip van de aapjes-scène vond ik dit:
Zie je die vreemde grimas? Weet je waarom die zo nep is?
Dat komt doordat Pixar en Disney de ouders van Riley geen rimpels hebben gegeven. Doe de test zelf maar eens:
Zonder houvast van rimpels kunnen we niet zien of iemands lach écht is! Als je weinig empathisch bent, dan heb je hier minder last van. Het is niet moeilijk te raden waarom rimpels ontbreken, die vinden we gewoon niet zo mooi. Om dezelfde reden zien de gezichten van alle Pixar-dames er overigens precies hetzelfde uit.
Toch is het best onhandig als je in een film geen waarachtige lach kunt overbrengen. Pixars animatiefilms gaan vaak over emoties, over het animeren van ‘dingen’ om precies te zijn. Parool-schrijver Jan Pieter Ekker maakte op zijn blog een mooi lijstje van alle dingen die dankzij Pixar emoties hebben gekregen: van speelgoed tot ratten en robots.
Misschien zou het goed zijn als de animatiestudio zich dus gewoon weer op ‘dingen’ stort? Dan kunnen ze zelf bedenken welke simplistische gezichtsuitdrukking bij een grijnzende koelkast hoort en zijn wij verlost van de vreemde grimassen van Inside out. En dan kunnen we weer naar acteurs kijken voor échte emoties.
Alhoewel, als acteurs aan hun hoofden blijven sleutelen, hebben we alsnog een probleem, want welke lach hieronder is nou echt en welke is nep?
Voor mijn empathische medemens en mijzelf voorzie ik kortom grote cinematografische problemen. Totdat de rimpel zijn glorieuze comeback maakt, want die dingen zijn echt hartstikke belangrijk.
Lees ook de TIP van Ron Vaessen over Inside out.