Morfine als gedoogd euthanasiemiddel - hoe kan een pijnstiller leiden tot overlijden? Brankele legt uit wat het met stervenden doet." /> Morfine als gedoogd euthanasiemiddel - hoe kan een pijnstiller leiden tot overlijden? Brankele legt uit wat het met stervenden doet." />
Asset 14

Morfinito

De afgelopen tijd zijn er in mijn omgeving twee personen met behulp van een klein morfinezetje de dood ingegleden. Aan het eind van een tergend pijnlijk en uitzichtloos leven kan het de uitkomst bieden. Het verlost de lijdende niet alleen van de pijn en zorgen, maar het omzeilt ook de euthanasie-rompslomp. Zeker in landen die niet zo’n liberale wetgeving hebben als het onze kan morfine voor zowel dokter als patiënt een goede oplossing zijn. Morfine geeft net dat duwtje over de rand van de eeuwigheid. Maar morfine is een pijnstiller, geen gif - hoe gaat dat ‘zetje’ dan precies in z’n werk?

Morfine werd rond 1800 in het Westen erg populair als pijnbestrijder en bij de behandeling van alcoholverslavingen – resultaat was uiteraard dat het object van de verslaving gewoon verlegd werd naar het nog veel verslavingsgevoeligere morfine. Pas aan het begin van de 19e eeuw werd het gebruik van het narcoticum aan wettelijke banden gelegd.

In de huidige geneeskunde wordt morfine nog steeds gezien als de gouden standaard der narcotische pijnstillers. Morfine, geëxtraheerd uit de papaverplant, is een opiaat en lijkt op de lichaamseigen stof endorfine. Beiden hebben een pijnstillende werking en veroorzaken slaperigheid en een gelukzalig gevoel. Morfine onderdrukt de werking van het centrale zenuwstelsel en verlaagt het bewustzijn - het is een sedatie-middel. Als de symptomen voor de patiënt ondraaglijk zijn en niet meer behandeld kunnen worden, is de enige manier om ze te verminderen de gewaarwording ervan te hinderen. Met een verlaagd bewustzijn wordt de pijn immers minder pijnlijk en de angst minder angstig.

Bij diepe sedatie is communicatie niet meer mogelijk – het terugdraaien van het bewustzijn heeft de patiënt dan in een kunstmatige slaap gebracht. In het lichaam onderdrukt morfine ook andere processen van het zenuwstelsel, zoals de ademhaling en spierfunctie. Normaal gesproken blijft een lichaam dat, in de juiste dosis, morfine toegediend krijgt genoeg prikkels uitsturen om zijn vitale functies gaande te houden. Wanneer het lichaam echter al enorm verzwakt is en eigenlijk al op het randje der dood balanceert kan morfine de nog miniem afgegeven prikkels stilleggen. Geleidelijk aan wordt de functie van het lichaam minder en uiteindelijk stopt het hart. Een echt inslaapmiddel dus.

De dood die dan gestorven wordt is natuurlijk – in tegenstelling tot bij euthanasie, waarbij bewust een dodelijke dosis van een bepaalde stof wordt toegediend. Het doel van morfine is in principe niet de dood maar verlichting van het lijden. Uit de praktijk blijkt echter dat morfine-toediening in zo’n 20 procent een situatie betreft waarbij terminaal zieke mensen ontzien worden van de laatste paar dagen lijdensvol leven. Daar zijn uiteraard weer veel angstige reacties door opgeroepen – artsen zouden met behulp van morfine clandestien de wetgeving omzeilen en onnodig levens beëindigen. Maar wie geconfronteerd wordt met een stervende die bovendien onnoemelijk lijdt, kan hem toch moeilijk dat laatste rustmiddel ontzeggen. Met een plezierig gevoel en een pijnloos lichaam onbewust de dood tegemoet glijden, dat gun je toch iedereen?

Mail

Brankele Frank

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Die betere wereld wordt al gemaakt

Die betere wereld wordt al gemaakt

Kun je, met alles wat er gebeurt in de wereld, nog gelukkig zijn? Marthe van Bronkhorst vindt het antwoord en ontdekt een boel hoopvolle initiatieven Lees meer

Zomers zwijgen

Volim nas: hoe de taal van de liefde mijn lichaam tot stilte maande

Wat als je vertrouwen in jezelf en je lichaam plotsklaps wordt aangetast door epileptische aanvallen? En tegelijkertijd je vertrouwen in de onvoorwaardelijke liefde van je oma ook op losse schroeven komt te staan? In een persoonlijk essay neemt Dorea Laan je in beeldende taal mee in deze zoektocht. Lees meer

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Harnas’, het achtste Hard//hoofd Magazine!

Schrijvers en beeldmakers gezocht voor ‘Harnas’, het achtste Hard//hoofd Magazine!

In welk harnas hul jij je? Stuur voor 14 september je pitch in en draag met een (beeld)verhaal, essay, poëzie of kunstkritiek bij aan het magazine ‘Harnas’. Lees meer

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Misschien voor mezelf, maar niet voor jou

Eva van den Boogaard lijkt op iemand die ze nooit gekend heeft. Via een persoonlijke brief en een angstaanjagende gebeurtenis leert ze hem toch een beetje kennen. Lees meer

:Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst 3

Meer dan Maria: het moederschap in de beeldende kunst

Wat betekent het om moeder te zijn? En wanneer ben je dan een ‘goede moeder’? Moederschap, en alle nuances daarrond, blijft onderbelicht. Anne Louïse van den Dool onderzoekt via de representatie van moeders in de beeldende kunst de vele kanten die horen bij moeder zijn. Lees meer

Mijn Apocalypsis Leydenensis 1

Mijn Apocalypsis Leydenensis

In deze gedichten vliegt Joshua Snijders koerend over een postapocalyptisch Leiden, zijn Lays-chipszakjes tijdens een uitstapje in de Melkweg achtergelaten en zwemmen walvissen op wieltjes. 'De vraag is of je voetafdrukken kunt achterlaten wanneer er geen zwaartekracht is.' Lees meer

Lois Cohen maakte foto voor onze kunstverzamelaars: ‘Ik regisseerde per ongeluk een etalagepop’

Lois Cohen maakte foto voor onze kunstverzamelaars: ‘Ik regisseerde per ongeluk een etalagepop’

Word vóór 1 juli kunstverzamelaar bij Hard//hoofd en ontvang een unieke print van Lois Cohen! In gesprek met chef Kunst Jorne Vriens licht Lois een tipje van de sluier op. Lees meer

Was dit nou een flirt?

Was dit nou een flirt?

Als de Amsterdamse Carrie Bradshaw schrijft Marthe van Bronkhorst over de schemerflirt: een net te lange blik, een ambigu compliment, een hand die 'per ongeluk' de jouwe aanraakt. Lees meer

In gesprek met Jacqueline Peeters

In gesprek met Jacqueline Peeters: ‘Schilderen is denken en doen’

Aucke Paulusma gaat in gesprek met Jacqueline Peeters over haar nieuwe tentoonstelling. ‘Ik hoop dat ze in mijn werk iets van die spanning zien tussen wat zichtbaar is en wat verborgen blijft, en dat ze voelen hoe ik dat proces van schilderen benader.’ Lees meer

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Terugblik op de schrijfworkshop: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?'

Op 25 mei organiseerde Hard//hoofd een schrijfworkshop met het thema: 'Hoe schrijf je over mannelijkheid?' Tijdens deze middag hebben de uitgekozen deelnemers onder begeleiding van één van de vier hosts uit het netwerk van Hard//hoofd de tijd gekregen om ideeën uit te wisselen, hun eigen tekst aan te scherpen en te reflecteren op hun eigen schrijfproces. Samen met de hosts kijken we terug op een verdiepende, inspirerende dag vol uitwisseling en reflecties. Lees meer

Dit maakten onze kunstverzamelaars en magazineabonnees mogelijk in 2024

Dit maakten onze kunstverzamelaars mogelijk in 2024

Kunstverzamelaars dragen bij aan onze missie om nieuw talent te ondersteunen en een vrije ruimte te bieden. We leggen graag uit hoe we de donaties in 2024 hebben besteed. Lees meer

Als je écht kinderen wilt redden

Als je écht kinderen wilt redden

Shashitu Rahima Tarirga kwam 33 jaar geleden via interlandelijke adoptie naar Nederland vanuit Ethiopië. Na een reis naar Ethiopië maakt ze nu een afweging tussen haar leven hier en het gemiste leven daar. 'Weegt een westers paspoort op tegen het moeten omgaan met de trauma’s van scheiding en achterlating? Weegt een leven hier op tegen onbekendheid met je leven daar?' Lees meer

Water landt zachter

Water landt zachter

Via een staalarbeider en een PVV-stemmer onderzoekt Angelika Geronymaki zichzelf. Kan ze, zonder het doen van aannames, de ander leren kennen? Lees meer

nuclear family

Queerkroost

In een briefwisseling over queer ouderschap zoeken Eke Krijnen en Lisanne Brouwer naar steun, herkenning en een houding om de maatschappelijke discriminatie buiten het gezinsleven te houden. Lees meer

Informatiehonger

Informatiehonger

We verslikken ons in data, maar blijven gulzig drinken. In dit essay onderzoekt Paola Verhaert hoe onze honger naar informatie — ooit gevoed door boeken, nu door eindeloze datastromen — ons hoofd én onze wereld begint te verzwelgen. Waar ligt de grens? En merken we het als we die overschrijden? Lees meer

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

De talkshow is dood, lang leve de talkshow

In deze colum geeft Marthe Bronkhorst je een van haar geheime toverzinnen om vervelende talkshowgasten de mond te snoeren. 'Is dat zo?' Lees meer

:Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

Naar een taal die consent fucking overbodig maakt: brieven over consent

In haar laatste brief aan Alara buigt Yousra zich over taal: hoe taal seksueel geweld normaliseert en hoe taal inwerkt op onze erotische verbeelding. Geweldloze verhoudingen scheppen via taal is voor haar zowel een kwestie van nieuwe talen schrijven als oude of bestaande talen herinneren. Lees meer

Comme tu veux

Comme tu veux

In de bruisende souks van Marrakech leert Aisha Mansaray haar vader – de ultieme hosselaar, de praatjesmaker in zes talen, en de filosoof in een (illegale) taxi – beter begrijpen. Lees meer

:De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

De kunst van vertrekken – Deel II: Macht en onmacht

In het tweede deel van deze essayreeks over kunststakingen schrijft Lara den Hartog Jager over kunstenaars die worstelen met systemen van macht en de vraag of hun kunst verandering teweeg kan brengen. Lees meer

:De archivaris en haar dochter: Een anatomie van opa's dochter 1

De archivaris en haar dochter: Morgen zal alles anders zijn

‘Even eufy checken.’ In ‘Morgen zal alles anders zijn’ dicht Bareez Majid over de eindeloze keuzes en opties die een dag voortbrengt. Een dag die getekend wordt door de sluimerende aanwezigheid van de videofeed van een beveiligingsapp. Lees meer

Hard//hoofd zoekt vóór 28 juli 2.500 trouwe lezers!

Hard//hoofd verschijnt weer op papier, nu met extra bijlage! In Honger lees je over de pijn, het verlangen en de schoonheid van datgene waar we naar smachten. Schrijf je vóór 28 juli in voor slechts 3 euro per maand en ontvang Honger in september in de brievenbus, mét bijlage Ik wil, wil jij ook? over seksueel consent. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer