Asset 14

Mijn roodbewangde gezicht

Mijn roodbewangde gezicht 2

Voor het trouwfeest van een middelbare schoolvriend wilden mijn vrienden en ik een presentatie maken van oud fotomateriaal. Op een zondagmiddag doorzochten we allemaal onze mapjes met foto’s en de inbox van onze hotmailadressen. Op de foto’s die we terugvonden uit de jaren 00 is mijn kledingstijl anders, onze gezichten zijn bol en rond, maar één ding bleef verrassend constant: ik heb op een heleboel foto’s een rood hoofd.

Een significant deel van mijn tijd breng ik roodbewangd door. Dat begon al vroeg: zodra ik op de middelbare school iets moest zeggen in de klas, iemand me aansprak op de gang of een leraar me een compliment gaf, bloosde ik. Daar kwam nog een andere vorm van roodheid bij: ik zal niet snel de bezorgde blik van mijn klasgenoot vergeten die heel goed kon zingen en na mijn matige zangperformance in het muzieklokaal naar me toe kwam om te vragen of het wel ging, of ik misschien ziek was of allergisch: ik zat onder de vuurrode vlekken vanaf mijn kin naar beneden. Dat zou ik kunnen afdoen als puberale onzekerheid, maar op de universiteit werd het er niet beter op. Na afloop van een bloospartij in een openbare ruimte wilde ik verdwijnen en naar huis. Iedere bloos voelde als een afgang. Ik wilde vooral dat mensen wisten dat ik me níet schaamde voor wat ik te zeggen had, en werd daar zo hyperzelfbewust van dat de hitte me ter plekke naar het hoofd steeg.

Er zijn verschillende soorten ‘blos’: de plotselinge rode kleur op wangen en voorhoofd die langzaam weer wegtrekt en bovengenoemde rode vlekken in de hals en in het gezicht als je zenuwachtig bent, zijn beide anders dan een rood hoofd hebben na een flink stuk hardlopen. Als je bang bent om te blozen, vergroot je de kans om te blozen.

Schaamte en zelfbewustzijn vormen de drijfveren van ons sociaal kompas.

Als iemand benoemt dat jij aan het blozen bent, word je zo mogelijk (en dit gebeurt mij tot ik zo ongeveer paars ben) nog roder. En: blozen kun je niet manipuleren. Een acteur kan een woedeaanval faken, vreugdeloos schaterlachen en tranen met tuiten huilen zonder verdrietig te zijn, maar blozen op commando kan niemand.

Hoewel ik altijd plaatsvervangend ongemak voel voor iemand die bloost, kan ik niet ontkennen dat ik over het algemeen ook snel sympathie voel voor diegene. Schaamte en zelfbewustzijn vormen de drijfveren van ons sociaal kompas: mensen die blozen, staan niet onverschillig tegenover mensen om hen heen met wie ze interactie hebben. De meest sympathieke mensen vind ik de blozers die zelf ter plekke benoemen dat ze blozen. Weinig zo charmant als iemand die lachend de achterzijde van een handpalm tegen diens wang houdt ter verkoeling.

Sinds dit inzicht tot me kwam, kijk ik anders naar mijn rood uitgeslagen gezicht: misschien is alle ongemak zo erg nog niet. De witbevlekte variant die ik in mijn tienerjaren creëerde door mijn wangen vol goedkope foundation te smeren en die vandaag in de slideshow op de bruiloft meermaals de revue passeert, maakt dat ik me met terugwerkende kracht begin te schamen voor de overduidelijke schaamte die ik toen had voor mijn eigen ongemak. De bruiloftsgasten lachen om de feestfoto’s van de tienerversie van een van de bruidegoms met mij en mijn vrienden aan zijn zijde. Na de presentatie stap ik het podium af, roep ‘Ik heb het er warm van!’ en feliciteer de bruidegoms met mijn rode wangen en uitbundig bevlekte hals. Terwijl ik een koud glas wijn tegen mijn gezicht duw prijs ik me gelukkig, omdat we al zo lang vrienden zijn dat niemand meer iets hoeft te zeggen over mijn gelaat, behalve ikzelf.

Mail

Eva van den Boogaard is literatuurwetenschapper, docent en onderwijsinnovator bij St. Joost School of Art & Design en eindredacteur bij Hard//hoofd. Haar verborgen talent is slapen en haar minder verborgen talent twijfelen. Ze rent graag langs de Vecht, zingt met karaoke het liefst George Michael en droomt van een Heilige Birmaan als huisdier.

Eline Veldhuisen (1999) is illustrator. Inspiratie voor haar werk haalt ze uit haar directe omgeving, variërend van haar eigen gedachtes tot de verhalen van andere mensen. Met zo min mogelijk middelen brengt ze deze verhalen op een heldere manier in beeld.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven

Steun de makers van de toekomst

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe makers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. We zijn bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Wij geloven dat nieuwe makers vooral een scherpe en eigenzinnige stem kunnen ontwikkelen als zij niet worden verleid tot clickbait en sensatie: die vrijheid vormt de basis voor originele verbeelding en nieuwe verhalen.

Steun ons

  • Jochum VeenstraHoofdredacteur
  • Mark de BoorderUitgever
het laatste
:De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

De on//smakelijke week: De smakelijke aarde

Sinds vorig jaar voelt Aisha soms de behoefte om zand te eten. Ze gaat op zoek naar waar dit vandaan komt en hoe cultureel bepaald is wat we eetbaar vinden. ‘Is mijn zandbegeerte niet gewoon een hunkering naar verbinding naar iets dat ik ergens ben kwijtgeraakt?’ Lees meer

Mannen die over zichzelf praten

Mannen die over zichzelf praten

Na een aantal dates met een op zich interessante man twijfelt Eva of ze nog wel een keer met hem moet afspreken. Het probleem: hij praat te veel over zichzelf. Lees meer

De dingen die we onszelf vertellen

De dingen die we onszelf vertellen

Aisha Mansaray vraagt zich af waarom mensen elkaars misstappen zo uitvergroten. Zeggen onze ergernissen misschien juist meer over onze eigen gebreken dan die van een ander? Lees meer

Ilustratie van een zwarte vrouw die in een waterplas met haar hand cirkels creëert

Zwarte prinsessen bestaan wél

Onlangs werd Aisha herinnerd aan een gevoel uit haar jeugd toen ze twee tentoonstellingen in de Kunsthal bezocht. Achteraf wilde ze haar vroegere zelf troosten: "Trek je er niets van aan, want zwarte prinsessen bestaan wél." Lees meer

Automatische concepten 55

Mijn vader en ik, mijlenver uiteen

Hoe blijf je strijdvaardig als misstanden generatie na generatie niet worden opgelost? Marthe van Bronkhorst reflecteert op de relatie met haar vader en hoe ze verschillend met onrecht omgaan. Lees meer

'Ik dacht dat je met je vriend ging'

'Ik dacht dat je met je vriend ging'

Een koetjes-en-kalfjesgesprek tussen Eva en een collega in de trein wordt ongemakkelijk wanneer hij ongefundeerde aannames doet over haar privéleven. Lees meer

een persoon die naar hun eigen vervormde gezicht staart in de weerspiegeling van een telefoon

AI-angst

Wanneer Aisha in het bibliotheekcafé ineens met een human robot hybrid wordt geconfronteerd die rechtstreeks uit the Uncanny Valley schijnt te komen, lijkt het toppunt van haar industrialisatieverwarring bereikt. Lees meer

Baas in eigen brein

Baas in eigen brein

Marthe van Bronkhorst loopt in haar werk als psycholoog tegen een dilemma aan - is medicatie wel echt altijd de oplossing voor psychische problemen? Lees meer

Een versie van mezelf die ik liever niet wil leren kennen

Een versie van mezelf die ik liever niet wil leren kennen

Eva slaapt de laatste tijd slecht. De nachtelijke hersenspinsels die ze compulsief noteert 'rieken een beetje naar waanzin'. Lees meer

Verliefde klimaatvluchtelingen

Verliefde klimaatvluchtelingen

Het is midden november en 17 graden. Twee geliefden kuieren het strand af en aanschouwen de vreemde schoonheid van het industriële landschap. Waar zullen ze gaan wonen als het water komt? Lees meer

Welkom in het circus van de dood

Het circus met één wild dier

Marthe van Bronkhorst verbaast zich tijdens een circusact die verkeerd afloopt over hoe laconiek het publiek reageert: "We hadden met zijn allen bij de galg kunnen staan, een standrechtelijke executie, een heksenverbranding – de popcorn was rondgegaan." Lees meer

Onthouden dat ik het even moet vergeten 1

Onthouden dat ik het even moet vergeten

Heeft iedereen zo'n fabelachtig goed geheugen voor schijnbaar onbenullige details, of ligt het aan Eva? Lees meer

Vriendschapsverdriet

Vriendschapsverdriet

Marthe van Bronkhorst worstelt met de abrupte beëindiging van een vriendschap. Lees meer

Automatische concepten 86

De lelijke waarheid van het wachten

Wachten is niet Eva's sterkste kant, zeker wanneer er hartstocht in het spel is. Lees meer

22 dingen om te onthouden uit 2022

22 dingen om te onthouden uit 2022

Marthe van Bronkhorst combineert plaktivisten, het WK en boze boeren in haar muzikale terugblik op 2022. Lees meer

Automatische concepten 84

Het probleem van degenen met een baarmoeder

Eva denkt terug aan alle keren dat haar bedpartners ervan uitgingen dat zij wel maatregelen zou treffen ter voorkoming van een zwangerschap. Lees meer

Automatische concepten 83

Je bent onironisch goed

Een muzikaal jaaroverzicht drukt Marthe van Bronkhorst met haar neus op het feit dat ze een onironische wansmaakhebber is. Lees meer

Mensen uit een ander leven

Mensen uit een ander leven

Tijdens een schrijfretraite op het Noord-Franse platteland ontmoet Eva van den Boogaard twee mensen met wie het meteen klikt. Maar zo snel het contact was gelegd, zo snel is het weer verbroken bij het afscheid. Of ziet ze ze nog terug? Lees meer

Column Marthe

De liefde tegen het systeem

Kan de liefde alle verschillen tussen mensen overwinnen? Marthe van Bronkhorst betwijfelt het na een vurig debat tijdens een date. Lees meer

Monddood

Schrijven is eigenlijk monddood maken

Je kan altijd over de rug van de ander schrijven, toch? Marthe van Bronkhorst raakt hierover in discussie op een literaire avond die steeds absurdistischer wordt. Lees meer

Steun de makers van de toekomst. Sluit je aan bij Hard//hoofd!

Hard//hoofd is een vrije ruimte voor nieuwe kunstenaars en schrijvers. Een niet-commercieel platform waar talent online en offline de ruimte krijgt om te experimenteren en zich te ontwikkelen. Wij zijn al meer dan twaalf jaar bewust gratis toegankelijk en advertentievrij. Onze kunstverzamelaars maken dit mogelijk. Sluit je nu aan en ontvang jaarlijks gesigneerde kunstwerken van veelbelovende kunstenaars én je eigen Hard//hoofd-tasje. Veel verzamelplezier!

Steun en verzamel