De wereld is een sociaal mijnenveld vol vragen en onzekerheden. Gelukkig hebben we Luuk: professioneel Agony Aunt vol antwoorden en advies. Ook behoefte aan wat sturing? Vragen kunnen naar luuk@hardhoofd.com.
Lieve Luuk,
Ik ben bang dat ik mijn vroegere beste vriend aan het verliezen ben. Onze hele studententijd woonden we samen, we organiseerden de gekste feesten en literaire avonden en we brachten vele mooie, lange, in alcohol gedrenkte nachten samen door, filosoferend over het leven. Natuurlijk is het niet gek dat ons contact veranderd is nu we student-af zijn en ook onze levens er anders uit zien. Maar de laatste tijd heb ik het gevoel dat onze vriendschap hem niets meer interesseert. Hij neemt nooit meer het initiatief om af te spreken en vraagt nooit naar dingen die in mijn leven gebeuren. Ik heb ook heus wel andere vrienden, maar ik mis ons contact. Ik wil niet zomaar accepteren dat onze vriendschap over is, maar mijn pogingen om dit bespreekbaar te maken worden steevast weggewimpeld. Wat kan ik doen om mijn vriend terug te krijgen?"
XX,
X
Lieve X,
Een jaar geleden heb ik mijn beste vriendin een lange mail vol met woedende verwijten geschreven. De inhoud kwam erop neer dat ze, sinds alles na haar studententijd op rolletjes liep, laks in ons contact geworden was. Toen ik klaar was met typen, schaamde ik me diep voor die mail. Het kwam claimerig over, als van een jaloerse geliefde. Het was alsof ik haar haar drukke leven misgunde. Alsof ik als zielig schoothondje zat te wachten tot ze weer eens langs kwam. Alles in me verzette zich ertegen om die mail te versturen. Toch deed ik het. De reden: juist door het feit dat ik niets van mijn woede, hoe onterecht die ook was, met haar deelde, was ik haar langzaam maar zeker aan het degraderen van beste vriend naar vreemde.
Hoewel jij (gelukkig) nog niet zo ver bent gegaan, en je geen woede voelt maar slechts teleurstelling over het verloop van jullie vriendschap, haal ik dit voorbeeld aan omdat ik je een heel voor de hand liggend advies wil geven: sta erop dat jullie hierover praten.
Ik weet natuurlijk niet hoe ver hij is gegaan in het afwimpelen van jouw pogingen tot confrontatie. Maar een laatste ultieme, doelgerichte poging kan hij, als hij jouw vriendschap echt nog waard is, niet ontwijken. Zeg dat het belangrijk is, dringend, om elkaar te spreken. Leg je zorg voor aan hem zoals je in je vraag aan mij beschreven hebt. Dat is een drempel; het kan tenslotte dramatisch overkomen. Maar dat dramatische is in feite ook terecht. En eerlijk. En, boven alles: veel beter dan dat je een waardevolle vriendschap langzaam in nonchalance laat verzuipen, of, erger nog, zoals bij mij, verstrikt raakt in een passief-agressieve houding.
Daarnaast heb je ook recht om respons te krijgen op je zorgen. Net zoals dat hij recht heeft om van jouw zorgen te weten. Dit is meteen een goede test. Echte vriendschap overleeft zo’n stevig gesprek namelijk gemakkelijk. En als na het delen van je oprechte zorg hij deze nog steeds naast zich neerlegt weet je in ieder geval dat je er geen energie meer in moet steken, hoe jammer dat ook is.
In mijn geval heeft het goed uitgepakt. Sinds de mail hebben we gepraat, en zij weet van de (gedeeltelijk overdreven) redenen waarom ik boos op haar was. Gek genoeg is er vrij weinig veranderd; zij is nog steeds erg druk, ik ook. We komen beiden af en toe te laat als we elkaar zien, en reageren soms ook laat op elkaars berichtjes. Maar het veranderen van haar gedrag was, hoewel dat er alle schijn van had, niet mijn doel. Het doel was openheid, me gehoord voelen. Niet het verhogen van het aantal afspraken.
Als je weet dat alles weer goed zit tussen jullie, speelt tijd en afstand niet zo’n grote rol meer. Jullie zullen elkaar misschien blijvend minder zien, ook na zo'n ultieme poging tot openheid. Maar dat zou een incidentele heropleving van oude tijden des te waardevoller maken.