Asset 14

Lang leve de slush pile

Lang leve de slush pile 1

Uitgevers en agenten zijn steeds minder bereid om ongevraagde manuscripten aan te nemen, omdat het te veel tijd zou kosten en weinig zou opleveren. Onzin, vindt Emma Laura Schouten. Wie zich wil inzetten voor een inclusief literair beleid moet tijd en ruimte maken voor de slush pile.

Er lijkt een nieuwe trend te zijn in Uitgeversland, waarbij uitgevers en agenten hun brievenbussen en inboxen sluiten voor unsolicited manuscripts: manuscripten die ongevraagd worden opgestuurd door hoopvolle aspirant-schrijvers. Afgelopen week kondigde literair agentschap Sebes & Bisseling een opnamestop van manuscripten af; Singel Uitgeverijen, het overkoepelende concern waar onder meer Querido en De Arbeiderspers onder vallen, ging het agentschap al voor, en het is niet onwaarschijnlijk dat er meer zullen volgen. Een dergelijke ontwikkeling schaadt niet alleen de industrie, maar ook de maatschappij als geheel.

Het is algemeen bekend dat maar weinig aspirant-schrijvers via de befaamde slush pile met een boekcontract eindigen, en gezien het grote aantal mensen dat dit lot desondanks ambieert, is het zeker geen geringe taak om de ingezonden manuscripten (deels) te lezen en te beoordelen op hun merites – een taak die overigens veelal op stagiairs aankomt. Op het eerste gezicht lijkt het dus een tijdrovende taak te zijn die bovendien weinig oplevert, in elk geval vanuit het perspectief van de uitgevers. En toch is juist dit de taak waar zij verantwoordelijkheid voor dienen te nemen: het maatschappelijke deel van hun baan. 

Van wie wordt er nog werk uitgegeven als Jan en alleman geen manuscript ter overweging kunnen inzenden? Inderdaad: mensen die al een ingang hebben in de industrie. Kennissen van redacteuren, vrienden van gepubliceerde auteurs die het ook wel eens willen proberen. ‘Zorg voor een netwerk in het literaire landschap,’ luidt het ogenschijnlijk schappelijke advies van Willem Bisseling in de Volkskrant van 23 april. Daarmee wil hij tegengaan dat ‘iedereen die ooit het alfabet heeft geleerd’ hun manuscript naar uitgeverijen of agenten stuurt, met als gevolg een gebrek aan kwaliteit in die gevreesde slush pile     

Welke verhalen worden er nog verteld als alleen mensen met literaire connecties bij de uitgever binnen mogen komen?

Maar schuilen achter kwaliteit als prioriteit is een doorzichtige strategie. Het kennen van auteurs, redacteuren, uitgevers of agenten maakt immers niet automatisch dat mensen kwalitatief betere werken schrijven. Uitgevers en agenten kunnen hoog van de toren blazen over hoe hoog ze kwaliteit in het vaandel hebben staan; uiteindelijk nemen zij vooral manuscripten aan waar ze geld in zien. Dat is niet kwalijk, want dat moet ook: zonder Fifty Shades of Grey zouden poëziebundels niet kunnen bestaan. Het terugvallen op een pool van via-via auteurs draait dus helemaal niet om kwaliteit, maar om tijd: tijd die uitgevers en agenten steeds minder bereid zijn te steken in manuscripten die waarschijnlijk niet publicabel zijn.

Welke verhalen worden er nog verteld als alleen mensen met literaire connecties bij de uitgever binnen mogen komen? Voornamelijk die van de hoogopgeleide, witte (en voor meer dan de helft waarschijnlijk ook mannelijke) medemens, zoals een blik op de redactie-afdeling en auteurs-pool van de gemiddelde uitgeverij laat zien. Blijkbaar stelt Bisseling zich voor dat een MBO’er van een andere dan Nederlandse afkomst – die misschien een écht nieuw maatschappelijk inzicht kan geven – evenveel kans heeft om vriendjes te worden met een uitgever als de witte gymnasiast wiens buurman in Aerdenhout toevallig acquirerend redacteur is.

De roep om meer diversiteit in het literaire veld is er een die de afgelopen jaren steeds nadrukkelijker herhaald wordt, en er zijn heus initiatieven opgezet die laten zien dat deze roep wordt gehoord. Maar zolang de mensen die beslissen over wat er wel en niet wordt uitgegeven – de poortwachters – impliciet dan wel expliciet menen dat zij te goed zijn voor de slush pile, zal de literaire wereld nooit werkelijk divers worden. 

Het gaat niet om een vervelend extra klusje, maar om een essentieel onderdeel van wat het betekent om uitgever of agent te zijn.

Want de waarheid is: de mensen die literaire contacten hebben, die komen er toch wel, of ze nu kunnen schrijven of niet. En andersom: mensen die geen literaire contacten hebben, komen er waarschijnlijk niet, of ze nu kunnen schrijven of niet (hoge uitzonderingen daargelaten). Klagen over de overvloed aan manuscripten die elke dag op de mat en in de inbox vallen is dus onterecht. Het gaat niet om een vervelend extra klusje, maar om een essentieel onderdeel van wat het betekent om uitgever of agent te zijn: verhalen selecteren die het waard zijn verteld te worden, ongeacht de achtergrond of connecties van de verteller. 

Voor de meeste mensen is de slush pile het meest directe contact met de uitgeverswereld dat zij realistisch kunnen ambiëren. En ook als er maar één goed verhaal per jaar uit die hoop manuscripten wordt gesleept, is dat de tijd en ‘moeite’ waard, als dat verhaal en die auteur bijdraagt aan de tot dusver magere diversiteit in het Nederlandse literaire veld. Diversiteit moet van bovenaf gestimuleerd worden, door de poortwachters, en dat begint bij een inclusief manuscriptenbeleid.

 

Beeld via Flickr

Mail

Emma Laura Schouten (1994) is redacteur Fictie en Non-Fictie bij online schrijversacademie Editio, waar ze diverse schrijfcursussen begeleidt en betrokken is bij het Editio Literair Agentschap. Daarnaast is ze als freelance redacteur werkzaam voor verschillende uitgeverijen.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Auto Draft 8

Een transformatie van verlangen: brieven over consent

Wat als we consent en verlangen zélf als de voorwaarden van bevrijding en sociale rechtvaardigheid zien? Yousra Benfquih licht toe hoe genot-activisme ons niet alleen toelaat om ons tegen de dingen te verzetten, maar ook om te onderzoeken waar we naar verlangen. Lees meer

Mijn naam roept 1

Mijn naam roept

Hodo Abdullah beschrijft hoe de geschiedenis van Somaliland haar ook veel over haarzelf leerde. Hoe komt het dat het geloof in henzelf, de veerkracht en de trots van de Somalilanders zo verankerd zit in hun DNA? Wat geeft hun de kracht om door te gaan? Lees meer

:Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Armoede, de bedpartner die je verlangen indringt: brieven over consent

Alara Adilow blikt terug op haar jongere zelf en ziet hoe onwetendheid en zelfdestructie haar afsneden van zorg en liefde, tot feministische en postkoloniale denkers haar aanraakten en haar openstelde om naar zichzelf en de wereld te kunnen kijken. Lees meer

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie 2

Mooi vanbuiten en vanbinnen: pleidooi voor dagdagelijkse entomologie

Insecten hebben een slecht imago. We houden ze het liefst ver uit de buurt, maar dat is onterecht, vindt Jitte. Met dit artikel bewijst hij je graag van het tegendeel en vertelt hij hoe sluipwespen lieveheersbeestjes inschakelen als lijfwacht voor haar larven, over de indrukwekkende hersenen van de Darwinwesp, en hoe je een mierenkolonie opzet met één koningin. Lees meer

Composthoop

Een symfonie van het kleine leven

Jesse Van den Eynden neemt je mee in de symfonie van het kleine leven dat zich afspeelt in de duisternis van de composthoop. In dit liefdevolle essay beschrijft hij hoe zijn leven steeds meer overgenomen wordt door de rottende en levende massa in zijn tuin, en hoe het slurpen, klikken en kraken van de aarde en haar bewoners een meditatieve ervaring worden. Lees meer

Eiland zonder eilandjes

Eiland zonder eilandjes

Bram de Ridder is vervangend psychiater op Bonaire. Maar hoe moet hij zich als witte zorgprofessional verhouden tot de mensen van het eiland? Lees meer

Huizen, omhulsels

Huizen, omhulsels

Anne Schepers had nooit gedacht dat ze een huis kon kopen. Tijdens de verbouwing denkt ze na over huizen als politiek middel, hoe het is om als sociale klimmer ruimte in te nemen en waarom dromen over een fantasiehuis een privilege is. Lees meer

:Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent als verzet: brieven over consent in een koloniale wereld

Consent is complex in een wereld gevormd door koloniaal geweld. Yousra Benfquih vraagt zich in haar eerste brief aan Alara Adilow af hoe consent een instrument kan worden van verzet. Lees meer

Iemand die in je gelooft

Iemand die in je gelooft

Jam van der Aa ontdekte pas laat dat ze autisme heeft. Toen ze jong was herkende jeugdzorg bovendien niet de rol van autisme in de onveilige situatie bij haar thuis. Ze was gedreven en nieuwsgierig, maar lange tijd op zichzelf aangewezen. Dit essay is een pleidooi voor betere jeugdzorg en gaat over veerkracht en jezelf leren begrijpen en vertrouwen. Lees meer

Automatische concepten 87

Van mijn spreekkamer tot aan Afghanistan

In haar behandelkamer zit Jihane Chaara als forensisch psycholoog niet alleen tegenover slachtoffers, maar ook tegenover daders van dwingende controle, een vorm van huiselijk geweld. Wat is het verband tussen deze psychologische, onderdrukkende machtstructuur van een individidu als meneer X in haar spreekkamer, en het regime van de Taliban in Afghanistan? Een essay over de verbinding tussen daderschap, ontkenning, grotere structuren van vrouwenonderdrukking en verzet. Lees meer

Einde Schooldag

Einde Schooldag

Leerlingen zijn als tijdelijke passanten van wie je een hoop weet, maar nooit hoe het met ze af zal lopen. 'Ze zijn open eindes', zo schrijft Engels docente Charlotte Knoors in dit persoonlijke essay over de raadselachtige verhouding tussen docent en student. Lees meer

Zo rood als een kreeft

Zo rood als een kreeft

Wanneer twee Spaanse vrienden Ferenz Jacobs uitnodigen voor een protestmars tegen toerisme in Barcelona, voelt hij zich voor het eerst weer een 'outsider'. In dit essay richt hij zich op de gevolgen van massatoerisme op de permanente bewoners. Is er een ander soort toerisme mogelijk, buiten de logica van onderdanigheid, kolonialisme en uitbuiting om? Lees meer

Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer