Wederom worden onze kindertekeningen met voorbeelden uit de kunstgeschiedenis vergeleken." /> Wederom worden onze kindertekeningen met voorbeelden uit de kunstgeschiedenis vergeleken." />
Asset 14

Kunstige kindertekeningen II

Hoe ongekunsteld expressief was de hard//hoofd-redactie in haar jonge jaren? Geïnspireerd door de tentoonstelling 'Klee en Cobra: Het begint als kind' zochten we onze eigen kindertekeningen op. Na jarenlang zorgvuldig te zijn bewaard door trotse ouders, hielden we ze kritisch tegen het licht. De associatie met Cobra was er direct, maar sommige tekeningen deden sterk denken aan andere periodes uit de kunstgeschiedenis. Kijk en vergelijk! Klik hier voor deel I.

Rutger, 3 jaar, Eend Bij Toeval (1988)
Paul Klee, Fire in the Evening (1929)

Rutgers eend is in feite net zo abstract als dit lineaire werk van Paul Klee (tot 29 april nog te zien in het Cobra Museum, met overwegend figuratief werk). Waar Klee rechte, gekleurde lijnen en vlakken gebruikt om iets grilligs als vuur te verbeelden, gebeurt er in Eend bij Toeval precies het tegenovergestelde: de ongecontroleerde verfstreken en kleuren komen toevallig samen in een vorm die wij herkennen als een eend. Maar wie weet wat er omging in het hoofd van de jonge kunstenaar?

Sanne, 4 jaar, Huis (1987)
Caspar David Friedrich, Abtei im Eichwald (1809-’10)

Friedrichs schilderij van een ingestorte abdij te midden van onheilspellende, kale bomen en een duistere lucht, verenigt volgens kunsthistoricus Albert Boime ‘alle Gotische clichés uit de late achttiende en negentiende eeuw’, als ‘een scène uit een horrorfilm’. Mijn eigen bijdrage voor deze rubriek, een huis van luciferhoutjes, lijkt dezelfde fascinatie met vergankelijkheid en verval uit te stralen.

Malu, 4 jaar, zonder titel (1988)
William Turner, The Burning of the Houses of Parliament (1824)

Interessant aan dit prachtige werk is dat het in niets doet denken aan een kindertekening. De vader van de maakster noemt het dan ook ‘art brut’, een door kunstenaar Jean Dubuffet gemunte term voor rauwe, primitieve en kinderlijke kunst (zie ook de bijdrage van Noor). Puur visueel zag ik een sterke connectie met William Turner, en dan vooral in de studie voor zijn werk The Burning of the Houses of Parliament. Turner, ‘the painter of light’, was gefascineerd door natuurlijke fenomenen: licht, lucht, water, vuur. De dramatische brand wordt teruggebracht tot een spel van elementen. Het spiegelende water, de rook en de vlammen vormen een fascinerende en verontrustende eenheid – dezelfde adjectieven waarmee ik Malu’s art brut zou omschrijven.

Jan, 4 jaar, zonder titel (1990)
Constant, Personnage de Nuit (1949)

Jan laat met deze expressieve, kleurige figuur zien waarom COBRA-kunstenaars de kinderlijke esthetiek omarmden: het levert gewoon prachtige beelden op. Constant toont in zijn Personnage de Nuit een door de nacht zwevende figuur in felle, harde kleuren als groen, oranje, rood en geel. Jan liet de achtergrond kaal, alle aandacht gaat naar het felgekleurde poppetje met zijn turquoise haren, knalrode gezicht en blauwe armen. Waar Constants ‘personnage’ vriendelijk lacht, staart de figuur van Jan ons kritisch en ietwat sarcastisch aan.

Noor, 5 jaar, Bert en Ernie (1987)
Jean Dubuffet, Les Passants (1982)

Dit late werk van Dubuffet is een lithografie met overwegend vrolijk kijkende figuurtjes, tegen een chaotische achtergrond van rode krassen en lijnen. Noors’ dubbelportret van haar helden Bert en Ernie heeft dezelfde vrolijke sfeer, met als verschil dat haar figuurtjes geen contouren hebben en lijken te zweven in de ruimte. Dubuffet verzamelde ‘outsider art’ of art brut van bijvoorbeeld kinderen of psychiatrische patiënten. Bert en Ernie had hij ongetwijfeld prachtig gevonden.

>

Zara, 7 jaar, Jimmij (1997)
Keith Haring, zonder titel, 1985

Keith Harings’ Andy Mouse-serie is een hommage aan zijn goede vriend en mentor Andy Warhol. De twee kunstenaars deelden een liefde voor Disney; door hem als Mickey Mouse te portretteren bewees Haring zijn vriend een grote eer. Jimmij is een al even liefdevol portret van Zara's broer, dat door de heldere lijnen en comic-achtige uitstraling direct doet denken aan de grafische Pop Art van de jaren tachtig.

Simone, 5 jaar, De Prins op het Bruine Paard (1994)
Sir Frank Dicksee, La Belle Dame Sans Merci (1901)

Prerafaëlitische kunstenaars als Frank Dicksee schilderden graag mythische vrouwenfiguren (zie ook John William Waterhouse). La Belle Dame Sans Merci is een gedicht van John Keats over een mysterieuze, elfachtige vrouw. Ze betovert een ridder met haar schoonheid en veroordeelt hem tot eeuwig ronddolen ‘on the cold hill-side’. Simone's buitengewoon vrolijke tekening van een zonbeschenen prins en prinses op een (poepend) paard doet enigszins denken aan dit romantische, zonnige schilderij, dat is geïnspireerd op Keats’ treurige ballade.

Mail

Sanne Rispens

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Witte tranen

Witte tranen

Vaak kan geconfronteerd worden met een racistische misstap veel losmaken in witte vrouwen. Waar komt dat door? Fleur den Boer onderzocht het perfectionisme van witte vrouwen en hoe zogeheten 'witte tranen' racisme in de hand werken. Lees meer

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Stieren en vrouwen hebben iets gemeen

Wat hebben stieren en vrouwen gemeen? In dit essay ziet Barbara Haenen tijdens het bezoeken van een stierengevecht gelijkenissen met haar eigen ervaringen. Lees meer

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn 1

Links, wees niet zo bang om hypocriet te zijn

Marthe van Bronkhorst bekijkt hypocrisie als spectrum: hoe hypocriet ben jij op een schaal van Frans Bauer tot Johan Derksen? Lees meer

Bijsturen 1

Bijsturen

In dit essay legt Belle de Rode de vinger op de zere plek. Ze beschrijft hoe zij de rol van bijsturende kapitein op zich moet nemen omwille van haar zieke vader, terwijl ze juist afscheid had willen nemen van de kritische kapitein die in haar huisde. Lees meer

In je eentje achterblijven

In je eentje achterblijven

Als vriendin K. op een date gaat, denkt Eva van den Boogaard na over hun onuitgesproken pact. Zo lang ze beiden ongelukkig in de liefde zijn, hebben ze elkaar. Maar wat als er iemand dat pact uitstapt? Lees meer

Gelukkig zien jonge mensen het verband tussen toen en nu

Durf te leren van het verleden

Op Dag 150 van de wrede vergeldingsactie van Israël is een eind van de ‘slachting’ van Palestijnen nog niet in zicht. Schrijver Marte Hoogenboom vestigt haar hoop op activisten en journalisten die het verband tussen ‘toen’ en ‘nu’ durven zien. Lees meer

Fatma Shanan: de lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn 1

Fatma Shanan | De lichtelijke melancholie van het zomerse alleen zijn

Een oase van rust midden in Berlijn. De kleine geschilderde landschappen en zelfportretten in de natuur van Fatma Shanan (1986, Israël) komen goed tot hun recht in de expositieruimte van Dittriech en Schlechtriem. De tentoonstelling ‘The Inn River’ bestaat uit een bescheiden aantal van negen schilderijen. Aucke Paulusma laat zien dat een aandachtige observatie loont, maar dat de schilderijen laten niet per se een vrolijke indruk achterlaten. Lees meer

Reden tot paniek

Reden tot paniek

In dit droomachtige en persoonlijke essay blikt Wouter Degreve terug op zijn jeugd, en hij onderzoekt de effecten daarvan op het heden. Want 'de kracht van de plek waar je bent opgegroeid mag je nooit onderschatten.' Lees meer

Geld lenen

Geld lenen

‘Het spijt me,’ zeg ik. ‘Voor dit alles.’ Ik gebaar om me heen. ‘Voor Nederland.’ In deze column van Anne Schepers ontmoeten twee vrouwen, die uitkijken naar hun avond in een wijnbar, een man die een treinkaartje naar Ter Apel bij elkaar probeert te sprokkelen. Lees meer

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Vijftig jaar vrijheid van beweging

Tom Kniesmeijer leerde dansen op de remixes van discopionier Tom Moulton. Nu zijn eerste kennismaking met de muziek van deze sterproducent bijna vijftig jaar geleden is, blikt hij terug en komt hij tot een inzicht over onze tijd. Lees meer

Kür op muziek

Kür op muziek

”Onlangs las ik over wezentjes die alleen bestaan in de droom van een slapende vrouw.” Nelson Morus schreef een kort verhaal over geforceerde gezelligheid, chatbotgesprekken over lievelingsgerechten, hectiek en de alledaagse sleur. Lees meer

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

Als je wordt uitgenodigd voor een euthanasiefeest, dan ga je

'Als je je psycholoog écht een brevet van onkunde wil geven, moet je haar uitnodigen voor je euthanasiefeest.' Lees meer

Neoliberaal Lang Covid 2

Neoliberaal Lang Covid

Voor ons 'Aaah'-magazine, schreef Harriët Bergman een essay over hoe long covid-patiënten vallen tussen pech en onrecht. "Er is iets grondig mis met hoe we in Nederland omgaan met mensen met een beperking en chronisch zieke mensen." Lees meer

Zo het begon 1

Zo het begon

Nele Peeters schreef een ontroerend verhaal, vol treffende zinnen en beelden. Het is dromerig verhaal, over eenzaamheid, hoop, zorgzaamheid en zwaarte. Lees meer

Ik ook op jou

Ik ook op jou

Op een avond zegt iemand tegen Eva dat hij verliefd op haar is. Terwijl hij wacht op een antwoord, denkt Eva na over wat verliefd zijn eigenlijk is. Lees meer

 1

Het model

De hoofdpersoon in dit verhaal van Feico Sobel poseert op een doordeweekse avond naakt voor een schilderklasje in Spijkenisse. De sessie ontaardt in een bizarre erotische nachtmerrie waarin onze verteller zich totaal verliest. Lees meer

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

Waarom het over mij gaat als het over trans literatuur gaat

In dit persoonlijke essay reflecteert Tom Kniesmeijer op queer activisme en literatuur, oftewel: de reden dat we strijden en schrijven. Lees meer

:Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Oproep: nieuwe Chef Illustratie en Beeldredacteur online

Hard//hoofd zoekt twee getalenteerde, assertieve, breed onderlegde beelddenker (x/v/m) die de beeldredactie willen komen versterken! Lees meer

Herhaalrecept

Herhaalrecept

Op een ochtend wordt Aisha Mansaray wakker in een parelmoeren bubbel. Ze onderzoekt hoe ze met haar depressie op de randen van de realiteit kan leven, zonder de grip erop te verliezen. ‘Mijn aandoening was een zuigend ding geweest dat zich om mij heen had gewikkeld, lelijk, en meer levend dan ik.’ Lees meer

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Stop met het onderschatten van de gevolgen van het slavernijverleden

Zelfs 150 jaar na de afschaffing van de slavernij, zijn de gevolgen daarvan nog steeds voelbaar. Veel Nederlanders zien helaas niet in hoe de koloniale geschiedenis het heden heeft vormgegeven. Pas als je de bloedrode draad door de Nederlandse geschiedenis begrijpt, kun je de huidige ontwikkelingen echt begrijpen stelt Jazz Komproe. ‘Een onzichtbare wond laat zich immers moeilijk genezen.’ Lees meer

Word trouwe lezer van Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Meld je aan als abonnee voor slechts €2,50 per maand en ontvang ons papieren magazine twee keer per jaar in de bus. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer