Mijn persoonlijke worsteling om de woorden te vinden voor mijn rouw, was helemaal niet zo persoonlijk. Dat leerde ik toen ik mijn rouwwoordenboek op Hard//hoofd deelde. Veel mensen herkenden zich in de rauwheid, de liefde en de ambiguïteit. Niet alleen mensen die ook hun moeder verloren, of een ouder zo je wil. Nee, het bleek ook herkenbaar voor mensen die een kind verloren, voor mensen die een partner kwijtraakten of hun beste vriend. Misschien nog wel voor meer mensen, maar dit zijn de mensen die me schreven. Een man wiens vrouw gestorven is, schreef me een lange mail nadat hij de audiodocumentaire over het rouwwoordenboek had beluisterd.‘Het maakt niet uit dat het bij jou je moeder is die je verloor, ik herken me precies in die diepe liefde die je beschrijft.’
Waar de wetenschappelijke theorieën voor mij geen herkenning boden, resoneerden mijn woorden wel op die diepere laag. De laag die voorbij gaat aan hokjes, afkadering en misschien zelfs de logica. Als rouw iets doet, is het wel de logica buitenspel zetten. Zo barstte een andere man volgens zijn dochter in huilen uit, toen zij hem vertelde dat er een rouwwoordenboek in de maak is. ‘Ik vind het soms zo moeilijk de woorden te vinden om te omschrijven wat ik voel,’ zei hij haar. Al deze berichten, virtuele koffiedates, belletjes en e-mails hebben me doen besluiten door te gaan. Door te gaan met het optekenen van die ervaringen van rouw, met mijn fenomenologische bril kijkend naar wat nou die ervaringen zijn die mijn rouw typeren. Hopend dat anderen die nog niet de ruimte en de energie hebben, net als ik toen, weten dat ze niet alleen zijn in hun zoektocht naar hoe te leven met de leegte. Dit is mijn vervolg.
Vanaf half juni is het rouwwoordenboek als klein boekje te bestellen bij Verlieskunst om per post naar iemand te versturen.
Babet te Winkel Babet te Winkel (1991) is opgeleid aan de Universiteit voor Humanistiek om mensen te begeleiden bij zingeving en levensvragen. Ze richtte Verlieskunst op om ruimte te creëren voor rouw en geeft rouwmassages.
Aida de Jong (1995) is een illustrator en poppenmaker wonend in Utrecht. In haar werk zoekt ze vaak thema's die haar beangstigen, om er vervolgens met een nieuwe blik naar te kijken.