Asset 14

Het populisme van de VVD, gekraakt

Het populisme van de VVD, gekraakt

De VVD sneed zich lelijk in de vingers met een poll die bedoeld was om krakers in een kwaad daglicht te zetten. Alles aan de hele affaire illustreert de morele uitholling en de pathetische houding van de regeringspartij, schrijft Sander van der Kraan.

“Kraken is diefstal en krakers zijn inbrekers”. Dat poneerde VVD-Kamerlid en woordvoerder wonen en bouwen Daniel Koerhuis begin vorige maand op Twitter, samen met een trotse foto van hemzelf en CDA-Kamerlid Madeleine van Toorenburg. Op 17 december nam de Tweede Kamer een initiatief wet aan die zij in oktober 2019 indienden. De wet moet ervoor zorgen dat de rechter-commissaris de bevoegdheid krijgt om het OM te machtigen krakers veel sneller uit te zetten door middel van zogenaamde ‘flitsuitzettingen’, waarbij krakers al binnen drie dagen na de aankondiging van ontruiming uit een pand gezet kunnen worden. Krakers hebben nu nog tot acht weken na de aankondiging tijd om een kort geding aan te spannen en mogen het pand tenminste tot de uitspraak blijven bewonen.

Twitteraars waren niet van Koerhuis’ uitspraak gecharmeerd. Onder de hashtag #DanielKoerhuisChallenge (uit de hoed van Twitter-collectief @BROODBUIS) uitten zij hun frustratie door op een zo creatief mogelijke manier te delen hoe zij met minderbedeelden om zouden gaan als ze een VVD’er zouden zijn. Wat volgde was een stroom van zowel hele grappige en snerende berichten, als schrijnende ervaringsverhalen over dakloos zijn en over jarenlange onzekerheid over een vaste en veilige woning. Samen vormde het een mooi beeld van het sentiment bij, en de realiteit van, het VVD-beleid.

40.000 mensen zonder dak

Van Koerhuis’ uitspraak klopt natuurlijk niets; kraken is per definitie geen diefstal, want diefstal heeft alleen betrekking op roerende goederen. Ook de strafbaarstelling ervan is helemaal niet vanzelfsprekend en valt te betwisten. Het is namelijk pas sinds 2010 strafbaar gesteld om te kraken, toevallig (of niet?) door de partij die mensen nu van een populistische leugen probeert te overtuigen. Daarbij komt dat het bijna nooit tot een veroordeling leidt omdat het belang van woonrecht het eigendomsrecht van de pandjesbaas overtreft, en er pas ontruimd wordt op het moment dat de eigenaar een spoedeisend belang bij de ontruiming kan aantonen. De VVD is erop uit krakers te demoniseren en de huisjesmelkers in hun achterban te bevredigen. Over de reden dat mensen kraken hoor je de regeringspartij niet.

De woningvoorraad neemt af terwijl de vraag blijft toenemen

Want die redenen zijn legio. Sinds 2009 is het aantal dakloze mensen namelijk extreem gestegen: van destijds minder dan 20.000, naar nu zo’n 40.000 mensen. Branchevereniging van opvanglocaties Valente telde in 2017 zelfs 70.000 unieke cliënten. De zwaarst getroffen groepen zijn dakloze mensen tussen de 18 tot 30 jaar en dakloze mensen met een niet-westerse achtergrond. Beide groepen verdrievoudigden tussen 2009 en 2019. Daarbij komt dat er op dit moment een tekort is van meer dan 300.000 huizen, wat volgens voorspellingen van ABF research in 2025 opgelopen zal zijn naar een getal rond de 400.000. Een tekort dat met name enorme impact heeft op mensen met lagere inkomens, want goedkopere, betaalbare huizen zijn al helemaal onvindbaar.

Veel zicht op verbetering is er niet: in 2018 bereikte de bouw van nieuwe sociale huurwoningen een historisch dieptepunt van slechts 13.000 woningen waar dit voor 2013 tussen de 20-30.000 lag. De woningvoorraad neemt zelfs áf terwijl de vraag blijft toenemen. Daarbij staan er nu in totaal 90.000 woningen leeg, waarvan 30.000 doordat ze te duur zijn of omdat ermee gespeculeerd wordt. Tenslotte blijven ook huren stijgen, onder andere dankzij het liberaliseren van huurprijzen, waardoor huurhuizen nog onbetaalbaarder worden voor een nog grotere groep mensen.

71,3 procent oneens

De reactie van de chronisch triomfantelijke liberaal in kwestie op de Twitter-challenge was tekenend. De ‘onfatsoenlijke tweets van de krakers en hun linkse vrienden’ verzekerde hem: de wet komt er! Zowel het Openbaar Ministerie, de Raad van State, de Raad voor de Rechtspraak als de Vereniging van Nederlandse Gemeenten denken daar anders over: zij zijn kritisch op Koerhuis’ ‘flitsuitzettingen’, die praktisch gezien lastig uit te voeren zullen zijn omdat het de gemeentelijke bureaucratie en de werklast voor de politie verhoogt en het niet waarschijnlijk is dat het de procedure echt zal versnellen. Maar daar heeft Koerhuis geen boodschap aan. Die vecht liever met het populistische spook van linkse, stinkende hippies die het eigendom van hardwerkende Nederlanders zouden slopen.

Wederom werd de eigen misgeslagen plank gebruikt om ‘linkse activisten’ mee om de oren te slaan

Van de socialmedia-afdeling van de VVD kreeg Koerhuis bijval. Nog dezelfde week verscheen op het VVD-account een poll met diezelfde stelling, ‘Kraken is diefstal’, vergezeld door een onderbouwing die weinig twijfel liet bestaan over wat het ‘juiste’ antwoord zou zijn. Binnen no-time werd ook deze tweet opgepikt en geridiculiseerd. Waar in de eerste minuten na plaatsing ‘eens’ en ‘oneens’ min of meer gelijk opgingen, kantelde dit vervolgens naar een overgrote meerderheid van stemmen voor ‘oneens’. Van de bijna 7300 stemmers stemde 71,3% uiteindelijk tegen de vooringenomen stelling.

In your face, zou je denken. Maar daar dacht het communicatieteam van de VVD duidelijk anders over: wederom werd hun eigen misgeslagen plank gebruikt om ‘linkse activisten’ mee om de oren te slaan. De uitslag was mede mogelijk gemaakt door het ‘kraken’ van hun stelling. Op z’n minst onsportief, op z’n ergst een trumpiaans (‘Rigged election!’), karakteronthullend momentje van de liberalen. De lachwekkende reactie veroorzaakte nog meer reacties dan de poll zelf.

Pathetische symptoombestrijding

De #DanielKoerhuisChallenge begon als een ludieke hashtag, maar bleek gaandeweg om veel meer te gaan. Voor veel twitteraars, die dankzij de challenge van het wetsvoorstel hoorden, werd Koerhuis de personificatie van het jarenlange wanbeleid van zijn partij op de woningmarkt. Zijn neerbuigende reactie en de toon van de reactie van de VVD zelf waren veelzeggend voor hoe moreel uitgehold de VVD inmiddels is.

Het woning- en kraakbeleid van de VVD creëerde een monsterlijke markt. Het zorgde en zorgt ervoor dat tienduizenden mensen geen dak boven hun hoofd hebben, jaagt mensen de armoede in en dwingt ze tot kraken. Zowel de leegstand als de totale afbraak van de (sociale) woningmarkt is, met het huidige daklozenaantal, moreel niet te verantwoorden. En wat doet de VVD? Het liefst geeft het migranten of marktregulatie de schuld, maar als dat weggehoond wordt gaat de partij blijkbaar over op een agressieve symptoombestrijding van het probleem dat ze zelf hebben gecreëerd. Het is even pathetisch als walgelijk.

Beeld: Brina Blum

Mail

Sander van der Kraan

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
:The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

The chosen family: Beelden van queer vruchtbaarheid

Marit Pilage onderzoekt beelden van queer vruchtbaarheid in de kunst om zo de definitie van vruchtbaarheid, zwangerschap en ouderschap te herdefiniëren. Lees meer

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Een woud vol dichtgetimmerde hokjes

Zazie Duinker baant zich een weg door het oerwoud van de (hergedefinieerde) woorden. Lees meer

In de afwezigheid van 1

In de afwezigheid van

Marit Pilage onderzoekt de rol en betekenis van kunst bij zwangerschap en vruchtbaarheid, maar vooral ook bij het uitblijven daarvan. Lees meer

Liever een monster

Liever een monster

Het is moeilijk te accepteren dat mensen kunnen doden, maar waarom maken we van moordenaars karikaturen? Een voorpublicatie uit Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee Dodelijke gekte. Lees meer

Hoe in Duitsland het Zionistische establishment wint

Hoe in Duitsland elke vorm van empathie met inwoners van Palestina wordt verboden

De situatie in Duitsland is de laatste dagen geëscaleerd. Het politieapparaat en de politiek gebruiken harde repressiemiddelen om vooral Duitse mensen van kleur of met een migratieachtergrond de kop in te drukken. Zij verliezen op dit moment hun vrijheid van meningsuiting. Lees meer

Een villa voor het onbekende

Een villa voor het onbekende

Floris Tesink bezocht het FOMU, waar Grace Ndiritu door associatieve combinatie een expositie invulde. "Dit conflict tussen de fotografie en de ruimte brengt je op een plek die niet te begrijpen is, maar toch verslavend voelt voor degene die zich hieraan overgeeft." Lees meer

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echt subsidies zijn’?

Wat dondert het of fossiele subsidies ‘echte subsidies’ zijn?

‘De grootste catastrofe in de geschiedenis van de mensheid is niet het moment voor afleidingsmanoeuvres.’ Lees meer

:De aankondiging: De kunst van vertrekken (deel 1)

De kunst van vertrekken: de aankondiging

Voor kunstenaars is het essentieel om zichtbaar te zijn voor publiek. Maar wat gebeurt er als een kunstenaar zich terugtrekt of zelfs helemaal stopt met het maken van kunst? In deel 1 van de serie ‘De kunst van het vertrekken’ kijkt Lara den Hartog Jager naar de kunst waarmee sommige kunstenaars afscheid nemen uit de kunstwereld. Lees meer

Een gestolde eeuwigheid

Futiliteit op een gestolde eeuwigheid

De bergen laten Nick Sens al even niet meer met rust. Waar komt de drang vandaan ze, ondanks de mogelijke gevaren, te willen beklimmen? Lees meer

:Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag 1

Koloniale pijn: Papoeavlag niet gewenst tijdens defilé Veteranendag

24 juni was het Veteranendag, acht jaar geleden was het de oud-militairen voor het eerst verboden tijdens het veteranendefilé te lopen met de Morgenster, de vlag van de Papoea’s. Waarom gebeurde dat? Lees meer

 1

Alleen het gehele verhaal kan voor heling zorgen

Bijna 80 jaar na dato erkent de Nederlandse staat 17 augustus 1945 pas als officiële Indonesische onafhankelijkheidsdatum. Benjamin Caton vraagt zich af waarom sommige partijen deze ontwikkelingen tegenwerken en waar hun denkfouten zitten. 'Het is niet nodig is om de ene pijn te ontkennen om erkenning te krijgen voor de andere.' Lees meer

:De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt 1

De roman als tapijt van verweven geschiedenissen: hoe een collectieve schrijversblik houvast biedt

Wat willen we vertellen, wat hebben we te vertellen en hoe willen we dat vertellen? Amber Netten, Marleen Doré en Zuma Knegjes vinden houvast in collectiviteit. Lees meer

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Zelfs een kapotte klok wijst tweemaal per dag de juiste tijd aan

Als klein meisje had Roosje van der Kamp een ritueel waarmee ze hoopte haar ouders te kunnen beschermen tegen de dood. Kan magisch denken in plaats van een poging tot controle, ook een vorm van loslaten zijn? Kan het ook een daad van liefde zijn? Lees meer

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia) 4

De on//smakelijke week: Wondermeisjes (of: de aantrekkingskracht van anorexia)

Toen in juni 2014 een week in het teken van eten stond was Emy Koopman not amused. Ze schreef een nog altijd actueel essay over de vraag of een eetstoornis een modeverschijnsel is. Eten door de ogen van een ex-magerzuchtige. Lees meer

Zeikwijf

De on//smakelijke week: Pisnijd

Van hoge prijzen tot pottenkijkers: een bezoek aan een openbaar toilet is voor vrouwen vaak niet vanzelfsprekend. Sofie Hees verdiept zich in de ins en outs van dit decennia-oude probleem. Lees meer

Ik heb schijt

Ik heb schijt

Maatschappelijke ongelijkheid begint in de buurt waarin je opgroeit laat Milio van de Kamp zien in zijn debuut ‘Misschien moet je iets lager mikken’, dat op 16 mei verschijnt. Een voorpublicatie. Lees meer

Toxic Friendships

Toxic Friendships

Het verbreken van toxic friendships geldt op TikTok als een vorm van self-care, maar is dat wel zo? Rijk Kistemaker buigt zich erover. Lees meer

Factdroppen

Factdroppen

Is het herhalen van feiten een manier om grip te krijgen op een wereld die steeds onzekerder is? Max Beijneveld gaat op zoek naar een alternatief voor ongebreideld factdroppen. Lees meer

Een <em>mountain home</em> in een wereld waar de tijd verdwijnt

Een mountain home in een wereld waar de tijd verdwijnt

Na het luisteren van de podcast Dolly Parton’s America besluit Anna van der Kruis haar eigen fascinatie voor Dolly Parton te onderzoeken. Waarom slikt ze alles wat Dolly haar verkoopt? Hoe kan het dat Dolly zoveel verschillende mensen samenbrengt? Tijdens de zoektocht komt ze erachter dat haar verhouding tot Dolly Parton persoonlijker is dan ze... Lees meer

Porseleinen beeldje van Vrouwe Justitia: vrouw met een roze gedrapeerde jurk en een witte blinddoek rond haar ogen

Academische vrijheid m’n reet

Promovenda Harriët Bergman voelt niet de vrijheid om zich écht kritisch uit te laten over machthebbers. De oorverdovende stilte op rechts na het ontslag van universitair hoofddocent Susanne Täuber bewijst voor haar eens te meer: veel hoeders van het vrije woord geven alleen om de status quo. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier! 

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer