Asset 14

Vallende Sterren

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Deze week vijf commentaren van onze redacteuren, in woord en beeld.

Commentaar

Ambitie afdwingen

Ik was ooit het soort student voor wie de langstudeerboete waarschijnlijk was bedoeld. Van drie studies maakte ik er slechts één af, uren die ik moest doorbrengen bij hoorcolleges spendeerde ik doorgaans in rond het universiteitsterrein gelegen koffiebars en voor een hip feestje liet ik met liefde een tentamen schieten. Als na jaren het einde van de studiefinanciering niet in zicht was gekomen, was ik nu waarschijnlijk nog bezig geweest met het in mijn hoofd stampen van Middeleeuwse kathedralen en de kenmerken van het Russisch constructivisme. Ik herinner me nog goed hoe verbaasd ik was toen ik in mijn laatste studiejaar opeens nachtenlang als een Duracell-konijn doorhaalde boven mijn boeken en er in recordtijd een scriptie uitramde: dit was léuk! En ik was er nog eens goed in ook!
Wat ongetwijfeld meespeelde in mijn situatie, en die van mijn toenmalige studiegenoten, was dat het geen crisis was. Soms deden we ergens een stage of gingen we een semester naar Berlijn – waar de feestjes beter waren. Ons idee over wat er in ná die studie moest gebeuren was in nevelen gehuld. Het zou wel goedkomen. Waar onze ouders begin jaren tachtig hun studies eindeloos rekten omdat je er gevoeglijk van uit kon gaan dat je, titel of geen titel, keihard in de bijstand terecht zou komen, wisten wij zeker dat er vast wel ergens iemand stond te trappelen om ons een chill baantje te geven. Het was een ruw ontwaken.
Dat de langstudeerboete nu toch van de baan is, is een zegen voor de gestresste studenten van 2012. Deze generatie is zich terdege bewust van de staat van de economie, van het gebrek aan banen en van het begrotingstekort – zaken waar zij geen schuld aan hebben.
"Ik ken niemand die zit te lanterfanten," zei een studente culturele antropologie die ik onlangs sprak, "mensen nemen hun studie echt wel serieus." Ze moeten wel. De langstudeerboete was een straf bedoeld voor de generatie die hen voorging, voor lanterfantende studenten zoals ik. Met het afdwingen van ambitie is niets mis, maar de huidige studenten hebben deze stok achter de de deur niet nodig.
En toch, het is crisis. Neem het ervan, zou ik tegen ze willen zeggen. Rek die studie zo lang mogelijk, doe elke uitwisseling die je kan verzinnen, en als je over een jaar of zes dan toch eindelijk 'MA' achter je naam mag zetten is er hopelijk ergens een baantje voor jullie. Misschien.

Door Sanne Rispens

De Hofstad

Jij ziet groen, ik zie rood

De komende weken zullen we weer met ingehouden adem toekijken hoe onze politieke vertegenwoordigers proberen om compromissen te sluiten. Zoals Samsom gisteren zei aan het einde van hoofdstuk 1: "Dit is geen begroting van de VVD of van de PvdA. Dit gaat altijd met het nodige geven en nemen gepaard." Onze coalitiepolitiek dwingt de politici tot samenwerking. Maar hoe realistisch is dat?
Binnen de filosofie bestaat een gedachte-experiment dat de vinger op de zere plek legt. Stel dat we een persoon, noem hem Barry, ’s nachts opereren aan zijn ogen en ervoor zorgen dat hij voortaan alle kleuren van het menselijk spectrum andersom ziet: rood wordt groen, wit wordt zwart, enzovoorts. Maar daar laten we het niet bij. We hypnotiseren de arme Barry ook en leren hem dat hij zijn taal moet aanpassen, en dat hij de kleur groen voortaan ‘rood’ noemt. De volgende dag wordt Barry wakker, doet de gordijnen open, ziet een rood grasveld, en zegt tegen zijn vrouw: “Wat een mooi groen gazonnetje.” Barry’s vrouw knikt met een liefkozende glimlach, maar zal er nooit achterkomen dat hij de wereld op een compleet andere manier ziet dan zij. Niemand zal daar achter kunnen komen, omdat we niet in Barry’s hoofd kunnen kijken.
Dit soort gedachte-experimenten vormt een relativering van de Westerse medische wetenschap, waarbinnen artsen door het stellen van vragen via symptomen naar een sluitende diagnose trachten te komen. Waar het ons ook op wijst, is een pijnlijke tekortkoming voor menselijke samenwerking. Binnen de liefde, de vriendschap en het werk zullen we elkaar nooit helemaal begrijpen.
Maar deze worsteling heeft ook iets moois. De mislukte en min of meer geslaagde pogingen om met elkaar samen te leven, zijn de belangrijkste onderwerpen voor romanschrijvers. Samsom en Rutte kunnen ook niet in elkaars hoofd kijken, maar juist daardoor zijn hun onderhandelingen zo fascinerend. Ziet Rutte eigenlijk een rood akkoord, dat hij ‘groen’ noemt? Kijkt Samsom stiekem al vooruit naar de volgende verkiezingen, naar Samsom-I? Je weet het niet.
Nederland is een land van control freaks, en juist daarom word ik zo vrolijk van dit onvermogen. We denken dat we alles kunnen beheersen, tot de gedachten van relschoppers aan toe. Dit is de grootste vergissing van de welvaartsstaat. Ik zeg: pak wat popcorn en kijk geamuseerd toe.

Door Rutger Lemm

Nieuws in Beeld

"Koraal"

Illustratie: Charlotte Peys

Ver weg

It don't mean a thing...

...if it ain't got that swing. Obama en Romney ballen hun retorische vuisten in aanloop naar het eerste Presidentiële Debat, dat vanavond wordt gehouden (03:00 Nederlandse tijd). Hoewel Obama duidelijk Swing State Advantage heeft afgedwongen – in Ohio loopt Romney negen procentpunten achter – is het de vraag of hij zijn daverende succes uit 2008 weet te herhalen.
Obama oefent zijn uppercut in een heus debatkamp in Nevada, waar hij een driedaagse cursus volgt over zijn rivaal. Zijn team heeft zich op een collectie Romney-tapes gestort, om strategische maneuvres uit te destilleren en Obama van advies te voorzien. Romney heeft in Vermont zijn republikeinse rechtse hoek uitgeprobeerd op zijn persoonlijke Obama stand-in, Senator Rob Portman, die hem in een schijndebat van democratische repliek heeft gediend. Obama heeft van zijn team te horen gekregen zich te concentreren op toegankelijkheid; Romney moet er vooral voor zorgen sympathiek over te komen.
Maar doet het debat er wel toe? Huffington Post weet al zeker dat Obama er op 6 november met de grote prijs vandoor gaat, want wie de poll van Swingstate Ohio domineert, kan de beker niet ontgaan. Toch zou ik de huid van de beer niet verkopen voordat het beest geschoten is. Nu is het misschien Romney die met zijn typering van hulpbehoevende Obama-supporters als klaplopers zijn eigen ruiten ingooit, maar Obama staat met zijn economische beleid en de tegenstrijdige verklaringen over de aanval in Libië zeker nog niet op het droge.
Ondertussen poetst de ringmeester de bel voor de laatste gevechten en leurt Romney bij de zwevende kiezers: jongeren en Spaanstaligen. In de drie presidentiële debatten die komen, kan hij het zich niet meer veroorloven 'off the cuff' te spreken. Het wordt tijd dat hij zijn ware kleuren toont en ik hoop dat een goed voorbereide Obama hem daarbij maar al te goed van dienst zal zijn.

Door Esther Wertwijn

Machtige Media

Vallende Sterren

Er zijn van die dingen waar je het liefst helemaal niets mee te maken zou hebben maar waar je helaas toch onvermijdelijk mee wordt geconfronteerd. In de categorie kauwgom onder je schoenen, overvolle treinen en het beleid van Halbe Zijlstra: televisieprogramma’s waarin BN’ers een kunstje doen. Van vrijwel elk programma waarin vroeger ‘gewone’ Nederlanders zaten, hebben de De Mollen en Oerlemansen gedacht: dat kan ook met Sterren. (Sterren moet je daarbij ruim nemen: Jody Bernal is een Ster, Monique Smit, de zus van, ook.)
Wat Sterren zoal ‘kunnen’: hun kennis tentoonspreiden (De Slimste Mens), door labyrinten rennen (Wie is de Mol?), stijldansen (Strictly come Dancing), kunstschaatsen (Sterren Dansen op het IJs) en recentelijk dan ook schoonspringen. Als je nog niet eerder hoorde van Sterren Springen, laat het idiootgeniale concept dan even tot je doordringen: Bekende Nederlanders (als terror Jaap en Kleine Viezerik) klimmen huiverend een heel erg hoge duikplank op, begeleid door commentaar van Gerard Joling, en krijgen vervolgens punten voor hoe knap en elegant ze in het zwembad terechtkomen. De meesten kunnen er niets van, dat is de hele lol ervan. Patty Brards ‘dodensprong’, leedvermaak in z’n puurste vorm, is een YouTube-hit.
Als je dit ziet en ook denkt “in een wereld waarin we dit massaal leuk vinden wil ik niet leven”, dan is er slecht nieuws: Reinout Oerlemans gaat het format aan andere landen verkopen. En die andere landen schijnen, zeker zodra ze Patty zien, dolenthousiast te zijn.
Kunnen we dit niet stoppen? Is het niet al erg genoeg dat Nederland Big Brother over de wereld heeft verspreid? Zit onze koopmansgeest zo diep verankerd dat we al onze wanproducten willen slijten, als er maar een markt voor is? Ja, Sterren Springen is even grappig, maar op de manier dat een McDonald's maaltijd even lekker is. Daarna: schaamte, leegte. Variërend op Hirsch Ballin zou ik Oerlemans willen zeggen: “Doe dit de Sterren niet aan, doe dit de mensheid niet aan.”
Volgens Gerard Joling zal het moeilijk zijn nieuwe Sterren bereid te vinden om de duikplank te betreden. Maar waarschijnlijk is het blik met Sterren even onuitputtelijk als hun aandachtsdrang. Hoe dieper hun carrière in het slop zit, hoe hoger (of lager) ze willen springen. Dat zal elders hetzelfde zijn als hier. En zo vult het primetime slot zich wereldwijd met buitelende Sterren. Tot zelfs de meest argeloze kijker in de binnenlanden van Oezbekistan aan zijn vrouw vraagt "waar kijken we vanavond naar?" en als antwoord krijgt: "Vallende Sterren."

Door Emy Koopman

Mail

Redactie

Charlotte Peys is cultuurwetenschapper en illustrator en woont en werkt in Gent (België). Haar werk is steeds gebaseerd op observatie en onderzoek. Ze illustreert om te onthouden, te verzamelen, te vertellen, te ordenen en te onderzoeken.

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Een goed passend hokje is nog steeds een hokje

Vorige week schreef Jochum een brief aan Ettie over zijn ervaring met queer-zijn, biseksualiteit en identiteit tijdens zijn jeugd. In deze brief reageert Ettie met haar eigen ervaring en vraagt ze zich af of iedereen queer zou kunnen zijn. Lees meer

De schipperende kameleon: zomergast Van der Burg is sociaal voor de mensen, maar liberaal in het beleid

De schipperende kameleon: Zomergast Van der Burg is sociaal voor de mensen, maar liberaal in het beleid

Eric van der Burg was op bezoek bij Zomergasten. Marthe van Bronkhorst geeft in dit artikel haar scherpe analyse op de aflevering. Lees meer

Briefwisseling Ettie en Jochum - Brief 2

Wie wil nou een slachtoffer zijn?

Jochum ontving een brief van Ettie over zijn nooit-verstuurde brief aan zijn jeugdliefde. Ettie vindt dat Jochum de vrijheid van de queeridenteit niet goed beschrijft. Hij besluit Ettie een brief terug te sturen en op haar kritiek in te gaan. Lees meer

Briefwisseling Ettie en Jochum - brief 1

Het privilege van lesbisch-zijn

Een nooit verstuurde brief die door Jochum Veenstra op Hard//Hoofd gepubliceerd werd, begon een eigen leven te krijgen in het hoofd van Ettie, die niet zo goed wist wat ze ervan moest vinden en er toen maar over besloot te schrijven. Het resultaat is een niet-verstuurde brief die ze toch besloot op te sturen. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in maart je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer