Economie, daar begrijp ik weinig van. Hoewel ik niet direct in die richting heb gestudeerd, heb ik er wel wat redelijke mensen over horen praten. Ook heb ik af en toe een paper moeten schrijven dat er zijdelings mee van doen had. Daarnaast lees ik natuurlijk regelmatig een krant. Het vanzelfsprekende resultaat is dan dat langzaam duidelijk wordt dat je het niet begrijpt.
Ik bevind me in goed gezelschap, want in heel Europa heb ik mede-amateur-economen die weten wat het concept 'kous' inhoudt, maar slechts vage, theoretische vermoedens hebben over het eventuele bestaan van zoiets als een 'naad'. Politici en commentatoren, noemen we die figuren doorgaans. Ik speel nu de rol van commentator. Dus verwacht van mij geen naad.
Ook deze week snapte ik er weer niets van. Zo las ik bijvoorbeeld twee koppen naar aanleiding van een 'top der toppen' op de voorpagina van de NRC: “Woede, scepsis, vragen en een grijns”, over politici die iets met de economie proberen te doen. Daaronder: “Markten reageren rustig”. Dat politici en commentatoren opgefokte emotionele typetjes zijn, dat wist ik, maar dat markten rustig kunnen reageren op onzekerheid, dat was nieuw.
Al dat niet-begrijpen weerhoudt me niet het enorm spannend te vinden. Gelukkig, want kerst is toch ieder jaar min of meer hetzelfde. Eten (dertig liter snert) en cadeaus (een paar nieuwe onderbroeken). Nee, dan de economie, daar gaat mijn hart pas echt sneller van kloppen. Bijvoorbeeld: wat gaat ons kabinet van keihard-snoeien-zonder-vooruit-denken nu weer bedenken? (5 miljard extra bezuinigen? 10 miljard extra? Spannend!) Wat ze ook verzinnen, ik zal het vast niet begrijpen.
Als het niet-begrijpen me teveel wordt, dan probeer ik het terug te brengen tot schoolpleinproporties. In het geval Europa: alle kinderen willen iets (belangen) en doen hun best dat door middel van onderhandelen en bekvechten te bemachtigen (politiek bedrijven). Totdat er iets gruwelijk misgaat (dip) en er iemand gaat huilen (dubbele dip). Resultaat is dat het speelkwartier voorbij is (triple dip), en iedereen door de nieuwe leraar (China) naar binnen wordt gestuurd. Als we het echt bont maken, moeten we (Europa) 's avonds misschien wel zonder eten (eten) naar bed. Ziet u? Ik begrijp er niets van.

Door Jan Postma

De Europese leiders zijn allemaal boos op Engeland. David Cameron besloot om niet mee te doen met een nieuw Europees akkoord en verliet de onderhandelingstafel. Engeland gaat hier even alleen verder. Ik moest meteen aan mijn Noorse vrienden denken. Die zeiden altijd dat niet meedoen met Europa een uitstekende beslissing was. Wel profiteren van het bestaan, maar niet meedoen.
Politieke analisten mogen dit graag uitleggen met het Prisoner's dilemma, een spelletje waarin twee mensen in de gevangenis zitten en onafhankelijk van elkaar verhoord worden. De ander verraden is de veiligste keuze, dus bij twijfel kies je daar altijd voor. Niet goed voor beide gevangenen, maar wel voor jezelf. Zo is de keuze van Engeland ook te begrijpen. Een grote markt om de hoek, maar geen strenge regels voor je bankiers. Niet goed voor de Europese Unie, maar wel voor Engeland. Zulke realpolitik doet het goed bij de kiezers. Dat is ook de argumentatie van de Noren. Die hebben veel olie, waarvan ze de opbrengsten niet graag delen, maar die ze wel graag verkopen aan een grote markt.
Maar als je het Prisoner's dilemma een paar keer herhaalt wordt het resultaat anders. Je kunt maar een keer ten koste van de groep voor jezelf kiezen. Engeland trekt zich nu terug, maar zal dan waarschijnlijk niet betrokken worden bij een toekomstige Europese samenwerking. Daarom is Nick Clegg ook zo boos, de regeringspartner van David Cameron. Zijn partij is pro-Europa, maar in een vlaag van paniek trekt Engeland alle bruggen op.
In de kroeg moesten mijn Noorse vrienden er altijd hartelijk om lachen. De olie betaalde via de overheid hun studie in Berlijn. En misschien gingen ze na hun verblijf wel stage lopen bij een Engelse bank.
Maar beloon je iemand nog nadat die je verraden heeft in de gevangenis? Dat moet consequenties hebben. Ze mogen niet mee meedoen aan het EK. Oog om oog, tand om tand.

Door Tim de Gier

België heeft sinds vorige week, na een voorlopig wereldrecord van 541 dagen regeringsonderhandelingen, dan eindelijk een regering, onder leiding van de flamboyante Elio Di Rupo. Di Rupo mocht deze afgelopen week meteen aanschuiven bij de Europese top, waar hij mocht laten zien dat België nog steeds verenigd is en dat de financiële markten zich dus geen zorgen hoeven te maken over de kredietwaardigheid van het land.
Niettemin blijft het land hopeloos verdeeld. Toen vorige week bekend werd dat er een regeeraccoord was, piekte oppositiepartij N-VA in enkele peilingen op 30% tot 40% van het Vlaamse electoraat.
Hoewel België door de aanhoudende regeringsonderhandelingen de laatste maanden wel steeds meer het vertrouwen verloor van de beruchte kredietratingbureau’s, kon het land ook geen onpopulaire bezuinigingshervormingen doorvoeren, waardoor de volkswoede op dat vlak nog beperkt blijft.
Maar nu heeft België dan misschien wel een van de meest ‘linkse’ regeringen van Europa, met een sociaal-democratische premier; de vakbonden staan vanaf nu klaar om een algemene staking te organiseren, uit protest tegen het feit dat ook hier de gewone burger op draait voor de gevolgen van de crisis.
Het land blijft een lappendeken van tegengestelde belangen: katholiek tegenover vrijzinnig, Vlaams tegenover Franstalig, sociaal tegenover liberaal. De mensen die achter deze posities schuilen, plaatsen in steeds wisselende formaties hun hakken in het zand. Institutioneel gezien is België een volledig verzuild land, zowel communautair, als confessioneel, als politiek. De weigering om deze verzuiling te doorbreken is de kern van het probleem ‘België’.
Sommige mensen speculeren nu al op de val van de regering Di Rupo I en in deze economische omstandigheden is het niet uit te sluiten dat dit inderdaad gebeurt. De crisis waar België in dat geval in zou belanden is dan niet minder dan existentieel. Het is de vraag of iemand daar verantwoordelijk voor wil worden gehouden.

Door Daan Oostveen

Journalisten trokken door de jungle om een glimp van haar op te kunnen vangen, voor een kort gesprekje vol revolutionaire retoriek, en wat mooie beelden van die prachtige glimlach. Het interview kwam in het NOS Journaal, en heel Nederland keek gefascineerd naar deze ongrijpbare vrouw. Een paar dagen later bracht de VPRO het eerste deel van Eileen, een Nederlands meisje bij de FARC.
Tanja Nijmeijer, de Hollandse guerillera, lijkt eerder een Angelina Jolie-achtig personage uit een actiefilm dan een geharde strijder voor de Colombiaanse revolutie. Haar meisjesachtige uitstraling – lang haar, stralende lach en het Twentse accent gekruid door tien jaar Spaans spreken – contrasteert met het legeruniform en vooral het indrukwekkende geweer dat gedurende het interview achteloos in haar schoot ligt op een manier die de natte droom is van regisseurs als Robert Rodriguez.
Het feit dat de VPRO-serie haar betitelt als 'meisje' is typisch. Nijmeijer, binnen de FARC bekend als Eileen of Alexandra, is inmiddels 33, en binnen haar tienjarige carrière bij de organisatie heeft ze zich opgewerkt van grondsoldaat tot vertrouweling van de legerleiding. Op geen moment, niet in de interviews, niet in de gevonden dagboeken, heeft ze blijk gegeven van enige demoralisatie: haar geloof in de gewapende revolutie lijkt ijzersterk.
“Als je hier in de jungle zit, en je hoort continu bombardementen en geweren... de enige reactie die je als guerillera hebt is schieten”, zei ze tegen haar interviewer, alsof ze het had over het weer.
Niemand had een goed woord over voor de twee Marokkaanse jongens uit Eindhoven die eind 2001 werden doodgeschoten in Kashmir, waar ze zich wilden aansluiten bij de gewapende jihad. Tanja Nijmeijer krijgt onze sympathie, omdat ze lijkt op onze zussen, dochters, vriendinnen. Ze is echter niet (zoals de makers van Eileen het doen voorkomen) door een geliefde overgehaald om bommen te plaatsen, of op wat voor manier dan ook gedwongen.
Tanja Nijmeijer is geworden wat ze wilde zijn: een guerillera, die door niemand gered hoeft te worden.

Door Sanne Rispens