Illustratie: Anne Brakema

De maand van de filosofie gaat nergens over, de Deense cinema triomfeert, Jon Stewart is kritisch op Obama, in Kosovo is de Balkanoorlog nog steeds bezig en Louis Theroux gaat weer bij de familie Phelps langs. Een nieuwe hard//talk!" />

Illustratie: Anne Brakema

De maand van de filosofie gaat nergens over, de Deense cinema triomfeert, Jon Stewart is kritisch op Obama, in Kosovo is de Balkanoorlog nog steeds bezig en Louis Theroux gaat weer bij de familie Phelps langs. Een nieuwe hard//talk!" />
Asset 14

Bill Klinton-boulevard

De wereld staat in brand en dat mag niet onbeschreven blijven. Hard//talk is de seismograaf die de trillingen van de tand des tijds registreert. Wat heeft ons afgelopen week bezig gehouden? Wat bespraken we bij de koffieautomaat en waar lagen we wakker van? Graag horen we wat u van deze rubriek vindt. Mailt u ons!

Rolmodel

Louis Theroux is terug

Thank God for dead faggot soldiers. Kent u ze nog? De familie Phelps, alias De Meest Gehate Familie Van Amerika? Een bijnaam die de Phelpjes te danken heeft aan BBC-journalist Louis Theroux, die in 2007 de documentaire The Most Hated Family of America maakte. Hierin was te zien hoe de mediageile familie begrafenissen van in Irak gesneuvelde soldaten verstoort en gezellig samen protestborden schildert (maak jij God hates fags paars? Dan verf ik Jews burn in hell wel geel). “Even for you, that was surprisingly offensive," zegt de zachtaardige Theroux enkel. Ik was meteen fan van de eigenaardige journalistiek, die eerder geek dan Gonzo te noemen is.
Theroux, die furore maakte met zijn reportages over Amerikaanse gekte, kon geen genoeg krijgen van de familie. Afgelopen zondag was zijn vervolg-reportage over de krankzinnige familie op televisie te zien. Ik was er speciaal voor thuis gebleven. Met zijn ingenieuze stijl charmeerde hij pornosterren, Nazi's en de Hamiltons. Maar zou Theroux deze familie opnieuw voor zich weten te winnen?
Het lijkt er niet op. De Phelps trappen niet meer in de zogenaamde onbeholpenheid van de welgemanierde Engelsman. Toch mag Theroux wel weer binnenkomen. Graag zelfs: "It's good for ratings, so welcome back." Opnieuw zien we dus hoe de familie scheldt en treitert, de eigen kinderen verstoot en Lady Gaga (swopperduivel) parodieert.
Maar het verveelt. Waarom opnieuw een schijnwerper op een stel mediageile idioten? Normale mensen denken vaak dat extreem gedrag extra boeiend is, maar eigenlijk is het heel voorspelbaar. Radicale gekken staan weinig gedifferentieerd in de wereld. De variatie tussen normale mensen is uiteindelijk veel groter dan de variatie tussen malloten. Misschien moet Theroux eens bij de doorsnee Amerikaan op bezoek.

Door Annabel Troost

Ver weg

De Sarkozy-boulevard

Wat moeten we vinden van de NAVO-bommen op Libië? Moeten we met een cynisch lachje wijzen op de economische belangen, of moeten we met enige trots roepen dat onze leiders snel hebben gereageerd op een dreigende volkerenmoord? Iedereen worstelt met deze vragen, behalve de Libische rebellen. Zij juichen voor Sarkozy en lijken even te vergeten dat ze deels tegen uit Europa afkomstige wapens vechten. Maar hoe reageren wij? En nog belangrijker: hoe lang gaat dit duren? Het enige vergelijkingsmateriaal dat we hebben, is de Kosovo-oorlog uit 1999.
In Pristina, de hoofdstad van Kosovo, heb je de Bill Klinton-boulevard. Ze hebben zelfs een heus standbeeld van hun held 'Biel'. Overal hangen Amerikaanse vlaggetjes en restaurants hebben namen als ‘Liberty Food’. De Kosovaren schudden enthousiast je hand wanneer je zegt dat je uit Nederland komt: wij erkenden als een van de eersten de onafhankelijkheid van dit ministaatje.
Maar er hangt ook een spanning in de lucht, die direct heel zwaar op je gemoed drukt. In Servië en Bosnië-Herzegovina zie je ook nog veel pijn en verongelijktheid in de ogen, maar het leven is doorgegaan. In Kosovo is de Balkanoorlog nog niet afgelopen. Pristina wordt bevolkt door honderden, misschien wel duizenden Westerse diplomaten, NGO’s en bedrijven, die allemaal wat van het zwaar gehavende landje willen maken. Ondertussen weigert Servië het gebied op te geven, gesteund door Rusland, China en gek genoeg Spanje, dat de eigen opstandige provincies niet op ideeën wil brengen. Het is één grote touwtrekwedstrijd.
De Kosovaarse staat is met Prittstift aan elkaar geplakt en dat zie je terug in de werkloosheid en de corruptie. Het optimisme is kunstmatig, als een moeder die na een familieruzie met waterige ogen glimlacht en zegt: “Nou, jongens, ik heb een lekker toetje gemaakt!”
Ik vermoed dat de Nicolas Sarkozy-boulevard in Tripoli net zo’n deprimerende kutplek wordt.

Door Rutger Lemm

Nieuws in beeld

Nederlanders worden steeds optimistischer

Illustratie: Anne Brakema

Machtige Media

Jon Stewart versus Barack Obama

Barack Obama ligt onder vuur. The New Yorker wijst op de holle retoriek in de State of the Union, Slate klaagt dat Obama weinig van zich liet horen tijdens de revolutie in Egypte en Jon Stewart roept dat Obama zich ten koste van Amerika als nobele weldoener opstelt. Dat is kritiek uit een onverwachte hoek.
De klassieke linkse media in de Verenigde Staten doen er alles aan om te voorkomen dat je hen kan beschuldigen van partijdigheid. Het is natuurlijk wel zo fijn als je favoriete nieuwsbron niet blind achter een partij aan loopt. Het probleem is alleen dat klassiek rechtse nieuwsbronnen als bijvoorbeeld Fox dat wel doen. Glenn Beck en Bill O’Reilly schamen zich er niet voor elke week hysterisch te roepen dat Obama een communist is die onze baby's komt opeten.
Laat The New Yorker, The Daily Show en Slate geen linkse varianten van Fox worden. Kritiek is goed, maar als we allemaal de beeldvorming gaan kritiseren is er niemand meer die naar het beleid kijkt. Ik ben een groot voorstander van Obama, juist omdat hij niet als een kip zonder kop keuzes maakt en dat vervolgens met retorische truukjes gaat uitleggen. Hij wikt en weegt en dan gaan Hendrik Herzberg, Christopher Hitchens en Jon Stewart dat uitleggen als 'falen in het uitleggen van zijn beleid.' Dat is oppervlakkige analyse. Laat dat vooral aan Fox over.
De echte scheiding in de politieke media is ook niet tussen links en rechts, maar tussen oppervlakkig geschreeuw en echte analyse. Laat dat gat vooral groot blijven. Als de 'kwaliteitsmedia' zich ineens ook alleen maar met oppervlakkige kritiek gaan bezig houden, dan hebben we over twee jaar Sarah Palin als president. Eén voordeel: dan is inhoudelijke kritiek op de president wel weer makkelijk.

Door Tim de Gier

Commentaar

De week van de filosofie: het echte leven

April is de Maand van de Filosofie, en zoals gebruikelijk interesseert dat me geen hol. Het thema ‘Het Echte Leven’ maakt het er niet beter op. Stine Jensen vertelt ons dat Facebook fake is, Joke Hermsen zegt dat we niet moeten leven naar de kloktijd, Joep Dohmen roept dat ons leven een kunstwerk moet zijn en Vrij Nederland gaat op retraite met Henk Barendregt. Door het hele land zijn ‘Socratische gesprekken’, Rob Riemen eist meer aandacht voor ‘zaken van de geest’, en Rob Wijnberg zal ook wel ergens opduiken. Geef mijn portie maar aan Fikkie.
Voor wie filosofie gestudeerd heeft, brengt de maand van de filosofie niet veel nieuws. Het is makkelijk om dan neerbuigend te doen over ‘populaire filosofie’. De vraag is alleen wat je daar tegenover wilt stellen. Het dedain is wederzijds: toen VN twee jaar geleden de tien belangrijkste denkers van Nederland opsomde, zaten daar geen onderzoekers tussen, maar publicisten als Bas Heijne, Marjolein Februari en Paul Scheffer. Je zou haast denken dat academische filosofen een probleem hebben met het Echte Leven.
Het punt is: het dedain is terecht, van beide kanten. Filosofisch onderzoek gaat inderdaad te veel over filosofie-interne kwesties en commentaren op commentaren, ‘iets doen met Heidegger’, ‘post-analytische benaderingen’ und so weiter. En de Maand van de Filosofie gaat helemaal nergens over. Terwijl het politieke debat van kretologie en visieloosheid aan elkaar hangt, en de culturele sector niks beters weet te verzinnen dan ‘schreeuwen om cultuur’, gaat lezend Nederland eens fijn een Socratisch gesprek houden over ‘Het Echte Leven’. Wat meer realiteitszin zou geen kwaad kunnen.

Door Floris Solleveld

De filmclub

In a Better World: het Crash-effect

Honderd jaar geleden bevond de Deense cinema zich middenin zijn ‘Golden Age’. Het jonge medium kende nog geen geluid, geen kleur én geen Oscars. Ook nu kan Denemarken zich met namen als Lars von Trier, Thomas Vinterberg, Susanne Bier en Anders Thomas Jensen bogen op een bovengemiddeld aantal interessante regisseurs. Terwijl Von Trier de titel van zijn nieuwste project (The Nymphomaniac) liet bepalen door de wetten van de commercie, bezorgden Bier en Jensen de Denen met In a Better World de eerste Oscar voor Beste niet-Engelstalige film in meer dan twintig jaar.
Net als Von Trier lijken ook zij niet vreemd van effectbejag, want In a Better World injecteert de kijker met een overdosis drama. Het ‘Crash-effect’ noemt IndieWIRE het, naar de film die in 2006 verrassend het felst begeerde gouden beeldje van de filmindustrie won. Niet een ontluikende en taboedoorbrekende liefde tussen twee cowboys, maar de hyperbolische vertelling over rassen en klassen wist de jury toen als beste film te overtuigen.
Nu waren de overige kanshebbers voor de prijs waarmee In a Better World uiteindelijk aan de haal ging, ook geenszins fijnzinnig en subtiel. Zo mogelijk herbergt het Mexicaanse Biutiful zelfs meer drama dan de Deense winnaar. Niet gedragen door twee gezinnen zoals in de vertelling van Bier en Jensen, maar door één man. Een overtuigend acterende en breedgeschouderde Javier Bardem, dat wel.
Ook in het pontificaal presenteren van morele dilemma’s komen de Mexicaanse en Deense film overeen. Maar waar de ethische grondslag van Uxbal (Bardem) wordt gekenmerkt door een vanzelfsprekende en bijna onvermijdelijke ambiguïteit, is goed en kwaad in In a Better World helderder gescheiden. Niet op het niveau van de personages, wel op dat van hun keuzes. Goede óf slechte keuzes. Recht aan de werkelijkheid doet dit verder vakkundig in elkaar gestoken sociale drama daarmee niet. Maar ach, die gekke goeie ouwe werkelijkheid, daarvan weten de grijze mannen van de Academy toch niet wat het is.

Door Boy van Dijk

Mail

Hard//hoofd is gratis en
heeft geen advertenties

Steun Hard//hoofd

Ontvang persoonlijke brieven
van redacteuren

Inschrijven
test
het laatste
Auto Draft 4

Tijd buiten de uren om

Micha Zaat sliep binnen een jaar in bijna 60 verschillende hotelkamers. In dit essay licht hij het fenomeen van de hotelkamer als liminaal object toe, en legt uit wat zo'n kortdurend verblijf voor gasten én kamers betekent en waarom het onmogelijk is om ouder te worden in een hotelkamer. 'In het bed waar ik gisteren droomde over sterven in een auto-ongeluk ligt nu iemand te masturberen.' Lees meer

Auto Draft 2

'Kunnen we vrienden zijn?': over een noodzakelijk veranderende mens-natuur relatie

Wanneer Jop Koopman afreist naar Lombok om de Indonesische visie op mens-natuurrelatie beter te begrijpen, gaat hij op pad met een lokale mysticus. In dit essay onderzoekt hij hoe we de verhouding mens-natuur opnieuw kunnen vormgeven; wat de agency is van onze omgeving, en waarom we vrienden moeten worden met alles rondom ons. Lees meer

Stil protest

Stil protest

Nadeche Remst laat zien hoe slaap, verdriet en dissociatie meer zijn dan persoonlijke reacties: ze worden een vorm van stil verzet tegen een wereld die kwetsbaarheid buitensluit. Lees meer

Hoe lang blijf je een vluchteling?

Hoe lang blijf je een vluchteling?

'Wat' ben je als je ergens niet thuishoort, maar ook niet terug kan naar je geboorteland? Ivana Kalaš onderzoekt het label 'vluchteling'. Lees meer

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus in een zompig moeras

Een cactus kan toch niet groeien in een zompig moeras? In dit essay schetst Jam een realistisch beeld van de autistische ervaring in een kapitalistisch systeem dat productiviteit als het hoogste goed beschouwt. Lees meer

Lieve buren

Lieve buren

Ze hebben dezelfde brievenbus en dezelfde supermarkt, maar Nienke Blanc vraagt zich in deze nooit verzonden brief af of dat het enige is dat ze met haar buren deelt. Lees meer

Best Friend (For The Forseeable Future)

Best Friend (For The Forseeable Future)

Lotte Krakers’ vriendschap met Karlien eindigde mét blauwe vinkjes, maar zonder antwoorden. Het laat Lotte reflecteren op het afdwingen van gelijkenissen in een vriendschap, en het plaatsen van vrienden op voetstukken: ‘Karlien hield me een spiegel voor, waarin ik vooral zag wat ik niet was.’ Lees meer

Je hebt mij getekend voor het leven

Je hebt mij getekend voor het leven

Hoe sluit je een hoofdstuk af? Jop Koopman schreef een brief aan zijn oude baas, in wiens tulpenbedrijf hij als invalkracht een bedrijfsongeval meemaakte. Lees meer

De dooddoener van het kwaad

De dooddoener van het kwaad

Bas Keemink bespreekt de film 'The Zone of Interest', waarin Jonathan Glazer 'Big Brother' naar de Holocaust brengt. Lovende kritieken schrijven dat hij Hannah Arendts theorie, de banaliteit van het kwaad, goed in beeld brengt, maar is dat wel zo? Lees meer

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Exteriors, Annie Ernaux and Photography

Jorne Vriens bezocht een tentoonstelling in Parijs en dit leidde tot een prachtige uiteenzetting over tekst, smartphones, connectie en fotografie. Lees meer

De eerste leugen

De eerste leugen

De eerste keer dat Job van Ballegoijen de Jong loog, was het bijna onschuldig. Een leugentje om bestwil, dacht hij toen, om zijn moeder gerust te stellen. Maar die eerste leugen groeide uit tot een web waarin hij langzaam verstrikte. In zijn debuut 'Morgen vertel ik alles' vertelt hij waarom iedereen een tweede (of derde) kans verdient. Lees meer

Leven in laagjes

Leven in laagjes

In dit essay geeft Dani Bouwman een intieme reflectie op identiteit, familie en het verlangen naar een plek waar hij volledig zichzelf kan zijn. Lees meer

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

De overkokende theatraliteit van Pierre Bokma maakt van Zomergasten weer een feestje

Reinout Bongers schreef een nabeschouwing van de Zomergasten-aflevering met Pierre Bokma als gast of, moeten we zeggen, hoofdrol? "Therapie heeft hij wel geprobeerd, maar dat leverde hem - naar eigen zeggen - vooral een lege bankrekening op." Lees meer

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Eerherstel voor mijn stiefmoeder

Toen zijn stiefmoeder Pieta stierf, voelde het voor Jelle Havermans alsof hij werd bevrijd van een van zijn grootste onderdrukkers. Voor ons Sorry-magazine schreef hij dit essay waarin hij jaren later toegeeft dat de vrouw die hem en zijn zusje het leven zuur maakte, ook slachtoffer was van haar eigen tijdsgeest en omgeving. Lees meer

:Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

Aan een dun touwtje: Over onbegrip, offers en intergenerationele solidariteit

In dit persoonlijke essay ontrafelt Laura Korvinus de draden die haar met haar oma verbinden. Langs welke verhalen of assen kan verbondenheid tussen verschillende generaties ontstaan en worden vastgehouden? Deel 1. 
 Onderweg naar mijn grootouders glipt een herinnering mijn gedachten binnen. Op een oude video ben ik aan het spelen aan de rand van... Lees meer

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Op studiobezoek bij Koen van den Broek

Aucke Paulusma ging op studiobezoek bij kunstschilder Koen van den Broek. In de hoop inspiratie op te doen voor zijn eigen kunstenaarscarrière, bespreken ze de kunst. Lees meer

:Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje? 7

Sōsaku hanga: Modernistische kippenvelkunst volgens het boekje?

Waarom blijft prachtige kunst soms onbekend? Janke Boskma kreeg kippenvel van Sōsaku hanga en dook in de Japanse kunstgeschiedenis. Lees meer

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ook boze mensen kunnen kwetsbaar zijn

Ettie reageert voor een laatste keer op een brief van Jochum, door te schrijven over verdriet, kwetsbaarheid, woede en het belang van actief luisteren. Lees meer

:'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

'Hoop is het laatste dat sterft, maar op dit moment is de situatie tamelijk hopeloos': Sana Valiulina te gast in Zomergasten

Juul Kruse bekijkt de Zomergasten-aflevering van Sana Valiulina, waarin zij bovenal probeert hoop te houden en overeind te blijven tegen de achtergrond van immer grimmig Rusland. Lees meer

Een excuus in een klein restaurant

Een excuus in een klein restaurant

Ettie schreef een brief aan Jochum, die hem ontroerde. Hij besloot een brief terug te sturen over excuses, ouders en wat het betekent om zowel een cis-man én queer te zijn. Lees meer

Lees Hard//hoofd op papier!

Hard//hoofd verschijnt vanaf nu twee keer per jaar op papier! Dankzij de hulp van onze lezers kunnen we nog vaker een podium bieden aan aanstormend talent. Schrijf je nu in voor slechts €2,50 per maand en ontvang in september je eerste papieren tijdschrift. Veel leesplezier!

Word trouwe lezer